QUYẾT ĐỊNH

V/V BAN HÀNH KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG ỨNG PHÓ KHẨN CẤP VỚI CÁC CHỦNG VI RÚT CÚM GIA CẦM NGUY HIỂM CÓ KHẢ NĂNG LÂY SANG NGƯỜI

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH SÓC TRĂNG

Căn cứ Luật Tổ chức HĐND và UBND ngày 26/11/2003;

Căn cứ Công điện số 200/CĐ-TTg ngày 14/02/2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc tập trung phòng chống dịch cúm gia cầm và các chủng vi rút cúm gia cầm lây sang người;

Căn cứ Quyết định số 210/QĐ-BNN-TY ngày 14/02/2014 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành Kế hoạch hành động ứng phó khẩn cấp với các chủng vi rút cúm nguy hiểm có khả năng lây sang người;

Theo đề nghị của Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng (Tờ trình số 13/TTr-SNN ngày 21/02/2014),

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Ban hành Kế hoạch hành động ứng phó khẩn cấp với các chủng vi rút cúm gia cầm nguy hiểm có khả năng lây sang người.

Điều 2. Chánh Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh, Thủ trưởng các sở, ban ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này kể từ ngày ký.

KẾ HOẠCH

HÀNH ĐỘNG ỨNG PHÓ KHẨN CẤP VỚI CÁC CHỦNG VI RÚT CÚM GIA CẦM NGUY HIỂM CÓ KHẢ NĂNG LÂY SANG NGƯỜI
(Kèm theo Quyết định số 86/QĐ-UBND ngày 12/3/2014 của Ủy ban nhân dân tỉnh Sóc Trăng)

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Chủ động phát hiện và sẵn sàng ứng phó nhằm ngăn chặn, giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cho người và tác động bất lợi nếu vi rút cúm A/H7N9 xâm nhập vào tỉnh.

2. Mục tiêu cụ thể

- Phát hiện sớm, xử lý kịp thời khi vi rút cúm A/H7N9 xâm nhập vào tỉnh.

- Giảm thiểu nguy cơ vi rút cúm A/H7N9 lây nhiễm cho đàn gia cầm và cho người.

- Giảm thiểu tác động tiêu cực đến sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

II. GIẢI PHÁP CHUNG

1. Phương pháp tiếp cận

- Phương pháp "Một sức khỏe", trong đó có sự hợp tác chặt chẽ giữa ngành thú y với các ngành liên quan khác như y tế, quản lý thị trường, công an, chính quyền địa phương và các tổ chức đoàn thể, chính trị xã hội nhằm triển khai các biện pháp toàn diện, hiệu quả nhất, đảm bảo đạt các mục tiêu đã đề ra.

- Kế hoạch hành động bao gồm các biện pháp cụ thể làm cơ sở cho các sở, ban ngành liên quan và địa phương triển khai thực hiện. Các biện pháp cụ thể này về cơ bản tương tự như các biện pháp áp dụng với ổ dịch cúm gia cầm H5N1 hiện nay và được xây dựng dựa trên các tình huống sau:

Tình huống 1: Chưa phát hiện vi rút cúm A/H7N9 trên gia cầm, môi trường và trên người.

Tình huống 2: Chưa phát hiện vi rút cúm A/H7N9 trên gia cầm và môi trường, nhưng có người mắc bệnh.

Tình huống 3: Phát hiện vi rút cúm A/H7N9 trên gia cầm hoặc môi trường, nhưng chưa có người mắc bệnh.

Tình huống 4: Phát hiện vi rút cúm A/H7N9 trên gia cầm hoặc môi trường và có người mắc bệnh.

2. Giải pháp chung

a) Tổ chức thực hiện

- Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật tỉnh Sóc Trăng (sau đây gọi tắt là Ban Chỉ đạo tỉnh) làm đầu mối, chỉ đạo quyết liệt việc triển khai đồng bộ các biện pháp ứng phó cúm A/H7N9 trên gia cầm. Thường xuyên báo cáo, cập nhật thông tin về cúm A/H7N9 cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh và đề xuất các biện pháp khẩn cấp phòng, chống dịch trong trường hợp cần thiết. Các sở, ngành thành viên Ban Chỉ đạo tỉnh căn cứ chức năng, nhiệm vụ, chỉ đạo của UBND tỉnh, ưu tiên triển khai ngay các chương trình, đề án, kế hoạch có liên quan.

- Ban Chỉ đạo tỉnh định kỳ tổ chức họp giao ban với Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật cấp huyện; cung cấp thông tin cập nhật về cúm A/H7N9 trên thế giới, trong nước hoặc trong tỉnh cho các cơ quan báo chí.

- Trên cơ sở Kế hoạch này, UBND các huyện, thị xã, thành phố xây dựng, phê duyệt Kế hoạch của địa phương với các hoạt động cụ thể, tương ứng với các tình huống nêu trên; kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật các cấp và phân công trách nhiệm cụ thể cho các thành viên trong việc triển khai các hoạt động cụ thể trong mỗi tình huống; huy động toàn hệ thống chính trị của địa phương tham gia phòng, chống dịch.

b) Giải pháp kỹ thuật

- Kiểm soát việc buôn bán gia cầm, sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc tại các thị trường tiêu thụ gia cầm; kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

- Triển khai lấy mẫu giám sát trên gia cầm được buôn bán tại các chợ, điểm thu gom, tập kết gia cầm và các mẫu môi trường tại địa bàn có nguy cơ cao.

- Triển khai chương trình giám sát hiện nay do USAID, FAO tài trợ; tăng cường giám sát (mở rộng địa bàn, tăng tần suất lấy mẫu giám sát) bằng nguồn ngân sách nhà nước.

- Tăng cường năng lực ngành thú y nhằm ứng phó kịp thời: Tổ chức tập huấn cho cơ quan thú y các địa phương về kỹ thuật lấy mẫu, bảo quản và gửi mẫu giám sát vi rút cúm A/H7N9.

- Các biện pháp can thiệp:

+ Đối với chợ bán gia cầm sống: Định kỳ tổng vệ sinh, tiêu độc, khử trùng, tiêu diệt mầm bệnh; vệ sinh, tiêu độc, khử trùng sau mỗi buổi chợ; vệ sinh và khử trùng phương tiện, dụng cụ vận chuyển, chứa đựng gia cầm; lưu giữ thông tin để truy xuất nguồn gốc (nơi bán, tiêu thụ gia cầm); người buôn bán, vận chuyển và người mua gia cầm cần sử dụng khẩu trang, găng tay, ủng.

+ Đối với cơ sở, điểm giết mổ gia cầm: Sử dụng bảo hộ lao động theo khuyến cáo của ngành y tế khi tiếp xúc và giết mổ gia cầm; không giết mổ gia cầm không rõ nguồn gốc; vệ sinh, tiêu độc khử trùng khu vực giết mổ sau mỗi ca làm việc; vệ sinh và khử trùng phương tiện, dụng cụ vận chuyển gia cầm, sản phẩm gia cầm.

- Tổ chức nghiên cứu, phân tích và đánh giá chuỗi cung ứng gia cầm và sản phẩm gia cầm cho thị trường với đầy đủ các thông tin dịch tễ liên quan từ lò ấp - trang trại - người vận chuyển - chợ buôn bán, lò giết mổ - người phân phối - người tiêu dùng. Lập sơ đồ mạng lưới cung ứng gia cầm và sản phẩm gia cầm trong từng khu vực để phục vụ kế hoạch ứng phó khi cần thiết.

- Trường hợp phát hiện vi rút cúm A/H7N9 trên người tại tỉnh, thực hiện các biện pháp bổ sung khuyến cáo của ngành y tế.

Hiện nay, vi rút cúm A/H7N9 chủ yếu được phát hiện tại Trung Quốc (trên cả gia cầm và người) và nguy cơ xâm nhập vào trong nước qua gia cầm nhập lậu rất cao; vi rút này chưa gây bệnh lâm sàng trên động vật, phương pháp phát hiện duy nhất là lấy mẫu xét nghiệm xác định gia cầm mang trùng; chợ buôn bán gia cầm sống và điểm thu gom, tập kết gia cầm được xác định là nơi lưu trữ và phát tán vi rút; gia cầm, sản phẩm gia cầm vẫn an toàn cho người nếu được giết mổ và chế biến đúng cách.

c) Giải pháp truyền thông

- Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp các sở, ngành liên quan và cơ quan báo chí, Đài Phát thanh Truyền hình xây dựng các thông điệp, chương trình truyền thông với thời lượng, tần suất phù hợp trong từng tình huống; đảm bảo giảm thiểu nguy cơ dịch bệnh và an toàn cho cộng đồng, hạn chế tác động tiêu cực đến nền kinh tế. Đặc biệt nâng cao nhận thức của chính quyền cơ sở, các ban ngành, đoàn thể và nhân dân về sự nguy hiểm của vi rút cúm A/H7N9.

- Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp Sở Y tế và các tổ chức chính trị, chính trị xã hội và đoàn thể triển khai công tác truyền thông về nguy cơ, tác hại của dịch cúm A/H7N9 đối với cộng đồng.

d) Cơ chế tài chính

Ngân sách địa phương đảm bảo kinh phí chỉ đạo, kiểm tra công tác phòng, chống dịch, phòng, chống buôn lậu gia cầm; giám sát, tập huấn, hội nghị, hội thảo, gửi mẫu xét nghiệm, thông tin tuyên truyền, chi phí cho các hoạt động phòng, chống dịch và hỗ trợ chủ gia cầm; triển khai các biện pháp tại chợ mua bán gia cầm, mua sắm dụng cụ, bảo hộ lao động, thuốc sát trùng, vắc xin cúm gia cầm và triển khai tiêu độc khử trùng, tiêu hủy gia cầm và xử lý môi trường.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG CỤ THỂ

1. Tình huống 1: Chưa phát hiện vi rút cúm A/H7N9 trên gia cầm, môi trường và trên người.

a) Mục tiêu: Giảm thiểu nguy cơ xâm nhiễm vi rút cúm A/H7N9 vào tỉnh; đồng thời, phát hiện và khống chế kịp thời nếu vi rút xâm nhập vào tỉnh.

b) Các hoạt động cụ thể

- Kiện toàn và duy trì hoạt động của Ban Chỉ đạo các cấp; thành lập các tổ, đội công tác chuyên trách để ứng phó với cúm gia cầm H7N9; triển khai diễn tập ứng phó các tình huống phát hiện vi rút cúm A/H7N9 trên gia cầm, môi trường.

- Rà soát các chợ, điểm trung chuyển, tập kết gia cầm sống trên địa bàn, các cơ sở giết mổ gia cầm tập trung; đặc biệt giám sát tại các địa bàn có buôn bán gia cầm loại thải, gia cầm không rõ nguồn gốc.

- Chỉ đạo lực lượng công an, quản lý thị trường, chính quyền các xã đấu tranh và xử lý nghiêm các đối tượng buôn bán, vận chuyển gia cầm, sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc; tổ chức tiêu hủy tất cả gia cầm không rõ nguồn gốc.

- Chỉ đạo các cơ quan báo chí của địa phương tăng cường công tác truyền thông về nguy cơ lây nhiễm vi rút cúm gia cầm từ nước ngoài thông qua các hoạt động vận chuyển, buôn bán gia cầm, sản phẩm gia cầm bất hợp pháp. Hướng dẫn các biện pháp phòng tránh lây nhiễm vi rút cúm cho người và các biện pháp sử dụng gia cầm an toàn. Vận động các tổ chức đoàn thể của địa phương cùng tham gia hoạt động tuyên truyền.

- Chỉ đạo ngành thú y địa phương tăng cường công tác lấy mẫu giám sát đối với gia cầm nhập lậu, gia cầm sống bán tại các chợ. Tổ chức tập huấn kỹ thuật cho hệ thống thú y của địa phương.

- Định kỳ triển khai vệ sinh, tiêu độc, khử trùng trên địa bàn những khu vực có nguy cơ cao, đặc biệt chợ buôn bán gia cầm sống.

- Chuẩn bị sẵn sàng kinh phí, vật tư, hóa chất, phương tiện, kịp thời triển khai các biện pháp phòng, chống khi có dịch xảy ra. Chuẩn bị các phương án tiêu hủy gia cầm khi có mẫu dương tính.

- Tổ chức các đoàn kiểm tra giám sát, đôn đốc, hướng dẫn công tác phòng, chống dịch xâm nhập tại các địa bàn có nguy cơ cao.

2. Tình huống 2: Chưa phát hiện vi rút cúm A/H7N9 trên gia cầm và môi trường, nhưng có người mắc bệnh.

a) Mục tiêu: Giảm thiểu nguy cơ vi rút nhân lên và phát tán rộng; hạn chế số ca nhiễm cúm A/H7N9.

b) Các hoạt động cụ thể: Về cơ bản, các hoạt động cụ thể vẫn được triển khai như trong tình huống 1, cần chú trọng thêm các hoạt động sau:

- Địa phương có bệnh nhân mắc bệnh, tăng cường hoạt động Ban Chỉ đạo các cấp để chỉ đạo chung. Thành lập các đoàn công tác chỉ đạo, giám sát chặt chẽ địa bàn có bệnh nhân và những nơi có liên quan về dịch tễ.

- Chỉ đạo hệ thống thú y địa phương tăng cường các hoạt động lấy mẫu giám sát đàn gia cầm và môi trường để xét nghiệm vi rút cúm A/H7N9; tăng cường công tác kiểm dịch tại gốc nhằm cung cấp gia cầm an toàn, có nguồn gốc rõ ràng cho người tiêu dùng.

- Chỉ đạo các cơ quan báo chí của địa phương tuyên truyền các thông điệp do ngành y tế và thú y cung cấp, đảm bảo không gây hoang mang cho cộng đồng.

- Chỉ đạo các ban, ngành chức năng của địa phương tăng cường giám sát việc thực thi các biện pháp kiểm soát việc buôn bán, vận chuyển gia cầm; vệ sinh, tiêu độc, khử trùng trên toàn địa bàn cấp xã có người mắc bệnh.

- Chỉ đạo việc chuẩn bị triển khai các phương án cung cấp thực phẩm thay thế và bình ổn giá.

- Chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện về nhân lực và phân công cụ thể trách nhiệm các đơn vị liên quan; chuẩn bị đủ kinh phí, dụng cụ, hóa chất, địa điểm chôn lấp gia cầm trong trường hợp phát hiện ca bệnh cúm A/H7N9 trên động vật.

3. Tình huống 3 : Phát hiện vi rút cúm A/H7N9 trên gia cầm hoặc môi trường, nhưng chưa có người mắc bệnh.

a) Mục tiêu: Giảm thiểu nguy cơ vi rút nhân lên, phát tán rộng và ngăn ngừa vi rút cúm A/H7N9 lây nhiễm cho người.

b) Các hoạt động cụ thể

Ban hành lệnh cấm buôn bán, vận chuyển gia cầm sống tại các địa bàn có phát hiện vi rút cúm A/H7N9; đồng thời, chỉ đạo các lực lượng chức năng và chính quyền cơ sở tập trung triển khai các biện pháp ứng phó theo hướng dẫn của Trung ương, Ban Chỉ đạo tỉnh.

4. Tình huống 4: Phát hiện vi rút cúm A/H7N9 trên gia cầm hoặc môi trường và có người mắc bệnh.

a) Mục tiêu: Giảm thiểu nguy cơ vi rút nhân lên, phát tán rộng và tiếp tục lây nhiễm cho động vật, cho người.

b) Các hoạt động cụ thể: Triển khai các biện pháp như tình huống 2 và 3. Đề nghị Ban Chỉ đạo Quốc gia hỗ trợ tỉnh trong việc phòng, chống dịch.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Ban Chỉ đạo tỉnh

Làm đầu mối điều phối, chỉ đạo các hoạt động ứng phó khẩn cấp trên toàn tỉnh theo Kế hoạch này. Tùy theo tình hình thực tế và diễn biến của dịch, tham mưu, đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban ngành và địa phương triển khai các biện pháp bổ sung cho phù hợp.

2. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

a) Chi cục Thú y

- Tham mưu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai các hoạt động tương ứng với các tình huống nêu trên.

- Trực tiếp chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra các địa phương trong việc chuẩn bị các điều kiện cần thiết để ứng phó dịch như: Xây dựng kế hoạch ứng phó của địa phương, chuẩn bị vật tư, hóa chất, nhân lực và các phương án cụ thể trong mỗi tình huống.

- Làm đầu mối chỉ đạo triển khai các hoạt động phòng, chống cúm trên gia cầm trên địa bàn tỉnh.

- Ban hành hướng dẫn các biện pháp kỹ thuật trong việc xử lý đàn gia cầm, tiêu độc khử trùng và xử lý địa bàn khi phát hiện vi rút cúm A/H7N9, giết mổ và tiêu thụ gia cầm an toàn.

- Phối hợp Sở Công Thương, Sở Y tế và địa phương tham mưu chính quyền các cấp triển khai các biện pháp xử lý chợ buôn bán gia cầm và các địa bàn khi có mẫu dương tính với cúm A/H7N9.

- Tổ chức thực hiện điều tra ổ dịch, giám sát và xử lý ổ dịch.

- Tham gia xây dựng kế hoạch và tổ chức các hội nghị cấp tỉnh về phòng, chống cúm gia cầm.

- Xây dựng các thông điệp truyền thông và trực tiếp tham gia công tác truyền thông về phòng, chống cúm gia cầm.

- Ban hành hướng dẫn, tổ chức tập huấn và chỉ đạo các địa phương tăng cường áp dụng các biện pháp an toàn dịch bệnh trong chăn nuôi gia cầm.

- Triển khai các nghiên cứu về chuỗi cung ứng thị trường đối với gia cầm, sản phẩm gia cầm.

- Kiểm tra, đôn đốc các địa phương triển khai công tác phòng, chống dịch.

b) Trung tâm Khuyến nông

- Phối hợp Chi cục Thú y xây dựng các thông điệp truyền thông và trực tiếp tham gia công tác truyền thông về phòng, chống cúm gia cầm.

- Kiểm tra, đôn đốc các địa phương triển khai công tác phòng, chống dịch.

3. Sở Y-tế

- Phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn điều tra dịch tễ, giám sát dịch bệnh và triển khai các hoạt động phòng, chống dịch trên người.

- Phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Thông tin và Truyền thông và các cơ quan báo chí xây dựng thông điệp truyền thông, hướng dẫn kỹ thuật và tổ chức tuyên truyền phòng, chống dịch.

- Chủ động triển khai các hoạt động phòng, chống dịch theo Kế hoạch phòng chống dịch cúm trên người của Bộ Y tế và của tỉnh.

4. Sở Tài chính

Phối hợp Sở Kế hoạch và Đầu tư đề xuất, phân bổ nguồn kinh phí phục vụ công tác phòng, chống dịch.

5. Sở Kế hoạch và Đầu tư

Phối hợp Sở Tài chính cân đối nguồn kinh phí triển khai các hoạt động của Kế hoạch.

6. Sở Công Thương

Chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường và các đơn vị có liên quan phối hợp lực lượng thú y, công an, thanh tra giao thông đấu tranh, xử lý các trường hợp buôn bán, vận chuyển gia cầm, sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc trên địa bàn tỉnh.

7. Sở Giao thông vận tải

Chỉ đạo lực lượng thanh tra giao thông và các đơn vị có liên quan phối hợp lực lượng quản lý thị trường, thú y, công an đấu tranh, xử lý các trường hợp buôn bán, vận chuyên gia cầm, sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc tại các bến xe, đầu mối giao thông; nghiêm cấm các phương tiện vận tải vận chuyển gia cầm, sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc; xử lý nghiêm các chủ phương tiện vi phạm.

8. Công an tỉnh

Phối hợp Sở Công Thương, Sở Giao thông vận tải, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đấu tranh, ngăn chặn, xử lý các trường hợp buôn bán, vận chuyển gia cầm, sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc.

9. Sở Tài nguyên và Môi trường

Phối hợp Sở Y tế, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hướng dẫn các biện pháp xử lý vệ sinh môi trường phục vụ công tác phòng, chống dịch.

10. Sở Thông tin và Truyền thông

Chỉ đạo các cơ quan báo chí tổ chức truyền thông về nguy cơ xâm nhập của vi rút cúm A/H7N9 và các biện pháp nhằm giảm thiểu nguy cơ; hướng dẫn các biện pháp phòng tránh lây nhiễm vi rút cho người theo khuyến cáo của ngành y tế và thú y.

11. Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố

- Chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các huyện, Phòng Kinh tế thị xã và thành phố phối hợp các cơ quan của tỉnh và địa phương xây dựng Kế hoạch ứng phó của địa phương, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Giao trách nhiệm cụ thể đến chính quyền các cấp, các ban, ngành của địa phương nhằm triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch cúm gia cầm theo Kế hoạch của tỉnh.

- Chỉ đạo chính quyền các cấp, các ban, ngành của địa phương tăng cường kiểm tra, đôn đốc công tác phòng, chống dịch theo các văn bản chỉ đạo của tỉnh và quy định của pháp luật.

Bản Kế hoạch này sẽ được cập nhật và điều chỉnh thường xuyên, kịp thời tùy theo diễn biến của tình hình dịch trên địa bàn tỉnh, trong nước và trên thế giới, và những thông tin khoa học cập nhật về vi rút cúm gia cầm; đồng thời, điều chỉnh cho phù hợp với quá trình triển khai công tác phòng, chống dịch thực tế.

Yêu cầu Thủ trưởng các sở, ban ngành, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị liên quan triển khai thực hiện nghiêm túc Kế hoạch này.