CHỈ THỊ

VỀ VIỆC THÚC ĐẨY CÔNG TÁC QUYẾT TOÁN CỔ PHẦN HÓA, NỘP TIỀN THU TỪ CỔ PHẦN HÓA, THOÁI VỐN NHÀ NƯỚC VỀ QUỸ HỖ TRỢ SẮP XẾP VÀ PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP (NAY LÀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC)

Trong những năm qua, công tác cơ cấu lại, sắp xếp, đổi mới, cổ phần hóa (CPH) doanh nghiệp nhà nước (DNNN), thoái vốn đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Cơ chế, chính sách về đổi mới tổ chức, quản lý, sắp xếp, CPH, thoái vốn nhà nước đã được ban hành đầy đủ, tiếp tục được nghiên cứu, hoàn thiện, đảm bảo chặt chẽ hơn, công khai minh bạch, tối đa hóa lợi ích của Nhà nước, tháo gỡ khó khăn vướng mắc nhằm đẩy nhanh tiến độ CPH, thoái vốn và hạn chế thất thoát vốn, tài sản nhà nước trong quá trình CPH, thoái vốn, cơ cấu lại DNNN và doanh nghiệp có vốn nhà nước. Tính đến thời điểm ngày 31 tháng 12 năm 2024, đã có 118 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt Đề án cơ cấu lại doanh nghiệp theo Quyết định số 360/QĐ-TTg ngày 17 tháng 3 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ. Giai đoạn 2021 - 2024 thoái vốn nhà nước tại 15 doanh nghiệp với giá trị 405,2 tỷ đồng, thu về 656,9 tỷ đồng; Số thu thực tế từ bán vốn nhà nước giai đoạn 2021 - 2023 là 14.617 tỷ đồng; Giá trị dự kiến thu từ bán vốn nhà nước giai đoạn 2024 - 2025 là 47.958,36 tỷ đồng.

Bên cạnh các kết quả đạt được, công tác cơ cấu lại, sắp xếp, đổi mới, CPH DNNN, thoái vốn còn một số tồn tại, hạn chế như: một số bộ, ngành, địa phương chưa phê duyệt phương án cơ cấu lại các DNNN, chưa hoàn thành kế hoạch CPH, thoái vốn theo đúng kế hoạch đã được phê duyệt; nhiều doanh nghiệp chưa được cơ quan đại diện chủ sở hữu phê duyệt quyết toán CPH...

Theo quy định tại điểm c Khoản 24 Điều 1 Nghị định số 140/2020/NĐ-CP ngày 30 tháng 11 năm 2020 của Chính phủ, sau khi doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cổ phần lần đầu, cơ quan đại diện chủ sở hữu chịu trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xử lý các vấn đề về tài chính để quyết định phê duyệt báo cáo tài chính tại thời điểm chính thức chuyển thành công ty cổ phần; quyết toán chi phí CPH...Tuy nhiên, tính đến tháng 12 năm 2024 vẫn còn 28 doanh nghiệp chưa được cơ quan đại diện chủ sở hữu phê duyệt quyết toán CPH.

Tồn tại, hạn chế liên quan đến việc cơ quan đại diện chủ sở hữu chậm phê duyệt quyết toán CPH do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan[1]: Một số doanh nghiệp có quy mô vừa và lớn, các vấn đề liên quan xử lý tài chính của doanh nghiệp phức tạp, có tính lịch sử nên thời gian xử lý tài chính, tiến hành xác định giá trị doanh nghiệp CPH, quyết toán CPH còn kéo dài; Công tác xử lý về đất đai gặp nhiều vướng mắc, nhất là trong việc xác định thẩm quyền, lập hồ sơ, phê duyệt Phương án sử dụng đất. Một số địa phương chậm xử lý hoặc không có ý kiến về phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất.

Để thúc đẩy công tác quyết toán CPH, nộp tiền thu từ CPH, thoái vốn nhà nước về Quỹ Hỗ trợ sắp xếp và Phát triển doanh nghiệp (nay là ngân sách nhà nước) theo quy định, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu:

1. Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân (UBND) các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC):

a) Khẩn trương chỉ đạo các doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý tập trung đẩy nhanh công tác quyết toán CPH đối với các đơn vị chưa hoàn thành quyết toán phần vốn nhà nước tại thời điểm chính thức chuyển sang công ty cổ phần; làm rõ tình hình triển khai thực hiện quyết toán vốn nhà nước tại thời điểm chính thức chuyển thành công ty cổ phần, tình hình thu nộp, xác định các khoản phải thu, các khoản đã nộp về CPH (bao gồm tiền thu từ bán cổ phần lần đầu, phát hành cổ phần tăng thêm, khoản chênh lệch vốn nhà nước tại thời điểm chính thức chuyển thành công ty cổ phần với giá trị thực tế phần vốn nhà nước tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp).

b) Kịp thời hướng dẫn các doanh nghiệp CPH xử lý dứt điểm các nội dung còn vướng mắc, tồn tại trong quá trình quyết toán CPH theo quy định của pháp luật. Những vấn đề vướng mắc vượt thẩm quyền, cần khẩn trương báo cáo cấp có thẩm quyền; đồng thời gửi Bộ Tài chính để tổng hợp, tham mưu Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ xem xét, chỉ đạo.

c) Khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến công tác quyết toán CPH, hoàn thành trong năm 2025 và chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc chưa hoàn thành công tác quyết toán, bàn giao sang công ty cổ phần đối với các doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý theo quy định.

Trường hợp không hoàn thành, báo cáo rõ lý do và đề xuất thời hạn, phương án xử lý, gửi Bộ Tài chính để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

d) Thực hiện đầy đủ, nghiêm túc trách nhiệm theo quy định tại Nghị định số 148/2021/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2021 của Chính phủ và Thông tư số 57/2022/TT-BTC ngày 16 tháng 9 năm 2022 của Bộ Tài chính, trong đó có việc rà soát, xác định các khoản phải thu về Quỹ (bao gồm nợ gốc và xác định lại lãi chậm nộp theo quy định tại Khoản 1 Điều 10 Thông tư số 57/2022/TT-BTC) tại các doanh nghiệp do các cơ quan, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, doanh nghiệp quyết định hoặc được Thủ tướng Chính phủ giao tổ chức thực hiện chuyển đổi sở hữu, chuyển nhượng vốn (bao gồm cả các khoản phải thu về Quỹ tại thời điểm ngày 31 tháng 3 năm 2022 đã được Bộ Tài chính gửi các cơ quan, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương); đôn đốc các đơn vị nộp các khoản phải thu về ngân sách trung ương và địa phương theo phân cấp.

2. Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước:

Ngoài thực hiện các nhiệm vụ tại điểm 1 nêu trên (đối với doanh nghiệp do SCIC quyết định thực hiện CPH), có trách nhiệm hoàn thành các nhiệm vụ sau trong năm 2025:

a) Phối hợp chặt chẽ với các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương để rà soát các doanh nghiệp đã bàn giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước về SCIC và giải quyết triệt để tồn tại, hạn chế trong công tác quyết toán CPH đối với các doanh nghiệp đã bàn giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước về SCIC.

b) Thực hiện đầy đủ trách nhiệm theo quy định tại Khoản 4 Điều 9 Thông tư số 57/2022/TT-BTC.

3. UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương:

a) Khẩn trương quan tâm, chỉ đạo các cơ quan tại địa phương có ý kiến cụ thể về phương án sử dụng đất của doanh nghiệp CPH theo thẩm quyền để bảo đảm công tác quyết toán CPH theo đúng quy định.

b) Chịu trách nhiệm có ý kiến về diện tích đất doanh nghiệp tiếp tục sử dụng khi CPH và giá đất cụ thể đối với diện tích đất giao theo quy định của pháp luật về đất đai.

4. Các doanh nghiệp CPH:

Yêu cầu người đại diện phần vốn nhà nước tại các doanh nghiệp CPH:

a) Báo cáo các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, SCIC những vấn đề phát sinh, tồn tại, khó khăn, vướng mắc trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp liên quan đến quyết toán CPH để xử lý dứt điểm; trường hợp vượt thẩm quyền, các cơ quan, SCIC báo cáo Bộ Tài chính (trong đó chỉ rõ những nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ) để tổng hợp, tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phương án xử lý.

b) Đề nghị các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, SCIC phê duyệt giá trị phần vốn nhà nước tại thời điểm chính thức chuyển thành công ty cổ phần và quyết toán tiền thu về CPH, quyết toán kinh phí hỗ trợ cho người lao động dôi dư, chi phí CPH; xác định số phải nộp bổ sung đối với khoản chênh lệch vốn nhà nước tại thời điểm chính thức chuyển thành công ty cổ phần với giá trị phần vốn nhà nước tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp (nếu có) theo quy định.

5. Đối với Bộ Tài chính:

Ngoài việc thực hiện các nhiệm vụ nêu tại điểm 1 (tiếp nhận từ Ủy ban Quản lý vốn nhà nước trước đây), có trách nhiệm:

a) Thường xuyên rà soát cơ chế, chính sách, văn bản quy phạm pháp luật để sửa đổi, bổ sung kịp thời nếu cần thiết.

b) Chủ trì trình Chính phủ dự thảo: (i) Nghị định quy định chi tiết Luật Quản lý và Đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp (trong đó có nội dung giải quyết vướng mắc liên quan công tác quyết toán cổ phần hóa) theo chỉ đạo của Thường trực Chính phủ tại Thông báo số 211/TB-VPCP ngày 29 tháng 4 năm 2025 và chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 4590/VPCP-ĐMDN ngày 23 tháng 5 năm 2025; (ii) Nghị định sửa đổi một số điều của Nghị định số 148/2022/NĐ-CP (trong đó có việc đề xuất hướng xử lý đối với lãi chậm nộp phát sinh từ sau thời điểm ngày 01 tháng 4 năm 2023) theo nhiệm vụ được Lãnh đạo Chính phủ giao tại điểm 1 (a) văn bản số 7802/VPCP-ĐMDN ngày 23 tháng 10 năm 2024 của Văn phòng Chính phủ.

c) Chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp rà soát các nội dung kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xử lý vướng mắc trong xác định các khoản phải thu từ CPH, thoái vốn nhà nước, bảo đảm đúng thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ (đã được giao tại tại điểm 1 (c) Văn bản 7802/VPCP-ĐMDN ngày 23 tháng 10 năm 2024 nêu trên).

d) Tổng hợp vướng mắc của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, SCIC và tham mưu, đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phương án xử lý theo yêu cầu tại điểm 1 (b) và điểm 4 (a) nêu trên.

6. Văn phòng Chính phủ theo dõi, đôn đốc các bộ, cơ quan, địa phương, doanh nghiệp thực hiện nhiệm vụ được giao tại Chỉ thị này theo quy định./.

…………………

Nội dung văn bản bằng File Word (đang tiếp tục cập nhật)