TIÊU CHUẨN QUỐC GIA

TCVN 12465:2018

XỈ LUYỆN GANG LÒ CAO – ĐẶC TÍNH KỸ THUẬT CƠ BẢN VÀ PHƯƠNG PHÁP THỬ

Iron slag (Blast furnace slag) – Basic technical characteristics and test methods

Lời nói đầu

TCVN 12465: 2018 do Viện Luyện kim đen soạn thảo, Bộ Công Thương đề nghị, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thẩm định, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.

XỈ LUYỆN GANG LÒ CAO – ĐẶC TÍNH KỸ THUẬT CƠ BẢN VÀ PHƯƠNG PHÁP THỬ

Blast furnace slag – Basic technical characteristics and test methods

1  Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn này quy định các đặc tính kỹ thuật cơ bản và phương pháp thử của xỉ luyện gang lò cao.

Tiêu chuẩn này áp dụng cho việc phân biệt xỉ luyện gang lò cao với các loại xỉ hoặc nguyên vật liệu khác.

2  Tài liệu viện dẫn

“Các tài liệu viện dẫn sau đây là cần thiết để áp dụng tiêu chuẩn này. Đối với các tài liệu viện dẫn ghi năm công bố thì áp dụng bản được nêu. Đối với các tài liệu viện dẫn không ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản mới nhất, bao gồm cả các sửa đổi, bổ sung (nếu có)”.

TCVN 4315: 2007: Xỉ hạt lò cao dùng để sản xuất xi măng.

TCVN 7572-6:2006: Cốt liệu cho bê tông và vữa - Phương pháp thử - Phần 6: Xác định khối lượng thể tích xốp và độ hổng.

TCVN 8265: 2009: Xỉ hạt lò cao - Phương pháp phân tích hóa học.

3  Thuật ngữ và định nghĩa

“Trong tiêu chuẩn này, áp dụng các thuật ngữ và định nghĩa sau:”

3.1  Xỉ luyện gang lò cao (Blast furnace slag)

Sản phẩm phi kim loại có các thành phần chính là các hợp chất của ôxít silic (SiO₂), ôxít canxi (CaO) và các ôxít khác có trong quặng như ôxít nhôm (Al₂O₃) và ôxít magiê (MgO), được tạo ra trong quá trình sản xuất gang trong lò cao. Tùy thuộc vào quy trình làm nguội, xỉ lò cao thường được chia thành hai loại: xỉ cục (xỉ luyện gang lò cao làm nguội chậm) - được làm nguội tự nhiên nhờ không khí và xỉ hạt lò cao) - được làm nguội nhanh bằng nước.

3.1.1  Xỉ cục lò cao (Air-cooled blast furnace slag)

Xỉ luyện gang lò cao nóng chảy được làm nguội tự nhiên ngoài không khí, xỉ được đông cứng thành dạng giống như đá với cấu trúc tinh thể.

3.1.2  Xỉ hạt lò cao (Granulated blast furnace slag)

Xỉ luyện gang lò cao được làm nguội nhanh, xỉ nóng chảy được tháo ra các máng dẫn và được phun nước làm nguội với áp lực cao để tạo ra các hạt giống như hạt cát có cấu trúc xốp.

4  Đặc tính kỹ thuật cơ bản

4.1  Đặc điểm nhận dạng

4.1.1  Xỉ cục lò cao

Xỉ có bề mặt thô, có màu xám đen, cấu trúc gần giống đá bazan với nhiều lỗ rỗng. (Thường được nghiền đến cỡ hạt D_max< 40mm) (Thể hiện trên Hình 1).

Hình 1 – Xỉ cục lò cao

4.1.2  Xỉ hạt lò cao

Xỉ có hình dạng bên ngoài giống với cát thô, hầu hết có cỡ hạt nhỏ hơn 5 mm, ít hạt mịn. Xỉ hạt lò cao có thành phần chủ yếu ở dạng vô định hình với các hạt rất góc cạnh (Thể hiện trên Hình 2)

Hình 2 - Xỉ hạt lò cao

4.2  Thành phần hóa học

Thành phần hóa học của xỉ luyện gang lò cao được quy định trong Bảng 1.

Bảng 1- Thành phần hóa học của xỉ luyện gang lò cao