KẾ HOẠCH

TIẾP TỤC TRIỂN KHAI THỰC HIỆN ĐỀ ÁN PHÁT TRIỂN VĂN HÓA ĐỌC TRONG CỘNG ĐỒNG GIAI ĐOẠN 2021 - 2025, ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2030” TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LAI CHÂU

Căn cứ Quyết định số 329/QĐ-TTg ngày 15/3/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; Công văn số 3471/VPCP-KGVX ngày 26/5/2021 của Văn phòng Chính phủ về việc tiếp tục thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng; Công văn số 1820/BVHTTDL-TV ngày 03/6/2021 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc tiếp tục triển khai Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng.

Ủy ban nhân dân tỉnh Lai Châu ban hành Kế hoạch tiếp tục triển khai thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030” trên địa bàn tỉnh Lai Châu, cụ thể như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích

- Tiếp tục nâng cao nhận thức của các cấp ủy, chính quyền, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh về phát triển văn hóa đọc.

- Khai thác có hiệu quả và phát triển nguồn vốn tri thức, văn hóa của con người và dân tộc Việt Nam, đồng thời tiếp thu có chọn lọc tinh hoa tri thức của nhân loại.

- Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước của các cấp chính quyền, các cơ quan chuyên môn và sự tham gia của toàn xã hội về xây dựng và phát triển văn hóa đọc; đẩy mạnh việc đa dạng hóa, huy động mọi nguồn lực xã hội để phát triển văn hóa đọc, tạo sức lan tỏa đối với mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.

- Thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Quyết định số 329/QĐ-TTg ngày 15/3/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.

2. Yêu cầu

- Kế hoạch tiếp tục triển khai thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Lai Châu phải gắn với các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội của _tỉnh.

- Việc triển khai thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc giai đoạn 2021-2025 với nhiều hình thức phong phú, thiết thực, hiệu quả, lồng ghép với các chương trình, kế hoạch đang triển khai trên địa bàn tỉnh; thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia, đặc biệt là đối tượng thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên.

- Kế hoạch thực hiện Đề án là một trong những nhiệm vụ thường xuyên của cơ quan, đơn vị, địa phương; trên cơ sở đó cần chủ động xây dựng kế hoạch triển khai từng năm đảm bảo phù hợp, mang lại hiệu quả; kịp thời đánh giá, sơ kết, tổng kết tình hình triển khai thực hiện và thông tin, báo cáo theo quy định.

II. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Tiếp tục xây dựng và phát triển thói quen đọc; nâng cao kỹ năng tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức cho người dân. Các chỉ tiêu phát triển văn hóa đọc được duy trì và nâng lên; môi trường đọc tiếp tục được cải thiện. Hoạt động thư viện cơ bản đáp ứng nhu cầu đọc của người dân (bao gồm cả xuất bản phẩm in và điện _tử).

2. Mục tiêu cụ thể

2.1. Về khả năng tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức

- Phấn đấu 90% học sinh, sinh viên và người học khác tại các cơ sở giáo dục được tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức tại các thư viện công cộng, thư viện của các cơ sở giáo dục, văn hóa, khoa học.

- Phấn đấu 25 - 30% người dân ở khu vực nông thôn, 20 - 25% người dân ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn được tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức và các dịch vụ liên quan tại các thư viện công cộng, trung tâm học tập cộng đồng, điểm bưu điện văn hóa xã.

2.2. Về nâng cao kiến thức, kỹ năng đọc

- Phấn đấu 50 - 55% người dân có kỹ năng tiếp cận và sử dụng thông tin, tri thức thông qua việc đọc và học tập suốt đời.

- Phấn đấu 85% người sử dụng thư viện (đối với học sinh, sinh viên là 95%) có kỹ năng tiếp nhận và sử dụng thông tin, tri thức thông qua việc đọc để phục vụ học tập, nghiên cứu và giải trí.

2.3. Về tăng cường hoạt động thư viện

- Phấn đấu đạt mức hưởng thụ bình quân sách là 1,5 cuốn/người dân và đạt 0,4 bản sách/người dân trong hệ thống thư viện công cộng; mỗi người dân đọc trung bình 4,5 xuất bản phẩm in hoặc điện tử/năm.

- Phấn đấu số lượt người truy cập và sử dụng thông tin tại các thư viện đạt 35.000 lượt/ năm.

- Phấn đấu 100% cơ sở giáo dục ở các bậc, cấp học có thư viện với vốn tài liệu phù hợp, trong đó 30% cơ sở giáo dục ở bậc học phổ thông có thư viện đạt chuẩn theo quy định.

- Phấn đấu 70% thư viện công cộng có vốn tài liệu tổng hợp đủ khả năng phục vụ cho mọi đối tượng. 60% thư viện, tủ sách chuyên ngành có đủ vốn tài liệu chuyên sâu để phục vụ cho nghiên cứu và học tập.

2.4. Ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số

- Phát triển phần mềm quản lý tài liệu số Thư viện; xây dựng kho tài liệu số hóa lưu trữ trên hệ thống máy chủ Thư viện tỉnh, đủ năng lực chia sẻ dùng chung cho hệ thống thư viện công cộng trên địa bàn tỉnh, ưu tiên số hóa tài liệu địa chí, bài trích, tài liệu phục vụ cho việc phát triển kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của _tỉnh.

- Thư viện tỉnh có trang thông tin điện tử cung cấp dịch vụ trực tuyến, các tài nguyên thông tin số hóa của thư viện, tích hợp thành phần dữ liệu tài nguyên thông tin mở; 70% thư viện cấp huyện có trang thông tin điện tử hoặc được tích hợp với trang thông tin điện tử của UBND cấp huyện, Phòng Văn hóa và Thông tin, Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Truyền thông cấp huyện, thành phố có khả năng liên kết, chia sẻ và khai thác tài nguyên thông tin trên trang thông tin điện tử của thư viện tỉnh và cung cấp dịch vụ trực tuyến trên nhiều phương tiện truy cập.

- 70% tài liệu quý hiếm và bộ sưu tập tài liệu có giá trị đặc biệt về lịch sử, văn hóa, khoa học có trong Thư viện tỉnh được số hóa và quản lý trên phần mềm thư viện số (dự kiến thực hiện khoảng 270.000 - 300.000 trang tài liệu số hóa).

III. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP

1. Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền

- Tiếp tục đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, gia đình, nhà trường, cộng đồng và toàn xã hội về tầm quan trọng của việc phát triển văn hóa đọc.

- Phát huy hiệu quả của các phương tiện thông tin, truyền thông trên địa bàn tỉnh với nhiều hình thức đa dạng, phù hợp. Khuyến khích các phương tiện thông tin đại chúng có chuyên mục thường kỳ về văn hóa đọc và phát triển văn hóa đọc.

- Biểu dương, khen thưởng kịp thời đối với các tổ chức, cá nhân có đóng góp tích cực trong phát triển văn hóa đọc; có hình thức tôn vinh người đọc có hiệu quả.

2. Xây dựng thói quen, trang bị kỹ năng đọc và phương pháp đọc

- Tăng cường vận động, khuyến khích mọi tầng lớp nhân dân, nhất là học sinh, sinh viên, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức… tiếp tục xây dựng và duy trì thói quen đọc (xuất bản phẩm in và điện tử, trong đó tiếp tục chú trọng sách in) phù hợp với điều kiện của mỗi cá nhân.

- Nâng cao hiệu quả công tác phối hợp của các cơ quan, tổ chức liên quan trong việc xây dựng, duy trì thói quen đọc (nhà trường, thư viện, nhà xuất bản, nhà sách...) và tăng cường vai trò của gia đình, dòng họ.

- Tiếp tục triển khai công tác hướng dẫn kỹ năng và phương pháp đọc phù hợp với từng nhóm đối tượng; chú trọng đối tượng học sinh, sinh viên; định hướng và thúc đẩy xu hướng, thị hiếu đọc lành mạnh trong xã hội.

3. Hoàn thiện cơ chế, chính sách và đẩy mạnh xã hội hóa

- Hoàn thiện và duy trì các cơ chế, chính sách phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh, góp phần tạo môi trường đọc thuận lợi; khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư cho phát triển văn hóa đọc.

- Triển khai hiệu quả các chương trình, đề án đã được phê duyệt có nội dung liên quan đến phục vụ phát triển văn hóa đọc, trong đó xác định cụ thể các nội dung, mức độ liên quan để triển khai việc lồng ghép phù hợp, hiệu quả.

- Đẩy mạnh phát triển và nâng cao chất lượng hoạt động thư viện tư nhân, tủ sách dòng họ, tủ sách gia đình, tủ sách khuyến học và loại hình tủ sách khác.

- Khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi nhằm phát huy vai trò của các doanh nghiệp và cơ sở khác hoạt động trong lĩnh vực phát hành, kinh doanh xuất bản phẩm.

4. Nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thư viện công lập, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện

- Tiếp tục phát triển hệ thống thư viện công cộng hiện đại; tập trung nguồn lực củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động của Thư viện tỉnh, thư viện cấp huyện; từng bước hình thành và phát triển thư viện cấp xã. Đảm bảo hệ thống thư viện công cộng có vốn tài liệu phong phú, thân thiện với người sử dụng, phục vụ hiệu quả nhu cầu học tập suốt đời của nhân dân. Củng cố, tiếp tục đầu tư phát triển hệ thống thư viện, tủ sách chuyên ngành: Thư viện trường học; thư viện, tủ sách thuộc lực lượng vũ trang, tủ sách Điểm Bưu điện - Văn hóa xã, Trung tâm học tập cộng đồng …

- Tiếp tục phát triển thư viện điện tử phục vụ cộng đồng và nguồn học liệu mở cho trường học; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ người dân tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức nhanh chóng, thuận tiện.

- Duy trì và nâng cao chất lượng dịch vụ thư viện; tăng cường phổ biến, hướng dẫn về phương pháp sử dụng thư viện có hiệu quả; đẩy mạnh dịch vụ thư viện lưu động tại các địa phương, nhất là ở vùng nông thôn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Phát huy hiệu quả công tác phối hợp, liên kết chặt chẽ giữa các thư viện với trung tâm văn hóa, thể thao, trung tâm học tập cộng đồng, Điểm Bưu điện - Văn hóa xã; tăng cường luân chuyển sách, báo, tài liệu giữa các thư viện, đặc biệt là luân chuyển từ hệ thống thư viện công cộng tới các địa bàn nông thôn, miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đến các trường học, trại giam, trại tạm giam, các thư viện tư nhân có phục vụ cộng đồng...

5. Nâng cao chất lượng nội dung và hình thức xuất bản phẩm

- Bảo đảm chất lượng và nội dung thông tin trong xuất bản phẩm; đa dạng hóa xuất bản phẩm, chú trọng các ấn phẩm về giáo dục kỹ năng sống, tinh thần tự hào dân tộc, lối sống lành mạnh, ứng xử văn minh, giàu lòng nhân ái, phổ biến kiến thức, các tác phẩm có chất lượng, các tác phẩm đạt giải thưởng trong nước và nước ngoài.

- Bảo đảm cơ cấu xuất bản phẩm hợp lý, đặc biệt là sách nhằm đáp ứng nhu cầu đọc ngày càng cao và đa dạng của người dân; chú trọng hỗ trợ, đầu tư, khuyến khích sáng tác, xuất bản sách phục vụ trẻ em, đồng bào dân tộc thiểu số, người khuyết tật và các đối tượng thiệt thòi khác trong xã hội.

- Tiếp tục phát triển các loại sách (bỏ túi, sách nói, sách điện tử) có nội dung phong phú dành cho các nhóm đối tượng, tập trung vào các nội dung phổ cập kiến thức, kỹ năng sống và kỹ năng làm việc.

6. Mở rộng hợp tác phát triển văn hóa đọc

- Tăng cường giao lưu văn hóa trong lĩnh vực xuất bản, thư viện và các hoạt động văn hóa khác.

- Tích cực tổ chức, phối hợp tổ chức hoặc tham gia các sự kiện liên quan đến phát triển văn hóa đọc.

- Tranh thủ sự hỗ trợ, ủng hộ của các tổ chức, cá nhân trong quá trình triển khai thực hiện Kế hoạch.

IV. KINH PHÍ THỰC HIỆN

1. Nguồn kinh phí thực hiện Kế hoạch

- Từ nguồn ngân sách Nhà nước và nguồn hợp pháp khác (nếu có).

- Các đơn vị căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao, hàng năm lập dự toán kinh phí thực hiện trình các cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

2. Nguyên tắc sử dụng kinh phí

2.1. Ngân sách Trung ương

Hỗ trợ triển khai nhiệm vụ đã được xác định tại Đề án (Theo Quyết định số 329/QĐ-TTg ngày 15/3/2017 của Thủ tướng Chính phủ).

2.2. Ngân sách địa phương

Hỗ trợ triển khai các nhiệm vụ đã được xác định tại Đề án, chú trọng nội dung phát triển cơ sở vật chất, nguồn nhân lực và các hoạt động khác liên quan phù hợp với điều kiện tỉnh.

2.3. Thực hiện lồng ghép việc sử dụng kinh phí với các chương trình, đề án liên quan khác.

2.4. Huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực từ xã hội để tham gia thực hiện Kế hoạch.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

- Là cơ quan Thường trực, tham mưu giúp UBND tỉnh tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch; chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, đoàn thể xây dựng kế hoạch thực hiện trong từng năm; chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các đơn vị, địa phương tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch; tham mưu đánh giá, tổng hợp báo cáo, sơ kết, tổng kết việc thực hiện Kế hoạch.

- Chủ trì hoặc phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, xây dựng, sửa đổi, bổ sung, ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các cơ chế, chính sách và các quy định cụ thể cần thiết liên quan đến phát triển văn hóa đọc.

- Chủ trì xây dựng và triển khai các mô hình phát triển văn hóa đọc, tiếp tục phát triển thư viện điện tử, xây dựng bộ sưu tập số cho cộng đồng, bộ sưu tập số địa phương (Tài liệu địa chí).

- Chủ động phối hợp với các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố trong việc lồng ghép với nội dung các chương trình, đề án khác liên quan trong quá trình thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của Kế hoạch này.

- Vận động và tìm nguồn tài trợ, xã hội hóa phục vụ phát triển văn hóa đọc.

2. Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

- Phối hợp chặt chẽ với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các cơ quan liên quan triển khai thực hiện Đề án trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao; chủ động lồng ghép với các chương trình, đề án khác liên quan thuộc lĩnh vực quản lý được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Chủ trì, phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các cơ quan liên quan trong việc nghiên cứu, triển khai phù hợp với chương trình của từng bậc học, cấp học; đối tượng bạn đọc đặc thù (người khuyết tật).

- Chỉ đạo rà soát, kiện toàn hệ thống thư viện trường học; xây dựng và phát triển nguồn học liệu mở; nâng cao chất lượng hoạt động của các trung tâm học tập cộng đồng.

- Kiểm tra, giám sát, đánh giá hiệu quả triển khai Kế hoạch, định kỳ hàng năm gửi Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh.

3. Sở Thông tin và Truyền thông

- Triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao, trong đó chú trọng việc xây dựng và triển khai chương trình tuyên truyền, quảng bá phát triển văn hóa đọc; chủ động lồng ghép với các chương trình, đề án khác liên quan thuộc lĩnh vực quản lý được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Chỉ đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động xuất bản.

- Kiểm tra, giám sát, đánh giá hiệu quả triển khai Kế hoạch, định kỳ hàng năm gửi UBND tỉnh (qua Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) để tổng hợp, báo cáo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

4. Sở Tài chính

Chủ trì, phối hợp chặt chẽ với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các sở, ngành liên quan bố trí nguồn vốn đầu tư, kinh phí chi thường xuyên thực hiện Kế hoạch và các chương trình, đề án khác có nội dung liên quan lồng ghép với Kế hoạch này theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành, phù hợp với khả năng cân đối của ngân sách Nhà nước trong từng năm; phối hợp kiểm tra, giám sát việc thực hiện Kế hoạch.

5. Các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh

Có trách nhiệm tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao và theo quy định của pháp luật hiện hành.

6. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

- Triển khai thực hiện Kế hoạch phù hợp với điều kiện của địa phương; bố trí ngân sách, huy động nguồn lực để tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch tại địa phương, trong đó chú trọng phát triển mạng lưới thư viện, nhà sách, tủ sách, đẩy mạnh xã hội hóa phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương.

- Lồng ghép việc thực hiện Kế hoạch với quá trình triển khai thực hiện các chương trình, đề án khác liên quan tại địa phương.

- Phối hợp chặt chẽ với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các cơ quan khác liên quan trong việc chỉ đạo xây dựng phong trào đọc sách, phát triển văn hóa đọc, gắn kết với phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, phong trào xây dựng nông thôn mới tại địa phương.

- Chỉ đạo Đài Truyền thanh, truyền hình của địa phương xây dựng chuyên mục tuyên truyền phát triển văn hóa đọc.

- Kiểm tra, giám sát và định kỳ hàng năm báo cáo tình hình triển khai Kế hoạch tại địa phương, gửi UBND tỉnh (qua Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) để tổng hợp, báo cáo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

7. Báo Lai Châu, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh

Duy trì các chuyên trang, chuyên mục tuyên truyền các văn bản, quy định của Nhà nước, của tỉnh có liên quan; tuyên truyền các hoạt động triển khai thực hiện Kế hoạch phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng.

8. Đề nghị Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy

Chỉ đạo, định hướng các cơ quan báo chí, các cơ quan có ấn phẩm mang tính báo chí trên địa bàn tỉnh tiếp tục tuyên truyền, định hướng phát triển văn hóa đọc theo Kế hoạch gắn với các chương trình, đề án khác có liên quan.

Trên đây là Kế hoạch tiếp tục triển khai thực hiện “Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030” giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh Lai Châu. UBND tỉnh yêu cầu các cơ quan, đơn vị, UBND các huyện, thành phố nghiêm túc triển khai thực hiện./.