KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN ĐỀ ÁN “GIÁO DỤC HƯỚNG NGHIỆP VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÂN LUỒNG HỌC SINH TRONG GIÁO DỤC PHỔ THÔNG GIAI ĐOẠN 2019 - 2025” TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TÂY NINH

Thực hiện Quyết định số 522/QĐ-TTg ngày 14/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án “giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2019-2025”, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành kế hoạch thực hiện Đề án “giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2019-2025” trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, cụ thể như sau:

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Nâng cao nhận thức của toàn xã hội về ý nghĩa, tầm quan trọng của giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh phổ thông. Đồng thời, phát huy những kết quả đạt được, tạo bước đột phá về chất lượng giáo dục hướng nghiệp (GDHN) trong giáo dục phổ thông, góp phần chuyển biến mạnh mẽ công tác phân luồng học sinh sau trung học cơ sở (THCS) và trung học phổ thông (THPT) vào học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp (GDNN) đào tạo trình độ sơ cấp, trung cấp, cao đẳng phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đáp ứng nhu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trên địa bàn tỉnh trong giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo.

2. Mục tiêu cụ thể

a) Mục tiêu đến năm 2020

- Phấn đấu đạt ít nhất 55% trường THCS, 60% trường THPT có chương trình GDHN gắn với hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ của địa phương;

- Phấn đấu ít nhất 55% trường THCS, 60% trường THPT có giáo viên kiêm nhiệm làm nhiệm vụ tư vấn hướng nghiệp đáp ứng yêu cầu về chuyên môn, nghiệp vụ;

- Phấn đấu ít nhất 30% học sinh tốt nghiệp THCS tiếp tục học tập tại các cơ sở GDNN đào tạo trình độ sơ cấp, trung cấp;

- Phấn đấu ít nhất 40% học sinh tốt nghiệp THPT tiếp tục học tập tại các cơ sở GDNN đào tạo trình độ cao đẳng.

b) Mục tiêu đến năm 2025

- Phấn đấu 100% trường THCS và THPT có chương trình GDHN gắn với hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ của địa phương;

- Phấn đấu 100% trường THCS và THPT có giáo viên kiêm nhiệm làm nhiệm vụ tư vấn hướng nghiệp đáp ứng yêu cầu về chuyên môn, nghiệp vụ;

- Phấn đấu ít nhất 40% học sinh tốt nghiệp THCS tiếp tục học tập tại các cơ sở GDNN đào tạo trình độ sơ cấp, trung cấp;

- Phấn đấu ít nhất 45% học sinh tốt nghiệp THPT tiếp tục học tập tại các cơ sở GDNN đào tạo trình độ cao đẳng.

II. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP CHỦ YẾU

1. Nâng cao nhận thức về GDHN và định hướng phân luồng học sinh phổ thông

a) Đổi mới và tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của cơ quan quản lý giáo dục (QLGD) các cấp, các cơ sở giáo dục phổ thông, cha mẹ học sinh, học sinh và các tầng lớp nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của GDHN và định hướng phân luồng học sinh phổ thông;

b) Đưa nhiệm vụ GDHN và định hướng phân luồng học sinh phổ thông vào chủ trương, kế hoạch chỉ đạo phát triển kinh tế xã hội của từng địa phương;

c) Xây dựng trang thông tin về GDHN và định hướng phân luồng học sinh phổ thông; hình thành cơ sở dữ liệu về nghề nghiệp, thị trường lao động và thông tin, dữ liệu liên quan đến ngành, nghề; mô tả ngành, nghề và thông tin tuyển dụng, sử dụng lao động của từng ngành, nghề, tương ứng với từng địa phương; kết nối giữa các trường phổ thông với cơ quan dự báo nhu cầu nhân lực, hội nghề nghiệp, hội doanh nghiệp, các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở GDNN và các doanh nghiệp;

d) Tăng cường phối hợp tổ chức các hoạt động tuyên truyền về GDHN và định hướng phân luồng cho học sinh phổ thông như: ngày hội tư vấn, hướng nghiệp; thi tìm hiểu về thế giới nghề nghiệp; các hoạt động giao lưu của học sinh, giáo viên, cán bộ QLGD với các nhà khoa học, nhà quản lý, doanh nhân.

2. Đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức GDHN trong trường phổ thông

a) Đổi mới nội dung GDHN thông qua các môn học và hoạt động giáo dục trong nhà trường:

- Đối với Chương trình giáo dục phổ thông hiện hành: Các cơ sở giáo dục trung học tiếp tục đổi mới nội dung dạy học trong chương trình theo hướng tinh giản, hiện đại, thiết thực, phù hợp với lứa tuổi; tăng cường thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn; bổ sung, cập nhật các nội dung GDHN trong các môn học và hoạt động giáo dục phù hợp với thực tiễn;

- Đối với chương trình giáo dục phổ thông mới: Chú trọng đưa nội dung GDHN tích hợp trong chương trình các môn học và hoạt động giáo dục theo định hướng giáo dục tích hợp khoa học - công nghệ - kỹ thuật - toán (giáo dục STEM) trong chương trình phù hợp với xu hướng phát triển ngành nghề của địa phương, đáp ứng thị trường lao động, chuẩn bị điều kiện đào tạo nhân lực đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4;

b) Đa dạng hóa, vận dụng linh hoạt các hình thức tư vấn hướng nghiệp phù hợp với lứa tuổi học sinh; cung cấp kịp thời thông tin về cơ sở GDNN, chính sách đối với người học các trình độ GDNN, chính sách ưu đãi trong GDNN, cơ hội khởi nghiệp, tìm kiếm việc làm, xu hướng thị trường lao động và nhu cầu sử dụng của thị trường lao động;

c) Tăng cường phối hợp giữa các cơ sở giáo dục phổ thông, các cơ quan QLGD với các cơ sở GDNN trong hoạt động GDHN và học sinh phổ thông sau khi tốt nghiệp vào học tại các cơ sở GDNN;

d) Xây dựng mô hình thí điểm các trường THCS và trường THPT về GDHN và định hướng phân luồng học sinh tại một số huyện, thành phố, trong đó áp dụng phương thức hướng nghiệp tiên tiến, có sự tham gia của các cơ sở GDNN, các doanh nghiệp;

đ) Cung cấp thông tin thường xuyên, kịp thời về nhu cầu lao động, thị trường lao động của địa phương và trong cả nước cho các cơ sở giáo dục;

e) Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong việc trao đổi kinh nghiệm GDHN, phân luồng học sinh phổ thông, về nhu cầu lao động, thị trường lao động.

3. Phát triển đội ngũ giáo viên kiêm nhiệm làm nhiệm vụ tư vấn, hướng nghiệp trong các trường trung học

a) Cung cấp tài liệu đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên kiêm nhiệm làm công tác GDHN theo từng cấp học;

b) Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên kiêm nhiệm làm công tác GDHN về về kiến thức, kỹ năng tư vấn, phương pháp tư vấn hiện đại với sự trợ giúp của công nghệ thông tin;

c) Thu hút các nhà khoa học, các nhà quản lý, giáo viên các cơ sở GDNN, các doanh nhân trong và ngoài tỉnh tham gia làm công tác tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh phổ thông.

4. Tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học gắn với GDHN trong giáo dục phổ thông

a) Hoàn thiện cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học gắn với GDHN, giáo dục STEM tại một số trường trung học trên địa bàn tỉnh;

b) Hỗ trợ trung tâm giáo dục thường xuyên tỉnh, trung tâm giáo dục nghề nghiệp-giáo dục thường xuyên (TT GDNN-GDTX) cấp huyện tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị dạy học phục vụ GDHN, dạy nghề.

5. Triển khai thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về GDHN và định hướng phân luồng học sinh phổ thông

a) Hướng dẫn thực hiện tiêu chí đánh giá việc thực hiện GDHN trong cơ sở giáo dục phổ thông; tiêu chuẩn lựa chọn đối với người làm nhiệm vụ tư vấn, hướng nghiệp trong trường phổ thông;

b) Hướng dẫn thực hiện tiêu chuẩn, tiêu chí kỹ thuật về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học phục vụ GDHN trong trường phổ thông;

c) Cung cấp, phổ biến thông tin về cơ chế chính sách cho học sinh học liên thông giữa các trình độ đào tạo, lên các cấp học cao hơn;

d) Nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện cơ chế chính sách đối với học sinh đi học nghề, hỗ trợ kinh phí cho học sinh dân tộc thiểu số, học sinh nghèo, học sinh thuộc diện chính sách, học sinh sau tốt nghiệp THCS tiếp tục học tập tại các cơ sở GDNN.

6. Huy động các nguồn lực xã hội tham gia GDHN, định hướng phân luồng học sinh phổ thông

a) Tăng cường sự tham gia của các cơ sở GDNN, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh trong xây dựng chương trình, tài liệu và đánh giá kết quả GDHN đáp ứng yêu cầu thị trường lao động;

b) Xây dựng cơ chế phối hợp giữa các cơ sở giáo dục phổ thông với các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở GDNN, các cơ sở sản xuất, kinh doanh nhằm khai thác, sử dụng các điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học phục vụ cho GDHN và định hướng phân luồng học sinh phổ thông;

c) Khuyến khích, tạo điều kiện để các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học phục vụ công tác GDHN cho học sinh phổ thông.

7. Tăng cường công tác quản lý đối với GDHN, định hướng phân luồng học sinh phổ thông

a) Xây dựng và khai thác hiệu quả chuyên trang về GDHN và định hướng phân luồng học sinh phổ thông trên hệ thống thông tin quản lý của ngành giáo dục và đào tạo;

b) Thành lập bộ phận kiêm nhiệm quản lý, theo dõi về GDHN, định hướng phân luồng học sinh tại các cấp QLGD và các cơ sở giáo dục phổ thông;

c) Thường xuyên theo dõi, đánh giá chất lượng GDHN, định hướng phân luồng học sinh phổ thông trên toàn tỉnh và các địa phương.

III. KINH PHÍ VÀ LỘ TRÌNH THỰC HIỆN KẾ HOẠCH

1. Kinh phí thực hiện

- Nguồn ngân sách nhà nước được giao hàng năm cho các sở, ngành, địa phương theo phân cấp ngân sách; nguồn kinh phí lồng ghép trong các chương trình, đề án được các cấp có thẩm quyền phê duyệt;

- Nguồn thu hợp pháp của các cơ sở giáo dục; nguồn tài trợ, hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân và các nguồn vốn xã hội khác;

2. Lộ trình thực hiện

a) Từ năm 2019 đến năm 2020

- Rà soát, đánh giá thực trạng và bố trí kinh phí thực hiện các mục tiêu kế hoạch giai đoạn 2019 - 2020.

- Bổ sung, cập nhật nội dung GDHN trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành; hướng dẫn thực hiện nội dung GDHN trong chương trình giáo dục phổ thông mới.

- Hướng dẫn thực hiện tiêu chuẩn, tiêu chí kỹ thuật về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học phục vụ GDHN trong trường phổ thông.

- Hướng dẫn thực hiện cơ chế chính sách về việc học sinh học liên thông giữa các trình độ đào tạo, lên các cấp học cao hơn; cơ chế chính sách khuyến khích học sinh đi học nghề; hỗ trợ kinh phí cho học sinh dân tộc thiểu số, học sinh nghèo, học sinh thuộc diện chính sách và những cơ sở đào tạo học sinh sau tốt nghiệp THCS vào học trong các cơ sở GDNN.

- Tập huấn, bồi dưỡng cán bộ quản lý, giáo viên kiêm nhiệm làm công tác GDHN và định hướng phân luồng trong trường phổ thông.

- Xây dựng chuyên trang thông tin về GDHN, phân luồng trong giáo dục phổ thông.

- Hỗ trợ thiết bị dạy học cho một số cơ sở giáo dục được lựa chọn thí điểm về GDHN và định hướng phân luồng học sinh phổ thông.

- Năm 2020 đánh giá kết quả thực hiện giai đoạn 2019 - 2020 và triển khai giai đoạn tiếp theo.

b) Từ năm 2020 đến năm 2025

- Tiếp tục hỗ trợ xây dựng CSVC tại một số cơ sở giáo dục triển khai thí điểm và tập huấn cán bộ quản lý, giáo viên thực hiện GDHN trong trường phổ thông.

- Duy trì và hoàn thiện các hoạt động đã triển khai giai đoạn từ năm 2019 - 2020.

- Bổ sung, điều chỉnh một số hoạt động (nếu cần thiết) phù hợp với yêu cầu chung, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả.

- Tổng kết việc thực hiện kế hoạch vào cuối năm 2025.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành có liên quan và UBND các huyện, thành phố tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch; hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, tổng hợp kết quả thực hiện; tổ chức sơ kết, tổng kết; đề xuất, kiến nghị UBND tỉnh điều chỉnh, bổ sung kế hoạch trong trường hợp cần thiết.

- Chỉ đạo, hướng dẫn các phòng giáo dục và đào tạo, các đơn vị trực thuộc thực hiện đầy đủ mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã nêu trong kế hoạch và các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo về tiêu chí đánh giá việc thực hiện GDHN trong cơ sở giáo dục phổ thông; tiêu chuẩn lựa chọn người làm nhiệm vụ tư vấn hướng nghiệp trong trường phổ thông; tiêu chuẩn, tiêu chí kỹ thuật về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học phục vụ GDHN trong trường phổ thông; cơ chế phối hợp giữa cơ sở giáo dục phổ thông với cơ sở GDNN, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong định hướng nghề nghiệp và huy động nguồn lực cho GDHN.

- Bổ sung, cập nhật nội dung GDHN trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành; hướng dẫn thực hiện nội dung GDHN trong chương trình giáo dục phổ thông mới.

- Tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng cán bộ quản lý, giáo viên làm công tác GDHN và định hướng phân luồng trong trường phổ thông.

- Hướng dẫn các cơ sở giáo dục thống kê, báo cáo định kỳ tình hình thực hiện kế hoạch theo từng cấp học và hướng dẫn thực hiện cơ chế chính sách về việc học sinh học liên thông giữa các trình độ đào tạo, lên các cấp học cao hơn.

- Hướng dẫn các cơ sở giáo dục phổ thông xây dựng cơ chế phối hợp với các cơ sở GDNN về công tác GDHN và phân luồng học sinh sau THCS và sau THPT.

- Tiếp tục đổi mới tuyển sinh vào lớp 10 THPT theo hướng giảm dần tỷ lệ học sinh trúng tuyển vào lớp 10 THPT đến năm 2025, tăng dần tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS vào học tại các cơ sở GDNN, nhằm đảm bảo thực hiện mục tiêu kế hoạch.

- Xây dựng trang thông tin về GDHN và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông trên hệ thống thông tin quản lý của ngành giáo dục và đào tạo.

- Tham mưu UBND tỉnh trong việc biểu dương, khen thưởng các doanh nghiệp, nhà đầu tư, cơ sở giáo dục và các tổ chức, cá nhân khác tham gia tích cực, hiệu quả vào công tác GDHN và định hướng phân luồng học sinh phổ thông.

2. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

- Tham mưu UBND tỉnh xây dựng, triển khai thực hiện các chính sách khuyến khích học sinh sau THCS tham gia học tại các cơ sở GDNN.

- Cung cấp thông tin cho Sở Giáo dục và Đào tạo để tổng hợp báo cáo UBND tỉnh về năng lực đào tạo, thông tin tuyển sinh của các cơ sở GDNN trên địa bàn tỉnh; tỷ lệ học sinh, sinh viên sau khi tốt nghiệp có việc làm; thông tin về nhu cầu việc làm, thị trường lao động theo định kỳ (6 tháng, hàng năm).

- Phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo trong việc triển khai, kiểm tra, giám sát, tổng hợp kết quả thực hiện Kế hoạch.

- Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở GDNN phối hợp với các cơ sở giáo dục phổ thông triển khai các hoạt động GDHN; đặc biệt đổi mới nội dung, xây dựng chương trình dạy nghề phù hợp, nâng cao chất lượng đào tạo nghề, đa dạng hóa các ngành nghề đào tạo để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn tỉnh, nhằm thu hút đông đảo học sinh sau tốt nghiệp THCS và tốt nghiệp THPT vào học các cơ sở GDNN trên địa bàn tỉnh.

- Chỉ đạo các cơ sở GDNN phối hợp với các cơ sở giáo dục phổ thông triển khai các hoạt động GDHN; tuyên truyền, giới thiệu ngành nghề đào tạo, chuẩn đầu ra và xu hướng việc làm của thị trường lao động; quy định về tuyển sinh nghề, chọn nghề phù hợp với năng lực bản thân và điều kiện kinh tế gia đình.

3. Sở Kế hoạch và Đầu tư

Chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan tham mưu UBND tỉnh cân đối, lồng ghép nguồn vốn đầu tư phát triển trong các chương trình, dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt để thực hiện kế hoạch theo quy định của pháp luật.

4. Sở Tài chính

Hàng năm, căn cứ tình hình khả năng ngân sách, phối hợp với các đơn vị liên quan tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí thực hiện kế hoạch theo quy định.

5. Sở Nội vụ

Phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội triển khai thực hiện chế độ, chính sách đối với giáo viên kiêm nhiệm làm công tác hướng nghiệp trong trường phổ thông theo quy định của pháp luật.

6. Sở Thông tin và Truyền thông

- Phối hợp với các địa phương chỉ đạo các cơ quan thông tin, truyền thông tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho toàn xã hội về GDHN, định hướng phân luồng học sinh phổ thông trên địa bàn tỉnh.

- Có trách nhiệm phối hợp với cơ quan có liên quan để thực hiện kế hoạch, mở các chuyên mục tuyên truyền công tác GDHN, định hướng phân luồng học sinh phổ thông.

7. Tỉnh đoàn Tây Ninh

Phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo triển khai các phong trào thi đua, các cuộc vận động của tổ chức Đoàn, Hội, Đội liên quan đến công tác định hướng hướng nghề nghiệp cho đoàn viên thanh niên các THCS, THPT.

8. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

- Ban hành kế hoạch triển khai thực hiện trên địa bàn các huyện, thành phố; bố trí kinh phí thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp tại địa phương.

- Chỉ đạo phòng Giáo dục và Đào tạo, phòng Lao động - Thương binh và Xã hội các huyện, thành phố, các cơ sở giáo dục phổ thông, các Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp - Giáo dục Thường xuyên phối hợp khảo sát nhu cầu việc làm, nhu cầu đào tạo để làm cơ sở cho GDHN và dạy nghề gắn với địa chỉ cụ thể.

- Chỉ đạo các cơ quan thông tin, truyền thông tại các địa phương làm tốt công tác tuyên truyền GDHN, định hướng phân luồng học sinh phổ thông.

- Chỉ đạo phòng giáo dục và đào tạo phân công cán bộ theo dõi công tác GDHN, định hướng phân luồng học sinh sau tốt nghiệp THCS và tổ chức điều tra, thống kê, cập nhật số liệu phân luồng, gắn với điều tra về phổ cập giáo dục, xóa mù chữ.

- Theo dõi, đôn đốc, tổ chức kiểm tra, giám sát, đánh giá và định kỳ sơ kết, tổng kết báo cáo Sở Giáo dục và Đào tạo để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh.

- Biểu dương, khen thưởng các doanh nghiệp, nhà đầu tư, cơ sở giáo dục và các tổ chức, cá nhân khác tham gia tích cực, hiệu quả vào công tác GDHN và định hướng phân luồng học sinh phổ thông.

Trên đây là kế hoạch thực hiện kế hoạch thực hiện Đề án “Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2019-2025” trên địa bàn tỉnh Tây Ninh. Đề nghị lãnh đạo các sở, ban, ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tổ chức thực hiện nhiệm vụ nghiêm túc kế hoạch này. Giao Sở Giáo dục và Đào tạo làm đầu mối phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành liên quan và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch và tổng hợp báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch hàng năm cho Ủy ban nhân dân tỉnh./.