TIÊU CHUẨN QUỐC GIA

TCVN 8466:2010

ISO 23470:2007

CHẤT LƯỢNG ĐẤT - XÁC ĐỊNH DUNG LƯỢNG CATION TRAO ĐỔI HỮU HIỆU (CEC) VÀ CATION CÓ KHẢ NĂNG TRAO ĐỔI SỬ DỤNG DUNG DỊCH HEXAMINCOBAN TRICLORUA

Soil quality - Determination of effective cation exchange capacity (CEC) and exchangeable cations using a hexamminecobalt trichloride solution

Lời nói đầu

TCVN 8466:2010 hoàn toàn tương đương với ISO 23470:2007.

TCVN 8466:2010 do Ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc gia TCVN/TC 190 Chất lượng đất biên soạn, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đề nghị, Bộ Khoa học Công nghệ công bố.

CHẤT LƯỢNG ĐẤT - XÁC ĐỊNH DUNG LƯỢNG CATION TRAO ĐỔI HỮU HIỆU (CEC) VÀ CATION CÓ KHẢ NĂNG TRAO ĐỔI SỬ DỤNG DUNG DỊCH HEXAMINCOBAN TRICLORUA

Soil quality - Determination of effective cation exchange capacity (CEC) and exchangeable cations using a hexamminecobalt trichloride solution

1. Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn này quy định phương pháp xác định dung lượng cation trao đổi hữu hiệu (CEC) và hàm lượng cation có khả năng trao đổi (Al³⁺, Ca²⁺, Fe²⁺, K⁺, Mg²⁺, Mn²⁺, Na⁺) trong đất, sử dụng dung dịch hexamincoban triclorua làm chất chiết.

CHÚ THÍCH Do pH của huyền phù đất trong dung dịch triclohexancoban gần bằng với giá trị pH của huyền phù trong nước, nên phương pháp này được xem như CEC hữu hiệu, tức là CEC tại pH đất.

Tiêu chuẩn này có thể áp dụng cho tất cả các loại mẫu đất làm khô trong không khí đã được chuẩn bị theo TCVN 6647 (ISO 11464).

Kết quả so sánh và tài liệu viện dẫn với các phương pháp khác (bari clorua, amoni axetat) được nêu trong Phụ lục A.

2. Tài liệu viện dẫn

Các tài liệu viện dẫn sau là rất cần thiết cho việc áp dụng tiêu chuẩn này. Đối với các tài liệu viện dẫn ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản được nêu. Đối với các tài liệu viện dẫn không ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản mới nhất bao gồm cả các sửa đổi, bổ sung (nếu có).

TCVN 6647 (ISO 11464), Chất lượng đất - Xử lý sơ bộ mẫu đất để phân tích lý - hóa

3. Nguyên tắc

Các cation được giữ lại ở mẫu đất trao đổi với ion hexamincoban trong dung dịch nước, lắc dung dịch trong 60 min ± 5 min ở nhiệt độ 20 ^oC + 2 ^oC. CEC thu được từ sự chênh lệch giữa lượng hexamincoban ban đầu có trong dung dịch với lượng còn lại trong dịch chiết sau phản ứng trao đổi.

Tiến hành đo nồng độ hexamincoban trong dịch chiết bằng phép đo quang phổ trực tiếp, hoặc bằng cách xác định nồng độ nitơ amoni tổng số hoặc nồng độ coban tổng số.

Lượng cation đã trao đổi được xác định trên cùng dịch chiết sử dụng phương pháp phổ, như phổ phát xạ nguyên tử plasma cặp đôi cảm ứng (ICP-AES).

CHÚ THÍCH 1 Cũng có thể đo được độ axit có khả năng trao đổi trong dịch chiết hexamincoban.

CHÚ THÍCH 2 Nếu cation có khả năng trao đổi nằm trong vi lỗ nơi ion amoni có thể đi vào nhưng ion hexamincoban thì không, giá trị CEC và cation có thể trao đổi đã xác định bằng phương pháp này có thể nhỏ hơn các giá trị đã xác định bằng phương pháp amoni axetat. Hiện tượng này quan sát được trong một số đất chứa alophan và imogolite, ví dụ đất được hình thành từ đá núi lửa.

4. Thuốc thử

Chỉ sử dụng thuốc thử có độ tinh khiết phân tích được công nhận.

4.1. Nước cất hoặc nước đã loại khoáng, không chứa các nguyên tố cần phân tích và có độ dẫn điện hơn 0,5 mS.cm^-1.

4.2. Dung dịch triczohexamincoban, [Co(NH₃)₆Cl₃], 0,0166 mol´l^-1

Hòa tan 4,458 g triclohexancoban trong b