THÔNG TƯ

Ngày 25 tháng 9 năm 1974 Hội đồng Chính phủ đã ra nghị định số 217-CP ban hành Điều lệ quản lý đo lường trong các xí nghiệp công nghiệp quốc doanh. Căn cứ vào điều 2 của nghị định, Uỷ ban Khoa học và kỹ thuật Nhà nước ra thông tư này nhằm giải thích thêm một số điểm và hướng dẫn các Bộ, các ngành và các địa phương trong việc thi hành bản điều lệ đó.

I. Ý NGHĨA, MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC BAN HÀNH ĐIỀU LỆ

Ở xí nghiệp sản xuất công nghiệp, tất cả những công việc từ chuẩn bị đến tiến hành sản xuất, kiểm tra kỹ thuật và kiểm tra chất lượng sản phẩm, bảo đảm an toàn sản xuất và an toàn lao động, nghiên cứu thí nghiệm… đều liên quan đến đo lường và yêu cầu phải quản lý thống nhất đo lường trong xí nghiệp và trong cả nước. Quản lý thống nhất đo lường là một Điều kiện không thể thiếu được trong quá trình chuyên môn hoá và hợp tác hoá của nền công nghiệp xã hội chủ nghĩa.

Điều lệ quản lý đo lường ban hành theo nghị định số 216-CP ngày 25-9-1974 đã quy định những nguyên tắc quản lý đo lường trong các lĩnh vực hoạt động, trong đó có lĩnh vực sản xuất công nghiệp. Tuy nhiên xét tầm quan trọng và những đặc điểm riêng của các xí nghiệp công nghiệp quốc doanh hiện nay, Chính phủ ban hành thêm nghị định số 217-CP và Điều lệ quản lý đo lường trong các xí nghiệp công nghiệp quốc doanh nhằm quy định cụ thể và chi tiết hơn một số điều cho thích hợp với nhiệm vụ và tính chất của xí nghiệp.

Khi nghiên cứu và thi hành điều lệ này cần đồng thời nghiên cứu và quán triệt nội dung của Điều lệ quản lý đo lường (chung), hai văn bản bổ sung và soi sáng lẫn nhau.

II. ĐỐI TƯỢNG THI HÀNH ĐIỀU LỆ

Điều lệ áp dụng cho tất cả các xí nghiệp công nghiệp quốc doanh trung ương và địa phương, Giám đốc xí nghiệp, tất cả cán bộ, công nhân viên ở tất cả các khâu sản xuất đều phải thi hành. Cấp trên của xí nghiệp có nhiệm vụ tạo điều kiện cho xí nghiệp chấp hành điều lệ và kiểm tra đôn đốc thực hiện. Các nông trường quốc doanh, các công ty và cơ sở thương nghiệp, giao thông, vận tải… cũng cần thực hiện một phần điều lệ. Các xí nghiệp công tư hợp doanh, hợp tác xã sản xuất thủ công nghiệp nên tham khảo và vận dụng để tổ chức quản lý đo lường cho thích hợp với hoàn cảnh của đơn vị.

III. NHỮNG NGUYÊN TẮC CHÍNH

Khi nghiên cứu và thi hành điều lệ cần quán triệt ba nguyên tắc chính:

1. Tăng cường sự quản lý của Nhà nước: Nhà nước quản lý thống nhất đo lường trong các xí nghiệp công nghiệp quốc doanh thông qua sự kiểm tra, giám sát và kiểm định của các cơ quan đo lường Nhà nước.

2. Đề cao tinh thần trách nhiệm của giám đốc xí nghiệp: Giám đốc xí nghiệp chịu hoàn toàn trách nhiệm về sản lượng, chất lượng sản phẩm, về an toàn sản xuất và an toàn lao động, đương nhiên phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về tình trạng đo lường trong xí nghiệp.

Cơ quan quản lý đo lường Nhà nước và tổ chức cấp trên của xí nghiệp có trách nhiệm giúp đỡ và chỉ đạo, nhưng không thể làm thay cho xí nghiệp.

3. Tăng cường hợp tác xã hội chủ nghĩa: xí nghiệp có điều kiện cần giúp đỡ xí nghiệp khác trong việc kiểm định, sửa chữa … Bộ, Tổng cục và địa phương cần tập hợp yêu cầu kiểm định, sửa chữa … của nhiều xí nghiệp về cùng một loại thiết bị, dụng cụ đo và giao cho một xí nghiệp kiểm định, sửa chữa đồng thời tạo thêm một số điều kiện cần thiết cho xí nghiệp đó.

IV. TỔ CHỨC QUẢN LÝ ĐO LƯỜNG TRONG XÍ NGHIỆP

Giám đốc xí nghiệp căn cứ vào nhiệm vụ sản xuất, yêu cầu về đo lường và quản lý đo lường, quy mô và cơ sở vật chất kỹ thuật của xí nghiệp để xác định tổ chức, cơ cấu, biên chế, trang bị của tổ chức quản lý đo lường trong xí nghiệp, tạo điều kiện và chỉ đạo việc tổ chức đó thực hiện đầy đủ những chức năng nhiệm vụ quy định ở điều 20.

Đối với những xí nghiệp quy mô tương đối lớn, có nhiều sản xuất tương đối phức tạp và sử dụng nhiều thiết bị, dụng cụ đo (ví dụ Công ty gang thép Thái Nguyên, nhà máy suppe phốt phát, nhà máy điện Uông bí, nhà máy dệt 8/3…) thì nên có một tổ chức chuyên trách quản lý đo lường tương đối hoàn chỉnh, có trang bị chuẩn và thiết bị chuẩn và tự kiểm định, hiệu chỉnh được phần lớn thiết bị, dụng cụ đo của xí nghiệp.

Những xí nghiệp quy mô trung bình, sử dụng thiết bị, dụng cụ đo không nhiều lắm, cũng nên tổ chức một bộ phận quản lý đo lường có khả năng tự kiểm định hiệu chỉnh một phần và hợp tác với xí nghiệp khác hoặc yêu cầu cơ quan quản lý đo lường Nhà nước địa phương và trung ương kiểm định cho những thiết bị, dụng cụ đo mà xí nghiệp không đảm nhiệm được.

Những xí nghiệp nhỏ, sử dụng ít thiết bị, dụng cụ đo thì nên phân công cho 1-2 người chuyên trách hoặc bán chuyên trách công tác quản lý đo lường của xí nghiệp; nếu thiết bị dụng cụ đo tuy ít nhưng tính năng ảnh hưởng nhiều đến năng suất lao động, đến chất lượng và giá thành sản phẩm, thì xí nghiệp cũng cần có tổ chức quản lý đo lường đủ cán bộ và phương tiện để bảo quản và kịp thời kiểm định.

Có thể đặt những tổ chức quản lý đo lường ở xí nghiệp trực thuộc phó giám đốc kỹ thuật, hoặc ở trong phòng kiểm tra kỹ thuật của xí nghiệp.

V. NHỮNG CÔNG VIỆC CẦN LÀM TRƯỚC MẮT

Cần làm tốt 7 việc đề ra trong chương VIII của thông tư số 1153-KHKT/TT ngày 5-11-1974 của Ủy ban Khoa học và kỹ thuật Nhà nước giải thích và hướng dẫn thi hành Điều lệ quản lý đo lường (chung).

Thông tư này chỉ giải thích một số vấn đề lớn về nguyên tắc. Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện, các ngành, các cấp cần liên hệ với Uỷ ban khoa học và kỹ thuật Nhà nước để bàn bạc cùng tìm cách giải quyết kịp thời những khó khăn mắc mứu.

Uỷ ban Khoa học và kỹ thuật Nhà nước sẽ tiếp tục ra một số thông tư khác về những vấn đề cụ thể và chi tiết.