QUYẾT ĐỊNH

PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN PHÂN CẤP QUẢN LÝ DI TÍCH - DANH THẮNG ĐÃ ĐƯỢC XẾP HẠNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH PHÚ YÊN

CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH PHÚ YÊN

Căn cứ Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua ngày 26 tháng 11 năm 2003;

Căn cứ Luật Di sản văn hóa ngày 29 tháng 6 năm 2001; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa ngày 18 tháng 6 năm 2009;

Căn cứ Nghị định số 98/2010/NĐ-CP ngày 21 tháng 9 năm 2010 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Di sản văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa;

Xét đề nghị của Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tại Tờ trình số 504/TTr-SVHTTDL ngày 12 tháng 4 năm 2013 về việc đề nghị phê duyệt Đề án phân cấp quản lý di tích - danh thắng đã được xếp hạng trên địa bàn tỉnh Phú Yên,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Phê duyệt kèm theo Quyết định này Đề án phân cấp quản lý di tích - danh thắng đã được xếp hạng trên địa bàn tỉnh Phú Yên.

Điều 2. Chánh Văn phòng UBND tỉnh; Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Thủ trưởng các sở, ban, ngành tỉnh; Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố; Chủ tịch UBND các xã, phường, thị trấn và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này.

Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký./.

ĐỀ ÁN

PHÂN CẤP QUẢN LÝ DI TÍCH - DANH THẮNG ĐÃ ĐƯỢC XẾP HẠNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH PHÚ YÊN
(Ban hành kèm theo Quyết định số 911/QĐ-UBND ngày 28/5/2013 của Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên)

Phần thứ nhất

CĂN CỨ PHÁP LÝ ĐỂ PHÂN CẤP QUẢN LÝ

I. Căn cứ pháp lý để phân cấp quản lý di tích - danh thắng

- Luật Di sản văn hóa năm 2001 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa năm 2009;

- Nghị định 98/2010/NĐ-CP ngày 21/9/2010 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Di sản văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa;

- Quyết định số 1706/2001/QĐ-BVHTT ngày 24/7/2001 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin về việc phê duyệt Quy hoạch tổng thể bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh đến năm 2020.

II. Mục đích, yêu cầu

1. Mục đích

- Giao quyền hạn và trách nhiệm quản lý di tích - danh thắng (gọi chung là di tích) cho đơn vị quản lý và các đơn vị phối hợp quản lý.

- Giải quyết cơ bản giữa yêu cầu bảo tồn di sản văn hóa vật thể với phát triển kinh tế, xã hội trước mắt và lâu dài ở các địa phương có di tích.

- Tạo cơ sở cho việc định hướng, thực hiện kế hoạch và những giải pháp bảo tồn, tôn tạo, phát huy giá trị di tích theo hướng xã hội hóa.

- Khuyến khích và tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân có di tích tham gia bảo vệ và phát huy giá trị di tích; giáo dục ý thức giữ gìn, bảo vệ di tích; nâng cao lòng tự hào dân tộc, truyền thống yêu nước, yêu quê hương cho quần chúng nhân dân, cán bộ, thanh niên, học sinh; kịp thời ngăn chặn hành vi xâm phạm di tích.

2. Yêu cầu

- Việc phân cấp quản lý được tiến hành từng bước, thận trọng; vừa làm vừa rút kinh nghiệm.

- Đơn vị quản lý và các đơn vị phối hợp quản lý có trách nhiệm quản lý, bảo quản, tu bổ và phát huy giá trị di tích có hiệu quả và đồng bộ.

Phần thứ hai

SỰ CẦN THIẾT PHÂN CẤP QUẢN LÝ DI TÍCH - DANH THẮNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

I. Thực trạng công tác quản lý di tích

1. Công tác điều tra, tổng kiểm kê và lập hồ sơ di tích

Trong những năm qua, công tác điều tra, tổng kiểm kê di tích trên địa bàn Tỉnh được tiến hành thường xuyên. Hiện nay, toàn Tỉnh có 39 di tích được xếp hạng, trong đó có 18 di tích xếp hạng cấp quốc gia và 21 di tích xếp hạng cấp Tỉnh. Các di tích còn lại đã được kiểm kê và từng bước lựa chọn lập hồ sơ đề nghị xếp hạng.

Việc xây dựng hồ sơ di tích thực hiện đúng quy định của Luật Di sản văn hóa; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa. Tuy vậy, với tốc độ phát triển kinh tế - xã hội ở một số địa phương hiện nay khá nhanh dẫn đến những hạn chế, thiếu sót trong việc lập hồ sơ di tích. Một số di tích khoanh vùng còn mang tính chủ quan, không kịp thời tổ chức cắm mốc chỉ giới bảo vệ di tích, công bố bản đồ khoanh vùng di tích nên khu vực bảo vệ của nhiều di tích bị xâm phạm, gây không ít khó khăn trong quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích.

2. Công tác bảo tồn, tôn tạo, phát huy giá trị di tích

Nhờ sự quan tâm đầu tư của Trung ương và địa phương, trong mấy năm qua một số di tích ở địa phương đã được bảo tồn, tôn tạo như: Di tích lịch sử Vũng Rô, di tích lịch sử Mộ và Đền thờ Lương Văn Chánh, di tích khảo cổ Thành An Thổ, di tích lịch sử Nơi thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên ở Phú Yên, Di tích lịch sử Khu căn cứ tỉnh Phú Yên trong kháng chiến chống Mỹ, di tích thắng cảnh Bãi Môn - Mũi Điện, di tích thắng cảnh Gành Đá Đĩa, di tích lịch sử Địa điểm diễn ra cuộc Đồng khởi Hòa Thịnh… Những di tích được đầu tư tôn tạo, tu bổ trở thành địa chỉ văn hóa, phục vụ nhu cầu tham quan, du lịch, giáo dục truyền thống, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân.

Tuy nhiên, số kinh phí được cấp cho công tác bảo tồn, tôn tạo di tích còn hạn chế, lại dàn trải nhiều nơi, nhiều công trình; việc huy động các nguồn lực để trùng tu, tôn tạo di tích trên địa bàn gặp nhiều khó khăn nên tình trạng xuống cấp di tích diễn ra. Bên cạnh đó, một số di tích đã được đầu tư, tôn tạo, song chưa có phương án khai thác hiệu quả; việc phân cấp quản lý chưa thực hiện nên việc quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị di tích còn hạn chế.

3. Công tác quản lý di tích

Thực hiện Pháp lệnh Bảo vệ di tích - danh thắng, Luật Di sản văn hóa (sửa đổi, bổ sung năm 2009) và các văn bản hiện hành của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, của UBND tỉnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn các địa phương tổ chức thực hiện công tác quản lý di tích. Nhờ vậy, nhiều di tích trên địa bàn đã được quản lý, bảo vệ; việc xâm phạm di tích được phát hiện ngăn chặn kịp thời, vai trò quản lý Nhà nước về di tích từng bước được tăng cường.

II. Sự cần thiết phân cấp quản lý di tích

Công tác quản lý di tích trong thời gian qua bộc lộ một số khó khăn, hạn chế, do di tích trên địa bàn tỉnh trải dài từ đèo Cù Mông đến đèo Cả, phần lớn ở xa địa bàn dân cư, đi lại khó khăn; công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về di sản văn hóa trong cộng đồng dân cư quanh khu vực di tích chưa được quan tâm đúng mức nên nhận thức của nhân dân về bảo tồn di sản văn hóa chưa cao; chưa phát huy tính năng động của địa phương và cộng đồng trong bảo vệ và phát huy giá trị di tích; tình trạng lấn chiếm, vi phạm khu vực bảo vệ di tích xảy ra ở một số di tích.

Tỉnh Phú Yên có đầy đủ 4 loại hình di tích: Di tích lịch sử, di tích kiến trúc nghệ thuật, di tích khảo cổ và danh lam thắng cảnh, nhưng tính tập trung không cao, gây khó khăn cho việc quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích. Mặt khác, các di tích có lịch sử lâu đời, trải qua nhiều biến thiên của lịch sử, thêm vào đó là tình trạng thời tiết khắc nghiệt và một phần do ý thức gìn giữ chưa cao của con người nên nhiều di tích đã xuống cấp. Việc phân cấp quản lý là nhằm tăng cường hơn nữa vai trò chủ động của các địa phương, đơn vị trong quản lý di tích, cũng như nâng cao tính chủ động, sáng tạo trong khai thác, tu bổ và phát huy giá trị của di tích.

Nhằm khắc phục tình trạng trên, đồng thời nâng cao trách nhiệm của chính quyền các cấp và các chủ thể được giao quản lý di tích, từng bước xã hội hóa công tác tu bổ, tôn tạo các di tích và phát huy giá trị di tích trong tiến trình hội nhập, cần tiến hành phân cấp quản lý các di tích trên địa bàn tỉnh.

Phần thứ ba

NỘI DUNG PHÂN CẤP QUẢN LÝ DI TÍCH - DANH THẮNG

I. Nội dung phân cấp di tích

- Tỉnh tập trung quản lý một số di tích có giá trị khoa học và lịch sử mang tầm quốc gia và khu vực, các di tích có yêu cầu chuyên môn cao.

- Phân cấp cho các huyện, thị xã, thành phố quản lý các di tích quốc gia đã xếp hạng và các di tích do UBND tỉnh ra quyết định xếp hạng.

- Phân cấp cho xã (phường, thị trấn) quản lý các di tích chưa được xếp hạng và các di tích đã xếp hạng theo phân cấp của UBND huyện, thị xã, thành phố.

- Phân cấp các đình, chùa, nhà thờ, lăng, miếu cho các chủ thể đang quản lý theo quy định của pháp luật.

II. Các di tích phân cấp quản lý

Hiện nay, toàn Tỉnh có 18 di tích được xếp hạng di tích cấp quốc gia và 21 di tích được xếp hạng di tích cấp Tỉnh. Trên cơ sở mục đích, yêu cầu và nội dung quản lý di tích đề ra, các di tích được xếp hạng phân cấp cho địa phương, đơn vị, tổ chức, cá nhân quản lý như sau:

1. Ban Quản lý di tích tỉnh: Chịu trách nhiệm quản lý chung và quản lý chuyên môn các di tích được xếp hạng và trực tiếp quản lý 07 di cấp quốc gia và 01 công trình, gồm:

- Di tích kiến trúc - nghệ thuật cấp quốc gia: Tháp Nhạn (Phường 1, thành phố Tuy Hòa);

- Di tích lịch sử cấp quốc gia: Vũng Rô (xã Hòa Xuân Nam, huyện Đông Hòa);

- Di tích thắng cảnh cấp quốc gia: Bãi Môn - Mũi Đại Lãnh (xã Hòa Tâm, huyện Đông Hòa);

- Di tích khảo cổ cấp quốc gia: Thành An Thổ nơi sinh đồng chí Trần Phú - Tổng Bí thư đầu tiên Đảng Cộng sản Việt Nam (xã An Dân, huyện Tuy An);

- Di tích thắng cảnh cấp quốc gia: Gành Đá Đĩa (xã An Ninh Đông, huyện Tuy An);

- Di tích thắng cảnh cấp quốc gia: Núi Đá Bia (xã Hòa Xuân Nam, huyện Đông Hòa);

- Di tích lịch sử cấp quốc gia: Đường số 5 (huyện Tây Hòa và Đông Hòa);

- Công trình Đài tưởng niệm Núi Nhạn (Phường 1, thành phố Tuy Hòa).

2. Thành phố Tuy Hòa: Quản lý 02 di tích cấp tỉnh, gồm:

- Di tích khảo cổ: Tháp Chăm Đông Tác (Phường Phú Thạnh);

- Di tích lịch sử: Địa điểm quản thúc và giải thoát Luật sư Nguyễn Hữu Thọ (địa điểm xã Bình Kiến);

3. Thị xã Sông Cầu: Quản lý 03 di tích, gồm 01 di tích quốc gia và 02 di tích cấp tỉnh, gồm:

- Di tích danh lam thắng cảnh cấp quốc gia: Vịnh Xuân Đài (phần thuộc thị xã Sông Cầu);

- Di tích lịch sử: Mộ và Đền thờ Đào Trí (Phường Xuân Đài);

- Di tích lịch sử: Hành cung Long Bình (Phường Xuân Phú).

4. Huyện Tuy An: Quản lý 11 di tích, gồm 05 di tích quốc gia và 06 di tích cấp tỉnh, gồm:

- Di tích thắng cảnh cấp quốc gia: Đầm Ô Loan;

- Di tích lịch sử cấp quốc gia: Nơi diễn ra vụ thảm sát Ngân Sơn - Chí Thạnh;

- Di tích lịch sử cấp quốc gia: Địa đạo Gò Thì Thùng (xã An Xuân);

- Di tích lịch sử quốc cấp gia: Mộ và Đền thờ Lê Thành Phương (xã An Hiệp);

- Di tích danh lam thắng cảnh cấp quốc gia: Vịnh Xuân Đài (phần thuộc huyện Tuy An);

- Di tích lịch sử: Vụ thảm sát Gò É, Gộp Dệt (xã An Xuân);

- Di tích lịch sử: Những vụ thảm sát ở An Lĩnh (xã An Lĩnh);

- Di tích lịch sử: Vụ thảm sát Gành Đá - Vũng Bầu (xã An Hải);

- Di tích lịch sử: Vụ thảm sát thôn Phú Sơn (xã An Ninh Đông);

- Di tích lịch sử: Vụ thảm sát chợ Giã (xã An Ninh Tây);

- Di tích lịch sử: Những vụ thảm sát xã An Hòa (xã An Hòa).

4. Huyện Đồng Xuân: Quản lý 03 di tích, gồm 01 di tích quốc gia và 02 di tích cấp tỉnh, gồm:

- Di tích lịch sử cấp quốc gia: Nơi thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên tỉnh Phú Yên (Thị trấn La Hai);

- Di tích lịch sử: Mộ và Đền thờ Nguyễn Hào Sự (xã Xuân Phước);

- Di tích lịch sử: Suối Cối (xã Xuân Quang 1).

5. Huyện Sơn Hòa: Quản lý 03 di tích, gồm 01 di tích cấp quốc gia và 02 di tích cấp tỉnh, gồm:

- Di tích lịch sử cấp quốc gia: Căn cứ của tỉnh Phú Yên trong kháng chiến chống Mỹ (xã Sơn Long, Sơn Định, Sơn Xuân);

- Di tích lịch sử: Trại an trí Trà Kê (xã Sơn Hội).

- Di tích lịch sử: Địa điểm quản thúc và giải thoát Luật sư Nguyễn Hữu Thọ (địa điểm Thị trấn Củng Sơn);

6. Huyện Phú Hòa: Quản lý 04 di tích, gồm 02 di tích quốc gia và 02 di tích cấp tỉnh, gồm:

- Di tích lịch sử cấp quốc gia: Mộ và Đền thờ Lương Văn Chánh (xã Hòa Trị);

- Di tích khảo cổ cấp quốc gia: Thành Hồ (Thị trấn Phú Hòa);

- Di tích lịch sử: Núi Sầm (xã Hòa Trị);

- Di tích danh thắng: Gành Đá (xã Hòa Thắng).

8. Huyện Tây Hòa: Quản lý 03 di tích, gồm 01 di tích quốc gia, 02 di tích cấp tỉnh, gồm:

- Di tích lịch sử cấp quốc gia: Địa điểm diễn ra cuộc Đồng Khởi Hòa Thịnh (xã Hòa Thịnh);

- Di tích danh thắng: Núi Hương, bầu Hương, chùa Hương (xã Hòa Phong, xã Hòa Mỹ Tây, xã Hòa Mỹ Đông);

- Di tích lịch sử: Địa điểm quản thúc và giải thoát Luật sư Nguyễn Hữu Thọ (địa điểm xã Hòa Thịnh).

9. Huyện Đông Hòa: Quản lý 02 di tích cấp tỉnh, gồm:

- Di tích lịch sử: Mộ Nguyễn Hữu Dực (xã Hòa Hiệp Trung);

- Di tích lịch sử: Núi Hiềm (xã Hòa Xuân Đông);

10. Các di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh khác:

Bao gồm: Di tích lịch sử - nghệ thuật: Chùa Từ Quang (chùa Đá Trắng) thuộc xã An Dân, huyện Tuy An; Di tích lịch sử - văn hóa: Chùa Khánh Sơn (Phường 9, TP. Tuy Hòa); Di tích lịch sử - văn hóa: Lăng Phú Lạc (xã Hòa Hiệp Nam, huyện Đông Hòa); Di tích lịch sử - văn hóa: Đình Ngọc Lãng (xã Bình Ngọc, TP. Tuy Hòa) sẽ do chính quyền địa phương và chủ sở hữu di tích phối hợp quản lý.

Các di tích xếp hạng cấp tỉnh tiếp theo ở tổ chức, cá nhân hoặc chủ sở hữu được giao quản lý ở địa phương nào thì tổ chức, cá nhân và chủ sở đó chịu trách nhiệm quản lý.

Các di tích xếp hạng cấp quốc gia tiếp theo, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tham mưu đề xuất cho UBND tỉnh phân cấp quản lý, tạo điều kiện cho các di tích được bảo tồn và phát huy.

Phần thứ tư

TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch giúp UBND tỉnh thực hiện quản lý nhà nước về di tích trên địa bàn; Phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, UBND các huyện, thị xã, thành phố tham mưu trình UBND tỉnh đối với công tác trùng tu, tôn tạo di tích theo kế hoạch; tổ chức giao nhận hồ sơ, tài liệu về di tích cho các đơn vị quản lý; xây dựng Quy chế quản lý và phát huy giá trị di tích và Quy chế phối hợp quản lý các di tích trên địa bàn tỉnh trình UBND tỉnh xem xét phê duyệt.

2. Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, các sở, ban, ngành tỉnh có liên quan căn cứ thực trạng di tích cũng như nguồn vốn ngân sách tham mưu UBND tỉnh trong công tác bảo quản, tu bổ và phục hồi di tích.

3. UBND các huyện, thị xã, thành phố:

- Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch hàng năm lập kế hoạch trùng tu, tu bổ di tích ở địa bàn trình cấp có thẩm quyền phê duyệt; tổ chức giao nhận hồ sơ di tích; xây dựng nội dung bảo vệ, tham quan, phát huy giá trị di tích trên địa bàn.

- Chịu trách nhiệm tổ chức, bảo vệ và phát huy giá trị di tích trên phạm vi địa phương theo phân cấp quản lý của UBND tỉnh; kịp thời ngăn chặn, xử lý các hành vi xâm phạm di tích; căn cứ đề án của tỉnh tiếp tục xây dựng đề án phân cấp quản lý các di tích được giao trên địa bàn theo chức năng; phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các sở, ban, ngành trong quản lý, bảo quản, tu bổ và phát huy giá trị di tích theo quy định của Luật Di sản văn hóa; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa và các văn bản hiện hành của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và của UBND tỉnh Phú Yên.

4. Các cơ quan thông tấn, báo chí có trách nhiệm phổ biến, tuyên truyền mục đích, ý nghĩa của việc phân cấp di tích, nhằm thực hiện tốt phương châm xã hội hóa công tác bảo tồn và phát huy giá trị di tích theo tinh thần của Luật Di sản văn hóa; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa.

5. Các cơ quan, tổ chức, cá nhân là chủ sở hữu hoặc được giao quản lý, sử dụng di tích có trách nhiệm bảo vệ di tích; trường hợp phát hiện di tích bị lấn chiếm, hủy hoại hoặc có nguy cơ bị hủy hoại phải kịp thời áp dụng các biện pháp ngăn chặn và thông báo kịp thời cho cơ quan chủ quản cấp trên trực tiếp hoặc UBND địa phương biết để xử lý.

6. Các cơ quan, tổ chức, cá nhân là chủ sở hữu hoặc được giao quản lý, sử dụng di tích căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao phối hợp và tổ chức thực hiện Đề án hiệu quả. Trong quá trình thực hiện sẽ xem xét tiếp tục điều chỉnh cho phù hợp với sự phát triển chung./.