1. Quản lý các lực lượng nhân công gồm có công nhân kỹ thuật, công nhân chuyên nghiệp, lao động phổ thông ở thành thị và ở nông thôn; chỉ đạo các việc: phân phối và cung cấp hợp lý nhân công theo nhu cầu của kế hoạch Nhà nước, huy động nhân dân tham gia lao động xây dựng chủ nghĩa xã hội, giải quyết việc làm cho những người chưa có việc.

2. Chỉ đạo công tác đào tạo công nhân kỹ thuật và bổ túc nghề nghiệp cho công nhân kỹ thuật theo kế hoạch Nhà nước.

3. Nghiên cứu và trìn Hội đồng Chính phủ ban hành các chính sách, chế độ, thể lệ về tuyển dụng, sử dụng, điều chỉnh nhân công, về tổ chức lao động và tổ chức bộ máy quản lý xí nghiệp, về biên chế và bố trí nhân công theo yêu cầu của từng loại việc ở các cơ sở thuộc khu vực sản xuất, các cơ sở kinh doanh thương nghiệp, vận tải, bưu điện và các xí nghiệp phục vụ, giám đốc việc thực hiện các chính sách, chế độ, thể lệ ấy.

4. Chỉ đạo công tác bảo hộ lao động, an toàn lao động và cải thiện điều kiện lao động.

5. Chỉ đạo công tác tiền lương, tiền phụ cấp và tiền thưởng thuộc khu vự sản xuất (quốc doanh và công tư hợp doanh); chỉ đạo việc quy định tiền công ở mỗi địa phương.

6. Nghiên cứu và trình Hội đồng Chính phủ các chính sách, chế độ về bảo hiểm xã hội và phúc lợi tập thể cho cán bộ, công nhân, viên chức thuộc khu vực sản xuất (quốc doanh và công tư hợp doanh) theo dõi, kiểm tra việc thực hiện các chính sách, chế độ ấy.

Hướng dẫn và giúp đỡ các cơ quan hữu quan trong việc vận dụng các chính sách, chế độ ấy vào các hợp tác xã thủ công nghiệp, các xí nghiệp hợp tác các hợp tác xã nông nghiệp.

7. Chỉ đạo công tác an toàn xã hội; quản lý các cơ sở sự nghiệp về an toàn xã hội thuộc Bộ phụ trách.

8. Đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ lao động tiền lương.

9. Quản lý tổ chức cán bộ, biên chế, lao động tiền lương, tài sản, tài vụ của Bộ theo chế độ chung của Nhà nước; góp ý kiến về tổ chức chuyên trách công tác lao động tiền lương của các ngành, các cấp.

10. Tổ chức và chỉ đạo công tác thanh tra việc thực hiện các chính sách, chế độ, thể lệ về lao động, tiền lương, bảo hộ lao động và an toàn xã hội ở các cơ sở thuộc khu vực sản xuất và ở các ngành, các cấp.

Trong khi thanh tra, nếu thấy ở một bộ phận máy móc hoặc ở một nơi làm việc có sự đe dọa trực tiếp gây ra tai nạn lao động lớn, hoặc gây tổn thất lớn đến tài sản của Nhà nước do vi phạm nghiêm trọng những quy định về bảo đảm an toàn lao động, thì Bộ Lao động có quyền tạm thời đình chỉ hoạt động của bộ phận máy móc đó hoặc của nơi làm việc đó.