KẾ HOẠCH

TIẾP TỤC THỰC HIỆN ĐỀ ÁN PHÁT TRIỂN VĂN HÓA ĐỌC TRONG CỘNG ĐỒNG GIAI ĐOẠN 2021 - 2025, ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2030 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KON TUM

Căn cứ Quyết định số 329/QĐ-TTg ngày 15 tháng 3 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tại Văn bản số 3471/VPCP-KGVX ngày 26 tháng 5 năm 2021 về việc tiếp tục thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng.

Triển khai Văn bản số 1820/BVHTTDL-TV ngày 03 tháng 6 năm 2021 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc tiếp tục triển khai Đề án văn hóa đọc trong cộng đồng; Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum ban hành Kế hoạch tiếp tục thực hiện Đề án Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Kon Tum (gọi tắt là Đề án), cụ thể như sau:

I. QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU

1. Quan điểm

- Phát triển văn hóa đọc là một trong những nội dung quan trọng của sự nghiệp phát triển văn hóa, giáo dục của đất nước; dựa trên cơ sở khai thác có hiệu quả và không ngừng phát triển nguồn vốn tri thức, văn hóa của con người và dân tộc Việt Nam, đồng thời tiếp thu có chọn lọc tinh hoa tri thức của nhân loại.

- Nhà nước hỗ trợ phát triển văn hóa đọc, đồng thời đẩy mạnh việc đa dạng hóa, huy động mọi nguồn lực xã hội tham gia phát triển văn hóa đọc.

- Các cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể, tổ chức xã hội, các cơ sở giáo dục và các tổ chức khác liên quan cùng gia đình, cộng đồng có trách nhiệm tham gia và tạo điều kiện thuận lợi để phát triển văn hóa đọc.

2. Mục tiêu

2.1. Mục tiêu chung

- Xây dựng và phát triển thói quen, nhu cầu, kỹ năng và phong trào đọc (xuất bản phẩm in và điện tử) trong mọi tầng lớp nhân dân, nhất là trong thanh niên, thiếu niên, học sinh, sinh viên; cán bộ, công chức, viên chức; chú trọng tới người dân vùng nông thôn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; cải thiện môi trường đọc; góp phần nâng cao dân trí, phát triển tư duy, khả năng sáng tạo, bồi dưỡng nhân cách, tâm hồn, tăng cường ý thức chấp hành pháp luật, hình thành lối sống lành mạnh,xây dựng xã hội học tập trên địa bàn tỉnh Kon Tum.

- Xây dựng, xử lý, lưu giữ, bảo quản, kết nối và phát triển tài nguyên thông tin phù hợp với người sử dụng thư viện; truyền bá tri thức, giá trị văn hóa của dân tộc và nhân loại; phục vụ nhu cầu nghiên cứu, học tập, giải trí; góp phần hình thành và phát triển kiến thức, kỹ năng, phẩm chất, năng lực của người sử dụng thư viện; ứng dụng thành tựu khoa học và công nghệ, hiện đại hóa thư viện; phát triển văn hóa đọc tạo môi trường học tập suốt đời cho nhân dân, xây dựng xã hội học tập, nâng cao dân trí cho người dân.

2.2. Mục tiêu cụ thể

2.2.1. Mục tiêu đến năm 2025

- Về khả năng tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức:

Phấn đấu xây dựng hai mô hình văn hóa đọc trong cộng đồng.

Phấn đấu 90% học sinh, sinh viên được tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức tại các thư viện công cộng, thư viện tại các cơ sở giáo dục, nhà sách…

Phấn đấu 30% người dân trên địa bàn tỉnh được tiếp cận sử dụng thông tin, tri thức và các dịch vụ liên quan tại các thư viện công cộng, trung tâm học tập cộng đồng, điểm bưu điện - văn hóa xã, nhà sách.

- Về nâng cao kiến thức, kỹ năng đọc:

Phấn đấu 60% người dân có kỹ năng tiếp nhận và sử dụng thông tin, tri thức thông qua việc đọc và học tập suốt đời;

Phấn đấu 90% người sử dụng thư viện (đối với học sinh, sinh viên là 100%) có kỹ năng tiếp nhận và sử dụng thông tin, tri thức thông qua việc đọc để phục vụ học tập, nghiên cứu và giải trí.

- Về tăng cường hoạt động thư viện, xuất bản:

Phấn đấu đạt mức hưởng thụ bình quân 02 bản sách/người dân trong hệ thống thư viện công cộng; mỗi người dân trung bình đọc 02 cuốn sách/năm;

Phấn đấu số lượt người truy cập và sử dụng thông tin tại các thư viện đạt 1.200.000 lượt/năm;

Phấn đấu 90% cơ sở giáo dục ở các bậc, cấp học có thư viện với vốn tài liệu phù hợp, trong đó 60% cơ sở giáo dục ở bậc phổ thông có thư viện đạt chuẩn theo quy định; 90% thư viện công cộng có vốn tài liệu tổng hợp, tài liệu chuyên sâu đủ khả năng phục vụ cho mọi đối tượng, trong đó có bộ phận nghiên cứu khoa học, bộ phận phục vụ thiếu nhi và người khuyết tật.

Tuyên truyền, tập huấn, hướng dẫn kỹ năng tiếp nhận và sử dụng thông tin, tri thức, vận động xây dựng văn hóa đọc từ mỗi gia đình, dòng họ, khu dân cư, nhà trường … Khuyến khích thư viện tư nhân, tủ sách gia đình, tủ sách khuyến học. Phấn đấu mỗi cơ quan, doanh nghiệp, khách sạn,… có ít nhất một tủ sách.

2.2.2. Định hướng đến năm 2030

- Các chỉ tiêu phát triển văn hóa đọc được duy trì và củng cố;

- Môi trường đọc tiếp tục được cải thiện;

- Người dân có thói quen đọc và kỹ năng tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức tại nơi sinh sống, học tập, công tác.

- Hoạt động thư viện, xuất bản có khả năng đáp ứng nhu cầu đọc của người dân (bao gồm xuất bản phẩm in, điện tử, đặc biệt chú trọng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số).

II. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP THỰC HIỆN

1. Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền (thực hiện hàng năm)

1.1. Các đơn vị, địa phương tổ chức tuyên truyền rộng rãi trong toàn xã hội, đặc biệt là các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, nghề nghiệp và đội ngǜ cán bộ, công chức nhà nước về Đề án, các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác phát triển văn hóa đọc phù hợp với tình hình thực tiễn của đơn vị, địa phương và xu thế phát triển của xã hội.

1.2. Sở Thông tin - Truyền thông chủ trì phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn các cơ quan báo chí, truyền thông đẩy mạnh thông tin và truyền thông sâu rộng về Đề án; về chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước, các chương trình, kế hoạch, đề án, dự án liên quan đến văn hóa đọc.

Tuyên truyền, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp, các ngành, gia đình, nhà trường và xã hội đối với việc phát triển văn hóa đọc, góp phần nâng cao dân trí, phát triển tư duy, khả năng sáng tạo của con người, đẩy mạnh xã hội học tập, góp phần phát triển văn hóa đọc tỉnh nhà.

1.3. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn triển khai thực hiện Đề án đảm bảo hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tiễn.

2. Xây dựng thói quen, trang bị kỹ năng và phương pháp đọc

- Tăng cường vận động, khuyến khích mọi tầng lớp nhân dân, nhất là học sinh, sinh viên, đội ngǜ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động xây dựng, duy trì thói quen đọc (xuất bản phẩm in và điện tử, trong đó chú trọng sách in) phù hợp với điều kiện thực tế.

- Huy động sự tham gia, phối hợp triển khai có hiệu quả của các cơ quan, tổ chức liên quan trong việc xây dựng, duy trì thói quen đọc (nhà trường, thư viện, nhà sách...); vai trò của gia đình trong việc hình thành và duy trì thói quen đọc.

- Hướng dẫn kỹ năng và phương pháp đọc phù hợp với từng nhóm đối tượng, chú trọng đối tượng học sinh, sinh viên; định hướng và thúc đẩy xu hướng, thị hiếu đọc lành mạnh trong xã hội.

- Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về sách, kể chuyện sách, triển lãm, giới thiệu sách; các cuộc tọa đàm, talkshow… nhằm khuyến khích và phát triển phong trào đọc sách trong cộng đồng, xây dựng thói quen đọc sách phù hợp với điều kiện của mỗi cá nhân.

- Đơn vị chủ trì cấp tỉnh: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

- Đơn vị chủ trì cấp huyện: Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố.

- Đơn vị phối hợp thực hiện: Các sở, ban, ngành, đoàn thể, lực lượng vũ trang; các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, nghề nghiệp.

- Thời gian thực hiện: Hàng năm.

3. Đa dạng hóa các hình thức cung cấp tài liệu cho người đọc; nâng cao chất lượng nội dung và hình thức xuất bản phẩm

- Đa dạng hóa xuất bản phẩm, nhất là sách in, chú trọng sách, tài liệu về giáo dục kỹ năng sống, tinh thần tự hào dân tộc, lối sống lành mạnh, thái độ ứng xử văn minh, giàu lòng nhân ái; các tác phẩm của nước ngoài có chất lượng, đạt giải thưởng quốc tế; hỗ trợ, đầu tư, khuyến khích sáng tác, xuất bản sách phục vụ trẻ em, đồng bào dân tộc thiểu số, người khuyết tật và các đối tượng thiệt thòi khác trong xã hội đáp ứng nhu cầu đọc ngày càng cao và đa dạng của người dân.

- Phát triển đa dạng các loại sách (bỏ túi, sách nói, sách điện tử) có nội dung phong phú dành cho các nhóm tuổi, tập trung vào các nội dung phổ cập kiến thức, kỹ năng sống và kỹ năng làm việc; áp dụng các hình thức cung cấp có hiệu quả các tài liệu đến người đọc có nhu cầu.

- Tổ chức các hội thi, các buổi tọa đàm với quy mô, tính chất phù hợp cho từng đối tượng, thời điểm đảm bảo đa dạng, phong phú, hấp dẫn nhằm khuyến khích tinh thần đam mê đọc sách của người dân tại địa phương.

- Phối hợp cung cấp, luân chuyển sách phục vụ nhu cầu tìm hiểu nâng cao kiến thức tại các Câu lạc bộ, Trung tâm Văn hóa, Học tập cộng đồng.

- Đơn vị chủ trì cấp tỉnh: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

- Đơn vị chủ trì cấp huyện: Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố.

- Đơn vị phối hợp thực hiện: Các sở, ban, ngành, đoàn thể, lực lượng vũ trang; các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, nghề nghiệp.

- Thời gian thực hiện: Hàng năm.

4. Nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thư viện công cộng, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin

4.1. Xây dựng và phát triển hệ thống thư viện hiện đại, có vốn tài liệu phong phú, thân thiện với người sử dụng, trở thành trung tâm thông tin, văn hóa, giáo dục của cộng đồng, nơi giao lưu giữa tác giả - tác phẩm và người đọc, phục vụ hiệu quả nhu cầu học tập suốt đời của người dân; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ người dân tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức nhanh chóng, thuận tiện.

- Đơn vị chủ trì thực hiện cấp tỉnh: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

- Đơn vị chủ trì thực hiện cấp huyện: Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố.

- Thời gian thực hiện: Hàng năm.

4.2. Chú trọng phát triển thư viện trường học, góp phần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Thí điểm và hình thành thư viện điện tử trong nhà trường phục vụ nhu cầu học tập cho học sinh.

- Đơn vị chủ trì thực hiện: Sở Giáo dục và Đào tạo.

- Thời gian thực hiện: Hàng năm.

4.3. Đa dạng hóa các dịch vụ thư viện; tăng cường phổ biến, hướng dẫn về phương pháp sử dụng thư viện có hiệu quả; liên kết giữa các thư viện đẩy mạnh công tác luân chuyển sách, báo, tài liệu với trung tâm văn hóa, thể thao, trung tâm học tập cộng đồng, điểm bưu điện - văn hóa xã; chú trọng luân chuyển sách từ hệ thống thư viện công cộng tới vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, trường học, đồn biên phòng, trại giam... Phát huy điểm Internet công cộng thuộc hệ thống thư viện tỉnh.

- Đơn vị chủ trì cấp tỉnh: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

- Đơn vị chủ trì cấp huyện: Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố.

- Đơn vị phối hợp thực hiện: Các sở, ban, ngành, đoàn thể, lực lượng vũ trang; các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, nghề nghiệp.

- Thời gian thực hiện: Hàng năm.

5. Triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình, đề án

- Đẩy mạnh triển khai thực hiện các chương trình, đề án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt liên quan đến phục vụ phát triển văn hóa đọc, trong đó xác định phát triển thư viện cộng đồng, phòng đọc sách, tủ sách dòng họ, tủ sách gia đình, tủ sách khuyến học, tủ sách pháp luật là nhiệm vụ ưu tiên đầu tư.

- Khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi nhằm phát huy vai trò của các doanh nghiệp, cơ sở hoạt động trong lĩnh vực phát hành sách, kinh doanh xuất bản phẩm tham gia phát triển văn hóa đọc.

- Vận động xã hội hóa, phát huy tiềm năng vốn tài liệu trong Nhân dân để tổ chức triển lãm, trưng bày, giới thiệu sách…phục vụ nhu cầu đa dạng của người đọc.

- Tiếp tục thực hiện chương trình cấp một số ấn phẩm báo, tạp chí nhằm tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền phục vụ nhiệm vụ chính trị tại vùng dân tộc thiểu số và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn1.

- Đơn vị chủ trì cấp tỉnh: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

- Đơn vị chủ trì cấp huyện: Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố.

- Đơn vị phối hợp thực hiện: Sở Kế hoạch và Đầu tư; Sở Tài chính và các sở, ban, ngành, đoàn thể có liên quan.

- Thời gian thực hiện: Theo giai đoạn

6. Đầu tư nguồn lực để thực hiện Đề án (thực hiện hàng năm)

6.1. Sở Tài chính phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh trình cấp có thẩm quyền bố trí kinh phí triển khai thực hiện Kế hoạch theo quy định và phù hợp với khả năng cân đối ngân sách địa phương hàng năm theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành.

6.2. Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các sở, ngành có liên quan; Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố trong công tác tham mưu xây dựng quy hoạch, bố trí quỹ đất, cơ sở vật chất cho hoạt động thư viện2 trên địa bàn tỉnh.

6.3. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì phối hợp với Sở Nội vụ và các đơn vị, địa phương liên quan tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngǜ viên chức, giáo viên làm công tác thư viện trường học đảm bảo đáp ứng yêu cầu phát triển văn hóa đọc trong tình hình mới.

6.4. Sở Văn hóa, Thể thao Du lịch chủ trì phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan củng cố và phát triển hệ thống thư viện công cộng ở cơ sở. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ người dân tiếp cận, sử dụng thông tin nhanh chóng, thuận tiện. Đẩy mạnh xã hội hóa, vận động các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân đầu tư phát triển văn hóa đọc, trong đó xác định các nội dung liên quan để triển khai việc lồng ghép phù hợp, hiệu quả.

7. Nhân rộng điển hình và biểu dương, khen thưởng các điển hình tiên tiến trong thực hiện Đề án

7.1. Chỉ đạo tổ chức thực hiện Đề án trong phạm vi quản lý; biểu dương, khen thưởng kịp thời các tổ chức, cá nhân có đóng góp tích cực trong phát triển văn hóa đọc; tôn vinh người có nhiều đóng góp xuất sắc cho sự nghiệp thư viện ở địa phương; chính sách trợ giúp bảo tồn, phát huy các bộ sưu tập tài liệu quý hiếm.

- Thực hiện: Các Sở, ngành, đơn vị, địa phương.

- Thời gian thực hiện: hàng năm.

7.2. Hướng dẫn các địa phương, đơn vị về công tác thi đua, khen thưởng; tổng hợp, thẩm định hồ sơ các điển hình tiêu biểu trình Ủy ban nhân dân tỉnh (qua Sở Nội vụ) để xem xét khen thưởng về thành tích xuất sắc trong tổ chức thực hiện Đề án.

- Đơn vị chủ trì thực hiện: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

- Thời gian thực hiện: Căn cứ vào các tiêu chí phấn đấu tại mục 2.2 để thực hiện khen thưởng vào dịp sơ kết (năm 2025) và tổng kết giai đoạn (năm 2030).

III. KINH PHÍ THỰC HIỆN

1. Từ nguồn ngân sách nhà nước theo quy định về phân cấp ngân sách nhà nước; các nguồn tài trợ, hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân trong nước, ngoài nước và các nguồn huy động hợp pháp khác.

- Ngân sách địa phương hỗ trợ thực hiện một số nhiệm vụ chủ yếu: Phát triển mạng lưới thư viện, nhà sách, mô hình tủ sách trên địa bàn; tăng cường vốn tài liệu cho hệ thống thư viện công cộng, vùng nông thôn, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; các hoạt động tạo hiệu ứng lan tỏa trong cộng đồng về văn hóa đọc; các hội thi, cuộc thi; phát triển cơ sở vật chất, nguồn nhân lực và các hoạt động khác liên quan phù hợp với điều kiện của địa phương.

- Tiếp tục thực hiện lồng ghép việc sử dụng kinh phí với các chương trình, đề án liên quan khác.

2. Các sở, ban ngành, đoàn thể và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố có trách nhiệm xây dựng kế hoạch triển khai tại địa phương, đơn vị và chủ động cân đối kinh phí ngân sách địa phương, đơn vị hàng năm theo phân cấp để triển khai thực hiện Kế hoạch theo quy định.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Trên cơ sở những nhiệm vụ, giải pháp, nội dung Kế hoạch, Thủ trưởng cơ quan, đơn vị và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố chỉ đạo xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện của từng đơn vị, địa phương và cụ thể hóa thành các nhiệm vụ trong kế hoạch công tác hàng năm, bảo đảm thực hiện một cách kịp thời, hiệu quả. Báo cáo tình hình, kết quả thực hiện về Ủy ban nhân dân tỉnh (qua Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch trước ngày 30 tháng 11 hàng năm).

2. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc việc triển khai thực hiện; tổng hợp tình hình, báo cáo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Ủy ban nhân dân tỉnh trước ngày 05 tháng 12 hàng năm./.