KẾ HOẠCH

TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CHỈ THỊ SỐ 20/CT-TTG NGÀY 01/11/2022 CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ VỀ ĐẨY MẠNH ĐỔI MỚI HOẠT ĐỘNG CỦA THƯ VIỆN TRONG XÂY DỰNG PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG ĐỌC, TIẾP CẬN VÀ XỬ LÝ THÔNG TIN CHO THIẾU NHI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH THUẬN

Thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 01/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi;

Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 01/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi trên địa bàn tỉnh Bình Thuận (sau đây gọi tắt là Chỉ thị số 20/CT-TTg), với các nội dung cụ thể như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích

- Xây dựng và phát triển thói quen, nhu cầu, kỹ năng và phong trào đọc sách trong thiếu nhi, đặc biệt chú trọng tới thiếu nhi ở vùng miền núi, khu vực biên giới biển, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn; cải thiện môi trường đọc, phát triển tài nguyên thông tin phù hợp với đối tượng thiếu nhi, đa dạng sản phẩm thông tin, dịch vụ thư viện, tăng cường sự tham gia của thiếu nhi trong các hoạt động, sự kiện khuyến đọc, trải nghiệm với sách; góp phần nâng cao dân trí, phát triển tư duy, khả năng sáng tạo, bồi dưỡng nhân cách, tâm hồn, tăng cường ý thức chấp hành pháp luật, đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập, hình thành lối sống lành mạnh cho thiếu nhi trên địa bàn toàn tỉnh.

- Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tổ chức xã hội về vị trí, vai trò của văn hóa đọc, đặc biệt là hình thành thói quen đọc, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

- Xây dựng cơ chế, chính sách, các giải pháp phát triển một cách đồng bộ, bền vững các hoạt động phát triển văn hóa đọc, trong đó tập trung phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

2. Yêu cầu

- Triển khai thực hiện đảm bảo thiết thực, hiệu quả Chỉ thị số 20/CT-TTg; đồng thời, quán triệt sâu rộng trong toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, Nhân dân, học sinh, sinh viên về chủ trương xây dựng và phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi là một trong những nội dung quan trọng của sự nghiệp phát triển văn hóa, giáo dục của đất nước và địa phương.

- Huy động sự tham gia vào cuộc của các cấp, các ngành, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và gia đình nhằm hỗ trợ, chung tay phát triển thư viện, phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi một cách đồng bộ và sâu rộng trong mọi tầng lớp Nhân dân; đồng thời, đẩy mạnh việc đa dạng hóa, huy động mọi nguồn lực xã hội tham gia phát triển văn hóa đọc tại địa phương.

II. NỘI DUNG TRIỂN KHAI

1. Đẩy mạnh công tác truyền thông vận động, tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng về vị trí, vai trò của văn hóa đọc trên các kênh thông tin đại chúng, nhất là trên nền tảng công nghệ số, phát huy ưu thế của mạng xã hội nhằm nâng cao nhận thức, chuyển đổi tư duy của các cấp, các ngành và toàn xã hội về vị trí, vai trò của văn hóa đọc. Tăng cường tổ chức kết nối giữa các thư viện, cơ sở giáo dục, các cơ quan liên quan để huy động sự tham gia của nhà trường, gia đình để hình thành và duy trì thói quen đọc, nâng cao kỹ năng đọc, năng lực tiếp cận, xử lý thông tin cho thiếu nhi; chỉ đạo xây dựng, phát triển mô hình, liên kết các loại hình thư viện, không gian đọc, phòng đọc cơ sở trên địa bàn tỉnh phù hợp với đối tượng thiếu nhi.

2. Rà soát, xây dựng dự án đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất và các điều kiện cần thiết để phát triển thư viện trên địa bàn đạt chuẩn theo quy định với trọng tâm là hệ thống thư viện công cộng các huyện, thị xã, thành phố, thư viện trường học; tăng cường đầu tư, hỗ trợ cho các thư viện công lập, đẩy mạnh xã hội hóa để phát triển thư viện và văn hóa đọc nhằm phục vụ thiếu nhi trên địa bàn tiếp cận, phát triển kỹ năng đọc và xử lý thông tin; đồng thời, khuyến khích, phát huy vai trò của thư viện cộng đồng và thư viện tư nhân tham gia phục vụ thiếu nhi tại cơ sở.

3. Hàng năm xây dựng kế hoạch, chương trình tổ chức hiệu quả hoạt động của hệ thống thư viện, nhất là việc xây dựng thư viện, môi trường văn hóa đọc thân thiện, đạt chuẩn, phát triển tài nguyên thông tin phù hợp với đối tượng thiếu nhi, đa dạng sản phẩm thông tin và dịch vụ thư viện, tăng cường sự tham gia của thiếu nhi trong các hoạt động, sự kiện khuyến đọc, trải nghiệm với sách; đẩy mạnh thư viện phục vụ lưu động, luân chuyển các đầu sách phục vụ thiếu nhi ở miền núi, biên giới biển, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn; tiếp tục triển khai có hiệu quả các đề án về phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, xây dựng xã hội học tập; từng bước xây dựng và phát triển thư viện, mô hình văn hóa đọc phù hợp với thiếu nhi có hoàn cảnh đặc biệt (khuyết tật, mắc bệnh hiểm nghèo, thuộc diện hộ nghèo…).

4. Định kỳ tổ chức các hoạt động sự kiện phục vụ và tăng cường kỹ năng đọc cho thiếu nhi: Xây dựng chương trình phối hợp tăng cường công tác phục vụ lưu động tại các hệ thống thư viện trong lực lượng vũ trang, các điểm bưu điện - văn hóa cấp xã với hoạt động ngày hội đọc sách đến cấp xã, trường học... để thu hút người dân, đặc biệt là các em thiếu nhi quan tâm đến các dịch vụ thư viện. Phát huy hiệu quả thành tựu các mô hình phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi tại các thư viện (Chương trình hoạt động hè, luân chuyển và phục vụ xe thư viện lưu động đa phương tiện, câu lạc bộ bạn đọc, các cuộc thi về sách, chương trình giao lưu sự kiện,...) đang được thực hiện trong thời gian qua, mở rộng quy mô tổ chức và tính liên kết của các mô hình; chú trọng tổ chức các hoạt động sự kiện như: “Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam (21/4)”; “Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời”.

5. Xây dựng chương trình, kế hoạch đưa văn hóa đọc vào trường học thông qua “tiết học về văn hóa đọc” như một giờ dạy chính khóa, 01 tiết/tháng trong năm học... phối hợp với hệ thống thư viện công cộng xây dựng chương trình ngoại khóa tham quan, học tập, sử dụng các dịch vụ của thư viện, đồng thời phát động những cuộc thi giới thiệu sách, đọc sách, sáng tác sách và đẩy mạnh công tác biểu dương, khen thưởng cho các học sinh, gia đình có đóng góp nhiều cho phong trào phát triển văn hóa đọc trong trường học; xây dựng kế hoạch trang bị kỹ năng, phương pháp, thói quen đọc sách cho học sinh theo kế hoạch phát triển văn hóa đọc hàng năm để đáp ứng các chỉ tiêu của Đề án Phát triển văn hóa đọc.

6. Hàng năm bổ sung mới nguồn tài nguyên thông tin thư viện cho hệ thống thư viện và tăng cường luân chuyển tài nguyên thông tin về cơ sở: Tiếp tục thực hiện luân chuyển sách tại các điểm bưu điện - văn hóa cấp xã, các địa điểm dân cư sinh sống nơi điều kiện kinh tế khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; lập kế hoạch bổ sung tài nguyên thông tin truyền thống là tài liệu in, tài nguyên thông tin số là tài liệu điện tử; xây dựng kho sách phục vụ lưu động cho toàn hệ thống thư viện công cộng, thư viện trường học, thư viện đa ngành và chuyên ngành trên địa bàn.

7. Tạo điều kiện, khuyến khích người làm công tác thư viện được nâng cao trình độ chuyên môn, các kỹ năng nghề nghiệp: Xây dựng kế hoạch cử đi đào tạo hoặc đào tạo lại để nâng cao trình độ, các kỹ năng nghề nghiệp cho viên chức thư viện, nhất là những người còn hạn chế về chuyên môn, kinh nghiệm làm công tác phục vụ và các kỹ năng thực hành, phục vụ các hoạt động dành cho thiếu nhi; lãnh đạo, quản lý thư viện khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho viên chức thư viện được nâng cao năng lực của mình. Ngoài việc hỗ trợ về thời gian, thư viện tạo điều kiện hỗ trợ về kinh phí đào tạo để viên chức thư viện có ý thức và trách nhiệm hơn trong việc nâng cao năng lực nghề nghiệp của bản thân. Đồng thời, tạo điều kiện cử viên chức thư viện tham gia các khoá học ngắn hạn, các buổi hội thảo chuyên đề, khoá tập huấn về kỹ năng phục vụ thiếu nhi; tham quan thực tế ở các thư viện lớn trong và ngoài nước để giúp họ mở rộng tầm nhìn về nghề nghiệp, có cơ hội được trao đổi học hỏi và tích luỹ thêm kinh nghiệm cho bản thân.

8. Kịp thời biểu dương, khen thưởng động viên những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg.

III. KINH PHÍ THỰC HIỆN

Từ nguồn ngân sách Nhà nước theo phân cấp quản lý ngân sách hiện hành và nguồn huy động, tài trợ từ các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

- Là cơ quan thường trực, chịu trách nhiệm chủ trì, phối hợp các cơ quan, tổ chức liên quan xây dựng kế hoạch triển khai các hoạt động phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi trên địa bàn tỉnh. Theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, sơ kết, tổng kết, đánh giá và tổng hợp kết quả thực hiện Kế hoạch này, định kỳ hàng năm báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh.

- Xây dựng điểm mô hình khuyến đọc, không gian đọc thân thiện với thiếu nhi; phát triển và nhân rộng mô hình tủ sách gia đình, tủ sách dòng họ, tủ sách trường học, mô hình “Gia đình đọc sách - Gắn kết yêu thương”.

- Phối hợp với Sở Nội vụ thành lập Hội đồng xét khen thưởng và hướng dẫn tiêu chí khen thưởng đối với tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg theo quy định khen thưởng hiện hành.

- Vận động các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân quan tâm đầu tư phát triển thư viện và văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi, góp phần thúc đẩy thói quen đọc sách, nâng cao kỹ năng đọc và xây dựng xã hội học tập. Phối hợp với các sở, ngành liên quan kêu gọi, khuyến khích, thu hút nguồn nhân lực, tài chính phục vụ cho nhu cầu phát triển thư viện địa phương.

- Chủ trì, phối hợp với Sở Nội vụ, Sở Tài chính nghiên cứu, đề xuất chính sách phù hợp cho người làm công tác thư viện phục vụ thiếu nhi, nhất là tại miền núi, khu vực biên giới biển, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn thúc đẩy các hoạt động, phong trào đọc để hình thành xu hướng đọc trong thiếu nhi, trọng tâm là nâng cao kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin.

2. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Chủ trì, phối hợp xây dựng tiêu chuẩn về thư viện trong các cơ sở giáo dục thuộc phạm vi quản lý và khung chương trình giáo dục bao gồm các giờ học ngoại khóa tại thư viện công cộng; đẩy mạnh xây dựng văn hóa học đường, phát triển văn hóa đọc trong học đường, gắn với xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời, trong đó tập trung nâng cao tinh thần tự đọc, tự học, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận, tra cứu và xử lý thông tin cho thiếu nhi, đồng thời đưa hoạt động này thành nội dung của tiết học chính khóa phù hợp với từng cấp học, bậc học và dự trù kinh phí trang bị sách, phát triển hoạt động đọc cho thư viện trường học trên địa bàn toàn tỉnh hàng năm trình Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt.

- Chủ trì phối hợp thực hiện kế hoạch phát triển hệ thống thư viện các trường học, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, các Phòng Giáo dục và Đào tạo chủ động phối hợp với Thư viện tỉnh, Thư viện cấp huyện để luân chuyển sách về các đơn vị trường học; nâng cao vai trò xây dựng văn hóa đọc trong nhà trường thông qua hoạt động thư viện trường học với thư viện công cộng trên địa bàn.

- Theo dõi kiểm tra, đánh giá và tổng hợp kết quả thực hiện công tác thư viện, phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi tại các trường học trên địa bàn toàn tỉnh gửi Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổng hợp báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh.

- Các cơ sở giáo dục và đào tạo thực hiện kế hoạch xây dựng, phát triển thư viện theo nội dung Kế hoạch này và nhiệm vụ của từng đơn vị.

3. Sở Nội vụ

- Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Giáo dục và Đào tạo, các cơ quan, đơn vị có liên quan tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành chính sách về đào tạo, bồi dưỡng, chế độ, chính sách đối với đội ngũ cán bộ hoạt động trong ngành thư viện của tỉnh theo quy định của pháp luật.

- Chỉ đạo Ban Thi đua - Khen thưởng tỉnh phối hợp, tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong việc thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg.

4. Sở Kế hoạch và Đầu tư

Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Giáo dục và Đào tạo và các địa phương xem xét bố trí nguồn vốn đầu tư công để đầu tư cơ sở vật chất cho thư viện tỉnh, thư viện các trường học công lập trên địa bàn tỉnh phù hợp với khả năng cân đối vốn; lồng ghép, vận động, thu hút các nguồn vốn hợp pháp khác để đầu tư xây dựng các công trình/dự án phục vụ lĩnh vực thư viện theo quy định.

5. Sở Tài chính

Trên cơ sở dự toán do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch xây dựng, Sở Tài chính tổng hợp, tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh giao dự toán để thực hiện Kế hoạch theo quy định của pháp luật về ngân sách và theo khả năng cân đối của ngân sách tỉnh.

6. Sở Thông tin và Truyền thông

- Phối hợp với thư viện trong thực hiện lưu chiếu và trao đổi xuất bản phẩm, ấn phẩm phục vụ thiếu nhi; yêu cầu các cơ quan báo chí, hệ thống thông tin cơ sở đẩy mạnh truyền thông về văn hóa đọc, tăng cường ứng dụng và triển khai nền tảng công nghệ số phục vụ chuyển đổi số trong thư viện.

- Đề xuất và chỉ đạo triển khai các biện pháp kiểm soát, sàng lọc thông tin, sản phẩm văn hóa có nội dung không phù hợp với lứa tuổi trẻ em, nhất là trên nền tảng công nghệ số; chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông tăng cường tuyên truyền và triển khai các giải pháp kỹ thuật ngăn chặn thông tin xấu, độc hại trên không gian mạng có ảnh hưởng tiêu cực đối với trẻ em.

7. Báo Bình Thuận, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh

- Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Giáo dục và Đào tạo để tuyên truyền thông tin phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi... phát động tuyên truyền và nâng cao nhận thức về khả năng tự học, tự trau dồi kiến thức, văn hóa và phát triển kỹ năng học tập suốt đời như một chìa khóa hiệu quả nhất dẫn đến thành công cho mỗi người dân, đặc biệt là các em thiếu nhi.

- Phối hợp Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện tuyên truyền kế hoạch luân chuyển sách báo tại các điểm bưu điện - văn hóa cấp xã, khu dân cư sinh sống trên địa bàn, góp phần xây dựng phong trào đọc sách chủ động, thường xuyên tại cơ sở, qua đó hình thành xu hướng đọc trong thiếu nhi, trọng tâm là nâng cao kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin.

8. Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã và thành phố

- Phối hợp với các sở, ban, ngành xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện nhiệm vụ thuộc phạm vi quản lý của địa phương.

- Bố trí ngân sách, huy động nguồn lực để tổ chức triển khai Kế hoạch tại địa phương, trong đó chú trọng bổ sung vốn tài liệu, nguồn tài nguyên thông tin, phát triển mạng lưới thư viện, tủ sách, đẩy mạnh xã hội hóa phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương. Lồng ghép việc thực hiện kế hoạch với quá trình triển khai thực hiện các chương trình, đề án khác liên quan tại địa phương.

- Vận động các tổ chức và cá nhân trên địa bàn tích cực tham gia xã hội hóa các hoạt động thư viện.

- Kiểm tra, giám sát và báo cáo tình hình triển khai Kế hoạch tại địa phương gửi Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh.

9. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh

- Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh: Phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động với nhiều hình thức phong phú, sinh động nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm về tầm quan trọng, vị trí, vai trò của văn hóa đọc cho thiếu nhi.

- Tỉnh Đoàn Bình Thuận phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Giáo dục và Đào tạo, các cơ quan, đơn vị phát động phong trào đọc sách, hình thành thói quen đọc sách, trong đoàn viên, hội viên, thanh niên, thanh thiếu nhi từ tỉnh đến cơ sở; Tổ chức hoạt động chào mừng “Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam 21/4” và Hành trình đến với Thư viện; xây dựng các mô hình phát triển văn hóa đọc theo chủ đề trong hệ thống Đoàn - Hội - Đội; tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của văn hóa đọc; lồng ghép vào các hoạt động, phong trào do đơn vị chủ trì hoặc phối hợp thực hiện.

Căn cứ Kế hoạch này, đề nghị các sở, ban, ngành, đoàn thể, Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị có liên quan tập trung triển khai thực hiện có hiệu quả. Trong quá trình thực hiện nếu có khó khăn, vướng mắc, kịp thời phản ánh về Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, giải quyết theo thẩm quyền quy định./.