KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN ĐỀ ÁN TRỢ GIÚP XÃ HỘI VÀ PHỤC HỒI CHỨC NĂNG CHO NGƯỜI TÂM THẦN, NGƯỜI RỐI NHIỄU TÂM TRÍ DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG GIAI ĐOẠN 2017 - 2020 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÂM ĐỒNG.

Triển khai Quyết định số 1215/QĐ-TTg ngày 22/7/2011 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Trợ giúp xã hội và Phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng giai đoạn 2011 - 2020 (gọi tắt là Đề án), UBND tỉnh ban hành Kế hoạch thực hiện Đề án trên địa bàn tỉnh với những nội dung chủ yếu sau:

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu tổng quát:

Phát triển mạng lưới cơ sở trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; nâng cao chất lượng chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng ngang tầm với các địa phương có điều kiện phát triển kinh tế - xã hội; hướng tới mục tiêu công bằng và phát triển bền vững.

2. Mục tiêu cụ thể:

a) 100% số người tâm thần lang thang, có hành vi nguy hiểm đến gia đình, cộng đồng được chăm sóc và phục hồi chức năng tại các cơ sở trợ giúp xã hội, cộng đồng và gia đình.

b) 90% số người rối nhiễu tâm trí có nguy cơ cao bị tâm thần được tư vấn, trị liệu tâm lý và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác.

c) Tiếp tục đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tập huấn nâng cao năng lực cho 90% công chức, viên chức, nhân viên y tế, công tác xã hội và cộng tác viên công tác xã hội đang làm việc tại xã, phường, thị trấn, tại các cơ sở bảo trợ xã hội công lập, ngoài công lập và cơ quan Lao động - Thương binh và Xã hội các cấp về chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần.

d) Đẩy mạnh xã hội hóa, khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước cung cấp dịch vụ trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí; hỗ trợ kinh phí và dụng cụ phục hồi chức năng cho các cơ sở bảo trợ xã hội có nuôi dưỡng và chăm sóc người tâm thần trên địa bàn tỉnh.

đ) 100% cán bộ, công chức, viên chức các cấp, các ngành và người dân được truyền thông nâng cao nhận thức về trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí.

II. NỘI DUNG, GIẢI PHÁP THỰC HIỆN

1. Hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng.

a) Rà soát các văn bản quy phạm pháp luật, đề xuất sửa đổi, bổ sung, ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cơ quan có thẩm quyền ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí phù hợp với tình hình thực tế hiện nay;

b) Ban hành các văn bản hướng dẫn công tác trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí;

c) Nghiên cứu, đề xuất Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan xây dựng và ban hành quy trình phục hồi chức năng và quản lý người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí tại các cơ sở trợ giúp xã hội, tại cộng đồng và gia đình; cơ chế, chính sách phát triển dịch vụ phòng ngừa, phát hiện sớm, can thiệp trị liệu tâm lý cho người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng theo cơ chế có thu phí; chính sách, chế độ phụ cấp cho đội ngũ cán bộ, viên chức, nhân viên, cộng tác viên làm công tác trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần tại gia đình, cộng đồng và cơ sở trợ giúp xã hội.

2. Xây dựng cơ sở vật chất và trang thiết bị cho các cơ sở bảo trợ xã hội chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần.

a) Xây dựng cơ sở vật chất:

Tăng cường đầu tư nâng cấp, mở rộng phòng ở cho đối tượng người tâm thần, nhà làm việc cho cán bộ, nhân viên theo quy định tại Điều 10, 11, 12 Nghị định số 68/2008/NĐ-CP ngày 30/5/2008 của Chính phủ tại cơ sở Bảo trợ xã hội tỉnh, đảm bảo đáp ứng lâu dài việc nuôi dưỡng, tổ chức lao động trị liệu, trị liệu tâm lý kết hợp với phục hồi chức năng tại cơ sở bảo trợ xã hội, gia đình và cộng đồng.

b) Đầu tư trang thiết bị chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần:

Đối với Trung tâm phòng, chống bệnh xã hội tỉnh, đến năm 2020, cần bổ sung ngân sách để xây dựng đội ngũ cán bộ y tế có chuyên môn sâu về sức khỏe tâm thần; tăng cường mua sắm trang thiết bị y tế thiết yếu, thiết bị phục hồi chức năng và đảm bảo đủ cơ số thuốc phục vụ bệnh nhân; tiếp cận và cập nhật kỹ thuật mới trong điều trị cho bệnh nhân tâm thần.

Trung tâm bảo trợ xã hội tỉnh và các cơ sở bảo trợ xã hội ngoài công lập có nuôi dưỡng và chăm sóc người tâm thần, ngoài việc đầu tư nâng cấp, mở rộng cơ sở vật chất, phải xây dựng kế hoạch đầu tư, mua sắm trang thiết bị để chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần (trang thiết bị phục hồi chức năng đồng bộ, trang thiết bị y tế thiết yếu) và phối hợp với cơ quan y tế cung cấp đủ cơ số thuốc phục vụ bệnh nhân tại Trung tâm; việc đầu tư, mua sắm phải căn cứ xu hướng lâu dài và nhu cầu của đối tượng và gia đình.

3. Phát triển nguồn nhân lực làm công tác chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần dựa vào cộng đồng.

a) Hỗ trợ Trung tâm phòng, chống bệnh xã hội tỉnh xây dựng chương trình, tài liệu kỹ thuật hướng dẫn nghiệp vụ chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí, đặc biệt đối với trẻ em tự kỷ, phụ nữ bị trầm cảm và các nhóm đối tượng có vấn đề về sức khỏe tâm thần khác.

b) Đào tạo, tập huấn cán bộ, nhân viên, cộng tác viên công tác xã hội và nhân viên y tế cấp xã, các cơ sở bảo trợ xã hội về kỹ năng chăm sóc sức khỏe tâm thần dựa vào cộng đồng.

c) Tập huấn cho cán bộ, nhân viên và cộng tác viên của ngành: Lao động - Thương binh và Xã hội, Y tế, Giáo dục và Đào tạo.

d) Tập huấn gia đình người bệnh các kỹ năng, phương pháp chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí.

4. Truyền thông nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng của cán bộ, công chức, viên chức và người dân về trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng.

a) Xây dựng và thực hiện kế hoạch truyền thông ở địa phương nhằm nâng cao nhận thức các cấp, các ngành và cộng đồng xã hội về trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần dựa vào cộng đồng; về các dịch vụ trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần; vai trò vị trí, nhiệm vụ của nhân viên công tác xã hội, hoạt động phục hồi chức năng cho người tâm thần tại y tế cấp xã, tại cơ sở bảo trợ xã hội. Chú trọng tuyên truyền nâng cao nhận thức cán bộ, nhân viên các cấp, các ngành Lao động - Thương binh và Xã hội, Y tế, Giáo dục và Đào tạo và định hướng cho người dân tự giác, chủ động trợ giúp người tâm thần, không phân biệt, kỳ thị đối với người tâm thần.

b) Xây dựng các kênh tuyên truyền thông qua các tổ chức đoàn thể ở cơ sở và đến gia đình có người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí.

c) Tổ chức hội thảo, chia sẻ thông tin về trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần dựa vào cộng đồng.

d) Xây dựng tài liệu hướng dẫn hoạt động công tác xã hội trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần.

5. Mô hình cung cấp dịch vụ.

Hỗ trợ kết nối chuyển tuyến, cung cấp dịch vụ cho đối tượng tới các cơ quan có thẩm quyền giải quyết chính sách an sinh xã hội, các bệnh viện và cơ sở cung cấp dịch vụ phục hồi chức năng chuyên sâu khi cần thiết. Tổ chức hồi gia cho những bệnh nhân tâm thần tại các cơ sở bảo trợ xã hội đã thuyên giảm.

6. Điều tra, khảo sát, xây dựng cơ sở dữ liệu trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí.

a) Lập kế hoạch điều tra, xây dựng cơ sở dữ liệu người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí.

b) Hàng năm, tiến hành rà soát, lập danh sách xác định mức độ khuyết tật, phân loại người tâm thần nặng, lang thang, có hành vi gây nguy hiểm cho gia đình và cộng đồng để quản lý, nuôi dưỡng tại cộng đồng hoặc chăm sóc trong các cơ sở bảo trợ xã hội.

c) Khảo sát nhu cầu đào tạo hàng năm và cả giai đoạn 2017 - 2020.

7. Giám sát, đánh giá việc thực hiện Đề án.

a) Kiểm tra, đánh giá tình hình thực hiện các chính sách hỗ trợ đối với người tâm thần nặng tại các huyện, thành phố trong tỉnh;

b) Kiểm tra, giám sát hoạt động các cơ sở bảo trợ xã hội, các mô hình chăm sóc, trợ giúp và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng;

c) Giám sát, đánh giá hàng năm, giữa kỳ và cả giai đoạn 2017 - 2020 về việc thực hiện Đề án;

d) Lập kế hoạch quản lý nhân lực, quản lý đối tượng và phát triển mạng lưới dịch vụ công tác xã hội phục vụ yêu cầu chỉ đạo quản lý, theo dõi, giám sát đánh giá việc thực hiện Kế hoạch trên địa bàn tỉnh.

III. KINH PHÍ

- Kinh phí Trung ương: Từ nguồn kinh phí thực hiện Quyết định số 1215/QĐ-TTg ngày 22/7/2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng giai đoạn 2016 - 2020.

- Kinh phí địa phương và các nguồn thu hợp pháp khác.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội là cơ quan chịu trách nhiệm chính; chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương liên quan tổ chức triển khai Kế hoạch này.

- Trực tiếp triển khai công tác tuyên truyền; tổ chức điều tra, khảo sát đánh giá và thống kê về người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí; tham mưu UBND tỉnh các chính sách quản lý, chăm sóc phục hồi chức năng cho người tâm thần; phát triển dịch vụ, mô hình trợ giúp cho người tâm thần tại cộng đồng; triển khai công tác đào tạo, tập huấn cho đội ngũ cán bộ, nhân viên chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần.

- Chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính xây dựng chi tiết dự toán kinh phí triển khai Kế hoạch thực hiện Đề án, gửi Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tổng hợp, gửi Bộ Tài chính thẩm định trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 1215/QĐ-TTg; xây dựng dự toán phần kinh phí do địa phương đảm bảo, đề xuất UBND tỉnh phê duyệt theo quy định.

2. Sở Y tế tổ chức điều trị, hướng dẫn phục hồi chức năng cho người tâm thần tại cộng đồng và ở các cơ sở bảo trợ xã hội; nâng cao năng lực đội ngũ nhân viên, cộng tác viên y tế cơ sở; đề xuất bổ sung chính sách hỗ trợ người tâm thần trong điều trị và phục hồi chức năng.

3. Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với UBND các huyện, thành phố triển khai chương trình phòng ngừa, phát hiện sớm các trường hợp có biểu hiện mắc bệnh tâm thần; tham gia chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần tại các cơ sở giáo dục chuyên biệt; chỉ đạo các cơ sở giáo dục chuyên biệt thực hiện miễn giảm học phí và các khoản đóng góp, tạo điều kiện cho người bị rối loạn tâm thần tham gia học tập, sinh hoạt tại cơ sở.

4. Các Sở: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư thẩm định, tham mưu UBND tỉnh bố trí ngân sách địa phương thực hiện Kế hoạch theo quy định.

5. Sở Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với các ngành liên quan đẩy mạnh thông tin, truyền thông về công tác bảo trợ xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần dựa vào cộng đồng; xây dựng các chuyên mục, chuyên đề nâng cao nhận thức cho các cấp, các ngành và nhân dân về công tác bảo trợ xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần dựa vào cộng đồng.

6. Sở Tư pháp đẩy mạnh công tác giáo dục, tuyên truyền pháp luật về bảo trợ xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần dựa vào cộng đồng.

7. Các sở, ban, ngành căn cứ chức năng, nhiệm vụ của đơn vị mình, chủ động xây dựng và triển khai thực hiện Kế hoạch phòng ngừa, phát hiện và hỗ trợ, phục hồi chức năng cho người tâm thần dựa vào cộng đồng.

8. UBND các huyện, thành phố Đà Lạt, Bảo Lộc chỉ đạo triển khai các nội dung của kế hoạch này trên địa bàn; bố trí ngân sách, nhân lực và cơ sở vật chất để thực hiện Kế hoạch./.