HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN TỈNH BẠC LIÊU
KHÓA VIII, KỲ HỌP THỨ 15

Xét Tờ trình số 40/TTr-UBND ngày 30 tháng 3 năm 2016 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc thông qua Nghị quyết về quy định một số nội dung xây dựng Quy ước của khóm, ấp trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu; Báo cáo thẩm tra của Ban Văn hóa - Xã hội và ý kiến của Đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh,

QUYẾT NGHỊ:

NỘI DUNG

XÂY DỰNG QUY ƯỚC CỦA KHÓM, ẤP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẠC LIÊU
(Ban hành kèm theo Nghị quyết số 02/2016/NQ-HĐND ngày 01 tháng 4 năm 2016 của Hội đồng nhân dân tỉnh Bạc Liêu)

I. NỘI DUNG QUY ƯỚC KHÓM, ẤP

1. Phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân; xây dựng nông thôn mới, xây dựng đô thị; bảo vệ môi trường; bảo vệ và phát triển rừng

a) Phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân:

Đề ra các biện pháp nhằm phát triển kinh tế, sản xuất, kinh doanh, dịch vụ; duy trì và phát triển các làng nghề, ngành nghề truyền thống của nhân dân địa phương; có biện pháp giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau về vốn, truyền đạt, phổ biến kinh nghiệm sản xuất, chăn nuôi, trồng trọt, dạy nghề, tạo việc làm,... nhằm nâng cao thu nhập cho mỗi gia đình và cộng đồng dân cư trong khóm, ấp.

Hỗ trợ tạo điều kiện giúp đỡ các hộ gia đình nghèo, cận nghèo phát triển kinh tế, nâng cao đời sống để thoát nghèo và thoát nghèo bền vững.

b) Xây dựng nông thôn mới, xây dựng đô thị:

Đề ra các nội dung, biện pháp vận động nhân dân tích cực hưởng ứng, thực hiện Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới; vận động nhân dân tự nguyện hiến đất, đóng góp kinh phí, công lao động,... để xây dựng đường giao thông nông thôn và các công trình công cộng.

Đề ra biện pháp bảo vệ, duy trì, giữ gìn đường, xóm; bảo vệ không gian, kiến trúc, cảnh quan đô thị; xây dựng tuyến phố văn minh, xanh, sạch, sáng, đường thông, hè thoáng.

c) Bảo vệ môi trường, bảo vệ và phát triển rừng:

Đề ra biện pháp thích hợp nhằm vận động, khuyến khích các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân tích cực tham gia bảo vệ môi trường, bao gồm:

- Bảo vệ nguồn nước ao, hồ, sông, rạch; không vứt rác, đổ, xả chất thải, nước thải, xác súc vật (gọi chung là rác thải),... ra nơi công cộng hoặc ra các nguồn nước; mỗi gia đình, tổ chức phải có biện pháp thu gom rác thải bảo đảm vệ sinh nơi ở và vệ sinh công cộng.

- Việc chăn nuôi gia súc, gia cầm phải bảo đảm hợp vệ sinh, không được thả rông gia súc, gia cầm tại những nơi tập trung đông dân cư, thành thị; thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, không làm lây lan dịch bệnh. Việc sử dụng các thức ăn, hóa chất trong chăn nuôi, trồng trọt và chế biến, bảo quản, tiêu thụ sản phẩm phải bảo đảm đúng quy trình tiêu chuẩn kỹ thuật, không làm ảnh hưởng đến sức khỏe con người, không gây ô nhiễm môi trường.

- Đề ra các biện pháp nhằm bảo vệ mùa màng; sử dụng đất đúng mục đích, tận dụng đất đai được giao để thâm canh tăng gia sản xuất, không bỏ đất hoang hóa; bảo đảm vệ sinh an toàn trong việc sử dụng thuốc trừ sâu,...

- Bảo vệ đê điều, đập nước, kênh mương, đường dây tải điện, đường dây thông tin liên lạc, hệ thống đèn chiếu sáng đô thị, cây xanh, các công trình công cộng (nếu có), tiết kiệm điện, nước.

- Đối với khóm, ấp có rừng, Quy ước cần đề ra các biện pháp nhằm bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ động vật hoang dã, quy định quyền và nghĩa vụ của các thành viên cộng đồng trong quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ nguồn tài nguyên khoáng sản theo quy định của pháp luật; không tham gia khai thác, vận chuyển, mua bán, tiêu thụ khoáng sản, các sản phẩm từ rừng trái pháp luật.

2. Xây dựng và phát triển xã hội lành mạnh trên lĩnh vực giáo dục - đào tạo; văn hóa; thực hiện chính sách dân số, gia đình, trẻ em, bảo vệ chăm sóc sức khỏe nhân dân

a) Về giáo dục - đào tạo:

Đề ra biện pháp vận động các hộ gia đình trong khóm, ấp chăm lo, tạo điều kiện cho con em được đi học đúng độ tuổi; xóa mù chữ và chống tái mù chữ (nếu có); người trong độ tuổi lao động được đào tạo nghề, có việc làm và thu nhập ổn định; tích cực tham gia khuyến học, khuyến nghề, gia đình, dòng họ khuyến học, xây dựng quỹ khuyến học.

b) Về văn hóa:

- Đề ra các biện pháp nhằm bảo đảm giữ gìn và phát huy thuần phong mỹ tục, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, trong ứng xử, giao tiếp, ăn ở, đi lại, xóa bỏ hủ tục, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; phát triển các hoạt động văn hóa lành mạnh.

- Xây dựng và phát huy tình làng, nghĩa xóm, đoàn kết, tương thân, tương ái, hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng dân cư (tổ chức thăm hỏi khi ốm đau, hoạn nạn, gia đình có việc hiếu, việc hỷ,...).

- Bảo vệ và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa; khôi phục, duy trì và phát triển các ngành nghề thủ công truyền thống; bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa truyền thống dân tộc.

- Đẩy mạnh thực hiện và nâng cao chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, hàng năm tổ chức “Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư” vào dịp kỷ niệm ngày thành lập Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam (18/11); tổ chức đăng ký, bình xét danh hiệu “Ấp văn hóa, khóm văn hóa”, “Gia đình văn hóa” theo quy định; đồng thời, đề ra tỷ lệ hàng năm hộ gia đình trong khóm, ấp đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa”. Tùy theo điều kiện địa phương, đơn vị có thể quy định thêm cho phù hợp đảm bảo đúng quy định của nhà nước.

- Xây dựng và duy trì hoạt động của Nhà Văn hóa khóm, ấp, Khu thể thao, đội văn nghệ quần chúng và các loại hình câu lạc bộ văn hóa; đối với khóm, ấp có Nhà Văn hóa thì khuyến khích xây dựng tủ sách pháp luật, ngăn sách pháp luật, vận động nhân dân ủng hộ sách, báo, tạp chí và tham gia đọc sách.

c) Thực hiện chính sách dân số, gia đình, trẻ em; bảo vệ chăm sóc sức khỏe nhân dân:

- Thực hiện chính sách dân số, gia đình, trẻ em; bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân.

- Đề ra các biện pháp và vận động nhân dân trong khóm, ấp thực hiện các biện pháp nhằm thực hiện tốt chính sách về dân số, kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản, xây dựng quy mô gia đình ít con theo quy định của pháp luật; phụ nữ trong thời kỳ mang thai thực hiện khám thai, tiêm phòng đầy đủ và sinh con tại các cơ sở y tế.

- Trẻ em trong độ tuổi được tiêm chủng mở rộng đầy đủ; bảo vệ trẻ em không bị lạm dụng tình dục; khuyến khích con cháu chăm học, chăm làm, thật thà, lễ phép, hiếu thảo, kính trọng ông, bà, cha mẹ, thầy cô; ông, bà, cha, mẹ sống mẫu mực, làm gương cho con cháu noi theo, dạy dỗ, nuôi dưỡng con, cháu trở thành người có ích cho gia đình và xã hội.

- Khuyến khích, vận động nhân dân tích cực xây dựng gia đình hòa thuận, hạnh phúc, tiến bộ; không tảo hôn, không kết hôn cận huyết thống; phòng, chống bạo lực gia đình; vận động nhân dân trong khóm, ấp khi bị ốm đau đến cơ sở y tế để khám bệnh, chữa bệnh, tham gia các hình thức bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội phù hợp; luyện tập thể dục thể thao, không sử dụng chất ma túy, không hút thuốc lá, hạn chế uống rượu, bia.

3. Bảo vệ an ninh, trật tự an toàn xã hội; phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội

- Đề ra các biện pháp giúp nhân dân trong khóm, ấp tuân thủ thực hiện tốt các đường lối, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước; chấp hành tốt việc đăng ký thường trú, tạm trú, đăng ký thay đổi nơi cư trú theo quy định của pháp luật; chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về đăng ký hộ tịch.

- Tập trung chỉ đạo và nâng cao chất lượng, hiệu quả “Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”; hàng năm, tổ chức đăng ký bình xét công nhận hộ gia đình, khóm, ấp đạt chuẩn “An toàn về an ninh trật tự” theo quy định.

- Đề ra các biện pháp bảo vệ trật tự, trị an trên địa bàn; tham gia phòng ngừa, đấu tranh phòng, chống tội phạm và các tệ nạn xã hội; phòng, chống việc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để trục lợi, gây mất trật tự trị an, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc; tham gia quản lý, giám sát, giáo dục, giúp đỡ người lầm lỗi tại cộng đồng dân cư.

- Đề ra các biện pháp nhằm vận động nhân dân nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật về an toàn giao thông, không lấn chiếm hành lang đường bộ, lòng đường, hè phố, không phơi rơm, rạ và các sản vật trên đường giao thông; thực hiện phòng, chống cháy nổ.

- Không khiếu kiện đông người, vượt cấp hoặc tụ tập đông người, gây mất trật tự an ninh.

4. Phát huy quyền làm chủ của nhân dân; xây dựng hệ thống chính trị, tổ chức tự quản, các tổ chức đoàn thể khóm, ấp vững mạnh

a) Phát huy quyền làm chủ của nhân dân:

Quy ước đề ra các biện pháp, phương thức thích hợp giúp dân cư trên địa bàn khóm, ấp tham gia quản lý nhà nước, quản lý xã hội, bảo đảm và phát huy quyền tự do, dân chủ của nhân dân; động viên và tạo điều kiện để nhân dân thực hiện tốt các quyền và nghĩa vụ công dân.

b) Xây dựng hệ thống chính trị, tổ chức tự quản, các tổ chức đoàn thể trong khóm, ấp vững mạnh:

- Đề ra các biện pháp nhằm xây dựng khóm, ấp vững mạnh, Ban công tác Mặt trận, các tổ chức đoàn thể, tổ chức tự quản hoạt động tốt.

- Đề ra biện pháp nhằm tạo điều kiện cho Tổ hòa giải và các hòa giải viên hoạt động theo quy định của pháp luật; các mâu thuẫn, tranh chấp trong nhân dân phải được giải quyết thông qua hoạt động hòa giải cơ sở; các bên nghiêm chỉnh, tự giác thực hiện kết quả hòa giải thành.

- Đề ra các biện pháp nhằm huy động, vận động nhân dân đóng góp các loại quỹ, các khoản đóng góp theo quy định của pháp luật và phù hợp với khả năng đóng góp của nhân dân. Việc quản lý, sử dụng quỹ, các khoản thu của khóm, ấp phải được công khai theo quy định. Quy ước khóm, ấp không được đặt ra các khoản phí, lệ phí.

5. Xây dựng các biện pháp thưởng, phạt

Các biện pháp thưởng, phạt có thể quy định ngay tại các điều, khoản cụ thể của Quy ước.

Quy ước đề ra các hình thức và khen thưởng đối với cá nhân, hộ gia đình chấp hành tốt trong việc xây dựng và thực hiện Quy ước như: Lập sổ vàng truyền thống nêu gương người tốt, việc tốt, ghi nhận công lao, thành tích của tập thể, cá nhân; bình xét, công nhận gia đình văn hóa và các hình thức biểu dương, khen thưởng khác do cộng đồng dân cư tự thỏa thuận, công nhận hoặc đề nghị các cấp chính quyền khen thưởng theo quy định của pháp luật.

Đối với những người chưa chấp hành tốt, vi phạm các quy định của Quy ước thì chủ yếu áp dụng các hình thức giáo dục, phê bình, nhắc nhở của gia đình, tập thể cộng đồng dân cư, thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng ở cơ sở. Trường hợp vi phạm nghiêm trọng các quy định của Quy ước thì trên cơ sở thảo luận thống nhất trong tập thể cộng đồng, có thể thực hiện nghĩa vụ, trách nhiệm trong phạm vi cộng đồng hoặc áp dụng các biện pháp phạt nhưng không được đặt ra các biện pháp xử phạt nặng nề xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân.

Quy ước đề ra các biện pháp nhằm góp phần giáo dục những người có hành vi vi phạm pháp luật bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn; giáo dục cảm hóa, giúp đỡ người phạm tội sau khi mãn hạn tù trở thành những người lương thiện, có ích cho xã hội.

Những hành vi vi phạm pháp luật phải do các cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật. Việc áp dụng các biện pháp xử lý vi phạm Quy ước không thay thế các biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật.

II. THỦ TỤC SOẠN THẢO, THÔNG QUA, PHÊ DUYỆT, TỔ CHỨC THỰC HIỆN VÀ SỬA ĐỔI, BỔ SUNG QUY ƯỚC

Thực hiện theo quy định tại Phần II Thông tư liên tịch số 03/2000/TTLT/BTP-BVHTT-BTTUBTƯMTTQVN ngày 31 tháng 3 năm 2000 của liên Bộ Tư pháp, Bộ Văn hóa - Thông tin và Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hướng dẫn việc xây dựng và thực hiện hương ước, Quy ước của làng, bản, thôn, ấp, cụm dân cư./.

HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN TỈNH BẠC LIÊU