KẾ HOẠCH

ĐẨY MẠNH ĐỔI MỚI HOẠT ĐỘNG CỦA THƯ VIỆN TRONG XÂY DỰNG, PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG ĐỌC, TIẾP CẬN VÀ XỬ LÝ THÔNG TIN CHO THIẾU NHI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẠC LIÊU

Thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 01/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

Ủy ban nhân dân tỉnh Bạc Liêu ban hành Kế hoạch đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu, với các nội dung cụ thể như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích

Đổi mới trong tổ chức và hoạt động, triển khai nhiều mô hình phù hợp, thực hiện tốt vai trò khơi dậy đam mê, hình thành thói quen, xây dựng và phát triển kỹ năng đọc, kỹ năng tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi, góp phần xây dựng thế hệ trẻ Việt Nam phát triển toàn diện về Đức, Trí, Thể, Mỹ.

Tiếp tục xác định vai trò, nhiệm vụ quan trọng của thư viện trong xây dựng và phát triển văn hóa đọc nói chung, kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi nói riêng.

2. Yêu cầu

Các cấp, các ngành quan tâm, đầu tư đúng mức, nhất là trong việc bố trí đủ quỹ đất, nhân lực, tài nguyên thông tin và các điều kiện cần thiết khác để thư viện ở địa phương triển khai hiệu quả các hoạt động phục vụ thiếu nhi.

Trang thiết bị điện tử, đổi mới hoạt động của thư viện theo kịp phát triển của khoa học công nghệ và yêu cầu thực tiễn nói chung và thư viện nói riêng; phối hợp giữa thư viện trường học với các loại thư viện khác triển khai đồng bộ, thường xuyên,...

II. NỘI DUNG THỰC HIỆN

- Kiện toàn, củng cố và phát huy tối đa chức năng, hiệu quả hoạt động của hệ thống thư viện, nhất là việc xây dựng thư viện, môi trường văn hóa đọc thân thiện và đạt chuẩn, phát triển tài nguyên thông tin phù hợp với đối tượng thiếu nhi, đa dạng sản phẩm thông tin và dịch vụ thư viện, tăng cường sự tham gia của thiếu nhi trong các hoạt động, sự kiện khuyến đọc, trải nghiệm với sách; đẩy mạnh thư viện phục vụ lưu động, luân chuyển tài nguyên thông tin phục vụ thiếu nhi ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.

- Bảo đảm ngân sách, quỹ đất và các điều kiện cần thiết để phát triển thư viện trên địa bàn đạt chuẩn theo quy định với trọng tâm là hệ thống thư viện công cộng, thư viện trường học; tăng đầu tư, hỗ trợ cho các thư viện công lập có vai trò quan trọng để tập trung phục vụ, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi; đẩy mạnh xã hội hóa để phát triển thư viện và văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi trên địa bàn, đồng thời khuyến khích thư viện cộng đồng tham gia phục vụ thiếu nhi tại cơ sở.

- Đẩy mạnh tuyên truyền, nhất là trên nền tảng công nghệ số, phát huy ưu thế của mạng xã hội nhằm nâng cao nhận thức, chuyển đổi tư duy của các cấp, các ngành và toàn xã hội về vị trí, vai trò của văn hóa đọc, đặc biệt là hình thành thói quen đọc, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

- Tăng cường tổ chức kết nối giữa các thư viện, cơ sở giáo dục và các cơ quan liên quan để huy động sự tham gia của nhà trường, gia đình vào việc hình thành và duy trì thói quen đọc, nâng cao kỹ năng đọc và năng lực tiếp cận, xử lý thông tin cho thiếu nhi; chỉ đạo xây dựng, phát triển mô hình, liên kết các loại thư viện, không gian đọc, phòng đọc cơ sở trên địa bàn phù hợp với đối tượng thiếu nhi.

- Tiếp tục triển khai có hiệu quả các đề án về phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, xây dựng xã hội học tập; từng bước xây dựng và phát triển thư viện, mô hình văn hóa đọc phù hợp với thiếu nhi có hoàn cảnh đặc biệt (khuyết tật, mắc bệnh hiểm nghèo, thuộc diện hộ nghèo...). Bên cạnh, tôn vinh những tấm gương ham học hỏi; nhân rộng những mô hình tốt, cách làm hay, các sáng kiến ứng dụng đổi mới hoạt động thư viện trong xây dựng, phát triển văn hóa đọc cho thiếu nhi, đặc biệt là gắn với chuyển đổi số trong lĩnh vực thư viện.

- Đẩy mạnh chuyển đổi số, liên thông thư viện, xây dựng thư viện điện tử, thư viện số, cơ sở dữ liệu số, sử dụng công nghệ hiện đại hỗ trợ việc đọc và khai thác thông tin của thiếu nhi trong thư viện.

- Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thư viện đáp ứng yêu cầu của thư viện hiện đại và tính chất đặc thù đối với đối tượng thiếu nhi,...

III. KINH PHÍ THỰC HIỆN

- Từ nguồn ngân sách nhà nước theo quy định của Luật Ngân sách.

- Căn cứ nhiệm vụ được giao các đơn vị, địa phương có liên quan xây dựng Kế hoạch và dự toán kinh phí thực hiện, cụ thể theo thứ tự ưu tiên cần thiết, phát sinh hợp lý và khả năng cân đối ngân sách trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Huy động từ nguồn tài trợ, đóng góp của các tổ chức, doanh nghiệp và các nguồn hợp pháp khác (nếu có).

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Văn hóa, Thông tin, Thể thao và Du lịch

- Chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan triển khai thực hiện Kế hoạch đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu.

- Phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy định hướng, hướng dẫn các cơ quan báo chí trong và ngoài tỉnh tuyên truyền về văn hóa đọc, xã hội học tập và học tập suốt đời, trong đó đặc biệt chú trọng đến đối tượng thiếu nhi; hướng dẫn ứng dụng và triển khai nền tảng công nghệ số phục vụ chuyển đổi số trong thư viện.

- Chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông tăng cường tuyên truyền và triển khai các giải pháp kỹ thuật ngăn chặn thông tin xấu, độc trên không gian mạng có ảnh hưởng tiêu cực đối với trẻ em.

- Chỉ đạo Thư viện tỉnh phối hợp các đơn vị có liên quan:

Xây dựng tài liệu hướng dẫn phù hợp với đặc thù của đối tượng thiếu nhi; tổ chức tập huấn nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thư viện đáp ứng yêu cầu thư viện hiện đại và đặc thù của thiếu nhi.

Xây dựng điểm mô hình khuyến học, không gian đọc thân thiện với thiếu nhi; phát triển và nhân rộng mô hình tủ sách gia đình, tủ sách dòng họ, tủ sách trường học, mô hình “Gia đình đọc sách - Gắn kết yêu thương”.

Đề xuất, tôn vinh những tấm gương ham đọc, ham học; các cách làm hay, các sáng kiến ứng dụng đổi mới hoạt động thư viện trong xây dựng, phát triển văn hóa đọc cho thiếu nhi, đặc biệt là chuyển đổi số trong thư viện.

2. Sở Giáo dục, Khoa học và Công nghệ

- Tiếp tục chỉ đạo việc củng cố, kiện toàn hệ thống thư viện trong các cơ sở giáo dục phổ thông và cơ sở giáo dục khác thuộc phạm vi quản lý theo hướng hiện đại, thân thiện, tạo thuận lợi tối đa cho người sử dụng là đối tượng thiếu nhi; bố trí đủ người làm công tác thư viện đạt chuẩn theo quy định.

- Hoàn thiện chính sách, tiêu chuẩn về thư viện trong các cơ sở giáo dục thuộc phạm vi quản lý và khung chương trình giáo dục bao gồm các giờ học ngoại khóa tại thư viện công cộng; đẩy mạnh xây dựng văn hóa học đường, phát triển văn hóa đọc trong học đường, gắn với xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời, trong đó tập trung nâng cao tinh thần tự đọc, tự học, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận, tra cứu và xử lý thông tin cho thiếu nhi, đồng thời đưa hoạt động này thành nội dung của tiết học chính khóa phù hợp với từng cấp học, bậc học.

- Chỉ đạo, hướng dẫn, đẩy mạnh việc gắn giáo dục năng lực ngôn ngữ với các năng lực cơ bản như năng lực đọc, năng lực viết; hướng dẫn xây dựng và phát triển các nguồn học liệu mở cho trường học.

3. Sở Tài chính

Trên cơ sở đề xuất kinh phí của các cơ quan, đơn vị, Sở Tài chính thẩm định dự toán tham mưu trình UBND tỉnh xem xét bố trí kinh phí cho các cơ quan, đơn vị thực hiện theo khả năng cân đối ngân sách thực hiện các điều kiện cần thiết để phát triển thư viện trên địa bàn đạt chuẩn theo quy định với trọng tâm là hệ thống thư viện công cộng, thư viện trường học.

4. Sở Tài nguyên và Môi trường

Kiểm tra, tham mưu trình Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét giao đất để xây dựng hệ thống thư viện đạt chuẩn trên địa bàn tỉnh theo quy định của pháp luật về đất đai.

5. Đề nghị Tỉnh Đoàn

Chỉ đạo các tổ chức Đoàn theo thẩm quyền tổ chức các hoạt động hướng dẫn, thực hành kỹ năng tiếp cận thư viện, thư viện số, nguồn tri thức trên các nền tảng công nghệ số cho thiếu nhi, đặc biệt là thiếu nhi ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; đẩy mạnh đầu tư, xây dựng các không gian đọc, mô hình phát triển văn hóa đọc theo chủ đề trong hệ thống Đoàn, Hội, Đội và Nhà Thiếu nhi; chủ động phối hợp với các quan có liên quan xây dựng nội dung tuyên truyền nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của văn hóa đọc cho thiếu nhi.

6. Các Sở, Ban, Ngành tỉnh

- Tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả, trách nhiệm của đơn vị trong nội dung thực hiện của kế hoạch này.

- Phối hợp với các đơn vị có liên quan liên kết, hợp tác để tập trung phát triển văn hóa đọc, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi; nghiên cứu việc hình thành thư viện thiếu nhi hoặc bộ phận của thư viện chuyên phục vụ thiếu nhi...

7. Các cơ quan báo chí của tỉnh

- Triển khai xây dựng, đổi mới chương trình, truyền thông về phát triển văn hóa đọc, chuyên mục về sách, trang bị kiến thức, kỹ năng đọc, kỹ năng tiếp cận, khai thác, sử dụng thông tin cho thiếu nhi,...

- Tuyên truyền những tấm gương ham đọc, ham học; các cách làm hay, các sáng kiến ứng dụng đổi mới hoạt động thư viện trong xây dựng, phát triển văn hóa đọc cho thiếu nhi, đặc biệt là chuyển đổi số trong thư viện.

8. UBND các huyện, thị xã, thành phố

- Bố trí quỹ đất để phát triển hệ thống thư viện trên địa bàn đạt chuẩn theo quy định.

- Chỉ đạo các Phòng, Ban tổ chức triển khai thực hiện triển khai các nội dung trong Kế hoạch này phù hợp với yêu cầu thực tế của cơ quan, đơn vị.

- Chỉ đạo Thư viện cấp huyện hướng dẫn các đơn vị có liên quan xây dựng điểm mô hình khuyến học, không gian đọc thân thiện với thiếu nhi; phát triển và nhân rộng mô hình tủ sách gia đình, tủ sách dòng họ, tủ sách trường học, mô hình “Gia đình đọc sách - Gắn kết yêu thương”.

- Chỉ đạo Đài Truyền thanh và hệ thống thông tin cơ sở đẩy mạnh công tác tuyên truyền các chủ trương, chính sách phát triển văn hóa đọc, trong đó tập trung phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

Trên đây là Kế hoạch đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu. Đề nghị các Sở, Ban, Ngành cấp tỉnh, UBND cấp huyện, thị xã, thành phố nghiêm túc triển khai thực hiện. Trong quá trình triển khai thực hiện nếu có vướng mắc đề nghị các đơn vị báo cáo về Ủy ban nhân dân tỉnh (qua Sở Văn hóa, Thông tin, Thể thao và Du lịch) để xem xét, giải quyết./.