Kính gửi: Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương

Trong thời gian qua, đặc biệt là kể từ khi Chính phủ ban hành Nghị định số 02/2003/NĐ-CP ngày 14 tháng 01 năm 2003 và Nghị định số 114/2009/NĐ-CP ngày 23 tháng 12 năm 2009 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 02/2003/NĐ-CP về phát triển và quản lý chợ, công tác đầu tư xây dựng, quản lý, khai thác chợ trên địa bàn cả nước đã có bước phát triển rất tích cực, góp phần quan trọng thúc đẩy quá trình lưu thông, tiêu thụ hàng hóa cho người sản xuất và phục vụ đời sống của người dân. Công tác quy hoạch, quản lý, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển hệ thống chợ trên địa bàn các tỉnh, thành phố cũng đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên và sát sao của Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi tắt là Ủy ban nhân dân tỉnh). Nhờ đó, số chợ được đầu tư xây dựng mới, nâng cấp, cải tạo trên cả nước ngày càng tăng; tổ chức hoạt động kinh doanh của các chợ có nhiều chuyển biến tích cực; lượng hàng hóa lưu thông qua hệ thống chợ tiếp tục chiếm tỷ trọng cao nhất trong các loại hình tổ chức lưu thông phân phối hàng hóa trên thị trường; công tác bảo đảm vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm tại các chợ có những tiến bộ đáng kể; quá trình chuyển đổi hoạt động của các ban quản lý, tổ quản lý sang doanh nghiệp, hợp tác xã quản lý chợ đã đạt được những kết quả tích cực...

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả chủ yếu đã đạt được nêu trên, công tác quản lý phát triển chợ hiện nay vẫn còn một số hạn chế, tồn tại cần được tập trung xử lý giải quyết như: số lượng chợ tạm, chợ cóc, chợ có hạ tầng kỹ thuật lạc hậu xuống cấp vẫn còn nhiều; công tác quản lý quy hoạch và đầu tư xây dựng chợ ở một số địa phương vẫn chưa thực sự được chú trọng; tình trạng chợ được đầu tư xây mới nhưng hoạt động kém hiệu quả vẫn xảy ra ở một số địa phương; hoạt động đầu tư xây dựng, chuyển đổi mô hình, chuyển đổi vị trí ở một số chợ, đặc biệt ở các thành phố lớn, gây xáo trộn hoạt động kinh doanh, tạo ra bức xúc cho bà con kinh doanh tại chợ dẫn đến khiếu kiện kéo dài, ảnh hưởng tới tình hình xã hội tại địa phương...

Để tăng cường công tác quản lý, nâng cao hiệu quả hoạt động và thúc đẩy phát triển hệ thống chợ trên địa bàn cả nước theo hướng bền vững, Bộ Công Thương đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh tiếp tục quan tâm, tăng cường công tác chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện các quy định về phát triển và quản lý chợ, trong đó tập trung vào một số nội dung công việc cụ thể như sau:

1. Đối với công tác quy hoạch phát triển chợ trên địa bàn tỉnh, thành phố

a. Chỉ đạo Sở Công Thương và các cơ quan có liên quan tiến hành rà soát, đánh giá thực trạng hệ thống chợ trên địa bàn, xem xét việc điều chỉnh hoặc xây dựng mới quy hoạch phát triển mạng lưới chợ trên địa bàn tỉnh, thành phố theo các giai đoạn, phù hợp với quy hoạch phát triển hệ thống chợ trên phạm vi cả nước, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch phát triển thương mại của địa phương và các quy hoạch khác có liên quan. Xác định chợ là một bộ phận quan trọng trong tổng thể hạ tầng kinh tế - xã hội của địa phương. Bảo đảm ổn định hoạt động kinh doanh lâu dài đối với những chợ thuộc quy hoạch và đang hoạt động có hiệu quả.

b. Chỉ đạo các Sở, ngành, cơ quan chức năng của tỉnh tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát, bảo đảm thực hiện có hiệu quả công tác phát triển hệ thống chợ trên địa bàn tỉnh theo quy hoạch đã được phê duyệt.

2. Đối với công tác đầu tư xây dựng chợ

a. Xem xét, ban hành các cơ chế, chính sách và giải pháp nhằm huy động, khai thác các nguồn lực của địa phương, nhất là các nguồn lực của các chủ thể sản xuất kinh doanh và nhân dân trên địa bàn tỉnh để phát triển mạng lưới chợ.

b. Quan tâm bố trí vốn từ ngân sách địa phương để đầu tư xây dựng chợ, đồng thời sử dụng đúng mục đích, có hiệu quả nguồn vốn hỗ trợ đầu tư phát triển chợ từ ngân sách Trung ương.

c. Bảo đảm thực hiện việc xem xét, phê duyệt dự án của các chủ đầu tư xây dựng chợ, kể cả xây mới, sửa chữa, cải tạo, nâng cấp chợ phải lập dự án theo các quy định hiện hành về quản lý, đầu tư, xây dựng, thiết kế chợ...

d. Thực hiện việc hướng dẫn đối với hoạt động huy động vốn của chủ đầu tư xây dựng chợ theo thỏa thuận với tổ chức, cá nhân đăng ký sử dụng hoặc thuê điểm kinh doanh tại chợ và các nguồn vốn khác của nhân dân đóng góp, bảo đảm tuân thủ đúng các quy định quản lý của Nhà nước, đồng thời giúp chủ đầu tư, các tổ chức, cá nhân kinh doanh tại chợ và những đối tượng có liên quan nắm rõ quy định, nghiêm chỉnh thực hiện, tránh những vấn đề có thể phát sinh sau khi dự án được thực hiện.

đ. Tăng cường công tác chỉ đạo rà soát, nắm bắt tình hình thực tiễn và quản lý hoạt động đầu tư chuyển đổi mô hình, chuyển đổi vị trí hoạt động, đặc biệt là việc chuyển đổi các chợ truyền thống thành trung tâm thương mại hoặc chợ kết hợp trung tâm thương mại trên địa bàn tỉnh, bảo đảm mục tiêu nâng cao hiệu quả hoạt động của chợ sau khi chuyển đổi, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các tổ chức, cá nhân kinh doanh tại chợ và đáp ứng tốt hơn nhu cầu mua sắm của người dân. Trong đó, quan tâm xem xét, xử lý một số vấn đề cụ thể như sau:

- Chỉ đạo các Sở, ngành và chính quyền địa phương trong tỉnh nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu, tham mưu để xem xét, quyết định lựa chọn các dự án chuyển đổi mô hình hoặc chuyển đổi vị trí, địa điểm hoạt động các chợ truyền thống thành trung tâm thương mại hoặc kết hợp với trung tâm thương mại.... bảo đảm phù hợp với điều kiện, tình hình phát triển kinh tế - xã hội, tập quán kinh doanh, mua sắm tại địa phương, phát huy hiệu quả của công trình.

- Tăng cường công tác thông tin, đối thoại với người dân, đặc biệt là các hộ kinh doanh trực tiếp tại chợ, trong quá trình xem xét, đánh giá và quyết định chủ trương đầu tư xây dựng và chuyển đổi mô hình, chuyển đổi vị trí hoạt động của các chợ trên địa bàn. Tổ chức các cuộc gặp gỡ, trao đổi trực tiếp và bằng các hình thức khác ngay trong giai đoạn đầu xem xét chủ trương đầu tư dự án để nắm bắt, tiếp thu ý kiến của người dân; làm rõ chủ trương, phương án bố trí sắp xếp địa điểm kinh doanh cho các hộ kinh doanh tại chợ cũ sau khi dự án được hoàn thành; làm rõ các vấn đề liên quan tới quyền lợi và trách nhiệm của các hộ kinh doanh tại chợ sau khi dự án được hoàn thành... Trên cơ sở trao đổi, làm rõ và thống nhất, tạo sự đồng thuận với người dân và các hộ kinh doanh tại chợ để xem xét quyết định chủ trương và cho phép tiến hành triển khai các hoạt động đầu tư xây dựng.

- Xem xét, quyết định việc cho phép thực hiện các dự án chuyển đổi mô hình chuyển đổi vị trí hoạt động của chợ truyền thống trên địa bàn trên cơ sở bảo đảm một số yêu cầu cơ bản như: bố trí địa điểm kinh doanh mới có vị trí không kém thuận lợi hơn địa điểm kinh doanh trước đó; thiết kế, bố trí các khu chức năng của chợ trong tổng thể các khu chức năng của cơ sở kinh doanh sau khi được chuyển đổi bảo đảm phù hợp với tính chất, đặc điểm của chợ truyền thống; bảo đảm có sự tham gia và nhận được sự đồng thuận của số đông các hộ kinh doanh tại chợ đối với phương án chuyển đổi; mức phí thuê điểm kinh doanh và các phí có liên quan tới hoạt động của các hộ kinh doanh trong chợ phải bảo đảm hợp lý, được trao đổi và thống nhất với đa số các hộ kinh doanh trong chợ và phải được cơ quan có thẩm quyền của Tỉnh xem xét, thẩm định.

3. Đối với công tác kinh doanh khai thác và quản lý chợ

a. Có quyết định giao hoặc tổ chức đấu thầu để lựa chọn đơn vị doanh nghiệp kinh doanh khai thác chợ đối với các chợ do Nhà nước đầu tư hoặc do Nhà nước hỗ trợ đầu tư xây dựng kết hợp nguồn vốn đóng góp của doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế.

b. Quy định cụ thể việc sử dụng, thuê, thời hạn và các biện pháp quản lý địa điểm kinh doanh tại chợ phù hợp với tính chất từng loại chợ và tình hình cụ thể của địa phương theo nguyên tắc bảo đảm thời gian cho thuê điểm kinh doanh ổn định, lâu dài và mức phí cho thuê ổn định theo các giai đoạn.

c. Xem xét, phê duyệt hoặc giao cho các cơ quan có thẩm quyền của Tỉnh xem xét, phê duyệt phương án bố trí, sắp xếp ngành nghề kinh doanh, địa điểm kinh doanh tại chợ do các đơn vị kinh doanh khai thác chợ đề xuất. Lưu ý xem xét phê duyệt trên cơ sở tham khảo ý kiến của các hộ kinh doanh tại chợ và các đối tượng khác có liên quan để bảo đảm phương án bố trí, sắp xếp hợp lý, thuận tiện cho hoạt động kinh doanh trong chợ.

4. Đối với công tác tăng cường kiểm tra, kiểm soát

a. Chỉ đạo các Sở, ngành, chính quyền địa phương trong Tỉnh tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, nắm bắt tình hình, xử lý vi phạm các quy định về quản lý, đầu tư, kinh doanh tại chợ trên địa bàn tỉnh.

b. Chỉ đạo Sở Công Thương và các đơn vị có liên quan tăng cường kiểm tra, phát hiện và xử lý các vi phạm về kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng tại các điểm kinh doanh tại chợ; tình hình thực hiện quy định của pháp luật về đảm bảo chất lượng hàng hóa, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và phòng chống dịch bệnh tại các chợ; tăng cường kiểm tra, hướng dẫn thực hiện công tác phòng chống cháy nổ và vệ sinh môi trường tại chợ. Xử lý nghiêm theo thẩm quyền đối với các hình thức vi phạm pháp luật của các tổ chức, cá nhân tham gia kinh doanh tại chợ.

Trong quá trình triển khai các công việc nêu trên, nếu có vướng mắc, đề nghị các Tỉnh kịp thời phản ánh về Bộ Công Thương để nắm tình hình và xử lý kịp thời theo chức năng, nhiệm vụ được giao./.