Kính gửi: Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Long An

Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Long An do Ban Dân nguyện chuyển đến theo Công văn số 685/BDN ngày 29/7/2022, nội dung kiến nghị như sau:

Câu 1: Cử tri kiến nghị có các quy định chế tài, biện pháp xử phạt đối với các hình thức quảng cáo bằng sim rác.

Sau khi nghiên cứu, Bộ TT&TT có ý kiến trả lời như sau:

Nhằm ngăn chặn, xử lý lợi dụng SIM thuê bao để thực hiện các cuộc gọi quảng cáo không đúng quy định, gây rối, làm phiền người sử dụng dịch vụ, trong thời gian qua Bộ TT&TT đã phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan nghiên cứu, triển khai nhiều biện pháp như:

- Trình Chính phủ ban hành Nghị định số 91/2020/NĐ-CP ngày 14/8/2020 về chống tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác thay thế Nghị định số 90/2008/NĐ-CP của Chính phủ về chống thư rác và Nghị định số 77/2012/NĐ-CP của Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 90/2008/NĐ-CP, Nghị định 91/2020/NĐ-CP đã đưa ra nhiều quy định mới nhằm hạn chế cuộc gọi rác như: (1) Đưa ra phân loại xác định cuộc gọi rác (Khoản 3, Khoản 5 Điều 3); (2) Đưa ra 8 biện pháp quản lý nhằm hạn chế tin nhắn rác, cuộc gọi rác trong đó có việc xây dựng bộ tiêu chí nhận diện tin nhắn rác và quy định về Danh sách không nhận quảng cáo (Do not Call); (3) Yêu cầu chỉ được gọi điện thoại quảng cáo nếu đã đăng ký Tên định danh;

- Trình Chính phủ ban hành Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử và Nghị định số 14/2022/NĐ-CP ngày 27/01/2022 sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020. Trong đó, tại Điều 94, 95 đã có quy định xử phạt đối với hành vi gửi, phát tán thư điện tử rác, tin nhắn rác và thực hiện cuộc gọi rác để quảng cáo, giới thiệu sản phẩm không đúng quy định với mức tiền phạt tối đa lên đến 170 triệu đồng/hành vi, buộc thu hồi đầu số, kho số viễn thông đã sử dụng để thực hiện hành vi vi phạm;

- Ban hành Thông tư số 22/2021/TT-BTTTT quy định chi tiết một số điều của Nghị định số 91/2020/NĐ-CP trong đó đưa ra các tiêu chí đề nghị các doanh nghiệp nghiên cứu, áp dụng nhằm ngăn chặn cuộc gọi rác.

- Triển khai Cổng tiếp nhận phản ánh về tin nhắn rác, cuộc gọi rác của người sử dụng (thông qua đầu số tin nhắn 5656 và Cổng thông tin https://thongbaorac.ais.gov.vn/).

- Phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan để phát hiện, xử lý các trường hợp sai phạm; đồng thời tổ chức tuyên truyền, nâng cao ý thức người dân.

- Trong tháng 8/2022, các doanh nghiệp viễn thông di động đã ký Bản thỏa thuận cùng triển khai các biện pháp ngăn chặn cuộc gọi rác theo đó các doanh nghiệp đã xây dựng các tiêu chí chặn lọc cuộc gọi rác (gọi đi với số lượng lớn, thời gian thực hiện cuộc gọi ngắn...)

Trong thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục tập trung triển khai các biện pháp nhằm ngăn chặn, xử lý tình trạng cuộc gọi rác như:

- Tiếp tục phối hợp với các đơn vị có liên quan tổ chức tuyên truyền, triển khai truyền thông đến người sử dụng dịch vụ để cùng phối hợp với các doanh nghiệp, cơ quan quản lý trong công tác xử lý cuộc gọi rác

- Chỉ đạo các đơn vị chuyên môn khẩn trương phối hợp với các đơn vị của Bộ Công an chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông di động triển khai rà soát giữa cơ sở dữ liệu thông tin thuê bao tập trung của doanh nghiệp với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để cập nhật lại thông tin của chủ thuê bao, lấy thông tin của cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, căn cước công dân làm thông tin gốc để chuẩn hóa thông tin thuê bao SIM điện thoại, từ đó giúp ngăn chặn tình trạng cuộc gọi rác.

- Trong tháng 10/2022, Bộ sẽ tổ chức các đoàn thanh, kiểm tra xử lý nghiêm các trường hợp thực hiện cuộc gọi quảng cáo không có tên định danh (nhất là với các dịch vụ như Mobile SIP trunk, ...) theo đúng quy định tại Nghị định số 91/2020/NĐ-CP.

Việc ngăn chặn cuộc gọi rác rất cần sự đồng thuận, tham gia của người dân, xã hội vì chỉ có qua phản ánh của người dân, doanh nghiệp, cơ quan quản lý mới có đầy đủ, kịp thời thông tin xem xét, xử lý, do vậy Bộ TT&TT rất mong các cử tri, người dân cùng hưởng ứng, chung tay thông qua việc tích cực phản ánh, phản hồi tin nhắn khảo sát xác định cuộc gọi rác mà các doanh nghiệp gửi đến để cùng các cơ quan nhà nước, nhà mạng xử lý triệt để vấn nạn này.

Câu 2: Thời gian qua, các trang mạng xã hội thường xuyên đưa một số nội dung đăng tin, quảng cáo nhạy cảm, quảng cáo sản phẩm không được kiểm chứng nội dung, chất lượng và đôi khi chưa phù hợp với thuần phong mỹ tục của người Việt. Cử tri tiếp tục kiến nghị có giải pháp ngăn chặn, kiểm tra và quản lý đối với loại hình này.

Sau khi nghiên cứu, Bộ TT&TT có ý kiến trả lời như sau:

Để hạn chế tình trạng này Bộ TT&TT đã khẩn trương triển khai các giải pháp như sau:

- Bổ sung quy định pháp luật, chế tài xử lý để siết chặt quản lý hoạt động quảng cáo trên các nền tảng xuyên biên giới:

Bộ TT&TT đã trình Chính phủ ban hành Nghị định 70/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 181/2013/NĐ-CP về quản lý quảng cáo xuyên biên giới, trong đó bổ sung các quy định mới đáng chú ý như: (1) Doanh nghiệp nước ngoài cung cấp dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới phải gỡ bỏ quảng cáo vi phạm trong vòng 24 giờ theo yêu cầu của Bộ TT&TT; (2) Các báo điện tử, mạng xã hội, trang tin điện tử, người quảng cáo có quyền yêu cầu người kinh doanh dịch vụ quảng cáo trong và ngoài nước phải cung cấp giải pháp kỹ thuật kiểm tra, loại bỏ quảng cáo vi phạm; (3) Yêu cầu các báo điện tử, mạng xã hội, trang tin điện tử, đại lý quảng cáo trong nước không hợp tác quảng cáo với các trang tin/nền tảng quảng cáo không tuân thủ luật pháp Việt Nam.

- Thường xuyên rà quét, phát hiện và xử lý các quảng cáo vi phạm pháp luật về quảng cáo, đặc biệt là các quảng cáo nhạy cảm, vi phạm thuần phong mỹ tục của người Việt trên 02 nền tảng mạng xã hội lớn có nhiều vi phạm là Facebook và Google. Đối với trường hợp xác định được nhân thân đối tượng vi phạm, thực hiện xử phạt vi phạm hành chính theo quy định.

- Yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới ngăn chặn các quảng cáo vi phạm, nhất là các quảng cáo vi phạm pháp luật, không phù hợp với thuần phong mỹ tục của người Việt. Thực hiện phương án kỹ thuật chặn tên miền đối với các nền tảng quảng cáo xuyên biên giới có sai phạm nhưng không hợp tác ngăn chặn theo yêu cầu của Bộ TT&TT.

- Yêu cầu nhà phát hành quảng cáo trong nước (báo điện tử, mạng xã hội, trang thông tin điện tử tổng hợp) và đại lý quảng cáo trong nước rà soát, kiểm soát chặt hoạt động quảng cáo xuyên biên giới; triển khai các biện pháp để kiểm duyệt chặt chẽ nội dung quảng cáo, dừng hợp tác với các nền tảng quảng cáo có nhiều vi phạm; không hợp tác quảng cáo với các website/nền tảng quảng cáo vi phạm pháp luật đã được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ TT&TT (hiện nay trên Cổng thông tin điện tử của Bộ TT&TT đã công bố 25 website vi phạm pháp luật không được gắn quảng cáo).

- Tiến hành công tác thanh, kiểm tra việc tuân thủ quy định pháp luật trong hoạt động quảng cáo của các doanh nghiệp quảng cáo Việt Nam có hợp tác kinh doanh dịch vụ quảng cáo xuyên giới với các nền tảng nước ngoài Google, Facebook, cụ thể trong 6 tháng đầu năm 2022, Bộ đã kiểm tra đột xuất 02 doanh nghiệp quảng cáo và có kế hoạch tiếp tục kiểm tra 04 doanh nghiệp quảng cáo trong thời gian cuối năm 2022.

- Tổ chức làm việc 10 doanh nghiệp là các nhãn hàng có sản phẩm quảng cáo gắn vào các nội dung vi phạm pháp luật trên YouTube và các doanh nghiệp quảng cáo của các nhãn hàng này. Dựa trên kết quả làm việc, xác minh, thực hiện xử phạt vi phạm hành chính 03 doanh nghiệp quảng cáo với tổng số tiền 45 triệu đồng; nhắc nhở 06 doanh nghiệp.

Trong thời gian tới, Bộ TT&TT dự kiến tiếp tục đẩy mạnh các công tác sau đây:

- Tăng cường thực thi các quy định của Nghị định 70/2021/NĐ-CP; yêu cầu các đơn vị quảng cáo xuyên biên giới cung cấp giải pháp kỹ thuật để nhà phát hành quảng cáo trong nước chủ động gỡ bỏ thông tin vi phạm; phối hợp với các Bộ, ban, ngành và các đơn vị có liên quan để rà soát và xử lý quảng cáo vi phạm.

- Phối hợp chặt chẽ với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Công an để rà soát, đánh giá, thẩm định các nội dung quảng cáo nhạy cảm, chưa phù hợp với thuần phong mỹ tục của người Việt, gây ảnh hưởng không tốt với người xem, nhất là đối với lứa tuổi học sinh để có biện pháp xác định đối tượng quảng cáo và xử lý theo quy định.

- Nâng cao vai trò của các Sở TT&TT các địa phương trong việc rà soát, phát hiện và gửi yêu cầu gỡ bỏ các nội dung quảng cáo phản cảm trên môi trường mạng.

Câu 3: Cử tri kiến nghị có giải pháp ngăn chặn, chọn lọc việc đăng tin trên mạng xã hội, nhất là các thông tin sai sự thật. Việc xử lý, phản bác thông tin sai sự thật hiện nay các cơ quan chức năng làm quá chậm và ít có thông tin hoặc chưa thông tin rộng rãi trong Nhân dân để nhân dân biết, nắm.

Sau khi nghiên cứu, Bộ TT&TT có ý kiến trả lời như sau:

Thông tin tuyên truyền chống phá Đảng, Nhà nước ta, thông tin sai sự thật, vi phạm pháp luật chủ yếu tập trung trên các mạng xã hội do nước ngoài cung cấp xuyên biên giới vào Việt Nam, điển hình là Facebook, Youtube và gần đây là Tik Tok. Hiện nay, Bộ TT&TT cùng các bộ, ngành đã thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để quản lý các nội dung thông tin trên mạng, như sau:

1. Hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan:

- Bổ sung các phương án xử lý các hành vi vi phạm trên môi trường mạng tại Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử.

- Quy định trách nhiệm của các tổ chức cung cấp dịch vụ xuyên biên giới vào Việt Nam trong việc phối hợp với cơ quan quản lý để loại bỏ nội dung thông tin vi phạm theo quy định tại Thông tư số 38/2016/TT-BTTTT ngày 26/12/2016 quy định chi tiết việc cung cấp thông tin công cộng qua biên giới.

- Quy định về các hành vi đưa thông tin sai sự thật và thông tin gây phương hại đến an ninh quốc gia, an ninh chính trị và an toàn xã hội là những hành vi bị nghiêm cấm quy định tại Điều 9 Luật Báo chí ngày 05/4/2016; Điều 5 Nghị định số 72/2013/NĐ-CP ngày 15/7/2013 về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng.

- Trình Chính phủ ban hành Nghị định số 70/2021/NĐ-CP trong đó bổ sung các quy định về quảng cáo xuyên biên giới như: Bộ TT&TT là đầu mối quản lý các hoạt động quảng cáo trực tuyến trong đó có quảng cáo xuyên biên giới; Doanh nghiệp nước ngoài cung cấp dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới phải tuân thủ quy định về quảng cáo như doanh nghiệp trong nước; phải gỡ bỏ quảng cáo vi phạm trong vòng 24 giờ theo yêu cầu; Yêu cầu người kinh doanh dịch vụ quảng cáo trong và ngoài nước phải cung cấp giải pháp kỹ thuật kiểm tra, loại bỏ quảng cáo vi phạm; Bổ sung chế tài xử lý trong trường hợp doanh nghiệp nước ngoài không tuân thủ luật pháp Việt Nam về quảng cáo.

- Hiện nay, Bộ TT&TT đã trình Chính phủ Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 72/2013/NĐ-CP về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và Nghị định 27/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 72/2013/NĐ-CP nhằm bổ sung thêm các quy định để quản lý chặt chẽ hơn việc cung cấp thông tin trên mạng xã hội trong nước và các mạng xã hội nước ngoài hoạt động xuyên biên giới tại Việt Nam.

- Tổng kết, đánh giá việc thực hiện Luật Báo chí 2016 để đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn, trong đó có các quy định cụ thể về việc quản lý thông tin trên môi trường mạng

2. Tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng để nâng cao nhận thức người dân để chủ động phòng tránh tin giả, tin sai sự thật, đồng thời áp dụng các quy tắc ứng xử phù hợp trên mạng:

- Tăng cường chỉ đạo, định hướng các cơ quan báo, đài trung ương và địa phương tuyên truyền mạnh mẽ các chủ trương, chính sách, của Đảng, Chính phủ, Chính quyền địa phương nhằm tạo sự đồng thuận xã hội.

- Phổ biến Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội cho các nhà cung cấp dịch vụ và người sử dụng mạng xã hội tại Việt Nam, nhằm nâng cao nhận thức và hành vi ứng xử trên mạng xã hội của người dân, giúp người sử dụng có thể nhận biết và cảnh giác hơn với các thông tin giả mạo, sai sự thật.

- Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền phản bác các luận điệu sai trái của các thế lực thù địch thông qua việc duy trì hiệu quả cơ chế Hội nghị cung cấp thông tin cho báo chí về công tác nhân quyền và thông tin đối ngoại định kỳ hằng tháng.

- Đặt hàng các cơ quan báo chí tuyên truyền đẩy mạnh phát triển văn hóa, con người Việt Nam ra nước ngoài; đấu tranh phản bác những luận điệu sai trái làm xấu hình ảnh đất nước, con người Việt Nam.

3. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý và giám sát các nội dung thông tin trên môi trường mạng:

- Bộ TT&TT đã phối hợp với Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường công tác quản lý, xử lý theo thẩm quyền được giao theo hướng: (1) Nếu xác định được nhân thân đối tượng vi phạm trên địa bàn thì các địa phương chủ động xử lý đối tượng (xử phạt vi phạm hành chính); trong trường hợp đối tượng vi phạm nhiều lần, nghiêm trọng thì Sở TT&TT phối hợp với Công an tỉnh, thành phố củng cố chứng cứ để có thể xử lý ở mức cao hơn (xử phạt hình sự)^[1]; (2) Trong trường hợp không xác định được danh tính, nhân thân của đối tượng vi phạm, thì các địa phương phối hợp với Bộ TT&TT, Bộ Công an để có biện pháp ngăn chặn, xử lý phù hợp.

- Bộ TT&TT vận hành “Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia” để chủ động rà soát, phát hiện, đánh giá thông tin trên mạng và giám sát an toàn không gian mạng, chỉ đạo các nhà mạng triển khai các giải pháp kỹ thuật mới để ngăn chặn hiệu quả việc phát tán thông tin xấu, độc, ngăn chặn các hành vi tấn công mạng, lợi dụng mạng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

- Phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Ban Chỉ đạo 35 các Bộ, ngành Trung ương và địa phương triển khai rà quét, đánh giá xu hướng về các luồng thông tin được dư luận quan tâm, thông tin xấu độc.

4. Chủ động áp dụng các biện pháp kỹ thuật để ngăn chặn nguồn phát tán thông tin vi phạm:

Bộ TT&TT chỉ đạo các đơn vị chuyên môn xử lý các nguồn phát tán thông tin sai lệch, xuyên tạc, nói xấu, bôi nhọ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của tổ chức, cá nhân, thông tin phản cảm, vi phạm thuần phong mỹ tục Việt Nam, kêu gọi kích động biểu tình, chống phá nhà nước; thông tin độc hại với trẻ em; triển khai nhiều giải pháp đấu tranh đồng bộ về pháp lý, kinh tế, kỹ thuật nhằm buộc các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ xuyên biên giới (Facebook, Google, TikTok...) tuân thủ pháp luật Việt Nam^[2]

5. Bộ TT&TT cũng đã đưa vào vận hành Trung tâm Xử lý tin giả tại tên miền www.tingia.gov.vn. Trung bình mỗi tháng Trung tâm tiếp nhận và xử lý hơn 400 phản ánh về tin giả của người dân, qua đó thực hiện xác minh và công bố các trang tin giả, tin sai sự thật và tin xác thực tránh gây hoang mang dư luận trong nhân dân. Đồng thời, tổ chức tập huấn cho các địa phương, bộ, ngành về cách thức nhận biết, phát hiện tin giả, thông tin xấu độc trên môi trường mạng.

Trên đây là nội dung trả lời của Bộ TT&TT đối với kiến nghị của cử tri tỉnh Long An, trân trọng gửi tới Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Long An để trả lời cử tri./.