1. Phạm vi nghiên cứu:

Phạm vi nghiên cứu quy hoạch khoảng 15.000 ha, bao gồm: diện tích đất tự nhiên của thành phố Thanh Hoá hiện nay (5789,8 ha) và mở rộng nghiên cứu thêm 19 xã, thị trấn: Hoằng Lý, Hoằng Long, Hoằng Anh, Hoằng Quang, Hoằng Đại và thị trấn Tào Xuyên thuộc huyện Hoằng Hoá; Đông Lĩnh, Đông Tân, Đông Hưng, Đông Vinh và thị trấn Nhồi thuộc huyện Đông Sơn; Thiệu Dương, Thiệu Khánh, Thiệu Vân thuộc huyện Thiệu Hoá; Quảng Thịnh, Quảng Đông, Quảng Phú, Quảng Tâm, Quảng Cát thuộc huyện Quảng Xương. Ranh giới nghiên cứu được xác định như sau:

Phía Bắc giáp huyện Hoằng Hoá;

Phía Nam giáp các huyện: Đông Sơn, Quảng Xương;

Phía Tây giáp các huyện: Đông Sơn, Thiệu Hoá;

Phía Đông giáp các huyện: Hoằng Hoá, Quảng Xương.

2. Tính chất:

- Thành phố Thanh Hoá là đô thị tỉnh lị, trung tâm hành chính, kinh tế, văn hoá, khoa học kĩ thuật của tỉnh Thanh Hoá; một trong những trung tâm kinh tế, dịch vụ, chăm sóc sức khoẻ, giáo dục - đào tạo, thể dục thể thao của vùng Nam Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ.

- Là đô thị cửa ngõ nối vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ với vùng Bắc Trung Bộ; đầu mối giao lưu của tỉnh với cả nước; có vị trí quan trọng về mặt quốc phòng, an ninh.

- Thành phố phát triển dịch vụ đa ngành, đa lĩnh vực, đồng thời phát triển công nghiệp nhẹ, sạch, công nghệ cao, có giá trị gia tăng lớn; phát triển nông nghiệp sạch, công nghệ cao, có giá trị kinh tế cao trên một đơn vị diện tích.

3. Quy mô dân số:

- Đến năm 2015: dân số của Thành phố khoảng 350.000 người, trong đó nội thành khoảng 280.000 người, ngoại thành khoảng 70.000 người.

- Đến năm 2025: dân số của Thành phố khoảng 500.000 người, trong đó nội thành khoảng 400.000 người, ngoại thành khoảng 100.000 người.

4. Quy mô đất xây dựng:

- Đến năm 2015, diện tích đất xây dựng đô thị khoảng 4500 ha, bình quân 130 m²/người, trong đó đất dân dụng khoảng 3150 ha, bình quân 80 m²/người.

- Đến năm 2025, diện tích đất xây dựng đô thị khoảng 7750 ha, bình quân 115 m²/người, trong đó đất dân dụng khoảng 4250 ha, bình quân 80 m²/người.

5. Định hướng phát triển:

5.1. Hướng phát triển đô thị:

Thành phố Thanh Hoá phát triển trên cơ sở các trục không gian chủ đạo đã được xác định trong quy hoạch chung xây dựng thành phố Thanh Hoá đến năm 2020 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 140/1999/QĐ-TTg ngày11/6/1999.

- Hướng phát triển chính của thành phố Thanh Hoá là hướng Đông- Nam tiến tới sáp nhập với thị xã Sầm Sơn thành đô thị loại I; phát triển có giới hạn về phía Đông Bắc để hình thành Thành phố hai bờ Sông Mã; hạn chế phát triển về phía Tây để bảo tồn các vùng cảnh quan thiên nhiên và phát triển các khu du lịch: Hàm Rồng, Núi Đọ, Núi Voi, Rừng Thông, Núi Nhồi, Núi Mật, Núi Long để tạo thành một hành lang vành đai xanh.

5.2. Các khu chức năng chủ yếu:

a) Khu đô thị: Diện tích đất khoảng 4250 ha, được phân ra thành 3 khu vực:

+ Khu đô thị hiện hữu: Diện tích khoảng 1500 ha, bao gồm các phường trong khu nội thành hiện hữu, chủ yếu là cải tạo, nâng cấp, chỉnh trang, từng bước hiện đại các công trình kiến trúc, hạ tầng kĩ thuật, hạ tầng xã hội, nâng cao chất lượng đô thị, cải thiện đời sống nhân dân.

+ Khu đô thị đang phát triển: diện tích khoảng 1200 ha, được giới hạn bởi đường vành đai 2 (đường tránh quốc lộ 1A), chủ yếu được xây dựng theo mô hình khu đô thị mới, đồng bộ cả công trình kiến trúc, hạ tầng kĩ thuật và hạ tầng xã hội.

+ Khu đô thị sẽ phát triển trong tương lai: diện tích khoảng 1550 ha, được giới hạn bởi đường vành đai 3 (đường Lưu Vệ, Lễ Môn, Hoàng Long và hai bên bờ Sông Mã), chủ yếu là xây dựng các khu dân cư theo mô hình hiện đại, nâng cao chất lượng cuộc sống và văn minh đô thị.

Đối với dân cư nông thôn hiện hữu, tuỳ theo điều kiện cụ thể của từng khu vực, từng giai đoạn xây dựng để đề xuất các giải pháp qui hoạch, cải tạo, chỉnh trang, nâng cấp cho hợp lý.

b) Các khu công nghiệp: Xây dựng 5 khu chính với tổng diện tích khoảng 1050 ha, bao gồm :

+ Xây mới khu công nghiệp Bắc Sông Mã nằm trong qui hoạch Khu đô thị công nghiệp Hoàng Long với diện tích tự nhiên hơn 400 ha trong đó diện tích công nghiệp khoảng 200 ha;

+ Khu công nghiệp Tây Bắc ga gắn với khu công nghiệp Đình Hương, ổn định diện tích khoảng 220 ha;

+ Khu công nghiệp Vức khoảng 150 ha;

+ Khu công nghiệp Lễ Môn từng bước được cải tạo thành khu công nghiệp sạch, công nghệ cao, ổn định diện tích khoảng 80 ha (giữ nguyên giới hạn diện tích như hiện nay);

+ Xây dựng mới khu công nghiệp phía Nam Thành phố (Phía Tây Quốc lộ 1A trên đất xã Quảng Thịnh, Quảng Tân huyện Quảng Xương) diện tích khoảng 400 ha; khi có yêu cầu sẽ phát triển mở rộng thêm.

+ Không phát triển các hoạt động công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp làm ảnh hưởng tới môi trường sở tại các khu dân cư.

c) Khu trung tâm: Xây dựng hệ thống đa cấp - đa trung tâm.

Thành phố có trung tâm chính cấp đô thị, các trung tâm khu vực và các trung tâm chuyên ngành, với tổng diện tích đất xây dựng khoảng 850 ha bao gồm:

+ Trung tâm hành chính, chính trị của tỉnh, thương mại dịch vụ cấp toàn đô thị bố trí trong khu thành cổ và dọc hai bên Đại lộ Lê Lợi. Trung tâm hành chính - chính trị của Thành phố kiến trúc hiện đại, bố trí tại khu vực phía Đông Đại lộ Lê Lợi.

+ Xây dựng trung tâm tài chính - thương mại mới hiện đại dọc Đại lộ Lê Lợi kéo dài đoạn từ đường tránh Thành phố hiện nay phát triển ra Sông Mã và một số trung tâm thương mại, dịch vụ dọc 2 bên bờ Sông Mã.

+ Các trung tâm khu vực: được bố trí tại trung tâm các phường hoặc liên phường bao gồm các công trình hành chính, dịch vụ thương mại, giáo dục, y tế, thể thao, cây xanh, công viên, chợ, dịch vụ để phục vụ nhu cầu sinh hoạt của dân cư đô thị.

+ Các trung tâm chuyên ngành :

- Trung tâm Giáo dục - Đào tạo: giữ ổn định ở khu vực Quán Nam; phát triển ở khu vực Ngã ba Môi diện tích khoảng 300 ha.

- Trung tâm y tế bố trí ở khu vực đường Hải Thượng Lãn Ông – phường Đông Vệ, diện tích khoảng 80 ha.

- Trung tâm văn hoá: Công viên chính – Quảng trường, Bảo tàng, Hội chợ triển lãm, nhà hát lớn bố trí ở phía Đông thành phố diện tích khoảng 50 ha; Công viên nước và công viên Ba Lít ở phường Lam Sơn và Đông Hương diện tích khoảng 50 ha.

- Trung tâm thể thao bố trí ở phía Tây Nam ngã ba Lễ Môn diện tích khoảng 100 - 120 ha.

- Công viên cây xanh, hồ nước:

+ Xây dựng công viên văn hoá - lịch sử phục vụ du lịch ở Hàm Rồng diện tích khoảng 500 ha.

+ Xây dựng một thảm xanh theo vành đai từ Hàm Rồng - Núi Đọ – Núi Voi - Rừng thông - Núi Nhồi - Núi Mật - Núi Long.

+ Tại các phường và từng khu dân cư bố trí hợp lý diện tích đất xây dựng vườn hoa, công viên, cây xanh, hồ nước… Tạo cảnh quan đẹp, không khí trong lành phục vụ đời sống tinh thần cho nhân dân.

+ Nạo vét, mở rộng, cải tạo giao thông và trồng cây xanh ven các sông hiện hữu phục vụ thoát nước, cải tạo môi trường và tạo cảnh quan đô thị.

+ Quảng trường:

Trong Thành phố xây dựng hai Quảng trường chính với diện tích đủ lớn để phục vụ mít tinh, lễ hội, duyệt binh, diễu hành trong các ngày kỉ niệm tại đường Phan Chu Trinh và phía Đông Thành phố. Ngoài ra, trước các công trình hành chính, chính trị quan trọng, trước nhà hát, nhà ga, trước các công trình thương mại lớn sẽ bố trí các quảng trường, diện tích phù hợp với cảnh quan chung.

5.3. Về kiến trúc cảnh quan đô thị:

- Đối với khu vực nội thành cũ: phải giữ gìn, tôn tạo các di sản văn hoá, di tích lịch sử, các công trình kiến trúc có giá trị; cải tạo và nâng cấp các cơ sở hạ tầng; tăng diện tích cây xanh, diện tích các công trình phục vụ công cộng; di dời ra ngoại thành các cơ sở công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, kho tàng gây ô nhiễm môi trường; cải tạo cảnh quan môi trường đô thị.

- Đối với các khu đô thị phát triển mới: phải được xây dựng theo hướng hiện đại, văn minh, bền vững, mang bản sắc dân tộc; chú trọng phát triển hệ thống cây xanh, công viên mặt nước, có hệ thống cơ sở hạ tầng đồng bộ, tăng tỷ lệ tầng cao, giảm mật độ xây dựng tạo không gian thông thoáng trong đô thị.

5.4. Ranh giới hành chính nội thành, ngoại thành:

Hiện tại, thành phố Thanh Hóa có 12 phường nội thành và 06 xã ngoại thành. Khi mở rộng địa giới hành chính Thành phố, dự kiến đưa thêm các xã: Đông Cương, Đông Hương, Đông Hải, Quảng Hưng, Quảng Thắng, Quảng Thành, đô thị Cầu Cao của thị trấn Nhồi và thị trấn Tào Xuyên vào nội thành. Khu vực ngoại thành bao gồm các xã thuộc ranh giới mở rộng của bốn huyện: Quảng Xương, Đông Sơn, Hoằng Hóa và Thiệu Hóa và các xã còn lại trong địa giới hành chính của Thành phố.

6. Định hướng phát triển hệ thống hạ tầng kĩ thuật:

6.1. Giao thông: