Kính gửi: Các doanh nghiệp chế biến thủy sản khai thác xuất khẩu vào EU

Theo công văn số 1535/TCTS-KTTS ngày 19/9/2022 của Tổng cục Thủy sản, dự kiến từ ngày 20 - 28/10/2022, Đoàn Thanh tra của Tổng vụ các vấn đề về Biển và Thủy sản của Ủy ban Châu Âu (DG MARE) sẽ sang Việt Nam lần thứ ba để kiểm tra tình hình, kết quả thực hiện chống khai thác IUU theo khuyến nghị của Đoàn tại đợt kiểm tra vào tháng 11/2019;

Căn cứ công văn số 5975//BNN-TCTS ngày 12/9/2022 của Bộ Nông nghiệp và PTNT về chuẩn bị kế hoạch, nội dung tiếp và làm việc với Đoàn thanh tra DG MARE và kết quả rà soát việc thực hiện quy định IUU đối với các doanh nghiệp trong thời gian vừa qua, Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản đề nghị các doanh nghiệp nghiêm túc, khẩn trương thực hiện một số nội dung như sau:

1. Về quy định/quy trình/thủ tục nội bộ thực hiện kiểm soát nguyên liệu đáp ứng IUU: Thực hiện rà soát, cập nhật đầy đủ các quy định mới của Việt Nam (Thông tư 01/2022/TT-BNNPTNT; Thông tư 06/2022/TT-BNNPTNT…) và quy định của EU (Regulation (EU) 2022/1479…) để sửa đổi quy định nội bộ đảm bảo phù hợp với quy định hiện hành và thực tế hoạt động sản xuất chế biến của doanh nghiệp, trong đó cần lưu ý:

- Việc truy xuất nguồn gốc thủy sản đáp ứng quy định IUU đảm bảo được thực hiện trong toàn chuỗi, trong đó bao gồm các yêu cầu cụ thể về hồ sơ, cách thức kiểm soát: đối với nguyên liệu khai thác trong nước (Biên bản bốc dỡ tại cảng, xác nhận nguyên liệu, chứng nhận nguyên liệu, sản phẩm xuất khẩu); đối với nguyên liệu từ tàu khai thác/tàu trung chuyển/tàu đóng container nhập khẩu (hồ sơ nhập khẩu; biên bản kiểm tra của cơ quan nhà nước, các chứng nhận/xác nhận cơ quan thẩm quyền nước xuất khẩu, các thông tin về tàu khai thác, tàu chế biến, cơ sở xuất khẩu nhằm phục vụ cho việc kiểm soát nguyên liệu đáp ứng IUU trước khi nhập khẩu…).

- Quy định cụ thể thủ tục theo dõi trừ lùi/cấn trừ và có hoạt động kiểm tra, đối khớp dữ liệu theo dõi với thực tế sản xuất đối với: nguyên liệu đưa vào sản xuất, nguyên liệu còn lại, thành phẩm đã xuất khẩu, chưa xuất khẩu; lượng bán thành phẩm lỗi, phụ phẩm ăn được, phụ phẩm chuyển mục đích sử dụng khác… nhằm minh bạch khả năng truy xuất nguồn gốc trong toàn chuỗi thực hiện quy định IUU.

- Tính toán và công bố đầy đủ các định mức sản xuất tương ứng với các sản phẩm thủy sản khai thác được sản xuất tại doanh nghiệp để dễ dàng theo dõi, thực hiện quản lý.

- Có biện pháp quản lý chặt chẽ tách biệt từ bảo quản, đưa vào sản xuất giữa nguyên liệu khai thác trong nước và nguyên liệu nhập khẩu để đảm bảo chống lẫn lộn trong tổ chức sản xuất.

2. Về phân công thực hiện quy định nội bộ IUU:

- Các cán bộ chuyên trách tại các bộ phận có liên quan đến thực hiện kiểm soát IUU phải có kiến thức hiểu biết và nắm vững quy định của pháp luật, của doanh nghiệp, có kỹ năng thực hành thực tế với nhiệm vụ được giao.

- Do yêu cầu truy xuất nguồn gốc thủy sản và sản phẩm thủy sản đáp ứng IUU đòi hỏi xuyên suốt toàn chuỗi, do vậy các doanh nghiệp xem xét giao bộ phận đảm bảo chất lượng, ATTP (chuyên trách IUU) có đủ thẩm quyền, trách nhiệm để liên kết thông tin, dữ liệu với các bộ phận khác của doanh nghiệp (thu mua, kho bảo quản thành phẩm, nguyên liệu, bộ phận xuất, nhập khẩu…), tránh tình trạng đứt gẫy liên kết toàn chuỗi dữ liệu, gây khó khăn cho việc thực hiện yêu cầu truy xuất trên hồ sơ thực hiện và đối chiếu với thực tế sản xuất.

3. Về kết quả thực hiện kiểm soát IUU: Thực hiện rà soát, sắp xếp hồ sơ đầy đủ các với các lô hàng xuất khẩu thủy sản khai thác vào EU từ 2020 đến nay, đảm bảo lưu trữ có hệ thống, dễ truy cập, đáp ứng được yêu cầu về truy xuất nguồn gốc nguyên liệu thủy sản nhập khẩu và nguồn gốc nguyên liệu khai thác trong nước theo chuỗi và khớp nối với hồ sơ theo dõi nguyên liệu khai thác từ các cơ quan quản lý.

4. Về chuẩn bị làm việc với Đoàn thanh tra EC: Nghiêm túc, khẩn trương thực hiện các yêu cầu tại tại Mục 1, 2, 3 nêu trên của Cục, bao gồm các tồn tại, sai lỗi đã được các Đoàn thẩm tra, rà soát của Cục phát hiện. Công tác chuẩn bị hoàn thành trước ngày 15/10/2022.

Đợt thanh tra lần này có tính chất quan trọng trong việc EC xem xét gỡ bỏ ‘thẻ vàng” sau gần 5 năm hoặc áp dụng biện pháp nghiêm ngặt hơn đối với thủy sản khai thác của Việt Nam, do vậy, Cục đề nghị lãnh đạo các doanh nghiệp chủ động, ưu tiên nguồn lực để chuẩn bị tốt các điều kiện cần thiết nhằm đạt kết quả tốt nhất./.