TỜ TRÌNH

VỀ VIỆC BAN HÀNH QUYẾT ĐỊNH CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ PHÊ DUYỆT DANH MỤC TRANG THIẾT BỊ Y TẾ CÓ KẾT CẤU ĐƠN GIẢN ĐÃ QUA SỬ DỤNG (CHẤT LƯỢNG CÒN HƠN 80% SO VỚI GIÁ TRỊ SỬ DỤNG MỚI) DO CÁC TỔ CHỨC PHI CHÍNH PHỦ NƯỚC NGOÀI VIỆN TRỢ, GIAI ĐOẠN 2015-2020

Kính gửi: Thủ tướng Chính phủ

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 865/VPCP-QHQT ngày 2 tháng 2 năm 2015 về danh mục trang thiết bị y tế có kết cấu đơn giản đã qua sử dụng (dưới đây gọi tắt là Danh mục) do các tổ chức phi chính phủ nước ngoài (PCPNN) viện trợ, Bộ Y tế xin kính trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với các nội dung chủ yếu sau đây:

1. Về quá trình xây dựng Danh mục:

- Thực hiện quy định tại Điều 40 của Quy chế quản lý và sử dụng viện trợ phi chính phủ nước ngoài ban hành kèm theo Nghị định số 93/2009/NĐ-CP của Chính phủ, Bộ Y tế đã có công văn số 1395/BYT-KH-TC ngày 15/3/2010 trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh mục trang thiết bị y tế có kết cấu đơn giản đã qua sử dụng (còn hơn 80% so với giá trị sử dụng mới) với danh mục đề xuất bao gồm 154 thiết bị.

- Ngày 19/3/2010, Văn phòng Chính phủ gửi Phiếu báo số 355/PB-VPCP đề nghị Bộ Y tế xin ý kiến góp ý của các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính và Công Thương. Ngày 26/10/2010, Bộ Y tế trình công văn số 7300/BYT-KH-TC kèm theo danh mục đã sửa đổi, tiếp thu ý kiến của các Bộ nêu trên. Danh mục sau khi đã góp ý sửa đổi gồm 270 trang thiết bị.

- Ngày 11/11/2010, Văn phòng Chính phủ có phiếu báo số 1819/PB-VPCP đề nghị bổ sung dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh mục nêu trên. Bộ Y tế đã lấy ý kiến của Bộ Tư pháp và trên cơ sở tiếp thu ý kiến của các bộ, ngành, Bộ Y tế đã rà soát và điều chỉnh lại danh mục. Ngày 06/5/2011, Bộ Y tế có công văn số 2400/BYT-KH-TC trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt danh mục. Bản danh mục được điều chỉnh lại còn 119 trang thiết bị.

- Ngày 01/8/2011, Văn phòng Chính phủ có phiếu báo số 11/79/PB-CP gửi ý kiến góp ý trực tiếp của các Vụ thuộc Văn phòng Chính phủ và đề nghị Bộ Y tế có kiến nghị phù hợp trình Thủ tướng Chính phủ.

- Ngày 28/11/2012, Bộ Y tế đã có công văn số 8132/BYT-KH-TC nêu rõ những khó khăn, bất cập trong việc xây dựng danh mục và đã đề xuất Thủ tướng Chính phủ cho phép Bộ Y tế tạm thời chưa ban hành danh mục trang thiết bị có kết cấu đơn giản đã qua sử dụng, thay vào đó, thực hiện một số việc sau:

a. Giao Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Y tế rà soát, cập nhật danh mục trang thiết bị y tế cấm nhập khẩu vào Việt Nam đã được ban hành theo Thông tư số 04/2006/TT-BTM ngày 06/4/2006 của Bộ Thương mại hướng dẫn một số nội dung quy định tại Nghị định số 12/2006/NĐ-CP ngày 23/01/2006 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Thương mại về hoạt động mua bán hàng hóa quốc tế và các hoạt động đại lý mua, bán, gia công và quá cảnh hàng hóa với nước ngoài.

b. Đối với các trang thiết bị y tế không thuộc danh mục cấm nhập, giao Bộ Y tế xây dựng và ban hành “Danh mục trang thiết bị y tế đã qua sử dụng khi tiếp nhận viện trợ phải xin ý kiến Bộ Y tế”. Đối với các trang thiết bị y tế đã qua sử dụng thuộc danh mục này, cần có văn bản đồng ý của Bộ Y tế trước khi có cơ quan thẩm quyền (Bộ, cơ quan ngang Bộ, UBND cấp tỉnh) phê duyệt việc tiếp nhận lô hàng.

c. Các trang thiết bị y tế ngoài danh mục trang thiết bị y tế cấm nhập khẩu vào Việt Nam và danh mục trang thiết bị y tế đã qua sử dụng khi tiếp nhận viện trợ phải xin ý kiến Bộ Y tế, cơ quan có thẩm quyền chủ động thẩm định, phê duyệt việc tiếp nhận.

- Ngày 29/3/2013, Văn phòng Chính phủ đã có thông báo số 2492/VPCP-QHQT đề nghị:

a. Bộ Y tế khẩn trương xây dựng và ban hành Danh mục thiết bị y tế đã qua sử dụng được nhập khẩu vào Việt Nam cần có ý kiến chấp thuận của Bộ Y tế, làm cơ sở để các Bộ, cơ quan ngang Bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt tiếp nhận.

b. Giao Bộ Y tế chủ trì phối hợp với Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ Danh mục thiết bị y tế đã qua sử dụng cấm nhập khẩu vào Việt Nam.

Thực hiện chỉ đạo của Văn phòng Chính phủ nêu trong văn bản 2492/VPCP-QHQT, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Công Thương rà soát lại danh mục trang thiết bị y tế cấm nhập khẩu vào Việt Nam. Nội dung cập nhật được thể hiện trong Thông tư số 04/2014/TT-BCT ngày 27/01/2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Nghị định số 187/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Thương mại về hoạt động mua bán hàng hóa quốc tế và các hoạt động đại lý mua, bán, gia công và quá cảnh hàng hóa với nước ngoài. Đối với nhiệm vụ “...xây dựng và ban hành danh mục thiết bị y tế đã qua sử dụng được nhập khẩu vào Việt Nam cần có ý kiến chấp thuận của Bộ Y tế, làm cơ sở để các Bộ, cơ quan ngang Bộ, UBND cấp tỉnh phê duyệt tiếp nhận”: Theo Nghị định số 187/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Thương mại nêu trên, tại Phụ lục 1, thiết bị y tế đã qua sử dụng là hàng hóa cấm nhập khẩu. Thông tư số 04/2014/TT-BCT của Bộ Công Thương cụ thể hóa danh mục kèm theo mã HS nên không còn chủng loại trang thiết bị y tế nào đã qua sử dụng không thuộc danh mục cấm nhập khẩu. Do vậy, phương án xây dựng danh mục trang thiết bị y tế đã qua sử dụng khi tiếp nhận phải xin ý kiến Bộ Y tế là không khả thi.

Ngày 22/10/2014, Bộ Y tế đã có văn bản số 7447/BYT-KH-TC báo cáo Thủ tướng Chính phủ và qua ý kiến các Bộ Ngành liên quan tại văn bản số 9001/BKHĐT-LĐVX ngày 28/11/2014 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư và tại cuộc họp do Văn phòng Chính phủ chủ trì ngày 27/01/2015. Tại cuộc họp này Bộ Y tế đã kiến nghị việc áp dụng quy định của Luật Thương mại và các văn bản hướng dẫn đối với các trang thiết bị viện trợ (bản chất là hàng hóa phi mậu dịch) là chưa phù hợp, trong khi đất nước ta còn nghèo và ngành y tế các địa phương còn khó khăn. Bên cạnh đó, Theo quy định của Luật Thương mại và Nghị định số 187/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Thương mại, trang thiết bị y tế đã qua sử dụng là hàng hóa cấm nhập khẩu. Việc cho phép nhập khẩu hàng hóa là các trang thiết bị y tế đã qua sử dụng thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên để tạo điều kiện thuận lợi, chủ động cho các đơn vị, địa phương trong quá trình tiếp nhận các trang thiết bị y tế có kết cấu đơn giản đã qua sử dụng, không phải trình Thủ tướng Chính phủ xử lý từng công việc cụ thể thì việc Bộ Y tế xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Danh mục này là cần thiết và việc xây dựng Danh mục này là Bộ Y tế sẽ thực hiện theo đúng quy định tại Nghị định số 93/2009/NĐ-CP ngày 22/10/2009 của Chính phủ. Sau cuộc họp ngày 27/1/2015, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã chỉ đạo tại văn bản số 865/VPCP-QHQT ngày 2/2/2015 giao Bộ Y tế tiếp tục hoàn chỉnh Danh mục để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, ban hành. Bộ Y tế đã tiếp thu, chỉnh sửa và đã hoàn chỉnh dự thảo Danh mục, Quyết định phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ.

2. Các nội dung chủ yếu của Dự thảo Quyết định và Danh mục kèm theo

Dự thảo Quyết định và Danh mục kèm theo được kết cấu thành 6 điều, trong đó:

- Điều 1: Ban hành danh mục trang thiết bị y tế có kết cấu đơn giản đã qua sử dụng. Bản danh mục này được xây dựng lại dựa trên các tiêu chí sau:

+ Kết cấu về cơ, lý hóa và công năng đơn giản.

+ Ít gây nguy cơ, rủi ro cho khám chữa bệnh và môi trường.

+ Chiếm tỷ trọng lớn trong những thiết bị đã qua sử dụng được Thủ tướng Chính phủ cho phép tiếp nhận mà các tổ chức Phi chính phủ nước ngoài đã viện trợ cho các địa phương trong thời gian qua.

+ Yêu cầu về kỹ thuật: phía tài trợ phải cam kết bằng văn bản về đảm bảo chất lượng còn hơn 80% giá trị sử dụng mới. Do đây là các trang thiết bị y tế đơn giản, sử dụng vào mục đích khám chữa bệnh, không được bán, trao đổi ra thị trường, có giá trị nhỏ nên việc yêu cầu kiểm định chất lượng bắt buộc là không phù hợp. Theo thông lệ từ trước đến nay các địa phương, cơ sở khám chữa bệnh sau khi được Thủ tướng Chính phủ cho phép vẫn xuất trình tài liệu cam kết của Bên tài trợ để được tiếp nhận và làm các thủ tục cần thiết.

- Điều 2: về thẩm quyền quyết định tiếp nhận, người đứng đầu các cơ quan có thẩm quyền phê duyệt tiếp nhận các Khoản tài trợ (là Chủ tịch UBND các tỉnh thành phố và Bộ trưởng các Bộ theo quy định tại Nghị định 93/2009/NĐ-CP) sẽ quyết định việc cho phép tiếp nhận mà không phải xin phép Thủ tướng Chính phủ đối với các trang thiết bị thuộc danh mục này. Như vậy sẽ giảm thiểu được thủ tục hành chính và nâng cao trách nhiệm quản lý của các địa phương và Bộ, Ngành liên quan.

- Điều 3 của Bản dự thảo nêu các thủ tục chính để tiến hành việc tiếp nhận, trong đó về cơ bản thực hiện theo quy định hiện hành về thủ tục hải quan đối với hàng hóa nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại (hiện nay là Thông tư số 194/2010/TT-BTC ngày 6/12/2010 của Bộ Tài chính hướng dẫn về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh; phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh; thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu). Đơn vị, tổ chức tiếp nhập chỉ cần xuất trình Quyết định phê duyệt tiếp nhận của cấp có thẩm quyền và văn bản xác nhận của bên tài trợ về chất lượng còn hơn 80% giá trị sử dụng mới cho cơ quan chịu trách nhiệm giải quyết.

- Điều 4: Đối với các khoản viện trợ là các trang thiết bị y tế khác không nằm trong danh mục ban hành quyết định này nếu cấp bách, cần thiết phục vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân thì cần trình Thủ tướng Chính phủ như hiện nay qua Bộ Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan chủ trì.

- Điều 5: Dự thảo Quyết định giao trách nhiệm cho Bộ Y tế chủ trì rà soát, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định việc điều chỉnh, bổ sung danh mục cho phù hợp với từng thời kỳ và kiểm tra, giám sát việc thực hiện quyết định.

3. Đề xuất:

Bộ Y tế kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt Quyết định trên, làm căn cứ để các bộ, ngành, Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt cho phép tiếp nhận các trang thiết bị y tế viện trợ đã qua sử dụng thuộc Danh mục này./.