KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN CHỈ THỊ SỐ 04/CT-TTG CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ VỀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN QUY HOẠCH KIẾN TRÚC NÔNG THÔN VIỆT NAM, TẠO BẢN SẮC VÀ GIỮ GÌN KIẾN TRÚC TRUYỀN THỐNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA

Thực hiện Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 07/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc định hướng phát triển quy hoạch kiến trúc nông thôn Việt Nam, tạo bản sắc và giữ gìn kiến trúc truyền thống (viết tắt là Chỉ thị số 04/CT-TTg), Theo đề nghị của Sở Xây dựng tại Tờ trình số 110/TTr-SXD ngày 18/5/2023 và kết quả Phiên họp lần thứ 23 (tại Thông báo số 211/TB-VPUB ngày 26/5/2023 của Văn phòng UBND tỉnh), Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 04/CT-TTg trên địa bàn tỉnh Sơn La, như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích

- Phổ biến, quán triệt đầy đủ, sâu sắc nội dung của Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 07/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ; bảo vệ phát huy không gian kiến trúc truyền thống, bảo vệ di tích văn hóa lịch sử, định hướng phát triển quy hoạch kiến trúc nông thôn Việt Nam, tạo bản sắc và giữ gìn kiến trúc truyền thống đến các tầng lớp nhân dân và cán bộ công chức, viên chức, doanh nghiệp và các tổ chức khác.

- Nâng cao công tác quản lý về văn hóa kết hợp với quản lý về xây dựng, tiếp tục hoàn thiện các thể chế để từng bước xây dựng kiến trúc nông thôn tỉnh Sơn La hiện đại, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc; kế thừa và phát huy giá trị di sản kiến trúc truyền thống, phù hợp với điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế - xã hội, yêu cầu quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế; kế thừa kinh nghiệm xây dựng, phòng chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu.

2. Yêu cầu: Xác định rõ các nhiệm vụ, giải pháp thiết thực, lộ trình cụ thể để các cấp, các ngành và địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả định hướng phát triển quy hoạch kiến trúc nông thôn Việt Nam, tạo bản sắc và giữ gìn kiến trúc truyền thống theo Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 07/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ.

II. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP

1. Đẩy nhanh công tác lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng vùng huyện, quy hoạch chung xã. Cần xác định rõ quy mô, ranh giới, tính chất, chức năng của khu chức năng dịch vụ hỗ trợ phát triển kinh tế nông thôn trong đồ án quy hoạch chung xây dựng xã theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng tại văn bản số 2307/BXD-QHKT ngày 27/6/2022 về việc hướng dẫn Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới các cấp giai đoạn 2021 - 2025.

2. Quy hoạch, bảo tồn và phát triển các hệ sinh thái nước mặt phục vụ mục tiêu thoát nước, kết hợp xử lý nước thải, tạo cảnh quan, vui chơi giải trí và các hoạt động khác.

3. Hướng dẫn các địa phương thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt trên địa bàn nông thôn phù hợp với đặc thù của các địa phương.

4. Đầu tư xây dựng nông thôn gắn với quá trình phát triển đô thị; đến năm 2030 đạt tối thiểu 80% điểm dân cư nông thôn tại trung tâm các xã được ban hành Quy chế quản lý kiến trúc theo định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam đến năm 2030.

5. Nâng cấp các dịch vụ đô thị ở khu vực nông thôn theo hướng tiếp cận với các tiêu chuẩn của đô thị để hỗ trợ quá trình đô thị hóa và phát triển kinh tế. Nghiên cứu quy hoạch bố trí các điểm dân cư nông thôn gắn với quy hoạch xây dựng, công nghiệp, dịch vụ và phát triển đô thị ở các vùng.

6. Tăng cường tổ chức các hoạt động tuyên truyền về chương trình quy hoạch xây dựng nông thôn mới, các chính sách có liên quan nhằm nâng cao ý thức của cộng đồng khu vực nông thôn để người dân hiểu rõ hơn về nội dung quy hoạch xây dựng và chủ động tham gia vào công tác quy hoạch xây dựng cũng như đầu tư phát triển theo quy hoạch.

7. Tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện Chương trình về nhà ở nông thôn trên địa bàn; cân đối vốn ngân sách địa phương để thực hiện các chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở; tiếp tục tuyên truyền, giải thích, vận động để người dân hiểu rõ và hưởng ứng tham gia các chính sách, đặc biệt là việc người dân tự nguyện vay vốn để làm nhà ở; đồng thời phải kết hợp, lồng ghép các chương trình giúp đỡ, hỗ trợ về nhà ở của các tổ chức, doanh nghiệp, các nhà hảo tâm trên địa bàn vào chương trình hỗ trợ chung để đảm bảo sự hỗ trợ công bằng, nhất quán, góp phần nâng cao chất lượng nhà ở của người dân.

8. Chủ động triển khai thực hiện đầu tư xây dựng dự án thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia và kịp thời kiến nghị những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện chính sách tại địa phương để Bộ Xây dựng nghiên cứu, tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền điều chỉnh trong thời gian tới.

9. Tổ chức nghiên cứu, khảo sát đánh giá và quy định nội dung yêu cầu về bản sắc văn hóa dân tộc trong Quy chế quản lý kiến trúc điểm dân cư nông thôn phù hợp với địa bản quản lý, đảm bảo mục tiêu phát triển quy hoạch, kiến trúc nông thôn Việt Nam phù hợp với Luật Kiến trúc, Định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam và các văn bản pháp luật liên quan.

III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Xây dựng

- Tiếp tục nghiên cứu, rà soát các văn bản pháp luật để ban hành hướng dẫn hoặc kiến nghị sửa đổi, bổ sung phù hợp với điều kiện thực tế, truyền thống văn hóa, kinh tế xã hội, an ninh quốc phòng của tỉnh, theo quy định pháp luật hiện hành.

- Tham gia các lớp đào tạo, tập huấn do Bộ Xây dựng tổ chức; tổ chức học tập kinh nghiệm một số tỉnh về triển khai thi hành Luật Kiến trúc làm cơ sở tham mưu UBND tỉnh trong chỉ đạo, điều hành; ban hành các văn bản hướng dẫn UBND các huyện, thành phố trong công tác quy hoạch xây dựng và quản lý kiến trúc nông thôn trong giai đoạn 2021-2025.

- Tăng cường kiểm tra; thường xuyên rà soát, đánh giá việc lập và thực hiện quy hoạch để kịp thời khắc phục hạn chế, khuyết điểm trong công tác quy hoạch xây dựng và quản lý kiến trúc nông thôn.

- Hướng dẫn UBND các huyện, thành phố thực hiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn, cập nhật các vấn đề mới để nội dung phù hợp với yêu cầu thực tiễn cho từng vùng nông thôn trên địa bàn toàn tỉnh trong bảo tồn và tôn tạo di sản, di tích; kiến trúc cảnh quan điểm quần cư nông thôn; tiêu chuẩn nhà ở nông thôn mới và các nội dung khác có liên quan; nhấn mạnh các tiêu chuẩn quản lý chất lượng các công trình xây dựng và hạ tầng nông thôn mới.

- Tiếp tục triển khai thực hiện Luật Kiến trúc tại Quyết định số 1037/QĐ- TTg ngày 16/8/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Kiến trúc; Định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

- Nghiên cứu, bổ sung thiết kế mẫu các công trình công cộng phục vụ cộng đồng, đặc biệt với các khu vực, như: vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc, thiểu số với rất nhiều khó khăn và đặc thù riêng. Nghiên cứu các mô hình nhà ở kết hợp với sản xuất, các yếu tố đặc thù riêng về sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi gia súc gia cầm, thủy hải sản, tiểu thủ công nghiệp… trên cơ sở các nghiên cứu khảo sát thực địa cụ thể và bài bản, bao quát trên diện rộng, ưu tiên trước vùng bị ảnh hưởng nhiều về thiên tai theo chỉ đạo của trung ương.

- Nghiên cứu và đề xuất các mẫu kiến trúc nhà ở vùng nông thôn, trong đó tập trung vào các mẫu nhà có quy mô vừa và nhỏ, khai thác tốt nguồn nguyên liệu sẵn có tại địa phương, ứng dụng được những công nghệ và vật liệu xanh thân thiện với môi trường, giúp giảm giá thành xây dựng phù hợp với khả năng kinh tế của đại bộ phận người dân nông thôn. Hướng tới các mẫu nhà hiện đại, tiệm cận với các tiêu chuẩn sống của đô thị, nhưng kế thừa các nét kiến trúc truyền thống tiêu biểu và đặc biệt bền vững, tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường.

- Tiếp tục hướng dẫn UBND các huyện, thành phố trong việc triển khai quy hoạch xây dựng nông thôn (quy hoạch xây dựng vùng huyện, quy hoạch chung xây dựng xã, quy hoạch chi tiết điểm dân cư nông thôn); Hướng dẫn cải tạo chỉnh trang nhà ở, tạo dựng được bộ mặt nông thôn mới tại các xã trên địa bàn toàn tỉnh.

- Tiếp tục triển khai việc đào tạo nâng cao năng lực cán bộ địa phương trong công tác lập, thẩm định và quản lý quy hoạch xây dựng nông thôn mới.

2. Sở Tài chính

- Căn cứ tình hình thực tế và khả năng cân đối ngân sách địa phương, chủ trì, phối hợp các Sở, ngành, đơn vị liên quan tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí thực hiện các chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành.

- Chủ trì, tổng hợp báo cáo các cấp có thẩm quyền xem xét điều chỉnh, bổ sung các chính sách về phí, lệ phí, tài sản công… cho phù hợp với thực tế triển khai trên địa bàn tỉnh đảm bảo tính khả thi, minh bạch, ổn định, lâu dài.

3. Sở Kế hoạch và Đầu tư

- Chủ trì, phối hợp các sở, ngành đơn vị có liên quan tham mưu UBND tỉnh thực hiện các nhiệm vụ quản lý nhà nước về đầu tư công, đảm bảo gắn kết giữa kế hoạch đầu tư công trung hạn và hàng năm với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, các chương trình, dự án phát triển nông thôn được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Tham mưu UBND tỉnh triển khai thực hiện đầu tư xây dựng dự án thuộc các Chương trình mục tiêu quốc gia và kịp thời kiến nghị những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện chính sách tại địa phương để UBND tỉnh báo cáo Bộ Xây dựng nghiên cứu, tổng hợp.

4. Sở Tài nguyên và Môi trường

- Chủ trì, phối hợp các sở, ngành hướng dẫn các UBND các huyện, thành phố thực hiện công tác quản lý và sử dụng đất đai tại nông thôn đảm bảo phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định phê duyệt.

- Hướng dẫn UBND các huyện, thành phố tổ chức triển khai thực hiện công tác thu gom, phân loại và xử lý chất thải rắn, cải tạo, nâng cấp và xử lý ô nhiễm môi trường tại các bãi chôn lấp rác thải không hợp vệ sinh.

5. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan hướng dẫn UBND các huyện, thành phố triển khai các nội dung về giữ gìn và xây dựng cảnh quan nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

- Chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành hướng dẫn, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới cấp huyện, xã theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

6. Sở Văn hoá Thể thao và Du lịch

- Phối hợp với Sở Nông nghiệp & PTNT nâng cao chất lượng xây dựng đời sống văn hóa gắn với giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025.

- Hướng dẫn địa phương tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy xây dựng đời sống văn hóa, phát triển du lịch nông thôn gắn với giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

7. UBND các huyện, thành phố

- Tăng cường việc chỉ đạo công tác lập, thực hiện quy hoạch; lập, thực hiện quy chế quản lý kiến trúc trên địa bàn quản lý.

- Trong quá trình lập, thẩm định, phê duyệt đồ án quy hoạch chung xây dựng xã cần xác định rõ quy mô, ranh giới, tính chất, chức năng của khu chức năng dịch vụ hỗ trợ phát triển kinh tế nông thôn (theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng tại văn bản số 2307/BXD-QHKT ngày 27/6/2022).

- Đẩy mạnh phát triển các yếu tố tạo đô thị trên địa bàn cấp huyện trên cơ sở tiềm năng của từng khu vực làm cơ sở hình thành các đô thị nhỏ trên địa bàn huyện giai đoạn 2021-2025. Phát triển các điểm dân cư tập trung có quy mô, có điều kiện sống như điều kiện sống của người dân đô thị tại các vùng có kinh tế phát triển từ mức trung bình trở lên. Khu vực ven đô cần xác định rõ và có các giải pháp quy hoạch hòa hợp với không gian đô thị, giữ được bản sắc, khai thác tốt tiềm năng trong giai đoạn trước mắt, tránh lãng phí trong đầu tư xây dựng.

- Quy hoạch, bảo tồn và phát triển các hệ sinh thái nước mặt phục vụ mục tiêu thoát nước, kết hợp xử lý nước thải, tạo cảnh quan, vui chơi giải trí và các hoạt động khác.

- Hướng dẫn các địa phương thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt trên địa bàn nông thôn (tập trung, phi tập trung) phù hợp với đặc thù của các địa phương.

- Tiếp tục đẩy mạnh công tác lập quy hoạch chung xây dựng xã, đầu tư xây dựng nông thôn gắn với quá trình phát triển đô thị; đến năm 2030 đạt tối thiểu 80% các điểm dân cư nông thôn của tỉnh được ban hành Quy chế quản lý kiến trúc theo định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam đến năm 2030.

- Đối với các đồ án quy hoạch chung xây dựng xã: phát triển cụm dân cư theo mô hình tập trung có diện tích, quy mô phù hợp gắn với phát triển các làng nghề truyền thống địa phương, kinh tế hộ gia đình. Khuyến khích phát triển nhà ở riêng lẻ dạng bán kiên cố, gắn với sinh kế và sản xuất ở các trang trại, dịch vụ du lịch cộng đồng... theo mẫu kiến trúc truyền thống.

- Nâng cấp các dịch vụ đô thị ở khu vực nông thôn theo hướng tiếp cận với các tiêu chuẩn của đô thị để hỗ trợ quá trình đô thị hóa và phát triển kinh tế. Nghiên cứu quy hoạch bố trí các điểm dân cư nông thôn gắn với quy hoạch xây dựng công nghiệp dịch vụ và phát triển đô thị ở các vùng.

- Đề xuất giải pháp quy hoạch bảo vệ điểm dân cư nông thôn trong vùng lũ ống, lũ quét, sạt lở đất tại vùng có điều kiện địa hình chia cắt mạnh. Nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch xây dựng nông thôn trong công tác ứng phó với biến đổi khí hậu; lồng ghép các yếu tố kiến trúc cảnh quan nông thôn trong đồ án quy hoạch xây dựng.

- Tăng cường tổ chức các hoạt động tuyên truyền về chương trình quy hoạch xây dựng nông thôn mới, các chính sách có liên quan nhằm nâng cao ý thức của cộng đồng khu vực nông thôn để người dân hiểu rõ hơn về nội dung quy hoạch xây dựng và chủ động tham gia vào công tác quy hoạch xây dựng cũng như đầu tư phát triển theo quy hoạch.

- Tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện Chương trình về nhà ở nông thôn trên địa bàn; thực hiện các chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở; tiếp tục tuyên truyền, giải thích, vận động để người dân hiểu rõ và hưởng ứng tham gia các chính sách, đặc biệt là việc người dân tự nguyện vay vốn để làm nhà ở; đồng thời phải kết hợp, lồng ghép các chương trình giúp đỡ, hỗ trợ về nhà ở của các tổ chức, doanh nghiệp, các nhà hảo tâm trên địa bàn vào chương trình hỗ trợ chung để đảm bảo sự hỗ trợ công bằng, nhất quán, góp phần nâng cao chất lượng nhà ở của người dân.

- Nghiên cứu, khảo sát, thu thập và đánh giá các tập tục, thói quen, tập quán văn hóa, địa hình… đặc thù ở địa phương để đề xuất các chỉ tiêu trong các đồ án quy hoạch xây dựng, dự án thiết kế xây dựng phù hợp với thực tiễn.

- Tổ chức nghiên cứu, khảo sát đánh giá và quy định yêu cầu về bản sắc văn hóa dân tộc trong Quy chế quản lý kiến trúc điểm dân cư nông thôn phù hợp với địa bàn quản lý, đảm bảo định hướng phát triển quy hoạch, kiến trúc nông thôn tỉnh Sơn La phù hợp với Luật Kiến trúc, Định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam và các văn bản pháp luật liên quan.

- Nâng cao năng lực của cán bộ địa phương trong công tác lập, thẩm định và quản lý quy hoạch chung xây dựng xã.

8. Chế độ báo cáo

- Căn cứ Kế hoạch này, các Sở, ban, ngành; UBND các huyện, thành phố theo chức năng, nhiệm vụ xây dựng, ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện cụ thể hóa các nhiệm vụ, giải pháp, phù hợp với đặc điểm tình hình và yêu cầu, nhiệm vụ tại đơn vị, địa phương; định kỳ 6 tháng (trước ngày 25 tháng 6), hằng năm (trước ngày 25 tháng 12) gửi báo cáo về Sở Xây dựng để tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

- Giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan theo dõi, hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra và định kỳ 6 tháng, hằng năm báo cáo UBND tỉnh về kết quả triển khai thực hiện Kế hoạch này.

Trong quá trình triển khai thực hiện Kế hoạch này, nếu có khó khăn, vướng mắc, các đơn vị kịp thời có văn bản gửi Sở Xây dựng để tháo gỡ; trường hợp vượt thẩm quyền, Sở Xây dựng tổng hợp, tham mưu với UBND tỉnh xem xét, quyết định./.