QUYẾT ĐỊNH

PHÊ DUYỆT CHƯƠNG TRÌNH SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG, TÀI NGUYÊN TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ TRONG HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG

BỘ TRƯỞNG BỘ XÂY DỰNG

Căn cứ Luật thực hành tiết kiệm chống lãng phí được Quốc hội thông qua ngày 29/11/2005;
Căn cứ Nghị định số 17/2008/NĐ-CP ngày 04/2/2008 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Xây dựng;
Căn cứ Nghị định số 102/2003/NĐ-CP ngày 3/9/2003 của Chính phủ về “Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả”;
Căn cứ Quyết định số 79/2006/QĐ-TTg ngày 14/4/2006 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả;
Theo đề nghị của Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ,

QUYẾT ĐỊNH

Điều 1. Phê duyệt Chương trình sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả trong hoạt động Xây dựng.

Điều 2. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký.

Điều 3. Chánh văn phòng, Giám đốc các Sở Xây dựng, Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc Bộ và Thủ trưởng các đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này.

CHƯƠNG TRÌNH

SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG, TÀI NGUYÊN TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ TRONG HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG

I. SỰ CẦN THIẾT BAN HÀNH CHƯƠNG TRÌNH

Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển kinh tế của đất nước, tốc độ tăng trưởng của các đơn vị doanh nghiệp nói riêng và của ngành Xây dựng nói chung cũng đạt mức cao, từ 12-16%/năm. Đi đôi với sự tăng trưởng của sản xuất, mức tiêu thụ năng lượng và tài nguyên thiên nhiên trong các khu vực xây dựng ngày càng gia tăng và rất khó kiểm soát. Theo số liệu nghiên cứu, hiện nay tổng năng lượng tiêu dùng trong khu vực xây dựng ước tính chiếm khoảng từ 20-24% tổng năng lượng quốc gia. Kinh nghiệm của nhiều nước trên thế giới đã cho thấy, nếu quản lí tốt khâu thiết kế xây dựng công trình theo hướng sử dụng năng lượng có hiệu quả sẽ tiết kiệm được từ 20 đến 30% năng lượng tiêu thụ trong khu vực này. Đối với các nguồn tài nguyên thiên nhiên phục vụ sản xuất vật liệu xây dựng và tiêu dùng của xã hội, việc gia tăng khai thác và sử dụng lãng phí thất thoát đang làm suy giảm, cạn kiệt nguồn tài nguyên có hạn và gây ra những tác động xấu đến cảnh quan, môi trường.

Để nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, ngày 3/9/2003, Chính phủ đã ban hành Nghị định 102/2003/NĐ-CP về “Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả”. Trong nội dung của Nghị định có chương đề cập đến vấn đề sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các công trình xây dựng. Ngày 29/11/2005, Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam cũng thông qua Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, trong đó yêu cầu thực hiện việc sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả trong hoạt động sản xuất kinh doanh và tiêu dùng.

Tháng 11 năm 2005, Bộ Xây dựng đã ban hành Quy chuẩn Xây dựng Việt Nam QCXDVN “Các công trình xây dựng sử dụng năng lượng có hiệu quả”. Quy chuẩn này là văn bản pháp quy kỹ thuật, quy định yêu cầu kỹ thuật tối thiểu bắt buộc phải tuân thủ để sử dụng năng lượng có hiệu quả khi thiết kế xây dựng mới hoặc cải tạo các công trình thương mại, trụ sở cơ quan hành chính nhà nước, nhà ở cao tầng, văn phòng, khách sạn lớn có sử dụng điều hoà không khí, các thiết bị sử dụng nhiều năng lượng.

Ngày 14/4/2006, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 79/2006/QĐ-TTg về việc phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, giao cho Bộ Công nghiệp chủ trì thực hiện có sự tham gia phối hợp của một số Bộ ngành có liên quan. Toàn bộ Chương trình có 6 nhóm nội dung chính, trong đó Bộ Xây dựng được giao chủ trì thực hiện nhóm nội dung 5 về “Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các toà nhà”.

Ngành công nghiệp xây dựng Việt Nam đang đứng trước những cơ hội và thách thức trong quá trình hội nhập quốc tế. Vấn đề tiết kiệm và sử dụng có hiệu quả nguyên nhiên liệu đầu vào và năng lượng sẽ có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc giảm giá thành và nâng cao sức cạnh tranh của các doanh nghiệp. Để triển khai Luật thực hành tiết kiệm chống lãng phí và thực hiện sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả đối với các lĩnh vực quản lý nhà nước của ngành Xây dựng, Bộ Xây dựng xây dựng Chương trình sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả của ngành xây dựng. Chương trình được triển khai từ 2007 – 2010 và sẽ nâng cấp mở rộng trong giai đoạn 2010 – 2020.

II. MỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG TRÌNH

1. Mục tiêu tổng quát

- Chương trình sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả của ngành Xây dựng bao gồm các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức đối với tất cả cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành xây dựng, triển khai các biện pháp khuyến khích, thúc đẩy nghiên cứu khoa học, phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật và phát triển công nghệ kỹ thuật xây dựng, thực hiện các chế tài quản lý đồng bộ nhằm từng bước triển khai có hiệu quả việc sử dụng năng lượng, tài nguyên trong mọi lĩnh vực hoạt động của ngành Xây dựng.

- Góp phần thực hiện chiến lược tiết kiệm năng lượng và tài nguyên quốc gia.

- Thông qua các hoạt động của Chương trình, từng bước giảm tỷ lệ thất thoát lãng phí, giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, tăng sức cạnh tranh của doanh nghiệp, cải thiện đời sống người lao động và bảo vệ môi trường.

2. Mục tiêu cụ thể

- Nâng cao hiệu quả sử dụng, giảm mức tiêu thụ và thất thoát để đến năm 2010 phấn đấu tiết kiệm từ 5 % đến 7% tổng mức tiêu thụ năng lượng trong toàn ngành, giảm tỷ lệ thất thoát và lãng phí trong việc cung cấp nước sạch xuống dưới mức 25% vào năm 2010 và giảm tỷ lệ thất thoát nguyên vật liệu xuống dưới 5% trong các hoạt động quản lý, sản xuất, kinh doanh của các đơn vị cơ sở trong toàn ngành.

- Xây dựng và ban hành được các quy chuẩn, tiêu chuẩn, văn bản hướng dẫn, tài liệu tuyên truyền về sử dụng tiết kiệm năng lượng, nước sạch và các nguồn tài nguyên trong các hoạt động của ngành Xây dựng.

- Trình độ chuyên môn và kiến thức về tiết kiệm năng lượng của cán bộ và công chức trong toàn ngành được nâng cao thông qua việc phổ biến, tập huấn, đào tạo, tuyên truyền các nội dung của Quy chuẩn Xây dựng Việt Nam "Các công trình xây dựng sử dụng năng lượng có hiệu quả" và các văn bản có liên quan; áp dụng và thực hiện các nội dung yêu cầu cần tuân thủ của Quy chuẩn trong các lĩnh vực của ngành.

- Nghiên cứu phát triển và chuyển giao được các công nghệ mới, ứng dụng các loại vật liệu mới, công nghệ mới tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm tài nguyên và thân thiện với môi trường trong các lĩnh vực của ngành.

- Xây dựng được và đưa vào hoạt động có nề nếp các mô hình quản lý và sử dụng tiết kiệm hiệu quả nguồn năng lượng, nước sạch trong các toà nhà để nhân rộng theo các giải pháp và phương thức quản lý

- Thành lập được 02 trung tâm tiết kiệm năng lượng trong các đơn vị sự nghiệp hiện có của ngành để tham gia thực hiện công tác tư vấn, thiết kế, đào tạo, nghiên cứu, chuyển giao công nghệ về nâng cao hiệu suất sử dụng năng lượng và nguyên vật liệu.

III. NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG CHÍNH CỦA CHƯƠNG TRÌNH:

1. Nhóm nội dung I: Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các toà nhà cao tầng và thương mại

Mục tiêu

- Thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về tiết kiệm năng lượng (theo Quyết định số 79/2006/QĐ-TTg ngày 14/4/2006 của Thủ tướng Chính phủ)

- Đưa Quy chuẩn Xây dựng Việt Nam "Các công trình xây dựng sử dụng năng lượng có hiệu quả” vào ứng dụng rộng rãi trong xây dựng.

Nội dung

a) Nội dung 1:

- Tổ chức tập huấn và phổ biến thông tin về Quy chuẩn Xây dựng Việt Nam “Các công trình sử dụng năng lượng có hiệu quả”, nâng cao nhận thức của các đối tác tham gia trong hoạt động xây dựng trên lãnh thổ Việt Nam về tiết kiệm năng lượng trong xây dựng.

- Tổ chức tập huấn, giới thiệu các giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các công trình xây dựng, bao gồm các nội dung liên quan đến công tác tư vấn, giám sát, thẩm định, cấp phép công trình cho cán bộ các Sở Xây dựng địa phương.

- In ấn và phổ biến các tài liệu tuyên truyền, tờ rơi về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, phổ biến đến các đơn vị và người lao động trong ngành Xây dựng.

- Nâng cao năng lực và triển khai hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong công tác thiết kế xây dựng các công trình xây dựng cao tầng và thương mại.

Đơn vị chủ trì: Viện Khoa học Công nghệ; Trường Đại học Kiến trúc HN

b) Nội dung 2:

- Xây dựng 05 mô hình quản lý năng lượng mẫu và đưa vào hoạt động có nề nếp công tác quản lý sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các công trình xây dựng, đặc biệt nhà cao tầng, văn phòng cao ốc, khách sạn cao tầng, các trung tâm thương mại, siêu thị; Theo dõi, đánh giá hiệu quả.

Đơn vị chủ trì: Trường đại học Kiến trúc Hà Nội; Viện KHCN XD

c) Nội dung 3:

- Cải tạo thí điểm một số công trình nhà cao tầng, hỗ trợ một số công trình xây mới áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng.

Đơn vị chủ trì: Viện Khoa học Công nghệ xây dựng; Tổng công ty đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD).

d) Nội dung 4:

- Tăng cường năng lực trang thiết bị cho một số tổ chức dịch vụ năng lượng được chọn trong cả nước, làm đầu mối thực hiện các hoạt động tư vấn, kiểm toán năng lượng, thực hiện chuyển giao công nghệ tiết kiệm năng lượng trong công trình xây dựng: xây dựng 02 Trung tâm tư vấn thiết kế tiết kiệm năng lượng từ những đơn vị sự nghiệp có sẵn tại Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội và Trường Đại học Kiến trúc TP Hồ Chí Minh (đề án).

Đơn vị chủ trì: Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội và Trường Đại học Kiến trúc TP. Hồ Chí Minh.

e) Nội dung 5:

- Xây dựng và triển khai cuộc vận động thực hiện “Công trình xanh” tiết kiệm năng lượng tại các cơ quan và doanh nghiệp trong cả nước.

Đơn vị chủ trì: Vụ KHCN; Tạp chí Xây dựng

f) Nội dung 6:

- Xây dựng 01 dự án thí điểm về công trình xanh và 01 làng kiến trúc sinh thái (sử dụng năng lượng mới, năng lượng tái tạo) để làm mô hình trình diễn từ nguồn ngân sách KHCN, kinh phí sự nghiệp môi trường và các nguồn vốn khác.

Đơn vị chủ trì: Viện nghiên cứu Kiến trúc; Viện QHXD; Các doanh nghiệp đầu tư XD.

2. Nhóm II: Nghiên cứu, xây dựng các hướng dẫn quy hoạch, thiết kế kiến trúc nhằm sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

Mục tiêu

Rà soát đưa nội dung tiết kiệm và sử dụng năng lượng có hiệu quả vào trong các quy chuẩn, tiêu chuẩn quy phạm về quy hoạch đô thị và tiêu chuẩn thiết kế các công trình dân dụng và công nghiệp.

Nội dung

a) Nội dung 1:

- Nghiên cứu, ban hành các hướng dẫn giải pháp hợp lý trong quy hoạch xây dựng đô thị nhằm tiết kiệm năng lượng và hiệu quả; Đảm bảo tận dụng tối đa và khai thác triệt để điều kiện khí hậu, địa hình tự nhiên, đặc điểm vùng miền trên phạm vi lãnh thổ nhằm tiết kiệm năng lượng sử dụng trong việc lập quy hoạch xây dựng.

Đơn vị chủ trì: Viện Quy hoạch xây dựng đô thị và nông thôn

b) Nội dung 2:

- Hướng dẫn thiết kế kiến trúc và sử dụng vật liệu cách nhiệt, trang trí nội thất, kết cấu ngoài nhà nhằm sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả; Đảm bảo việc tổ chức không gian ngôi nhà tổ hợp khối công trình có độ tối ưu, tận dụng khí hậu tự nhiên, lợi dụng năng lượng tự nhiên trong xây dựng đô thị; Đảm bảo sử dụng hiệu quả vật liệu cách nhiệt, vật liệu chống cháy trong xây dựng công trình; Đảm bảo sử dụng vật liệu nội thất cho công trình nhằm tiết kiệm năng lượng làm mát, năng lượng chiếu sáng và trang trí.

Đơn vị chủ trì: Viện Nghiên cứu Kiến trúc; Viện KHCN XD

3. Nhóm III. Tái chế, tái sử dụng phế thải, khí thải

Mục tiêu

Nghiên cứu lựa chọn, chuyển giao công nghệ và áp dụng các tiến bộ KHCN trong tận dụng nhiệt khí thải các nhà máy xi măng, nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng và tái sử dụng, tái chế phế thải làm nguyên, nhiên liệu trong sản xuất vật liệu xây dựng

Nội dung

a) Nội dung 1:

- Tận dụng, sử dụng phế thải làm nguyên, nhiên liệu trong sản xuất vật liệu xây dựng nhằm: tiết kiệm tài nguyên, giải quyết môi trường, mở rộng phạm vi sử dụng nguyên liệu cho ngành vật liệu xây dựng; Đề xuất cơ chế chính sách khuyến khích việc sử dụng phế thải làm nguyên, nhiên liệu cho sản xuất vật liệu xây dựng.

Đơn vị chủ trì: Viện Vật liệu Xây dựng

b) Nội dung 2:

- Nghiên cứu, sản xuất thử nghiệm và ứng dụng rộng rãi các vật liệu thay thế gỗ, gạch đất sét nung

Đơn vị chủ trì: Viện Vật liệu Xây dựng

c) Nội dung 3:

- Tổng kết, đánh giá hiệu quả hệ thống phát điện sử dụng nhiệt khí thải của Công ty Xi măng Hà Tiên II; Tổ chức hội thảo, trao đổi kinh nghiệm và triển khai rộng đầu tư các trạm phát điện tận dụng nhiệt khí thải trong công nghiệp xi măng; Xây dựng mô hình, áp dụng vào các nhà máy xi măng trên cả nước

Đơn vị chủ trì: Tổng Công ty xi măng Việt Nam

d) Nội dung 4:

- Nghiên cứu, xử lý rác thải thành nhiên liệu đốt trong công nghiệp sản xuất Vật liệu Xây dựng.

Đơn vị chủ trì: Viện Vật liệu Xây dựng; Công ty môi trường đô thị Hà Nội.

4. Nhóm IV: Chương trình tiết kiệm nước

Mục tiêu

Phấn đấu giảm tỷ lệ thất thoát, thất thu nước trung bình trên toàn quốc xuống còn 25% vào năm 2010 và 15% vào năm 2015.

Nội dung

a) Nội dung 1:

- Giải pháp thiết kế và cải tạo mạng lưới cấp nước đô thị. Tiết kiệm và chống thất thoát, thất thu trong hệ thống cung cấp nước sạch tại các đô thị

Đơn vị chủ trì: Công ty Cổ phần nước và môi trường Việt Nam

b) Nội dung 2:

- Cung cấp cho thị trường những sản phẩm trang thiết bị cấp nước và vệ sinh tiết kiệm nước.

Đơn vị chủ trì: Tổng Công ty thuỷ tinh và gốm Xây dựng

IV. THỜI GIAN THỰC HIỆN CỦA CHƯƠNG TRÌNH:

Thời gian thực hiện của Chương trình từ năm 2008 đến năm 2015

V. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN:

1. Giải pháp về tài chính:

- Nguồn vốn từ ngân sách nhà nước: Bao gồm nguồn vốn của Chương trình mục tiêu quốc gia sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2008 - 2015; kinh phí ngân sách khoa học công nghệ; kinh phí sự nghiệp bảo vệ môi trường; kinh phí ngân sách sự nghiệp kinh tế hàng năm của Bộ Xây dựng; Quỹ hỗ trợ phát triển KHCN ngành Xây dựng.

- Nguồn vốn tài trợ của tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.

- Nguồn vốn tự có của các đơn vị cơ sở, các cơ quan trong ngành Xây dựng

2. Giải pháp về đầu tư khoa học công nghệ và đào tạo:

- Đầu tư, xây dựng, tăng cường cơ sở vật chất và nhân lực cho 2 Trung tâm tư vấn thiết kế, nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ về tiết kiệm năng lượng trong xây dựng tại Hà nội và Tp Hồ Chí Minh từ năm 2008 - 2010.

- Tổ chức tập huấn, đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý, cán bộ kỹ thuật, người lao động trong toàn ngành nhằm nâng cao ý thức sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả.

- Đầu tư nghiên cứu, sản xuất, ứng dụng các loại sản phẩm mới, vật liệu mới nhằm tiết kiệm năng lượng và tài nguyên, thân thiện với môi trường.

- Đầu tư xây dựng các dự án thí điểm, mô hình điểm về sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả để làm mô hình trình diễn, triển khai nhân rộng.

3. Giải pháp về hợp tác quốc tế:

- Xây dựng danh mục và nội dung các đề xuất dự án ODA, dự án hợp tác với quốc tế về lĩnh vực sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả để vận động tài trợ.

- Tranh thủ khai thác sự hỗ trợ của một số tổ chức quốc tế như: Danida (Đan Mạch), SIDA (Thụy Điển), UNDP, WB, Nedo (Nhật Bản), EC

- Tăng cường hợp tác đào tạo, tổ chức và tham gia các hội thảo khoa học trong và ngoài nước về lĩnh vực sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả.

- Tăng cường hợp tác với các công ty nước ngoài trong việc hợp tác nghiên cứu, chuyển giao công nghệ sản xuất, phổ biến ứng dụng các sản phẩm mới, vật liệu mới sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả.

- Phối hợp với Bộ Công nghiệp và các đối tác nước ngoài có liên quan tổ chức các cuộc thi thiết kế công trình xanh và xét trao giải thưởng ASEAN cho các toà nhà tiết kiệm năng lượng, làng kiến trúc sinh thái.

VI. TỔ CHỨC THỰC HIỆN:

- Vụ Khoa học Công nghệ: Là đơn vị thường trực có trách nhiệm triển khai các dự án trong kế hoạch KHCN và môi trường hàng năm, thường xuyên theo dõi, đôn đốc, tổng hợp và báo cáo kết quả hoạt động của các đơn vị cơ sở về vấn đề sử dụng năng lương, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả để báo cáo lãnh đạo Bộ; Là đầu mối phối hợp với Bộ Công nghiệp chủ trì triển khai thực hiện 02 đề án trong nhóm nội dung 5 về "Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các toà nhà" trong Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

- Vụ Kinh tế Tài chính: Cân đối và bố trí ngân sách hàng năm chi cho các hoạt động của Chương trình sử dụng năng lương, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả ngành Xây dựng.

- Văn phòng Bộ, các Cục, Vụ, Viện và đơn vị có liên quan: Theo chức năng quản lý nhà nước và nhiệm vụ được phân công trong các nhóm nội dung và dự án cụ thể của Chương trình chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan triển khai thực hiện các nội dung của Chương trình.

- Các đơn vị sự nghiệp KHCN, đào tạo và các doanh nghiệp trong ngành xây dựng các đề án cụ thể theo nội dung được phân công chủ trì nhằm thực hiện mục tiêu sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả; Định kỳ báo cáo kết quả các hoạt động lên lãnh đạo Bộ Xây dựng.