KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN GIA ĐÌNH VÙNG ĐỒNG BÀO DÂN TỘC THIỂU SỐ ĐẾN NĂM 2030 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH CÀ MAU

Thực hiện Quyết định số 2238/QĐ-TTg ngày 30/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển gia đình Việt Nam đến năm 2030 và Quyết định số 85/QĐ-UBDT ngày 24/02/2022 của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc phê duyệt Chiến lược phát triển gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2030, giai đoạn I từ 2022 - 2025, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch thực hiện Chiến lược phát triển gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Cà Mau, với nội dung như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Nâng cao trách nhiệm của gia đình người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh về xây dựng gia đình hạnh phúc là môi trường quan trọng hình thành, nuôi dưỡng, giáo dục nhân cách con người và lưu giữ, trao truyền các giá trị văn hóa của dân tộc; là nền tảng xây dựng xã hội hạnh phúc.

2. Đẩy mạnh công tác truyền thông, tuyên truyền về văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc, chú trọng giáo dục giá trị gia đình; xây dựng nhân cách con người Việt Nam từ giáo dục đạo đức, lối sống trong gia đình.

3. Góp phần giảm thiểu, tiến tới chấm dứt tình trạng bạo lực, xâm hại đối với phụ nữ và trẻ em, tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

4. Ưu tiên, tạo điều kiện thuận lợi để các gia đình vùng dân tộc thiểu số nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần, tiếp cận các giá trị tốt đẹp của nền văn hóa, văn minh nhân loại và các thành tựu của khoa học công nghệ.

II. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Thông tin, tuyên truyền nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng cho gia đình người dân tộc thiểu số về xây dựng gia đình hạnh phúc, thực hiện bình đẳng giới trong gia đình, phòng, chống bạo lực gia đình, phòng, chống xâm hại trẻ em trong gia đình, ngăn ngừa tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

2. Mục tiêu cụ thể

- 90% các cơ quan công tác liên quan đến dân tộc cấp tỉnh, huyện xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện Chiến lược phát triển gia đình vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Cà Mau đến năm 2025.

- 90% các gia đình vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh được cung cấp thông tin, kiến thức về văn hóa ứng xử, kỹ năng giáo dục đạo đức, lối sống, truyền thống văn hóa dân tộc; phòng ngừa rủi ro, tệ nạn xã hội, bạo lực trong gia đình; đặc biệt quan tâm hộ gia đình chính sách, hộ nghèo và cận nghèo, gia đình dân tộc thiểu số.

- 80% các vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống có mô hình về truyền thông, giáo dục về truyền thống dân tộc, truyền thống văn hóa, truyền thống gia đình, xây dựng gia đình hạnh phúc, phát triển bền vững.

- 100% trưởng ấp, khóm, người có uy tín ở các xã có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống được phổ biến nội dung về giáo dục đạo đức, lối sống, giáo dục hệ giá trị gia đình trong thời kỳ mới.

- 100% nam, nữ thanh niên vùng dân tộc thiểu số trước khi kết hôn được giáo dục, tư vấn về hôn nhân gia đình, kiến thức, kỹ năng xây dựng gia đình hạnh phúc.

- Phấn đấu 90 - 100% các địa phương xây dựng quy ước, hương ước của cộng đồng dân tộc thiểu số được thông qua không có sự phân biệt đối xử về giới; được hỗ trợ cung cấp các dịch vụ thiết yếu; có mô hình can thiệp, phòng ngừa và ứng phó bạo lực gia đình nhằm giảm tác hại của bạo lực gia đình, đặc biệt với phụ nữ, người yếu thế và trẻ em dân tộc thiểu số.

III. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP

1. Nhiệm vụ

- Tăng cường chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố Cà Mau tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch Chiến lược phát triển gia đình vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh; các cơ quan liên quan đến công tác dân tộc tích cực tham mưu với các cấp ủy Đảng, chính quyền và phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành, đoàn thể các cấp trong công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về xây dựng và phát triển gia đình.

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục đạo đức lối sống, phòng ngừa tác động tiêu cực ảnh hưởng đến sự phát triển của gia đình, đặc biệt là các gia đình trẻ.

- Tuyên truyền các gương gia đình dân tộc thiểu số tiêu biểu về văn hóa gia đình, ứng xử chuẩn mực; trang bị, phổ biến kiến thức, kỹ năng để các gia đình chủ động phòng, chống sự xâm nhập của các tệ nạn xã hội; kế thừa và tiếp thu có chọn lọc những giá trị truyền thống văn hóa của các dân tộc thiểu số.

- Tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, đặc biệt dự án liên quan đến tảo hôn, bình đẳng giới, phụ nữ và trẻ em dân tộc thiểu số.

- Xây dựng chương trình, kế hoạch tuyên truyền hằng năm nhằm nâng cao nhận thức để xóa bỏ các hủ tục, tập quán lạc hậu trong hôn nhân và gia đình; phòng, chống tệ nạn xã hội, bạo lực gia đình, bảo vệ sự ổn định và phát triển của gia đình.

- Định kỳ hằng năm hướng dẫn, tổ chức chiến dịch truyền thông hưởng ứng ngày Quốc tế hạnh phúc (20/3), ngày Gia đình Việt Nam (28/6) và Tháng hành động quốc gia phòng, chống bạo lực gia đình với nội dung thiết thực, phù hợp điều kiện thực tiễn nhằm tạo sự lan tỏa, hiệu ứng xã hội mạnh mẽ tôn vinh giá trị gia đình.

2. Giải pháp

- Nâng cao trách nhiệm của xã hội trong phòng, chống bạo lực gia đình; chung tay giảm thiểu, tiến tới chấm dứt tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết trong đồng bào vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

- Xây dựng, ban hành cơ chế, chính sách khuyến khích, đãi ngộ cho đội ngũ cán bộ thực hiện công tác gia đình các cấp, các cá nhân, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực gia đình, đặc biệt là phòng, chống bạo lực gia đình.

- Tổ chức tuyên truyền, tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về: hôn nhân gia đình, tảo hôn, hôn nhân cận huyết; bình đẳng giới vùng đồng bào dân tộc thiểu số; lồng ghép vào những chính sách đang thực hiện của Ủy ban Dân tộc như: Quyết định số 1898/QĐ-TTg ngày 28/11/2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án: “Hỗ trợ hoạt động bình đẳng giới vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2018 - 2025”; Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án: “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2015 - 2025”.

- Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ cán bộ, công chức thực hiện công tác gia đình các cấp, cán bộ làm công tác dân tộc, cán bộ xã, ấp, khóm và người có uy tín trên địa bàn tỉnh.

- Thực hiện tuyên truyền trên báo, tạp chí, cổng thông tin điện tử của các cơ quan, đơn vị có liên quan và trên kênh sóng phát thanh, truyền hình các nội dung về nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng cho gia đình người dân tộc thiểu số về xây dựng hạnh phúc gia đình, thực hiện bình đẳng giới trong gia đình, phòng, chống bạo lực gia đình và buôn bán phụ nữ, trẻ em dân tộc thiểu số; ngăn ngừa, giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

- Biên soạn, xây dựng tài liệu, lựa chọn nội dung phù hợp xuất bản sổ tay, cẩm nang về công tác gia đình, công tác bình đẳng giới và phòng, chống bạo lực trên cơ sở giới; tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số.

- Thiết kế banner tuyên truyền băng rôn, khẩu hiệu hưởng ứng Kỷ niệm Ngày Gia đình Việt Nam (28/6) và Tháng hành động quốc gia phòng, chống bạo lực gia đình theo Kế hoạch trên trang thông tin điện tử của các cơ quan có liên quan, treo băng rôn, khẩu hiệu Ngày Gia đình Việt Nam và Tháng hành động quốc gia phòng, chống bạo lực gia đình tại Trụ sở cơ quan công tác dân tộc.

- Tăng cường giáo dục truyền thống văn hóa dân tộc, giá trị gia đình; phát huy vai trò của ông, bà, cha mẹ trong giáo dục cho con cháu, tạo sự gắn kết, xây dựng nhân cách đạo đức, lối sống văn minh cho thế hệ trẻ thông qua sự phối hợp giáo dục từ gia đình, nhà trường và xã hội. Xây dựng gia đình thực sự là tổ ấm của mỗi người, là tế bào lành mạnh của xã hội.

- Tổ chức tọa đàm, giao lưu, biểu dương, khen thưởng những tấm gương gia đình tiêu biểu, hạnh phúc.

- Huy động nguồn lực đầu tư, xã hội hóa, huy động các cá nhân, tổ chức, cộng đồng tham gia cung cấp dịch vụ gia đình; chăm lo giúp đỡ, hỗ trợ gia đình chính sách, hộ nghèo và cận nghèo, gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, gia đình dân tộc thiểu số, tạo điều kiện để các gia đình tiếp cận, thụ hưởng dịch vụ xã hội.

IV. KINH PHÍ

1. Kinh phí thực hiện Chiến lược phát triển gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số bố trí từ nguồn ngân sách nhà nước theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và phân cấp ngân sách nhà nước.

2. Lồng ghép kinh phí từ các chương trình, đề án liên quan theo quy định của pháp luật; huy động từ các nguồn vốn tài trợ, viện trợ; huy động từ xã hội, cộng đồng và các nguồn hợp pháp khác (nếu có).

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Ban Dân tộc

- Là cơ quan đầu mối, chủ trì giúp Ủy ban nhân dân tỉnh phối hợp với các cơ quan, đơn vị địa phương hướng dẫn, theo dõi, đôn đốc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp của Kế hoạch.

- Xây dựng tài liệu và tổ chức tập huấn, nâng cao năng lực, kỹ năng, kiến thức về công tác gia đình, bình đẳng giới cho đội ngũ cán bộ làm công tác truyền thông, cộng tác viên về bình đẳng giới các cấp.

- Đưa nội dung về công tác gia đình, bình đẳng giới vào chương trình tuyên truyền, bồi dưỡng kiến thức giới, bình đẳng giới cho vùng dân tộc thiểu số. Tổ chức tập huấn, cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, trưởng ấp, khóm, người có uy tín vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

- Hằng năm hướng dẫn, triển khai, tổ chức chiến dịch truyền thông cao điểm về Ngày Gia đình Việt Nam, bình đẳng giới trong Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới từ 15/11 đến 15/12.

- Hướng dẫn, phối hợp, xây dựng, học tập, chia sẻ kinh nghiệm và nhân rộng các mô hình truyền thông có hiệu quả. Biểu dương, khen thưởng kịp thời những tổ chức, cá nhân có đóng góp tích cực và hiệu quả trong công tác truyền thông về Chiến lược phát triển gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

- Kiểm tra, giám sát, tổng hợp tình hình thực hiện Kế hoạch; định kỳ hằng năm tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh và Ủy ban dân tộc kết quả thực hiện theo quy định.

- Tổng hợp và lập dự toán kinh phí Chiến lược phát triển gia đình vùng dân tộc thiểu số hàng năm gửi Sở Tài chính và cơ quan, đơn vị liên quan để trình Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, quyết định, đồng thời gửi về Ủy ban Dân tộc để theo dõi, tổng hợp.

2. Sở Tài chính

Chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan thẩm định nhu cầu kinh phí và tham mưu cấp thẩm quyền bố trí kinh phí tùy vào khả năng cân đối của ngân sách địa phương thực hiện Kế hoạch này khi được phê duyệt theo phân cấp ngân sách và các nguồn kinh phí hợp pháp khác (nếu có). Đồng thời, hướng dẫn các đơn vị sử dụng ngân sách và thanh quyết toán kinh phí đúng theo quy định hiện hành.

3. Sở Thông tin và Truyền thông

Hướng dẫn, đôn đốc các cơ quan thông tin, báo chí và hệ thống thông tin cơ sở đổi mới hình thức tuyên truyền, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và nền tảng số trong các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về chủ trương, chính sách, pháp luật, Chiến lược phát triển gia đình vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

Phối hợp, hỗ trợ các sở, ngành, đoàn thể liên quan xây dựng nội dung, tài liệu tập huấn, tuyên truyền về Chiến lược phát triển gia đình vùng dân tộc thiểu số.

4. Sở Giáo dục và Đào tạo

Chủ trì, tổ chức bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng cho giáo viên, giảng viên, cán bộ y tế trong trường học về Chiến lược phát triển gia đình, công tác gia đình, sức khỏe giới tính, bình đẳng giới, phòng, chống bạo lực học đường, xâm hại trẻ em; đưa nội dung bình đẳng giới vào hệ thống bài giảng chính thức trong các cấp học và tổ chức giảng dạy nội dung này cho học sinh dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

5. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

Chủ trì triển khai truyền thông Chiến lược phát triển gia đình, giáo dục đạo đức, lối sống trong gia đình bảo đảm nguyên tắc bình đẳng giới; chỉ đạo, hướng dẫn việc lồng ghép vấn đề Chiến lược phát triển gia đình trong xây dựng các thiết chế văn hóa, hương ước, quy ước, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; lồng ghép nội dung truyền thông Chiến lược phát triển gia đình vào các chương trình giải trí, thể thao, nghệ thuật của các cơ quan, tổ chức.

6. Sở Y tế

Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan chỉ đạo, triển khai thực hiện truyền thông về Chiến lược phát triển gia đình về dân số đến năm 2030; truyền thông về tình hình, nguyên nhân, hậu quả của mất cân bằng giới tính khi sinh; các hành vi vi phạm pháp luật về lựa chọn giới tính thai nhi.

7. Sở Tư pháp

Phối hợp với các cơ quan có liên quan thực hiện truyền truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về Chiến lược phát triển gia đình, bình đẳng giới; trợ giúp pháp lý cho nhóm đối tượng là phụ nữ, trẻ em về bình đẳng giới trong lĩnh vực gia đình và phòng ngừa ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới.

8. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

Tổ chức truyền thông, tuyên truyền phổ biến, giáo dục, vận động chính sách, pháp luật về Chiến lược phát triển gia đình, bình đẳng giới cho lao động, học nghề là dân tộc thiểu số; tuyên truyền, vận động vùng đồng bào dân tộc thiểu số phát huy các phong tục, tập quán và truyền thống tốt đẹp của dân tộc phù hợp với Chiến lược phát triển gia đình Việt Nam.

9. Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Báo Cà Mau, Cổng thông tin điện tử

Đổi mới hình thức và phương tiện truyền thông, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và nền tảng số trong các hoạt động truyền thông; tăng thời lượng phát sóng, số lượng bài viết và nâng cao chất lượng tuyên truyền về Chiến lược phát triển gia đình, bình đẳng giới trong các chương trình, chuyên trang, chuyên mục phổ biến, giáo dục về Chiến lược phát triển gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

10. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Tỉnh đoàn, Liên đoàn Lao động, Hội Nông dân, Hội người cao tuổi

Căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao phối hợp với Ban Dân tộc triển khai thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp liên quan; tổ chức các hoạt động truyền thông, phổ biến kiến thức về Chiến lược phát triển gia đình Việt Nam, bình đẳng giới, bạo lực trên cơ sở giới, đẩy mạnh công tác truyền thông, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức về Chiến lược phát triển gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh cho cán bộ hội viên, đoàn viên và cộng đồng.

11. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố Cà Mau

- Xây dựng kế hoạch thực hiện Chiến lược phát triển gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số đến năm 2030 trên địa bàn, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.

- Đẩy mạnh công tác truyền thông, huy động nguồn lực, phương tiện và sự tham gia, hưởng ứng của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và người dân, đặc biệt là các nhà lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu cơ quan, tổ chức, những người có uy tín và ảnh hưởng lớn trong xã hội.

- Theo dõi, tổ chức kiểm tra, giám sát việc thực hiện Kế hoạch Chiến lược phát triển gia đình vùng dân tộc thiểu số tại địa phương và bố trí kinh phí thực hiện Kế hoạch.

12. Chế độ báo cáo

Định kỳ hằng năm các sở, ngành, đoàn thể, đơn vị có liên quan và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố Cà Mau báo cáo kết quả hoạt động, các chỉ tiêu của Kế hoạch. Báo cáo trước ngày 30/11 hằng năm, qua Ban Dân tộc tổng hợp, báo cáo theo quy định.

Trên đây là Kế hoạch thực hiện Chiến lược phát triển gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Cà Mau. Trong quá trình thực hiện nếu có khó khăn, vướng mắc, các cơ quan, đơn vị, địa phương kịp thời phản ánh, đề xuất về Ban Dân tộc để tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, cho ý kiến chỉ đạo./.