1. Mục tiêu tổng quát

Tạo môi trường thuận lợi và nâng cao năng lực cho trẻ em trong việc thực hiện quyền tham gia vào các vấn đề liên quan đến trẻ em theo quy định của pháp luật và Công ước của Liên Hợp quốc về quyền trẻ em.

2. Mục tiêu cụ thể

- 100% văn bản quy phạm pháp luật, chính sách về trẻ em ở cấp tỉnh, cấp huyện được tham vấn ý kiến trẻ em;

- 90% các văn bản, quyết định, kế hoạch liên quan đến trẻ em trong các cơ sở giáo dục được tham vấn ý kiến trẻ em;

- 90% các quyết định có liên quan đến trẻ em trong cộng đồng, xã hội được tham vấn ý kiến trẻ em;

- 100% các huyện, thị xã, thành phố triển khai thực hiện ít nhất 02 mô hình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề về trẻ em.

II. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI THỰC HIỆN

1. Đối tượng

Trẻ em từ đủ 06 tuổi trở lên; các cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm thực hiện các quyền trẻ em.

2. Phạm vi thực hiện

Các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh, ưu tiên lựa chọn một số địa phương có khả năng xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện các mô hình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em (sau đây gọi là địa bàn thí điểm).

3. Thời gian

Từ năm 2016 đến năm 2020.

III. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP THỰC HIỆN

1. Nâng cao nhận thức cho các cấp chính quyền, các tổ chức, cá nhân về ý nghĩa, sự cần thiết về quyền tham gia của trẻ em, giúp cho trẻ em chủ động, sáng tạo, tự tin trong cuộc sống, trở thành chủ nhân tương lai của đất nước. Nâng cao năng lực về quản lý nhà nước, kiến thức, kỹ năng thực hiện quyền tham gia của trẻ em cho các cấp chính quyền, các tổ chức, cá nhân.

2. Các cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị và cộng đồng xã hội khi xây dựng và thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, các chính sách, kế hoạch, hoạt động có liên quan đến trẻ em phải tổ chức tham vấn, lấy ý kiến của trẻ em bằng các hình thức phù hợp.

3. Đẩy mạnh việc huy động các nguồn lực của xã hội, cộng đồng và doanh nghiệp để thực hiện Kế hoạch; khuyến khích các tổ chức, cá nhân hỗ trợ nguồn lực để tổ chức các hoạt động, các mô hình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em.

IV. NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG

Kế hoạch được thực hiện theo 03 dự án sau:

1. Dự án 1: Truyền thông, nâng cao nhận thức và kỹ năng thực hiện quyền tham gia của trẻ em

a) Mục tiêu

Nâng cao nhận thức, cung cấp kiến thức, kỹ năng thực hiện quyền tham gia của trẻ em cho các cấp chính quyền, các tổ chức, cá nhân có trách nhiệm thực hiện quyền trẻ em.

b) Chỉ tiêu

- 90% cán bộ bảo vệ, chăm sóc trẻ em có hiểu biết và kỹ năng thực hiện quyền tham gia của trẻ em.

- 70% cán bộ chính quyền các cấp tại địa bàn thí điểm có hiểu biết và kỹ năng thực hiện quyền tham gia của trẻ em.

- 90% cán bộ Đoàn, phụ trách Đội, giáo viên tại địa bàn thí điểm có hiểu biết và kỹ năng thực hiện quyền tham gia của trẻ em.

- 70% cha mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em tại địa bàn thí điểm có hiểu biết và kỹ năng thực hiện quyền tham gia của trẻ em.

c) Đối tượng

Các cơ quan, tổ chức, người dân, cha mẹ, người chăm sóc trẻ, trẻ em từ đủ 06 tuổi trở lên.

d) Nội dung hoạt động

- Nghiên cứu, xây dựng, in ấn, nhân bản tài liệu định hướng công tác truyền thông, các sản phẩm truyền thông về quyền tham gia của trẻ em trên các phương tiện truyền thông đại chúng, thông tin ở cơ sở và các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức của xã hội về quyền tham gia của trẻ em.

- Lồng ghép nội dung truyền thông của Kế hoạch thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các chương trình bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em ở các cấp, các ngành.

- Hàng năm tổ chức các chiến dịch truyền thông trong Tháng hành động vì trẻ em nhằm thay đổi nhận thức và vận động sự tham gia của toàn xã hội ủng hộ việc thực hiện quyền tham gia của trẻ em.

- Xây dựng chuyên trang, chuyên mục về thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em trên báo in, tạp chí, phát thanh, truyền hình, báo điện tử.

- Tổ chức truyền thông nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng và thay đổi hành vi, nhận thức về quyền tham gia của trẻ em cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh trong các đơn vị giáo dục; các cán bộ, nhân viên bảo vệ, chăm sóc trẻ em; cán bộ các tổ chức Đoàn, Hội, Đội; cha mẹ của trẻ em và trẻ em. Tổ chức hội nghị biểu dương những tấm gương điển hình về bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em.

- Theo dõi, đánh giá kết quả các hoạt động truyền thông trên các phương tiện truyền thông đại chúng, truyền thông trong gia đình, nhà trường.

đ) Cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện

- Cơ quan chủ trì: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội.

- Các cơ quan phối hợp: Sở Giáo dục và Đào tạo; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Sở Thông tin và Truyền thông; Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh; Báo Khánh Hòa; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh; Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh; Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh; Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố.

2. Dự án 2: Nâng cao năng lực thực hiện quyền tham gia của trẻ em

a) Mục tiêu

Nâng cao năng lực trong việc tổ chức thực hiện pháp luật, xây dựng chính sách về bảo đảm quyền tham gia của trẻ em cho các cấp chính quyền, các tổ chức, cá nhân có trách nhiệm thực hiện quyền trẻ em, chú trọng đối tượng cán bộ bảo vệ, chăm sóc trẻ em các cấp, giáo viên, cán bộ Đoàn, Đội, cha mẹ và trẻ em; hướng dẫn thực hiện và nâng cao năng lực theo dõi, đánh giá việc thực hiện quyền tham gia của trẻ em.

b) Chỉ tiêu

- 90% cán bộ quản lý nhà nước về trẻ em, cán bộ làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em cấp tỉnh, huyện được nâng cao năng lực về quản lý nhà nước và tổ chức thực hiện các chương trình, kế hoạch, đề án, dự án, mô hình về quyền tham gia của trẻ em.

- 50% cán bộ làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em ở cấp xã và cộng tác viên bảo vệ, chăm sóc trẻ em ở thôn, tổ dân phố được nâng cao năng lực thực hiện quyền tham gia của trẻ em.

- 90% cán bộ Đoàn, Đội, giáo viên tại địa bàn thí điểm được tập huấn, nâng cao năng lực thực hiện quyền tham gia của trẻ em.

- Trên 50% cha mẹ, trẻ em tại địa bàn thí điểm được tập huấn, trang bị kỹ năng thực hiện quyền tham gia của trẻ em.

c) Đối tượng

Đội ngũ cán bộ và cộng tác viên làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em, giáo viên, cán bộ Đoàn, Đội, cha mẹ, trẻ em.

d) Nội dung hoạt động

* Hoạt động 1: In ấn, nhân bản tài liệu hướng dẫn thực hiện quyền tham gia của trẻ em

* Hoạt động 2: Theo dõi, đánh giá thực hiện quyền tham gia của trẻ em

- Hướng dẫn sử dụng bộ chỉ số theo dõi, đánh giá thực hiện quyền tham gia của trẻ em trong đó có các chỉ số theo dõi, đánh giá Kế hoạch, tiêu chí giám sát, đánh giá thực hiện quyền tham gia của trẻ em trong xây dựng và thực hiện pháp luật, chính sách trong gia đình, nhà trường, cộng đồng và tổ chức xã hội.

- Tổ chức các khảo sát, đánh giá việc thực hiện quyền tham gia của trẻ em, việc xây dựng và thực hiện các mô hình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em.

+ Khảo sát, nghiên cứu về tình hình thực hiện quyền tham gia của trẻ em bao gồm: quyền được tiếp cận thông tin, lắng nghe, bày tỏ ý kiến, được xem xét phản hồi trong môi trường gia đình, nhà trường, cộng đồng và các địa bàn dự kiến thực hiện các mô hình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em.

+ Khảo sát, đánh giá tình hình thực hiện quyền tham gia của trẻ em trên các kênh thông tin đại chúng và mạng xã hội.

+ Khảo sát, đánh giá việc lắng nghe, xem xét phản hồi ý kiến của trẻ em của các cơ quan xây dựng pháp luật, chính sách.

- Phát hành tài liệu và cung cấp thông tin, dữ liệu về tình hình thực hiện quyền tham gia của trẻ em.

- Tổ chức các đợt kiểm tra, đánh giá và hỗ trợ cho cán bộ chuyên trách ở các địa phương trong việc thu thập, cập nhật thông tin về quyền tham gia của trẻ em.

* Hoạt động 3: Nâng cao năng lực tổ chức thực hiện quyền tham gia của trẻ em

- Tổ chức tập huấn và bồi dưỡng kỹ năng quản lý và tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch, đề án, dự án về quyền trẻ em và quyền tham gia của trẻ em, về các văn bản quản lý nhà nước hướng dẫn thực hiện quyền tham gia của trẻ em, các hình thức, nguyên tắc, trách nhiệm, quy trình, tiêu chuẩn, kỹ năng làm việc với trẻ em... cho đội ngũ cán bộ các cấp và cộng tác viên, tình nguyện viên tham gia công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em; kiến thức và các kỹ năng thúc đẩy quyền tham gia cho trẻ em, cha mẹ, giáo viên, cán bộ Đoàn, Đội.

- Kiểm tra, đánh giá kết quả tập huấn, bồi dưỡng đối với các đối tượng được đào tạo, tập huấn.

đ) Cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện

- Cơ quan chủ trì: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội.

- Cơ quan phối hợp: Sở Giáo dục và Đào tạo; Sở Văn hóa, Thể thao và du lịch; Sở Tư pháp; Sở Kế hoạch và Đầu tư; Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh; Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố.

3. Dự án 3: Xây dựng và thực hiện các mô hình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em

Mô hình 1: Diễn đàn trẻ em

Diễn đàn trẻ em là hoạt động để trẻ em nói lên ý kiến, nguyện vọng, đề xuất các chương trình, sáng kiến nhằm giải quyết các nhu cầu chính đáng của trẻ em hoặc để các cơ quan, tổ chức thăm dò, lấy ý kiến của trẻ em về những vấn đề có liên quan đến trẻ em.

a) Mục tiêu

- Diễn đàn trẻ em cấp tỉnh, huyện, định kỳ tổ chức 01 năm/lần.

- Tổ chức đoàn trẻ em của tỉnh tham gia Diễn đàn trẻ em quốc gia, định kỳ 02 năm/lần.

- Khuyến khích các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh tổ chức Diễn đàn trẻ em cấp xã 01 năm/lần theo tình hình thực tế của địa phương.

b) Đối tượng

Trẻ em từ 06 tuổi trở lên, cán bộ bảo vệ, chăm sóc trẻ em, cán bộ Đoàn, Đội, giáo viên.

c) Nội dung hoạt động

- Tổ chức Diễn đàn trẻ em:

+ Xây dựng kế hoạch, tài liệu tập huấn và tổ chức tập huấn cho trẻ em và người phụ trách trẻ em tham dự Diễn đàn trẻ em.

+ Tổ chức Diễn đàn trẻ em: trẻ em tham gia các trò chơi, giao lưu văn nghệ, thăm quan; trẻ em thảo luận nhóm để đưa ra các khuyến nghị, thông điệp; thăm dò, lấy ý kiến của trẻ em về những vấn đề có liên quan đến trẻ em; trẻ em tham gia giao lưu với đại diện lãnh đạo Ủy ban nhân dân, Hội đồng nhân dân các cấp, các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội...

- Truyền thông về Diễn đàn trẻ em và các thông điệp, khuyến nghị của trẻ em, tổng kết, hội nghị, hội thảo đánh giá tình hình thực hiện Diễn đàn trẻ em.

d) Cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện

- Cơ quan chủ trì: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội.

- Các cơ quan phối hợp: Sở Giáo dục và Đào tạo; Sở Y tế; Sở Tư pháp; Sở Thông tin và Truyền thông; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Sở Tài nguyên và Môi trường; Công an tỉnh; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh; Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh; Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố.

Mô hình 2: Hội đồng trẻ em

Hội đồng trẻ em là nhóm đại diện cho trẻ em để định kỳ bày tỏ ý kiến, nguyện vọng, trao đổi, đối thoại với đại diện Hội đồng nhân dân các cấp về các vấn đề liên quan đến trẻ em tại địa phương.

a) Mục tiêu

Thành lập và tổ chức hoạt động 01 Hội đồng trẻ em cấp tỉnh và ít nhất 02 Hội đồng trẻ em cấp huyện.

b) Đối tượng

Trẻ em từ 06 tuổi trở lên; lựa chọn các em từ tổ chức Đoàn, Đội.

c) Nội dung hoạt động

- Tổ chức hội thảo, tập huấn, chia sẻ kinh nghiệm thực hiện mô hình Hội đồng trẻ em và các mô hình có liên quan khi triển khai mô hình trên.

- In ấn, nhân bản tài liệu hướng dẫn, quy trình thành lập và vận hành mô hình Hội đồng trẻ em.

- Truyền thông về mô hình Hội đồng trẻ em.

- Tổ chức Hội đồng trẻ em cấp tỉnh, huyện:

+ Xây dựng kế hoạch, bình chọn trẻ em tham gia, thiết kế nội dung hoạt động của Hội đồng trẻ em.

+ Thành lập Hội đồng trẻ em, trẻ em tổ chức bình bầu Hội đồng trẻ em căn cứ các tiêu chí do trẻ em đề xuất với sự hỗ trợ của người lớn.

+ Tổ chức các hoạt động của Hội đồng trẻ em và định kỳ họp Hội đồng trẻ em về các vấn đề liên quan đến trẻ em.

+ Tổng hợp những ý kiến đề xuất, kiến nghị của Hội đồng trẻ em gửi đến lãnh đạo các ban, ngành của tỉnh, huyện để xem xét, phản hồi.

- Xây dựng báo cáo, đánh giá kết quả, đúc kết kinh nghiệm và khuyến nghị khi thực hiện mô hình, tổ chức theo dõi, đánh giá mô hình để đưa ra các bài học kinh nghiệm và đề xuất nhân rộng mô hình.

d) Cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện

- Cơ quan chủ trì: Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh.

- Các cơ quan phối hợp: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội; Sở Giáo dục và Đào tạo; Sở Thông tin và Truyền thông; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố.

Mô hình 3: Câu lạc bộ quyền tham gia của trẻ em

Câu lạc bộ quyền tham gia của trẻ em là tổ chức được thành lập trên cơ sở tham gia tự nguyện của trẻ em, do trẻ em chủ động xây dựng và triển khai các hoạt động liên quan đến quyền và bổn phận của trẻ em.

a) Mục tiêu

Mỗi huyện, thị xã, thành phố thành lập, tổ chức hoạt động ít nhất 04 câu lạc bộ quyền tham gia của trẻ em tại nhà trường và cộng đồng (riêng 02 huyện miền núi thành lập, tổ chức hoạt động ít nhất 02 câu lạc bộ).

b) Đối tượng

Trẻ em từ 06 tuổi trở lên.

c) Nội dung hoạt động

- Hướng dẫn thành lập và duy trì câu lạc bộ trẻ em.

- Lập kế hoạch tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ trẻ em; xây dựng tài liệu hướng dẫn và triển khai tài liệu hướng dẫn sinh hoạt câu lạc bộ.

- Tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ, ghi nhật ký và lập báo cáo sinh hoạt câu lạc bộ.

- Tổ chức tập huấn kỹ năng tổ chức điều hành hoạt động câu lạc bộ, giao lưu, liên hoan các câu lạc bộ; hội nghị, tổng kết, rà soát, đánh giá, đúc kết, rút kinh nghiệm về triển khai mô hình.

d) Cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện

- Cơ quan chủ trì: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội.

- Các cơ quan phối hợp: Sở Giáo dục và Đào tạo; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh; Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

a) Xây dựng kế hoạch thực hiện và điều phối các hoạt động của Kế hoạch;

b) Tổ chức thực hiện các dự án đã được phân công trong Kế hoạch theo quy định của pháp luật;

c) Đẩy mạnh và đổi mới các hoạt động truyền thông về chủ trương của Đảng, pháp luật, chính sách của Nhà nước về quyền tham gia của trẻ em;

d) Hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra, tổng hợp tình hình thực hiện Kế hoạch và định kỳ báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh và Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội;

đ) Giúp Ủy ban nhân dân tỉnh đôn đốc các Sở, ngành, địa phương tổ chức tham vấn ý kiến trẻ em khi xây dựng pháp luật, chính sách, chương trình, đề án có liên quan đến trẻ em;

e) Phối hợp với các sở, ngành liên quan giám sát tình hình thực hiện các mục tiêu của Kế hoạch, định kỳ báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh.

g) Tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh tổ chức sơ kết thực hiện Kế hoạch vào năm 2017 và tổng kết vào năm 2020.

2. Sở Giáo dục và Đào tạo

Chủ trì, phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh thực hiện các nhiệm vụ sau:

a) Triển khai bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý, giáo viên, cán bộ phụ trách Đoàn, Đội trong trường học về việc xây dựng và áp dụng phương pháp giáo dục gắn liền với sự tham gia của trẻ em;

b) Lồng ghép các nội dung có sự tham gia của trẻ em vào các hoạt động ngoại khóa phù hợp với cấp học, trình độ đào tạo và năng lực, sự phát triển của trẻ em.

3. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

Chủ trì, phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội nghiên cứu, đề xuất chính sách thúc đẩy các hoạt động tham gia của trẻ em trong gia đình.

4. Sở Tài chính

Bố trí kinh phí thực hiện Kế hoạch theo quy định của pháp luật về phân cấp ngân sách nhà nước; phối hợp thanh tra, kiểm tra việc quản lý, sử dụng kinh phí thực hiện Kế hoạch.

5. Các sở, ban, ngành khác

Trong quá trình xây dựng pháp luật, chính sách có liên quan đến trẻ em phải có hình thức tham vấn ý kiến trẻ em phù hợp và tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch theo chức năng, nhiệm vụ được phân công.

6. Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố

7. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các đoàn thể, các tổ chức chính trị - xã hội trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình tham gia tổ chức triển khai Kế hoạch; đẩy mạnh công tác truyền thông về quyền tham gia của trẻ em; tham gia xây dựng và giám sát việc thực hiện pháp luật, chính sách về quyền tham gia của trẻ em.

8. Chế độ thông tin báo cáo

Các sở, ban, ngành, đoàn thể và Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố báo cáo kết quả triển khai Kế hoạch trước ngày 10/11 hàng năm gửi về Sở Lao động - Thương binh và Xã hội để tổng hợp báo cáo cho Ủy ban nhân dân tỉnh và Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.

VI. KINH PHÍ THỰC HIỆN KẾ HOẠCH

1. Kinh phí thực hiện Kế hoạch gồm: ngân sách Nhà nước được bố trí trong dự toán chi ngân sách nhà nước của các sở, ban, ngành, địa phương theo phân cấp của Luật Ngân sách Nhà nước; huy động từ các nguồn vốn tài trợ của các tổ chức, cá nhân nước ngoài; hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân trong nước và các nguồn vốn hợp pháp khác.

2. Căn cứ nhiệm vụ được giao, các sở, ban, ngành địa phương lập dự toán chi hàng năm đảm bảo các hoạt động của Kế hoạch trình cấp có thẩm quyền quyết định.