1- Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của Đảng, Nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội

- Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý trung, cao cấp của hệ thống chính trị, lãnh đạo chủ chốt của các đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp nhà nước về: Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; những quan điểm, chủ trương và đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước; những vấn đề lý luận và thực tiễn mới trong nước và trên thế giới, khoa học chính trị; khoa học lãnh đạo, quản lý.

- Đào tạo cao cấp lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý đương chức và trong quy hoạch.

- Bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới cho cán bộ giữ các chức danh lãnh đạo, quản lý của các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị theo phân công, phân cấp.

- Đào tạo, bồi dưỡng giảng viên, nghiên cứu viên và các đối tượng khác về các chuyên ngành khoa học chính trị, khoa học lãnh đạo quản lý và một số ngành khoa học xã hội.

- Đào tạo, bồi dưỡng chuyên ngành cho cán bộ làm công tác báo chí và truyền thông, tuyên giáo, tổ chức, kiểm tra, dân vận, văn phòng, tôn giáo… của hệ thống chính trị.

2- Nghiên cứu khoa học

- Nghiên cứu lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nghiên cứu khoa học chính trị, khoa học lãnh đạo quản lý, một số ngành khoa học xã hội; tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.

- Nghiên cứu, biên soạn lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam và lịch sử phong trào cách mạng thế giới.

- Nghiên cứu, xây dựng, bổ sung chương trình, nội dung, tổ chức biên soạn, chỉnh lý các giáo trình, tài liệu học tập cho các chương trình đào tạo, bồi dưỡng của Học viện.

3- Tham mưu, đề xuất, cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho Đảng, Nhà nước trong việc hoạch định đường lối xây dựng và phát triển đất nước, đổi mới tổ chức và hoạt động của hệ thống chính trị.

4- Chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng, hướng dẫn và thống nhất quản lý việc thực hiện chương trình, nội dung đào tạo và bồi dưỡng; phương pháp giảng dạy và học tập; nghiên cứu khoa học; quy chế quản lý đào tạo; đào tạo, bồi dưỡng giảng viên của các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

5- Chủ trì, phối hợp hướng dẫn việc nghiên cứu, biên soạn và tham gia thẩm định lịch sử Đảng của các địa phương, các bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương; tài liệu về thân thế, sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng và Nhà nước.

6- Hợp tác quốc tế trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và nghiên cứu khoa học với các cơ quan đào tạo và nghiên cứu khoa học của các nước, các đảng cộng sản và công nhân, các lực lượng cánh tả và tiến bộ, các chính đảng và đảng cầm quyền ở các nước trên thế giới.

7- Quản lý tổ chức bộ máy, biên chế và cán bộ, công chức, viên chức; thực hiện các chế độ, chính sách, đào tạo, bồi dưỡng, thi đua, khen thưởng và kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức của Học viện theo phân công, phân cấp.

8- Quản lý tài chính, tài sản; quyết định và chịu trách nhiệm về các dự án đầu tư thuộc thẩm quyền theo quy định.

9- Xuất bản và phát hành tạp chí, bản tin, các ấn phẩm khoa học, tài liệu phục vụ cho hoạt động đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và nghiên cứu khoa học của Học viện theo quy định của Đảng và Nhà nước.

10- Thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn được Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Chính phủ giao

- Đào tạo đại học và sau đại học thuộc lĩnh vực đào tạo của Học viện.

- Quản lý, cấp văn bằng, chứng chỉ thuộc lĩnh vực đào tạo, bồi dưỡng của Học viện theo quy định của Đảng và Nhà nước.

- Thực hiện các nhiệm vụ khác do Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Chính phủ giao.

1- Lãnh đạo Học viện

Giám đốc do Bộ Chính trị phân công; các phó giám đốc do Ban Bí thư xem xét, quyết định.

2- Các vụ, đơn vị chức năng trực thuộc

1. Vụ Tổ chức - Cán bộ

2. Vụ Quản lý đào tạo

3. Vụ Quản lý khoa học

4. Vụ Các trường chính trị

5. Vụ Hợp tác quốc tế

6. Vụ Kế hoạch - Tài chính

7. Ban Thanh tra

8. Văn phòng Học viện

9. Văn phòng Đảng - Đoàn thể

10. Trung tâm khảo thí và đảm bảo chất lượng đào tạo

3- Các đơn vị nghiên cứu, giảng dạy và các đơn vị sự nghiệp trực thuộc

1. Viện Triết học

2. Viện Kinh tế chính trị học

3. Viện Kinh tế

4. Viện Chủ nghĩa xã hội khoa học

5. Viện Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng

6. Viện lịch sử Đảng

7. Viện Xây dựng Đảng

8. Viện Chính trị học

9. Viện Nhà nước và Pháp luật

10. Viện Văn hóa và Phát triển

11. Viện Quan hệ quốc tế

12. Viện Nghiên cứu quyền con người

13. Viện Xã hội học

14. Viện Nghiên cứu tôn giáo, tín ngưỡng

15. Viện lãnh đạo học và Chính sách công

16. Viện Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý

17. Viện Thông tin khoa học

18. Tạp chí Lý luận chính trị

19. Nhà xuất bản Lý luận chính trị

4- Các học viện trực thuộc

1. Học viện Chính trị khu vực I (đặt tại thành phố Hà Nội)

2. Học viện Chính trị khu vực II (đặt tại thành phố Hồ Chí Minh)

3. Học viện Chính trị khu vực III (đặt tại thành phố Đà Nẵng)

4. Học viện Chính trị khu vực IV (đặt tại thành phố Cần Thơ)

5. Học viện Báo chí và Tuyên truyền (đặt tại thành phố Hà Nội)

Các Học viện Chính trị khu vực và Học viện Báo chí và Tuyên truyền có tổ chức bộ máy, biên chế và chế độ, chính sách phù hợp để phát huy tính chủ động, tích cực trong các mặt công tác.

Lãnh đạo và chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của các Học viện Chính trị khu vực và Học viện Báo chí và Tuyên truyền do Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh quyết định.

5- Về biên chế

- Ban Tổ chức Trung ương chủ trì, thống nhất với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh xác định số lượng biên chế trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, tiêu chuẩn chức danh và vị trí việc làm của cán bộ, công chức, viên chức.

- Ngoài số biên chế theo quy định, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh được thực hiện chế độ cộng tác viên nghiên cứu khoa học, giảng viên kiêm nhiệm.