THÔNG TƯ

VỀ VIỆC KIỆN TOÀN CHÍNH QUYỀN XÃ TRONG SỬA CHỮA SAI LẦM VỀ CẢI CÁCH RUỘNG ĐẤT VÀ CHỈNH ĐỐN TỔ CHỨC

Do những sai lầm trong cải cách ruộng đất và chỉnh đón tổ chức vừa qua, chính quyền hiện nay nói chung là non yếu. Tuy phần nhiều cán bộ căn bản là tốt, nhưng đa số là cán bộ mới, năng lực kém, lại có những người quá ít tuổi và có nơi có cả phần tử xấu.

Các địa phương đã và đang phục hồi cho một số cán bộ bị xử tri oan; nhưng vệic phân công chưa dứt khoát, đa số anh em chưa thông với nhiệm vụ, đoàn kết nội bộ chưa được củng cố, quan hệ giữ cán bộ và nhân dân bị lỏng lẻo, Uy tín của chínhquyền xã bị giảm sút, Các chính sách của Chính phủ đưa xuống không được chấp hành đầy đủ, kết quả ít. Trước tình hình trên, việc kiện toàn chính quyền xã là một nhiệm vụ quan trọng và cần thiết. Để đảm bảo làm tốt công tác sửa chữa sai lầm này, trước hết chính quyền xã phải được kiện toàn kịp thời và tốt.

I. - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

Việc kiện toàn chính quyền xã nhằm : thống nhất tư tưởng, đoàn kết nội bộ, cải thiện quan hệ giữa chính quyền và nhân dân, nâng cao uy tín và tác dụng của chính quyền xã để phục vụ cho toàn bộ công tác sửa chữa sai lầm được tốt và đảm đương được nhiệm vụ trước mắt, chủ yếu là lãnh đạo toàn dân đoàn kết, đẩy mạnh sản xuất ;

1) Về tư tưởng : Làm cho cán bộ xã nhận rõ kết quả và sai lầm của việc chỉnh đón chính quyền vừa qua, nhận rõ chính sách sửa chữa sai lầm của Đảng và Chính phủ để thông nhất tư tưởng và hành động, đoàn kết giữa cán bộ cũ và mới, đề cao tinh thần trách nhiện của cán bộ, để phát huy tính tích cực, cùng nhau sửa sai lầm được tốt.

2) Về tổ chức : Trả lại chức vụ hoặc giao công tác thích đáng cho những cán bộ bị xử trí sai trong giảm tô hay cải cách ruộng đất ; bồi dưỡng, giáo dục những cán bộ kém; đưa những cán bộ xấu ra ngoài cơ quan chính quyền (nếu có); sắp xếp bộ máy chính quyền(Ủy ban Hành và các ngành) cho hợp lý; đồng thời làm cho cán bộ sơ bộ nhận rõ quyền hạn nhiệm vụ và lề lối làm việc dân chủ, tập thể, sát nhân dân.

II. – PHƯƠNG CHÂM

Để đạt mục đích yêu cầu nói trên, phải nắm vững mấy phương châm sau đây;

1) Phải giáo dục cho cán bộ nhân dân rõ vai trò của chính quyền và sự cần thiết phải kiện toàn bộ máy chính quyền. Dựa vào đa số cán bộ và quảng đại nhân dân trong xã mà tiến hành, tránh chủ quan, hoặc chỉ căn cứ ý kiến của một số ít người mà gò ép nhân dân phải theo.

2) Phát huy tự do tư tưởng, mở rộng dân chủ, thực hiện tự phê bình đúng mức có lãnh đạo và trên tinh thần “ đoàn kết để sửa sai”

3) Trong khi tiến hành cần chống những khunh hướng sai lệch như :

- Xem nhẹ công tác kiện tòan chính quyền, không đặt vấn đề đúng mức từ lức đầu và không chú ý thường xuyên trong quá trình sửa sai.

- Ngại khó làm qua loa, tác trách, tác trách, thiếu thận trọng.

- Thành kiến muốn gạt hết cán bộ mới, hoặc bảo thủ không kiên quyết sửa chữa.

4) Phải tôn trọng nguyên tắc và thủ tục chính quyền ( theo các điều đã quy định dưới đây).

III. - MẤY ĐIỂM VỀ CHÍNH SÁCH CỤ THỂ

a) Đối với cán bộ bị xử trí sai, trả lại chức vụ hoặc giao công tác.

Cán bộ xã ( gồm cả cán bộ xóm) kể cả những người thuộc thành phần phú nông và địa chủ kháng chiến đã bị xử trí sai trong giảm tô hay cải cách ruộng đất thì nay được tuyên bố xoá bỏ hết những kết luận sai lầm và đuợc thừa nhận chức vụ cũ là chính đáng. Việc trả lại chức vụ cũ hay công tác khác sẽ tùy tình hình trong xã, căn cứ vào năng lực, sự tín nhiệm của đa số cán bộ và quảng đại nhân dân đối với người đó và nguệyn vọng thỏa đáng của người bị xử trí sai mà giao công tác thích hợp, không phải nhất thiết là giao chức vụ củ.

b)Đối với cán bộ ở trong cơ quan chính quyền xã (kể cả cán bộ xóm).

Cán bộ được cân nhắc trong giảm tô hay cải cách ruộng đất, tuy về trình độ, năng lực, kinh nghiệm công tác nói chung còn kém, tuy có người phạm sai lầm, nhưng về căn bản phần nhiều anh chị em là tốt. Vì vậy trước hết cần đoàn kết giáo dục, bồi dưỡng cho anh em công tác được tốt.

- Đối với những người năng lực quá kem thì giao công tác nhẹ hơn cho vừa sức, có sai lầm thì giúp đỡ họ sửa chữa.

- Đối với Ủy viên trong Ủy ban Hành chính quá ít tuổi ( dưới 21 tuổi), tư cách thiếu đúng đắn, kém uy tín, kém tác dụng cũng nên chuyễn công tác khác cho thích hợp hơn.

- Đối với những cán bộ đã biểu lộ tinh thần bạc nhược, năng lực không có, không thể đảm đương được công tác, tác dụng trong chính quyền hầu như không có thì vận động cho từ chức.

- Chỉ trừ những phần tử xấu đã cố tình làm bậy, gây nên tổn thất lớn, bị cán bộ và nhân dân oán ghét thì tuỳ theo mức độ sai lầm mà bãi hoặc cách chức, nhưng cần phải cân nhắc kỹ lưỡng.

Chú ý : Đối với những cán bộ không được phục hồi cũng như đối với những cán bộ bị bãi chức, cách chức, từ chức hoặc chuyển công tác khác phải chú ý đi sát giáo dục, giúp đỡ họ, đề phòng tư tưởng và hành động bất mãn.

c) Kiện toàn Ủy ban Hành chính xã.

1) Kiện toàn Ủy ban Hành chính xã nhằm tăng cườnguy tín và năng lực của chính xã. Phải đề bạt những cán bộ tương đối là tốt nhất ( không kể cán bộ củ hay mới), có đủ điều kiện vào Ủy ban. Nhưng trong lúc tiến hành phải chú ý đề bạt cán bộ củ vào Ủy ban, đồng thời phải chú ý giữ lại những cán bộ mới được đề bạt trong cải cách ruộng đất, mà vẩn được cán bộ và nhân dân tín nhiệm, để củng cố đoàn kết giữa cán bộ cũ và mới. Tránh xa xu hướng cho những cán bộ mới được đề bạt trong cải cách ruộng đất là xấu cả, rồi gạt hết ra khỏi ủy ban. Nhưng không chiếu cố cá nhân cán bộ củ hay mới mà đưc vào hoặc giữ lại trong Ủy ban những cán bộ không đựơc đa số nhân dân và cán bộ tín nhiệm, hoặc không có tác dụng thực tế trong Ủy ban.

- Trường hợp có hai chủ tịch( một mới và một cũ được phục hồi) thì xét người nào có tín nhiệm và năng lực nhiều hơn(chủ yếu về mặt tín nhiệm) thì để người đó giữ chức chủ tịch còn người kia giữ chức phó chủ tịch hoặc giao công tác khác tưong xứng. Trường hợp hai người súyt soát tương đương thì nên để cán bộ cũ làm chủ tịch.

- Trường hợp hai phó chủ tịch( một mới, một cũ) thì cũng sắp xếp theo cách trên. Nếu trong việc sắp xếp không thuận lợi thì có thể để cả hai phó chủ tịch.

2) Thành phần Ủy ban Hành chính xã : Theo thông tư số 314-TTg ngày 14-10-1953 của Thủ tướng Phủ thì hơn nửa số ủy viên phải là bần cố nông. Số còn lại là trung nông và người các tầng lớp nhân dân khác.

Nếu chủ tịch là bần cố nông thì phó chủ tịch là trung nông , hoặc ngược lại chủ tịch là trung nông thì phó chủ tịch là bần cố nông. Đặc biệt ở những nơi có ủy viên thuộc thành phần nhân dân lao động khác mà xứng đáng thì cũng có thể làm chủ tịch hay phó chủ tịch.

Thông tư số 577-TTg ngày 15-9-1955 của Thủ tướng Phủ đã định :

- Tuỳ xã to hay nhỏ mà định số ủy viên trong Ủy ban, có thể định từ 5 đến 9 người. Thành phần trong Ủy ban Hành chính xã trong giảm tô quy định hơn một nửa số ủy viên là bần cố nông, còn lại là trung nông và người các tần lớp nhân dân khác….Nhưng căn cứ vào tình hình thực tế ở nông thôn trong cải cách ruộng đất thì nay ủy ban lại có thể 2/3 số ủy viên trong Ủy ban là bần cố nông, 1/3 là trung nông và các thành phần nhân dân lao động khác.

- Mỗi Ủy ban xã phải có ít nhất một ủy viên phụ nữ.

- Ở vùng có nhiều dân tộc thì thành phần trong Ủy ban Hành chính xã phải phản ảnh tình hình dân tộc ở đó. Nói chung mỗi dân tộc có một ủy viên trong Ủy ban.

- Xã có những dân vạn (dân đánh cá, chài, lưới) ở tương đối tập trung vào một khúc sông ngòi thì trong Ủy ban cần có đại biểu của dân vạn. Nếu dân vạn thành lập xã riêng thì có Ủy ban Hành chính xã riêng.

Đặc biệt ở những xã thành phần công thương và các tầng lớp nhân dân lao động khác xấp xỉ hoặc nhiều hơn nhân dân lao động, thì thành phần Ủy ban xã nên 2/3 là công nhân, bần, cố nông và dân nghèo, còn lại là trung nông và các thành phần lao động khác.

Các điều quy định trong hai thông tư nói trên nhằm đảm bảo vai trò nòng cốt của bần cố nông, đồng thời đảm bảo chính sách mặt trận trong bộ máy chính quyền. Việc kịên toàn chính quyền xã trong sửa sai, nói chung vẫn thi hành theo tình thần hai thông tư ấy. Nhưng để sát với tình hình thực tế ở nông thôn hiện nay, đối với một số trường hợp cụ thể có thể áp dụng những nguyên tắc trên một cách mềm dẻo như sau :

- Nếu trong xã số ủy viên được trả lại chức vụ cũ tương đối nhiều, cộng với số ủy viên mới quá số đã định một hai người, nếu không tiện điều chỉnh thì có thể tạm thời để cả số đó.

- Nếu xã có nhiều ủy viên được trả lại chức vụ cũ thuộc thành phần trung nông thì trong Ủy ban Hành chính không nhất thiết chỉ 1/3 là trung nông, mà có thể để non một nửa là trung nông và người các tầng lớp nhân dân khác như thông tư số 314-TTg ngày 10-4-1953 của Thủ tướng Phủ đã quy định.

- Nếu xã nào chủ tịch Ủy ban được phục hồi là trung nông và phó chủ tịch ở lại cũng là trung nông, mà việc điều chỉnh ngay không thuận lợi, thì có thể chọn thêm một phó chủ tịch là bần cố nông nửa vào Ủy ban. Ngược lại, nếu chủ tịch được phục hồi là bần cố nông và phó chủ tịch ở lại cũng là bần cố nông mà không tiện điều chỉnh ngay, thì có thể chọn thêm một phó chủ tịch là trung nông.

Xã nào Ủy ban Hành chính chưa thể hiện được chính sách mặt trận như thiếu dân tộc, tôn giáo, phụ nũ, v.v…thì nên chọn người xứng đáng đưa vào, nhưng tránh đưa người không có tác dụng vào cho đủ thành phần.

Việc kiện toàn Ủy ban chủ yếu nhằm tăng cường uy tín và năng lực cho chính quyền xã. Trong khi tiến hành kiện toàn, phải mềm dẻo, thuyết phục, và phải chọn những người xứng đáng được đa số nhân dân đồng tình ủng hộ. Mặt khác phải nhằm đoàn kết được bần cố trung nông. Đối với anh em bần cố nông hiện ở trong Ủy ban tuy có kém văn hoá một chút hoặc thiếu kinh nghiệm công tác, nhưng nếu được nhân dân tín nhiệm thì cần được giữ lại, và chú ý giúp đỡ, bồi dưỡng cho anh em làm được việc.

3) Đối với hội đồng nhân dân xã ( nơi đã bầu cử trong kiểm tra lại cải cách ruộng đất ): Hiện nay Chính phủ đang nghiên cứu việc bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp. Sau thời gian sửa sai, tình hình nông thôn ổn định , đợi khi nào có chủ trrương thống nhất của Chính phủ, sẽ tiến hành bầu cử Hội đồng nhân dân xã.

Nay đối với Hội đồng nhân dân ở các xã đã bầu cử trong kiểm tra cải cách ruộng đất vẫn phải tôn trong quyền hạn của Hội đồng nhân dân và đề cao vai trò của Hội đồng nhân dân chủ yếu là hướng dẫn cho các Hội đồng nhân dân xã hoạt động thực sụ và đều.

Trong dịp sửa sai này không đặt vấn đề kiện toàn Hội đồng nhân dân một cách toàn diện, mà chỉ bổ sung hoặc đưa ra khỏi Hội đồng nhân dân những người thuộc các trường hợp sau đây:

- Những ủy viên trong Ủy ban Hành chính cũ được phục hồi chức vụ chưa có chân trong Hội đồng nhân dân thì đương nhiên coi như hội viên Hội đồng nhân dân.

- Những cán bộ bị cách chức, bãi chức nếu là hội viên Hội đồng nhân dân thì mất tư cách hội viên Hội đồng nhân dân.

- Những cán bộ được từ chức hoặc chuyển công tác khác nếu là hội viên Hội đồng nhân dân thì vẫn là hội viên Hội đồng nhân dân.

- Những hội viên Hội đồng nhân dân quá xấu bị đa số nhân dân oán ghét nhiều thì cho từ chức.

Quyền hạn xét duyệt:

- Các việc phục hồi, đề bạt, xử trí( cách chức, bãi chức), cho từ chức của ủy viên Ủy ban Hành chính hay hội viên Hội đồng nhân dân thì do Ủy ban hành chính huyện đề nghị lên Ủy ban hành chính tỉnh chuẩn y.

- Đối với cán bộ các ngành thì do Ủy ban Hành chính xã đề nghị lên huyện chuẩn y, Ủy ban hành chính huyện cần trao đổi ý kiến với các ngành sở quan cấp huyện.

IV. - KẾ HOẠCH TIẾN HÀNH

Việc kiện toàn chính quyền xã trong sửa sai từ lúc đầu phải chú ý nghiên cứu kỹ để kiện toàn được tốt, làm cho chính quyền đủ khả năng đảm đương được nhiệm vụ sửa sai toàn diện, chứ không phải kiện toàn lần lần qua các bước như đã làm trong giảm tô và cải cách ruộng đất.

Việc kiện toàn chính quyền xã có thể tiến hành như sau :

1) Ủy ban Hành chính huyện tổ chức học tập cho cán bộ và nhân dân rõ ý nghĩa và mục đích việc kiện toàn chính quyền xã, để nhận rõ vai trò của chính quyền xã trong việc sửa sai, mọi người thấy rỏ trách nhiệm của mình trong việc củng cố đoàn kết, kiện toàn chính quyền.

Trên cơ sở cán bộ và nhân dân được học tập, Ủy ban Hành chính huyện dựa vào đa số cán bộ và nhân dân mà ngiên cứu tình hình cán bộ cũ mới, nếu xã có Hội đồng nhân dân thì trước hết hỏi ý kiến hội viên Hội đồng nhân dân . Nghiên cứu xong thì huyện đề nghị danh sách Ủy ban Hành chính xã lên tỉnh duyệt, còn cán bộ các ngành thì do huyện duyệt.

Sau khi danh sách được duyệt, thì mở hội nghị đại biểu nhân dân ( mỗi xóm củ 2, 3 đại biểu, chú ý các lão nông tốt), có cán bộ cũ và mới tham gia. Noi có Hội đồng nhân dân thì họp Hội đồng nhân dân mở rộng cho cán bộ cũ và mới và đại biểu các đoàn thể tham gia.

Nội dung hội nghị :

- Nhận định vai trò của Ủy ban Hành chính xã, nhất là đối với việc sửa sai.

- Tuyên bố nghị quyết của Ủy ban Hành chính tỉnh về việc kiện toàn Ủy ban Hành chính xã và nghị quyết của ủy ban Hành chính huyện về việc kiện toàn các ngành.

- Hội nghị góp ý kiến về các công việc trrước mắt ở trrong xã và lề lối làm việc của Ủy ban.

Sau đó Ủy ban phân công về các xóm để báo cáo việc kiện toàn. ủy ban và các ngành ở xã cho nhân dân biết, đồng thời cử trưởng xóm nếu cần thiết.

2) Sau khi được kiện toàn, Ủy ban Hành chính xã việc tiến hành sửa sai toàn diện với sự chỉ đạo của ủy ban Hành chính tỉnh và huyện. Qua công tác sửa sai, Ủy ban Hành chính huyện bồi dưỡng cho cán bộ về các mặt tư tưởng, chính sách và lề lối làm việc dân chủ và tập thể, sát thực tế, sát nhân dân.

Trong quá trình sửa sai, nếu xét có trường hợp nào cần điều chỉnh thì cứ điều chỉnh như thường lệ theo cách làm nói ở phần trên, chứ không lệ thuộc vào yêu cầu của từng bước sửa sai.

3) Trong bước cuối của sửa sai, Ủy ban Hành chính xã triệu tập họp hội nghị nhân dân chính toàn xã (nơi có Hội đồng nhân dân thì họp Hội đồng nhân dân) để bàn các vấn đề sau đây :

- Kiểm điểm và rút kinh nghiệm về công tác sửa sai của Ủy ban Hành chính xã.

Sau đó Ủy ban xã cần họp chung với các ngành để thảo luận thêm về nhiệm vụ, quyền hạn và lề lối làm việc của Ủy ban và các ngành trong xã, đồng thời phân công phân nhiệm rõ ràng cho cán bộ và các ngành tiến hành ngay công tác.

V. - CHỈ ĐẠO THỰC HIỆN

Trong công tác chỉ đạo việc sửa sai, cần chú ý mấy điểm sau đây :

1) Phải làm cho cán bộ đi sửa chữa sai lầm nắm vững phương châm, chính sách và kế hoạch kiện toàn chính quyền xã trong sửa sai.

2) Việc kiện toàn chính quyền xã do Ủy ban Hành chính tỉnh chỉ đạo. Ủy ban Hành chính huyện trực tiếp thi hành. Ủy ban Hành chính khu và Bộ Nội vụ theo dõi hướng dẫn.

Cán bộ ở trên cử về xã chỉ có nhiện vụ giúp chính quyền xã chứ không có quyền quyết định, nhất thiết không được bao biện làm thay, choán quyền của địa phương.

3) Tỉnh chọn một vài huyện, huyện chọn một vài xã chỉ đạo riêng, Bộ và khu cử cán bộ theo dõi những nơi chỉ đạo riêng, đồng thời qua các tỉnh để theo dõi tình hình chung. Các địa phương phải chấp hành nghiêm chỉnh chế độ báo cáo xin chỉ thị (Bộ Nội vụ sẽ có hướng dẫn riêng)..

Trong khi thi hành thông tư này , nếu địa phương gặp khó khăn hoặc có kinh nghiệm gì thì báo cáo ngay về Thủ tướng Phủ và Bộ Nội vụ.