KẾ HOẠCH

NHÂN RỘNG MÔ HÌNH CÂU LẠC BỘ LIÊN THẾ HỆ TỰ GIÚP NHAU GIAI ĐOẠN 2021 - 2025 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH THUẬN

Căn cứ Quyết định số 1336/QĐ-TTg ngày 31/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án nhân rộng mô hình Câu lạc bộ Liên thế hệ tự giúp nhau giai đoạn đến năm 2025; Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận ban hành Kế hoạch nhân rộng mô hình Câu lạc bộ Liên thế hệ tự giúp nhau (CLB LTHTGN) giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh với những nội dung cụ thể như sau:

I. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ GIAI ĐOẠN 2016 - 2020

CLB LTHTGN là một tổ chức dựa vào cộng đồng được thành lập trên tinh thần tự nguyện, tự giúp nhau, giúp người cao tuổi nghèo, cận nghèo và khó khăn để cải thiện chất lượng cuộc sống (được thành lập ở khu phố, thôn hoặc ở 1-2 khu phố, thôn liền kề), được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch nhân rộng mô hình CLB LTHTGN giai đoạn 2016 - 2020 tại Quyết định số 1533/QĐ-TTg ngày 02/8/2016 nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của người cao tuổi thông qua việc bảo vệ, chăm sóc và phát huy vai trò của người cao tuổi; khuyến khích và tạo điều kiện cho người cao tuổi tham gia các hoạt động kinh tế - xã hội, mô hình CLB LTHTGN được xây dựng và vận hành bởi 08 hoạt động là: (1) Tăng thu nhập: Vay vốn, tập huấn khoa học kỹ thuật, chia sẻ kinh nghiệm làm ăn, thăm quan mô hình, (2) Chăm sóc sức khỏe: Truyền thông về chăm sóc sức khỏe, rèn luyện thân thể, khám sức khỏe, lập sổ theo dõi sức khỏe, vận động/hỗ trợ mua thẻ BHYT, (3) Chăm sóc tại nhà dựa vào tình nguyện viên: Tổ chức tổ tình nguyện viên để chăm sóc người cao tuổi cô đơn, ốm đau tại nhà, (4) Tự giúp nhau và hỗ trợ cộng đồng: Giúp nhau/hỗ trợ cộng đồng bằng tiền, hiện vật, kỹ thuật, ngày công; (5) Bảo vệ quyền và lợi ích: Phổ biến, truyền thông về luật và các chính sách, hỗ trợ tiếp cận và giám sát thực hiện quyền và lợi ích của thành viên câu lạc bộ và của người cao tuổi, (6) Nâng cao nhận thức, kiến thức: Tuyên truyền, phổ biến kiến thức cho thành viên trong các buổi sinh hoạt câu lạc bộ hàng tháng và các sự kiện khác, (7) Chăm sóc đời sống tinh thần: Hoạt động văn hóa, văn nghệ, thăm hỏi, giao lưu và (8) Vận động nguồn lực: Vận động tài trợ.

Căn cứ Quyết định số 1533/QĐ-TTg ngày 02/8/2016 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án nhân rộng mô hình CLB LTHTGN giai đoạn 2016 - 2020, Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận ban hành Kế hoạch số 842/KH-UBND ngày 10/3/2017 (triển khai thực hiện trong giai đoạn 2016 - 2020), sau đó có sự điều chỉnh theo hướng đổi mới tại Kế hoạch số 4585/KH-UBND ngày 03/12/2019 (thực hiện trong giai đoạn 2019 - 2020) và đạt được kết quả (tính đến tháng 12/2020) như sau:

- Toàn tỉnh có 16 CLB LTHTGN đang hoạt động tại 9/10 huyện, thị xã, thành phố (trừ huyện Phú Quý), cụ thể: Thành phố Phan Thiết (01 CLB), huyện Tuy Phong (01 CLB), huyện Bắc Bình (02 CLB), huyện Hàm Thuận Bắc (01 CLB), huyện Hàm Thuận Nam (01 CLB), huyện Hàm Tân (01 CLB), thị xã La Gi (01 CLB), huyện Tánh Linh (03 CLB), huyện Đức Linh (05 CLB). Về thời gian thành lập: Năm 2017 (07 CLB), năm 2018 (03 CLB), năm 2019 (04 CLB), năm 2020 (02 CLB).

- Thu hút được 826 thành viên; trong đó, có 750 thành viên là người cao tuổi; bình quân, mỗi CLB LTHTGN thu hút được 51 thành viên tham gia, trong đó có 46 thành viên là người cao tuổi.

- Nguồn lực (vốn) ban đầu vận động được 556 triệu đồng, bình quân mỗi CLB LTHTGN vận động được 35 triệu đồng.

- Có 162 thành viên nghèo được vay từ nguồn vốn ban đầu của CLB LTHTGN để làm kinh tế gia đình với tổng số tiền là 470,6 triệu đồng (bình quân 3 triệu đồng/người/lượt vay).

- Các CLB đều có trang bị cân sức khoẻ, máy đo huyết áp, thường xuyên kiểm tra sức khỏe (cân, đo huyết áp) định kỳ. Riêng CLB LTHTGN xã Đức Tân , huyện Tánh Linh có tổ chức đưa 44 thành viên trong CLB đi khám tổng quát.

- CLB LTHTGN ở Phú Trinh, thành phố Phan Thiết thường xuyên duy trì hoạt động văn nghệ, thể dục dưỡng sinh,

Mô hình CLB LTHTGN là mô hình mới được xây dựng và nhân rộng trên địa bàn tỉnh Bình Thuận giai đoạn 2016 - 2020 đã mang lại hiệu quả thiết thực, gắn liền với các Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, về chăm sóc sức khỏe, chính sách trợ giúp xã hội và ứng phó, thích nghi với già hóa dân số. Tuy nhiên, cũng còn một số khó khăn, hạn chế như:

- Số lượng các CLB LTHTGN được xây dựng và nhân rộng còn hạn chế và chưa rộng khắp, chưa đảm bảo độ bao phủ trên toàn tỉnh: Có 6/9 địa phương chỉ xây dựng được 01 CLB LTHTGN là thành phố Phan Thiết, huyện Tuy Phong, huyện Hàm Thuận Bắc, huyện Hàm Thuận Nam, huyện Hàm Tân và thị xã La Gi. Riêng huyện Phú Quý chưa xây dựng được CLB LTHTGN.

- Chưa sử dụng nguồn lực từ Quỹ chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi cơ sở và các nguồn quỹ khác ở các cấp (tỉnh, huyện, xã) để hỗ trợ nguồn quỹ ban đầu cho các CLB LTHTGN. Nguồn vốn ban đầu của 16/16 CLB LTHTGN đều do các câu lạc bộ tự vận động từ các thành viên có điều kiện, có câu lạc bộ mượn tiền trong quỹ của Chi Hội người cao tuổi hoặc mượn các doanh nghiệp từ 3 đến 5 triệu đồng trong thời hạn 3 năm và không tính lãi.

Qua kết quả hoạt động thực tiễn của các CLB LTHTGN thì việc tiếp tục duy trì hoạt động, nâng cao chất lượng hoạt động và quản lý của 16/16 CLB LTHTGN đã thành lập trong giai đoạn 2016 - 2020 và tiếp tục cải tiến, nhân rộng mô hình CLB LTHTGN trong giai đoạn 2021 - 2025 theo Quyết định số 1336/QĐ-TTg ngày 31/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ là thực sự cần thiết.

II. KẾ HOẠCH GIAI ĐOẠN 2021 - 2025

1. Mục tiêu

- Tiếp tục duy trì hoạt động của các CLB LTHTGN tự giúp nhau đã thành lập và nhân rộng mô hình Câu lạc bộ Liên thế hệ tự giúp nhau, thông qua cách tiếp cận liên thế hệ, tự giúp nhau dựa vào cộng đồng tại các thôn, khu phố, trên nền tảng kế thừa và phát huy hiệu quả mô hình Câu lạc bộ Liên thế hệ tự giúp nhau giai đoạn 2016 - 2020.

- Huy động sự tham gia của người cao tuổi, Hội người cao tuổi các cấp, các ngành và cộng đồng để hỗ trợ cải thiện, nâng cao chất lượng đời sống vật chất và tinh thần của người cao tuổi ở cộng đồng dân cư; chăm sóc sức khỏe, góp phần xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh và bảo vệ quyền lợi người cao tuổi.

- Nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội và cộng đồng trong công tác chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi, về già hóa và ứng phó với già hóa dân số.

- Góp phần thực hiện tốt các chương trình, kế hoạch, đề án của tỉnh về triển khai thực hiện các chương trình, kế hoạch, đề án của Chính phủ và các Bộ, ngành có liên quan đến mục tiêu giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội, chương trình hành động quốc gia về người cao tuổi, công tác dân số trong tình hình mới…

2. Chỉ tiêu

2.1. Chỉ tiêu về số lượng

- Thành lập mới 25 CLB LTHTGN (bình quân mỗi năm có 5 CLB LTHTGN mới được thành lập) thu hút 1.250 thành viên, trong đó có 750 thành viên là người cao tuổi.

- 10/10 huyện, thị xã, thành phố có thành lập CLB LTHTGN.

- Mỗi huyện, thị xã, thành phố thành lập mới 02 - 03 CLB LTHTGN, riêng huyện Phú Quý thành lập mới 01 CLB LTHTGN.

- Duy trì, nâng cao chất lượng hoạt động và quản lý của 16/16 CLB LTHTGN đã thành lập trong giai đoạn 2016 - 2020 và các CLB LTHTGN mới được xây dựng.

2.2. Chỉ tiêu về chất lượng

- Các CLB LTHTGN phấn đấu bảo đảm chất lượng về cơ cấu, thành phần (mỗi CLB LTHTGN có từ 50 - 70 thành viên, trong đó 60% - 70% là phụ nữ, 60% - 70% là người cao tuổi, 30% - 40% là người trẻ tuổi, ưu tiên người có hoàn cảnh khó khăn, người dân tộc thiểu số).

- Có ít nhất 70% CLB LTHTGN thực hiện đủ 08 hoạt động và được quản lý tốt để có ít nhất 50% thành viên được vay vốn để sản xuất, kinh doanh tăng thu nhập, mọi thành viên được nâng cao sức khỏe về thể chất, tinh thần, nâng cao nhận thức, kiến thức và bảo vệ quyền lợi.

- 100% CLB LTHTGN có Quỹ để tăng thu nhập và Quỹ hoạt động do CLB LTHTGN tự quản lý theo quy chế do CLB LTHTGN ban hành.

III. PHẠM VI VÀ ĐỐI TƯỢNG

1. Phạm vi: Kế hoạch được triển khai đến tất cả các địa phương trong toàn tỉnh.

2. Đối tượng được hưởng lợi

- Người cao tuổi là phụ nữ thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn về kinh tế, người cao tuổi là người dân tộc thiểu số.

- Người cao tuổi và gia đình của người cao tuổi.

- Phụ nữ và các thành viên khác trong cộng đồng.

IV. NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG

1. Lập kế hoạch và hướng dẫn triển khai thực hiện

- Xây dựng kế hoạch thực hiện giai đoạn và hàng năm; quy chế phối hợp của các Sở, ngành, địa phương, đoàn thể chính trị - xã hội; hướng dẫn thành lập và hoạt động CLB LTHTGN.

- Tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng hoạt động của các CLB LTHTGN đã thành lập trong giai đoạn 2016 - 2020.

- Xây dựng chỉ tiêu nhân rộng mô hình CLB LTHTGN ở từng huyện, thị xã, thành phố phù hợp với quy mô, chất lượng dân số và nhu cầu của cộng đồng dân cư.

2. Hoạt động truyền thông

- Tăng cường công tác tuyên truyền về tổ chức và hoạt động của CLB LTHTGN góp phần nâng cao nhận thức các cấp chính quyền và cộng đồng về già hóa dân số và ứng phó với già hóa dân số.

- Đẩy mạnh hợp tác giữa các địa phương với các cơ quan truyền thông để tuyên truyền (đưa tin, phóng sự…) nâng cao nhận thức về tác động và hiệu quả của Câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau trong chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi.

- Phổ biến pháp luật về người cao tuổi, lồng ghép vào các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hỗ trợ tạo điều kiện thúc đẩy hoạt động của mô hình CLB LTHTGN thiết thực và hiệu quả.

- Xây dựng, nhân bản và phát hành tài liệu truyền thông về Kế hoạch xây dựng và nhân rộng mô hình CLB LTHTGN.

3. Xây dựng, quản lý và triển khai hoạt động CLB LTHTGN

- Thực hiện rà soát, phân tích, đánh giá chất lượng hoạt động và xây dựng phương án duy trì/chuyển đổi/mở rộng đối với các CLB LTHTGN đã thành lập trong giai đoạn 2016 - 2020, đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế - dân số - xã hội của địa phương.

- Tổ chức tập huấn, hướng dẫn xây dựng Kế hoạch thành lập và tổ chức hoạt động CLB LTHTGN cho lực lượng nòng cốt (cán bộ Hội người cao tuổi các cấp, người làm công tác người cao tuổi, Ban Chủ nhiệm CLB LTHTGN và các thành viên khác có nhu cầu).

- Hướng dẫn Ban Chủ nhiệm CLB LTHTGN, các cá nhân dự kiến tham gia Ban Chủ nhiệm CLB LTHTGN về công tác quản lý, triển khai các hoạt động: Tăng thu nhập; chăm sóc sức khỏe; tình nguyện viên chăm sóc tại nhà; tự giúp nhau, hỗ trợ cộng đồng; bảo vệ quyền, lợi ích; truyền thông; thể thao, văn hóa, văn nghệ; vận động nguồn lực.

- Tổ chức tham quan mô hình, giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm giữa các địa phương, các CLB LTHTGN nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của CLB LTHTGN.

- Tổ chức giám sát, đánh giá, hỗ trợ kĩ thuật bổ sung cho câu lạc bộ, đảm bảo chất lượng hoạt động và chỉ tiêu Kế hoạch này.

V. KINH PHÍ THỰC HIỆN

1. Ngân sách nhà nước (các cấp) hỗ trợ thực hiện các hoạt động quản lý, điều hành; truyền thông; rà soát, phân tích, đánh giá hoạt động của các CLB LTHTGN; tổ chức hội nghị sơ kết, tổng kết; tập huấn, hướng dẫn, giám sát. Việc hỗ trợ kinh phí thực hiện theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành.

2. Huy động đóng góp từ các tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật

- Huy động đóng góp từ nguồn xã hội hóa để duy trì và nhân rộng mô hình CLB LTHTGN.

- Phối hợp với các tổ chức, đoàn thể lồng ghép nguồn lực từ các chương trình, dự án, kế hoạch của tỉnh.

3. Huy động đóng góp từ các nguồn quỹ tại địa phương, từ Hội người cao tuổi, cộng đồng và thành viên CLB LTHTGN theo quy định hiện hành.

- Sử dụng 40 - 50% từ nguồn quỹ chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi cấp xã, quỹ tín dụng và các nguồn quỹ khác tại địa phương để hỗ trợ ban đầu và kinh phí hoạt động cho CLB LTHTGN, đảm bảo đúng quy định của pháp luật hiện hành.

- Huy động sự đóng góp của các thành viên CLB LTHTGN, Hội người cao tuổi và cộng đồng hỗ trợ quỹ ban đầu và kinh phí hoạt động của CLB LTHTGN.

VI. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Ban Đại diện Hội người cao tuổi tỉnh (cơ quan chủ trì thực hiện Kế hoạch): Chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành và Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố thực hiện các nhiệm vụ sau:

- Tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh tổ chức hội nghị tổng kết thực hiện Kế hoạch số 842/KH-UBND ngày 10/3/2017 của Ủy ban nhân dân tỉnh về triển khai thực hiện Quyết định số 1533/QĐ-TTg ngày 02/8/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Kế hoạch nhân rộng mô hình CLB LTHTGN giai đoạn 2016 - 2020 và triển khai giám sát, thực hiện Kế hoạch này; huy động nguồn tài chính hợp pháp; báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh kết quả thực hiện; đề xuất, kiến nghị điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tế từng giai đoạn.

- Phối hợp với Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố hỗ trợ, hướng dẫn Hội người cao tuổi và các đoàn thể tại địa phương xây dựng Kế hoạch và huy động nguồn lực thực hiện theo quy định (bao gồm việc sử dụng nguồn Quỹ chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi).

- Tổ chức tập huấn, biên soạn tài liệu hướng dẫn về CLB LTHTGN; hướng dẫn các địa phương thực hiện Kế hoạch; theo dõi, đánh giá việc thực hiện Kế hoạch tại các địa phương và chất lượng của các CLB LTHTGN.

- Phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội nghề nghiệp vận động nguồn lực, kết hợp sử dụng các nguồn quỹ hợp pháp khác để hỗ trợ triển khai, thực hiện Kế hoạch đạt hiệu quả.

2. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội: Chủ trì, phối hợp với Ban Đại diện Hội người cao tuổi tỉnh hướng dẫn các địa phương thực hiện Kế hoạch, lồng ghép các chương trình có liên quan để thực hiện Kế hoạch; giám sát, đánh giá thực hiện Kế hoạch.

3. Sở Tài chính: Trên cơ sở đề nghị của các Sở, ngành, đơn vị theo nhiệm vụ Kế hoạch được giao, cơ quan tài chính cùng cấp tổng hợp, trình cấp có thẩm quyền phù hợp với khả năng cân đối và phân cấp ngân sách theo quy định của pháp luật về Ngân sách nhà nước, đồng thời hướng dẫn phòng Tài chính - Kế hoạch cấp huyện cùng cấp triển khai thực hiện.

4. Sở Y tế: Chỉ đạo các cơ sở y tế phối hợp với các cấp Hội người cao tuổi và CLB LTHTGN tổ chức khám sức khỏe định kỳ, quản lý sức khỏe cho người cao tuổi, tuyên truyền, phổ biến về chăm sóc sức khỏe, kiến thức chăm sóc tại nhà cho người cao tuổi và người có hoàn cảnh khó khăn tại cộng đồng; phối hợp tổ chức, hỗ trợ tập huấn và hoạt động cho đội ngũ tình nguyện viên của CLB LTHTGN; phối hợp với Hội người cao tuổi triển khai chương trình chăm sóc dài hạn và liên quan cho người cao tuổi.

5. Sở Thông tin và truyền thông: Hướng dẫn các cơ quan truyền thông huyện, thị xã, thành phố tích cực, thường xuyên tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về mô hình CLB LTHTGN.

6. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch: Phối hợp chặt chẽ, tạo điều kiện cho các hoạt động thể dục, thể thao, dưỡng sinh, giao lưu văn nghệ của các CLB LTHTGN. Tăng cường tuyên truyền, nâng cao ý thức của xã hội, cộng đồng và các thành viên gia đình hỗ trợ nhân rộng và tham gia các CLB LTHTGN.

7. Các Sở, ngành, cơ quan, đơn vị, tổ chức, các tổ chức Hội quần chúng có liên quan: Theo chức năng, nhiệm vụ được giao phối hợp lồng ghép các hoạt động liên quan góp phần thực hiện có hiệu quả Kế hoạch này. Đồng thời chủ động phối hợp, cung cấp thông tin tuyên truyền về các hoạt động thực hiện Kế hoạch nhằm giúp các cơ quan báo chí kịp thời đưa tin, phản ánh, lan tỏa sâu rộng ý nghĩa của mô hình CLB LTHTGN trong xã hội và cộng đồng.

8. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh: Phối hợp vận động nguồn lực, sử dụng các nguồn quỹ hợp pháp để hỗ trợ CLB LTHTGN hoạt động hiệu quả; chỉ đạo các tổ chức thành viên và Ủy ban Mặt trận các cấp hỗ trợ thực hiện và giám sát Kế hoạch này.

9. Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố

- Xây dựng kế hoạch nhân rộng mô hình CLB LTHTGN của huyện, thị xã, thành phố phù hợp với điều kiện kinh tế - dân số - xã hội và đảm bảo chỉ tiêu chung của toàn tỉnh.

- Hằng năm, bố trí kinh phí trong dự toán chi thường xuyên theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành, chú trọng đến cấp xã trong khả năng cân đối của ngân sách các huyện, thị xã, thành phố để thực hiện kế hoạch nhân rộng mô hình CLB LTHTGN ở cơ sở.

- Chỉ đạo đẩy mạnh vận động Quỹ chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi cơ sở và hướng dẫn sử dụng nguồn quỹ hợp pháp như nguồn quỹ an sinh xã hội, quỹ chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi cơ sở, các nguồn quỹ khác tại địa phương; huy động nguồn lực từ xã hội hóa tại địa phương để thực hiện Kế hoạch.

- Triển khai các hoạt động của Kế hoạch như xây dựng mới, duy trì và kiện toàn CLB LTHTGN, tập huấn, quản lý, giám sát, sơ kết, tổng kết. Chú trọng công tác tuyên truyền, quảng bá về câu lạc bộ để tạo sức lan tỏa góp phần làm tốt công tác chăm sóc, phát huy vai trò người cao tuổi./.