CHỈ THỊ

VỀ TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CÔNG CHỨNG, CHỨNG THỰC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG BÌNH

Sau khi thực hiện Luật Công chứng năm 2014 và Nghị định số 23/2015/NĐ-CP ngày 16/02/2015 của Chính phủ về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký và chứng thực hợp đồng, các hoạt động công chứng, chứng thực trên địa bàn tỉnh đã đi vào nền nếp, đáp ứng yêu cầu công chứng, chứng thực của cá nhân, tổ chức; hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về hoạt động công chứng, chứng thực từng bước được nâng cao; hoạt động công chứng đã được xã hội hóa mạnh mẽ với việc phát triển thêm nhiều tổ chức hành nghề công chứng. Trong giao dịch dân sự, thương mại, kinh tế, đặc biệt đối với tài sản là quyền sử dụng đất được công khai, minh bạch, bảo đảm an toàn pháp lý, phòng ngừa tranh chấp, vi phạm pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân khi tham gia hợp đồng, giao dịch, đồng thời góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách của tỉnh.

Tuy nhiên, hoạt động công chứng, chứng thực vẫn còn tồn tại, hạn chế đó là: đa số các Văn phòng công chứng có quy mô nhỏ, tổ chức và hoạt động còn thiếu tính ổn định; tình trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa một số tổ chức hành nghề công chứng vẫn còn xảy ra; vai trò, hiệu quả hoạt động của Hội Công chứng viên tỉnh chưa rõ nét; việc giải quyết một số yêu cầu chứng thực chưa tuân thủ đúng về trình tự, thủ tục và nội dung; tình trạng lạm dụng yêu cầu nộp bản sao có chứng thực của một số cơ quan trong giải quyết thủ tục hành chính vẫn còn xảy ra; việc thực hiện cấp bản sao điện tử theo quy định tại Điều 10 Nghị định số 45/2020/NĐ-CP ngày 08/4/2020 của Chính phủ về thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử triển khai chưa đồng bộ, quá trình triển khai còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc; ....Nguyên nhân là do một số quy định về tổ chức và hoạt động công chứng, chứng thực chưa phù hợp với các quy định pháp luật có liên quan; việc tổ chức thi hành pháp luật, áp dụng pháp luật về hoạt động công chứng, chứng thực còn bất cập; một số cơ quan, tổ chức, cá nhân nhận thức chưa đầy đủ về hoạt động công chứng, chứng thực; công chức Tư pháp-Hộ tịch ở một số địa phương chưa được bố trí phù hợp với tiêu chuẩn về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, thường xuyên có biến động...

Để tăng cường và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hoạt động công chứng, chứng thực, khắc phục những hạn chế, vướng mắc trong thời gian qua và thực hiện thống nhất, đồng bộ các quy định của pháp luật về công chứng, chứng thực, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu:

1. Thủ trưởng các sở, ban, ngành, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục tăng cường tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các quy định của pháp luật về công chứng, chứng thực, nhất là các quy định về việc công chứng, chứng thực các văn bản có liên quan đến việc thực hiện các quyền của người sử dụng đất, nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất nhằm nâng cao hom nữa nhận thức của các cấp, các ngành và toàn xã hội về vai trò, ý nghĩa của hoạt động công chứng, chứng thực đối với sự ổn định và phát triển kinh tế - xã hội; giá trị pháp lý của văn bản công chứng và chứng thực; sự khác nhau giữa công chứng và chứng thực, hệ quả pháp lý giữa công chứng và chứng thực làm cơ sở cho cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp lựa chọn hình thức phù hợp, thuận lợi bảo đảm an toàn pháp lý cho các hợp đồng, giao dịch, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức.

- Tiếp tục triển khai thực hiện Chỉ thị số 17/CT-TTg ngày 20/6/2014 của Thủ tướng Chính phủ về một số biện pháp chấn chỉnh tình trạng lạm dụng yêu cầu nộp bản sao có chứng thực. Khi cá nhân, tổ chức trực tiếp thực hiện thủ tục hành chính nộp bản sao từ sổ gốc, bản sao có chứng thực thì không được yêu cầu xuất trình bản chính để đổi chiếu; trường hợp nộp bản sao không có chứng thực và xuất trình kèm bản chính thì công chức, viên chức tiếp nhận hồ sơ có trách nhiệm tự kiểm tra, đối chiếu bản sao với bản chính và chịu trách nhiệm về tính chính xác của bản sao so với bản chính mà không yêu cầu cá nhân, tổ chức nộp bản sao có chứng thực.

2. Sở Tư pháp

- Tiếp tục tham mưu rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện thể chế, chính sách về công chứng, chứng thực, trong đó tập trung xây dựng Quyết định ban hành quy định về xét duyệt hồ sơ đề nghị thành lập Văn phòng công chứng và các văn bản đã được UBND tỉnh giao tại Kế hoạch số 607/KH-UBND ngày 20/4/2021 về triển khai thực hiện Nghi quyết số 172-NQ/CP của Chính phủ về chính sách phát triển nghề công chứng và hướng dẫn của Bộ Tư pháp tại Công văn số 1615/BTP-BTTP ngày 26/5/2021 về triển khai thực hiện Nghị quyết số 172-NQ/CP.

- Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động công chứng, chứng thực. Tiếp tục nâng cấp và hoàn thiện cơ sở dữ liệu công chứng, chứng thực; phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông, Sở Tài nguyên và Môi trường và Cục Thuế tích hợp dữ liệu công chứng, chứng thực với dữ liệu đăng ký đất đai, thuế đảm bảo chia sẻ và kết nối thông tin công chứng, chứng thực với các ngành, lĩnh vực khác nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến đất đai.

- Tham mưu các giải pháp để phát triển các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn tỉnh phù hợp với tình hình địa phương; nâng cao năng lực hoạt động của các tổ chức hành nghề công chứng, trong đó cần đổi mới tổ chức, quản lý và nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của Phòng Công chứng số 1 đảm bảo phục vụ nhiệm vụ chính trị, công tác quản lý nhà nước ở địa phương theo tinh thần Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 của BCH Trung ương Khóa XII về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập, Nghị quyết số 172/NQ-CP ngày 19/11/2020 của Chính phủ về chính sách phát triển nghề công chứng.

- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động công chứng, chứng thực của các tổ chức hành nghề công chứng và UBND cấp huyện, UBND cấp xã; kịp thời xử lý các vi phạm trong hoạt động công chứng, chứng thực, đặc biệt là việc công chứng “khống”, công chứng “treo”, công chứng “chờ”; chú trọng công tác hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động công chứng, chứng thực. Thực hiện chặt chẽ công tác thẩm định hồ sơ đề nghị thành lập Văn phòng công chứng và hậu kiểm việc thực hiện các nội dung theo Đề án thành lập Văn phòng công chứng.

3. Sở Tài nguyên và Môi trường

- Phối hợp với Sở Tư pháp trong theo dõi, nắm bắt thông tin, tình hình diễn biến của thị trường bất động sản thông qua các giao dịch công chứng, chứng thực nhằm tăng cường công tác quản lý đất đai, thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh theo chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy tại Công văn số 91-CV/TU ngày 31/3/2021.

- Chỉ đạo Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh kịp thời cung cấp cho Sở Tư pháp thông tin về các trường hợp thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; hủy, mất giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, mất phôi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và các trường hợp khác theo Quyết định số 18/2020/QĐ-UBND ngày 08/10/2020 của UBND tỉnh ban hành Quy chế quản lý, khai thác và sử dụng cơ sở dữ liệu công chứng các hợp đồng, giao dịch liên quan đến bất động sản trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

- Chỉ đạo Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh và Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai các huyện, thị xã, thành phố phối hợp với các tổ chức hành nghề công chứng trong thực hiện các thủ tục liên quan đến quyền của người của sử dụng đất.

4. Sở Nội vụ: Phối hợp với Sở Tư pháp và UBND cấp huyện rà soát, đánh giá thực trạng đội ngũ công chức tư pháp cấp huyện, công chức Tư pháp - Hộ tịch cấp xã; trên cơ sở đó, tham mưu cho UBND tỉnh phương án kiện toàn đội ngũ công chức tư pháp cấp huyện, công chức Tư pháp - Hộ tịch cấp xã; thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo cán bộ nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho công chức tư pháp cấp huyện, công chức Tư pháp - Hộ tịch cấp xã.

5. Công an tỉnh

- Phối hợp với Sở Tư pháp trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm, lợi dụng công chứng, chứng thực để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, hợp pháp hóa các giao dịch bất hợp pháp, giao dịch để rửa tiền, tài trợ khủng bố,...theo Chỉ thị số 21/CT-TTg ngày 25/5/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường phòng ngừa, xử lý hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản và các văn bản chỉ đạo của Bộ Công an có liên quan đến hoạt động công chứng, chứng thực.

- Cung cấp thông tin theo thẩm quyền và chỉ đạo Công an các huyện, thị xã, thành phố cung cấp cho Sở Tư pháp các thông tin về lệnh kê biên tài sản và quyết định hủy bỏ lệnh kê biên tài sản; kịp thời thông tin bằng văn bản về các trường hợp giả mạo tổ chức, cá nhân, giả mạo giấy tờ để giao dịch, lừa đảo liên quan đến tài sản; phối hợp với Sở Tư pháp trong việc quản lý, xử lý các thông tin liên quan đến việc công chứng, chứng thực theo Quyết định số 18/2020/QĐ-UBND ngày 08/10/2020 của UBND tỉnh ban hành Quy chế quản lý, khai thác và sử dụng cơ sở dữ liệu công chứng các hợp đồng, giao dịch liên quan đến bất động sản trên địa bàn tỉnh Quảng Bình..

6. Cục Thi hành án dân sự tỉnh: Cung cấp thông tin theo thẩm quyền và chỉ đạo Chi cục thi hành án dân sự các huyện, thị xã, thành phố cung cấp cho Sở Tư pháp thông báo về việc kê biên tài sản hoặc giải tỏa kê biên tài sản thi hành án; quyết định tạm dừng việc đăng ký, chuyển quyền sở hữu, sử dụng, thay đổi hiện trạng tài sản và quyết định thu hồi, chấm dứt, sửa đổi các loại quyết định theo Quyết định số 18/2020/QĐ-UBND ngày 08/10/2020 của UBND tỉnh ban hành Quy chế quản lý, khai thác và sử dụng cơ sở dữ liệu công chứng các hợp đồng, giao dịch liên quan đến bất động sản trên địa bàn tỉnh Quảng Bình và các nội dung có liên quan của Chỉ thị này.

7. Tòa án nhân dân tỉnh: Cung cấp thông tin theo thẩm quyền và chỉ đạo Tòa án nhân dân các huyện, thị xã, thành phố cung cấp cho Sở Tư pháp quyết định kê biên tài sản đang tranh chấp, quyết định phong tỏa tài sản của người có nghĩa vụ, quyết định cấm chuyển dịch quyền về tài sản đối với tài sản đang tranh chấp, lệnh kê biên tài sản và các quyết định thay đổi, bổ sung, hủy bỏ các quyết định trên, quyết định hủy bỏ lệnh kê biên theo Quyết định số 18/2020/QĐ-UBND ngày 08/10/2020 của UBND tỉnh ban hành Quy chế quản lý, khai thác và sử dụng cơ sở dữ liệu công chứng các hợp đồng, giao dịch liên quan đến bất động sản trên địa bàn tỉnh Quảng Bình và các nội dung có liên quan của Chỉ thị này.

8. Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh: Cung cấp thông tin theo thẩm quyền và chỉ đạo Viện Kiểm sát nhân dân các huyện, thị xã, thành phố cung cấp Sở Tư pháp lệnh kê biên tài sản và quyết định hủy bỏ lệnh kê biên tài sản theo Quyết định số 18/2020/QĐ-UBND ngày 08/10/2020 của UBND tỉnh ban hành Quy chế quản lý, khai thác và sử dụng cơ sở dữ liệu công chứng các hợp đồng, giao dịch liên quan đến bất động sản trên địa bàn tỉnh Quảng Bình và các nội dung có liên quan của Chỉ thị này.

9. Hội Công chứng viên tỉnh: Thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật về Hội và pháp luật về công chứng. Giám sát hội viên trong việc tuân thủ quy định của pháp luật về công chứng, Quy tắc đạo đức hành nghề công chứng và Điều lệ của Hiệp hội Công chứng viên Việt Nam.

10. UBND các huyện, thành phố, thị xã

- Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về công tác chứng thực tại địa phương, trong đó chú trọng kiểm tra công tác chứng thực tại UBND cấp xã, giám sát việc tuân thủ pháp luật của công chức tư pháp cấp huyện và cấp xã trong thực hiện nhiệm vụ chứng thực; kịp thời chấn chỉnh và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của Phòng Tư pháp, UBND cấp xã và công chức tư pháp.

- Chỉ đạo Phòng Tư pháp và UBND cấp xã thực hiện cấp bản sao điện tử theo quy định tại Điều 10 Nghị định số 45/2020/NĐ-CP của Chính phủ và các văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh về cấp bản sao điện tử.

- Phối hợp với Sở Nội vụ trong việc tuyển dụng, bố trí những người có năng lực, trình độ đạt tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật để đảm nhiệm công tác tư pháp tại địa phương.

- Phối hợp với Sở Tư pháp thực hiện các giải pháp để tiếp tục thực hiện xã hội hóa hoạt động công chứng; tạo điều kiện cho các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn hoạt động theo đúng quy định; chỉ đạo, đôn đốc các cơ quan, đơn vị, UBND cấp xã trên địa bàn thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật về công chứng.

11. Các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn tỉnh

- Thực hiện nghiêm túc các quy định về tổ chức và hoạt động công chứng, nhất là quy định về quyền, nghĩa vụ của tổ chức hành nghề công chứng theo quy định của Luật Công chứng, các văn bản hướng dẫn thi hành; đảm bảo việc phát triển, cạnh tranh lành mạnh giữa các tổ chức hành nghề công chứng nhằm nâng cao uy tín, chất lượng dịch vụ công chứng. Hướng dẫn đội ngũ công chứng viên, nhân viên của tổ chức mình nâng cao tinh thần trách nhiệm, tuân thủ các quy định pháp luật, quy tắc đạo đức hành nghề trong hoạt động công chứng. Tăng cường công tác kiểm tra, theo dõi, giám sát đối với hoạt động của công chứng viên, nhân viên và người tập sự hành nghề công chứng tại đơn vị mình.

- Cập nhật kịp thời, đầy đủ các thông tin về hợp đồng, giao dịch và tra cứu, sử dụng các thông tin ngăn chặn, giải tỏa ngăn chặn, thông tin hợp đồng, giao dịch đã công chứng trên Cơ sở dữ liệu công chứng theo Quyết định số 18/2020/QĐ-UBND ngày 08/10/2020 của UBND tỉnh ban hành Quy chế quản lý, khai thác và sử dụng cơ sở dữ liệu công chứng các hợp đồng, giao dịch liên quan đến bất động sản trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

Yêu cầu Giám đốc các sở, ban ngành cấp tỉnh, Chủ tịch Hội Công chứng tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và Trưởng các tổ chức hành nghề công chứng có trách nhiệm tổ chức triển khai, thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này./.