TIÊU CHUẨN QUỐC GIA

TCVN 3166 : 2008

XĂNG - XÁC ĐỊNH BENZEN, TOLUEN, ETYLBENZEN, P/M-XYLEN, O-XYLEN,

CÁC CHẤT THƠM C₉ VÀ NẶNG HƠN, VÀ TỔNG CÁC CHẤT THƠM -

PHƯƠNG PHÁP SẮC KÝ KHÍ

Gasoline - Determination of benzene, toluene, ethylbenzene, p/m-xylene, o-xylene,

C₉ and heavier aromatics, and total aromatics - Gas chromatography method

1. Phạm vi áp dụng

1.1. Tiêu chuẩn này quy định phương pháp xác định benzen, toluen, etylbenzen, xylen, các chất thơm C₉ và nặng hơn, và tổng các chất thơm có trong xăng bằng phương pháp sắc ký khí.

1.2. Hydrocacbon thơm được tách riêng mà không có sự ảnh hưởng của các hydrocacbon khác trong xăng thành phẩm. Hydrocacbon không thơm có điểm sôi cao hơn n-dodecan có thể ảnh hưởng việc xác định các chất thơm C₉ và nặng hơn. Đối với các chất thơm C₉, p-xylen và m-xylen đồng rửa giải trong khi etylbenzen và o-xylen được tách riêng. Các chất thơm C₉ và nặng hơn được xác định như một nhóm riêng.

1.3. Tiêu chuẩn này áp dụng cho các dải nồng độ thứ tự theo % thể  tích chất lỏng các chất thơm là: benzen từ 0,1 % đến 5 %; toluen từ 1 % đến 15 %; riêng chất thơm C₈ từ 0,5 % đến 10 %; tổng chất thơm C₉ và nặng hơn từ 5 % đến 30 %; và tổng chất thơm từ 10 % đến 80 %.

1.4. Báo cáo kết quả chính xác đến 0,01 % theo khối lượng hoặc theo thể tích chất lỏng.

1.5. Nhiều loại rượu và ete thông dụng được pha vào xăng để giảm khí phát thải CO₂ và làm tăng ốctan, nhưng không ảnh hưởng đến phép phân tích. Các ete như: metyl tert-butylete (MTBE), etyl tert-butylete (ETBE), tert-amylmetylete (TAME), và diisoproylete (DIPE) được rửa giải từ cột đầu cùng các hydrocacbon không thơm đi đến lỗ thoát. Các chất oxygenat khác bao gồm metanol, etanol rửa giải trước benzen và các hydrocacbon thơm. I-metylcyclopenten cũng dùng để rửa giải từ cột đầu đến lỗ thoát và không ảnh hưởng đến benzen.

1.6. Các giá trị dùng đơn vị SI là các giá trị tiêu chuẩn. Các đơn vị ghi trong ngoặc đơn dùng để tham khảo, có thể không chính xác tương đương.

1.7. Tiêu chuẩn này không đề cập đến tất cả các vấn đề liên quan đến an toàn khi sử dụng. Người sử dụng tiêu chuẩn này có trách nhiệm thiết lập các nguyên tắc về an toàn và bảo vệ sức khỏe cũng như khả năng áp dụng phù hợp với các giới hạn quy định trước khi đưa vào sử dụng.

2. Tài liệu viện dẫn

Các tài liệu viện dẫn sau là cần thiết khi áp dụng tiêu chuẩn. Đối với các tài liệu viện dẫn ghi năm công bố thì áp dụng bản được nêu. Đối với các tài liệu viện dẫn không ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản mới nhất, bao gồm cả các bản sửa đổi (nếu có).

TCVN 6594 (ASTM D 1298) Dầu thô và sản phẩm dầu mỏ dạng lỏng - Phương pháp xác định khối lượng riêng, khối lượng riêng tương đối (tỷ trọng) hoặc trọng lượng API - Phương pháp tỷ trọng kế.

TCVN 6777 : 2007 (ASTM D 4057-06) Dầu mỏ và sản phẩm dầu mỏ - Phương pháp lấy mẫu thủ công.

ASTM D 4052 Test method for density and relative density of liquids by digital density meter (Phương pháp xác định khối lượng riêng và khối lượng riêng tương đối của chất lỏng bằng máy đo khối lượng riêng hiện số).

ASTM D 4307 Practice for preparation of liquid blends for use as analytical standards (Hướng dẫn pha chế các chất lỏng để dùng làm các chất chuẩn phân tích).

ASTM 355 Practice for gas chromatography. Terms and relationships (Phương pháp sắc ký khí. Thuật ngữ và các vấn đề liên quan).

3. Thuật ngữ, định nghĩa

3.1. Định nghĩa các thuật ngữ dùng trong tiêu chuẩn này

3.1.1

Chất thơm (aromatic)

Hợp chất hữu cơ có chứa vòng benzen.