Những năm gần đây, công tác thống kê của Ngành Tư pháp có nhiều chuyển biến tích cực, đạt được một số kết quả nhất định. Thông tin thống kê đã góp phần giúp Lãnh đạo cơ quan Tư pháp các cấp hoạch định chính sách, chỉ đạo, Điều hành từng lĩnh vực công tác thuộc phạm vi quản lý. Thông tin thống kê được sử dụng nhiều hơn trong các báo sơ kết, tổng kết công tác của Ngành; làm cơ sở khách quan cho việc đánh giá tình hình, kết quả hoạt động, phân tích sâu những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân trong một số lĩnh vực hoạt động của Ngành, trên cơ sở đó đề ra giải pháp đổi mới hoạt động chỉ đạo, Điều hành, tổ chức triển khai hiệu quả các nhiệm vụ được giao.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác thống kê của Ngành còn bộc lộ nhiều hạn chế, yếu kém, đặc biệt là chất lượng thông tin thống kê và việc chấp hành kỷ luật báo cáo thống kê. Do đó chưa có vai trò đáng kể trong công tác hoạch định chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của cả nước và của mỗi địa phương. Qua theo dõi của Văn phòng Bộ cho thấy công tác thống kê chưa đi vào nề nếp, ổn định; tình trạng các đơn vị thuộc Bộ và địa phương không gửi hoặc gửi không đúng hạn các báo cáo thống kê định kỳ (hàng tháng, quý, 6 tháng và hàng năm) còn diễn ra khá phổ biến; số liệu thống kê trong nhiều bản báo cáo có độ chính xác chưa cao, v.v...

Những hạn chế, yếu kém nêu trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Trước hết, do chế độ báo cáo thống kê trong Ngành Tư pháp hiện nay được quy định tản mạn ở nhiều văn bản khác nhau, đặc biệt là thời Điểm lấy số liệu, thời hạn báo cáo thống kê chưa thống nhất; công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về thống kê trong nội bộ Ngành còn hạn chế. Bên cạnh đó, biên chế cán bộ làm công tác thống kê rất mỏng, đa số làm kiêm nhiệm, ít được bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ thống kê, v.v... Mặt khác, nhận thức của một bộ phận Lãnh đạo và cán bộ, công chức các cơ quan, đơn vị về công tác thống kê chưa đầy đủ, chưa thấy được ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác thống kê đối với việc hoạch định chiến lược, kế hoạch, chính sách chung của cả nước, của mỗi địa phương và hoạt động quản lý chỉ đạo, Điều hành của Bộ. Một số cơ quan, đơn vị còn nặng về "bệnh thành tích" trong báo cáo thống kê hoặc có tâm lý báo cáo thống kê mang tính "đối phó"; một số cán bộ trực tiếp làm công tác thống kê thiếu tinh thần trách nhiệm, trong khi thủ trưởng cơ quan, đơn vị buông lỏng hoặc chủ quan, không kiểm tra kết quả thống kê cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến số liệu thống kê không chính xác.

Để khắc phục những hạn chế, yếu kém trong công tác thống kê và từng bước hoàn thiện Hệ thống chỉ tiêu thống kê của Ngành Tư pháp, Bộ Tư pháp đã tổ chức đánh giá thực trạng công tác thống kê, đồng thời đang khẩn trương xây dựng Đề án đổi mới công tác thống kê của Ngành. Trên cơ sở kết quả của Đề án này, thời gian tới Bộ sẽ ban hành văn bản hướng dẫn thống nhất các cơ quan, đơn vị trong Ngành thực hiện công tác thống kê.

Trong thời gian xây dựng, hoàn thiện Đề án và văn bản hướng dẫn thống nhất về công tác thống kê trong Ngành Tư pháp, Bộ yêu cầu các cơ quan, đơn vị trong Ngành thực hiện nghiêm một số nội dung sau đây:

1. Các cơ quan, đơn vị tiếp tục thực hiện chế độ báo cáo thống kê theo đúng quy định tại các văn bản hiện đang áp dụng trong Ngành. Việc thu thập số liệu, lập biểu thống kê phải bảo đảm đầy đủ, chính xác, trung thực, khoa học. Số liệu thống kê trong một số lĩnh vực cần được kiểm tra chéo với số liệu thống kê của các Sở, ban ngành liên quan ở địa phương.

2. Tăng cường kỷ luật báo cáo thống kê trong toàn Ngành Tư pháp. Thủ trưởng các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc Ngành trực tiếp chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng trong việc thực hiện chế độ báo cáo thống kê theo các quy định hiện hành và hướng dẫn tại Công văn này. Báo cáo thống kê phải được gửi đúng thời hạn.

Xác định việc chấp hành kỷ luật báo cáo thống kê của các cơ quan, đơn vị là một tiêu chí bình xét thi đua, khen thưởng theo đúng quy định tại Quyết định số 1549/QĐ-BTP ngày 22/10/2007 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp về việc Ban hành Bảng chấm Điểm thi đua đối với Sở Tư pháp, cơ quan Thi hành án dân sự địa phương. Trước khi trình Hội đồng Thi đua - Khen thưởng của Ngành xét thi đua, Vụ Thi đua - Khen thưởng phải tập hợp ý kiến của Văn phòng Bộ và Vụ Kế hoạch - Tài chính về việc chấp hành kỷ luật báo cáo thống kê của từng cơ quan, đơn vị để Hội đồng xem xét, quyết định.

3. Để phục vụ cho việc tổng kết công tác của Ngành năm 2009, bên cạnh việc thực hiện báo cáo thống kê theo các quy định hiện hành (như đề cập tại Mục 1 Công văn này), Bộ Tư pháp hướng dẫn tạm thời các cơ quan, đơn vị thực hiện báo cáo thống kê một số lĩnh vực hoạt động của Ngành như sau:

3.1. Biểu thống kê, phạm vi và thời Điểm lấy số liệu thống kê:

Các Sở Tư pháp thống kê số liệu trên phạm vi toàn tỉnh theo 08 biểu mẫu (theo danh Mục nêu trong Phụ lục kèm theo Công văn này). Thời Điểm lấy số liệu thống kê tính từ ngày 01/10/2008 đến hết ngày 30/9/2009. Riêng số liệu thống kê về hộ tịch (trong biểu STP - 03) và luật sư (trong biểu STP - 04) lấy từ ngày 01/01/2009 đến hết ngày 30/9/2009.

Cơ quan Thi hành án dân sự cấp tỉnh thống kê số liệu trên phạm vi toàn tỉnh theo 05 biểu mẫu (theo danh Mục nêu trong Phụ lục kèm theo Công văn này). Thời Điểm lấy số liệu thống kê tính từ ngày 01/10/2008 đến hết ngày 30/9/2009.

3.2. Thời hạn gửi báo cáo:

Các cơ quan, đơn vị gửi file điện tử các biểu thống kê nêu tại Điểm 3.1 đến Vụ Kế hoạch - Tài chính theo địa chỉ: khtc@moj.gov.vn để theo dõi chung; đồng thời gửi báo cáo bằng văn bản đến Văn phòng Bộ (kèm file điện tử đến địa chỉ: tonghopvpb@moj.gov.vn) trước ngày 15/11/2009 để tổng hợp, phục vụ việc tổng kết công tác của Ngành năm 2009.  

Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc, các cơ quan, đơn vị liên hệ với Vụ Kế hoạch - Tài chính, số điện thoại: 08048102 để được hướng dẫn, giải đáp./.