KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN TĂNG CƯỜNG PHÒNG, CHỐNG TỘI PHẠM VỀ ĐA DẠNG SINH HỌC ĐẾN NĂM 2030, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2050 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HÀ TĨNH (GIAI ĐOẠN 2024 - 2025)

Thực hiện Quyết định số 1623/QĐ-TTg ngày 27/12/2022 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án “Tăng cường phòng, chống tội phạm về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050” (sau đây gọi tắt là Đề án) và Văn bản số 1914/BCA-C05 ngày 16/6/2023 của Bộ Công an về việc triển khai thực hiện Đề án; xét đề nghị của Công an tỉnh tại Văn bản số 1611/CAT-PC03 ngày 24/6/2024, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án giai đoạn 2024 - 2025, như sau:

I. MỤC TIÊU, YÊU CẦU

1. Mục tiêu chung

- Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm trong triển khai thực hiện các quy định pháp luật về bảo vệ đa dạng sinh học của các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị, cán bộ, công chức, viên chức và Nhân dân, góp phần bảo tồn hệ sinh thái.

- Triển khai hiệu quả công tác phòng ngừa, phát hiện, xử lý nghiêm minh tội phạm và vi phạm pháp luật trong bảo vệ đa dạng sinh học, góp phần phục vụ phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

- Xây dựng đội ngũ cán bộ có trình độ, năng lực, trách nhiệm; hiện đại hóa cơ sở vật chất, kỹ thuật và các điều kiện đảm bảo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về bảo vệ đa dạng sinh học.

- Đảm bảo an ninh, trật tự trên lĩnh vực đa dạng sinh học; kịp thời phát hiện sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý nhà nước mà tội phạm lợi dụng hoạt động, góp phần bảo tồn và duy trì trạng thái cân bằng sinh thái, đa dạng sinh học.

- Mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế, huy động các nguồn lực hỗ trợ công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về bảo vệ đa dạng sinh học.

2. Mục tiêu cụ thể

- Đưa chuyên đề bảo vệ đa dạng sinh học thành nội dung tuyên truyền thường xuyên trên các phương tiện thông tin đại chúng và giáo dục tại các nhà trường sau khi có hướng dẫn của các Bộ, ngành Trung ương.

- Kiểm soát chặt chẽ hoạt động gây, nuôi động vật hoang dã; kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh, bảo đảm việc nhập khẩu động vật, thực vật hoang dã không ảnh hưởng xấu tới đa dạng sinh học và sức khỏe con người.

- Xử lý nghiêm các hành vi khai thác, đánh bắt, vận chuyển, buôn bán trái phép các loài thực vật, động vật hoang dã, quý hiếm. Đảm bảo 100% tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố về đa dạng sinh học được tiếp nhận, thụ lý; tỷ lệ giải quyết đạt 90% trở lên; 100% các vụ việc có dấu hiệu tội phạm về đa dạng sinh học được khởi tố, điều tra theo quy định pháp luật.

- 100% cán bộ chuyên trách thực hiện công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến bảo vệ đa dạng sinh học được đào tạo, tập huấn kiến thức, nghiệp vụ chuyên sâu. Xây dựng, củng cố đội ngũ cán bộ làm công tác định giá trong lĩnh vực đa dạng sinh học đáp ứng yêu cầu công tác điều tra, truy tố, xét xử.

- Đảm bảo cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện kỹ thuật cần thiết, nhất là xây dựng hệ thống kiểm định, phân tích, xử lý thông tin hiện đại phục vụ công tác phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm, vi phạm pháp luật về bảo vệ đa dạng sinh học.

3. Yêu cầu

Việc triển khai thực hiện Kế hoạch đảm bảo tuân thủ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định pháp luật và các điều ước quốc tế mà Việt Nam ký kết về bảo vệ đa dạng sinh học; có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị, lực lượng và phù hợp với đặc điểm, tình hình địa phương.

II. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM

1. Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm trong triển khai thực hiện các quy định pháp luật về bảo vệ đa dạng sinh học của các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị, cán bộ, công chức, viên chức và Nhân dân

- Tổ chức quán triệt, phổ biến và thực hiện nghiêm túc các văn bản quy phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, bảo vệ đa dạng sinh học trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang[1].

- Đổi mới công tác tuyên truyền phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan bảo vệ đa dạng sinh học, tập trung đấu tranh, phê phán mạnh mẽ các hành vi gây tác động xấu đến môi trường thiên nhiên, bài trừ thói quen, sở thích sử dụng các sản phẩm từ động vật hoang dã làm trang sức, thực phẩm, thuốc chữa bệnh…; Xây dựng phim, phóng sự phản ánh tình hình, hoạt động phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học kết hợp tôn vinh các gương điển hình, mô hình tiên tiến về bảo tồn, sử dụng bền vững đa dạng sinh học và trong phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật.

2. Rà soát các văn bản quy phạm pháp luật về bảo vệ đa dạng sinh học, chế tài xử lý các hành vi vi phạm pháp luật để kịp thời đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định còn bất cập, không phù hợp, gặp khó khăn, vướng mắc khi thực hiện.

3. Tăng cường phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến bảo vệ đa dạng sinh học

- Chủ động rà soát, nắm chắc tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đa dạng sinh học trên các địa bàn, tuyến, lĩnh vực trọng điểm để phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn vi phạm.

- Triển khai hiệu quả các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học, tập trung triệt phá các đường dây tội phạm liên tỉnh, xuyên quốc gia. Thực hiện nghiêm túc quy định về tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố.

- Nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các lực lượng chức năng trong thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật và triển khai các kế hoạch, phương án đấu tranh tội phạm, vi phạm pháp luật về bảo vệ đa dạng sinh học.

4. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ; tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện, kỹ thuật phục vụ công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học.

- Tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên sâu cho các lực lượng có chức năng, nhiệm vụ quản lý, bảo tồn đa dạng sinh học và lực lượng trực tiếp đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến bảo tồn đa dạng sinh học.

- Tập trung đào tạo, huấn luyện nghiệp vụ và kiến thức, kỹ năng sử dụng trang thiết bị, phương tiện, kỹ thuật, quy trình phát hiện, lấy mẫu giám định, bảo quản, lưu giữ tang vật.

- Chú trọng bố trí nhân lực, từng bước đầu tư trang thiết bị, phương tiện, kỹ thuật hiện đại phục vụ công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học. Xây dựng trung tâm xử lý thông tin và cơ sở dữ liệu về tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học kết nối đồng bộ với các hệ thống cơ sở dữ liệu chuyên ngành.

- Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong phòng ngừa, phát hiện, xử lý tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học.

5. Cần thiết lập cơ chế ứng phó với sự cố về đa dạng sinh học giữa các chủ thể thực hiện công tác bảo tồn đa dạng sinh học và các lực lượng đấu tranh, phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học.

6. Mở rộng hợp tác quốc tế trong phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học. Tranh thủ nguồn lực và hỗ trợ của các quốc gia, tổ chức quốc tế cho công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học trên địa bàn tỉnh.

III. PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ

Các sở, ban, ngành cấp tỉnh, UBND các huyện, thành phố, thị xã căn cứ chức năng, nhiệm vụ tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm tại mục II kế hoạch này, tập trung quán triệt cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và Nhân dân thực hiện nghiêm quy định pháp luật về đa dạng sinh học; một số nhiệm vụ cụ thể của một số sở, ngành, địa phương liên quan:

1. Công an tỉnh

- Chủ trì, phối hợp Sở Tư pháp và các đơn vị liên quan rà soát, nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến bảo vệ đa dạng sinh học, tập trung vào các quy định về xử phạt vi phạm hành chính, giám định, định giá tang vật làm căn cứ xử lý hình sự.

- Chủ động đấu tranh, trấn áp tội phạm, vi phạm pháp luật về bảo vệ đa dạng sinh học, tập trung các hành vi: hủy hoại các hệ sinh thái rừng; khai thác, mua bán, tiêu thụ, vận chuyển, tàng trữ động vật hoang dã, nguy cấp, quý, hiếm và quản lý nguồn gen… nhất là các đường dây, tổ chức tội phạm liên tỉnh, xuyên quốc gia, gây tác động nghiêm trọng tới đa dạng sinh học. Phối hợp các cơ quan tiến hành tố tụng điều tra, truy tố, xét xử nghiêm theo quy định đối với tội phạm liên quan đến đa dạng sinh học. Chỉ đạo lực lượng Công an xã, phường, thị trấn phát huy vai trò nòng cốt trong nắm tình hình, phát hiện, ngăn chặn vi phạm ngay từ địa bàn cơ sở. Kịp thời động viên, khen thưởng và đề xuất cấp có thẩm quyền khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác này.

- Phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trong trao đổi thông tin, thu thập dữ liệu về tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học, nhất là trên không gian mạng, kịp thời phát hiện, xử lý đối tượng sử dụng mạng xã hội, các loại hình chuyển phát nhanh, ứng dụng thanh toán điện tử để tổ chức mua bán, vận chuyển trái phép động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm.

- Phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh và các tổ chức thành viên, các cơ quan truyền thông triển khai có hiệu quả các hoạt động phòng ngừa xã hội; gắn phòng ngừa tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học với phát động phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; tuyên truyền, vận động Nhân dân hiểu tầm quan trọng của bảo vệ đa dạng sinh học đồng thời tích cực tố giác tội phạm, vi phạm pháp luật.

2. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Theo chức năng, nhiệm vụ tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm liên quan đến đa dạng sinh học, tập trung các hành vi nuôi, nhốt động vật hoang dã; mua bán, vận chuyển lâm sản trái phép; sử dụng chất, hóa chất cấm trong chăn nuôi, trồng trọt nông, lâm, thủy sản gây tác động tiêu cực đến đa dạng sinh học. Chia sẻ dữ liệu, thông tin về xử lý vi phạm về đa dạng sinh học, danh sách cấp phép CITES phục vụ công tác tra cứu thông tin của lực lượng chức năng trong quá trình điều tra, xử lý vi phạm.

- Tích cực phối hợp với các lực lượng chức năng xử lý an toàn, kịp thời các cá thể sống là động, thực vật hoang dã, quý hiếm liên quan các vụ án, vụ việc vi phạm pháp luật:

+ Phối hợp các Trung tâm cứu hộ, tái thả các loài động vật sau cứu hộ vào các khu rừng phù hợp với sinh cảnh loài.

+ Phối hợp các ngành liên quan tập huấn, tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức pháp luật về đa dạng sinh học thuộc thẩm quyền theo quy định.

3. Sở Tài nguyên và Môi trường

- Hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định pháp luật về bảo tồn các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, loài chim hoang dã, di cư, bảo vệ môi trường di sản thiên nhiên.

- Tiếp nhận thông tin, dữ liệu, báo cáo về tội phạm đa dạng sinh học và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến đa dạng sinh học do các sở, ngành, địa phương cung cấp, báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường để cập nhật vào cơ sở dữ liệu quốc gia về đa dạng sinh học.

- Phối hợp với các sở, ban, ngành, cơ quan truyền thông thực hiện tuyên truyền về tầm quan trọng của đa dạng sinh học và các chính sách, pháp luật, giải pháp về bảo tồn đa dạng sinh học.

4. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh

- Tăng cường tuần tra, kiểm soát tại địa bàn, khu vực quản lý để chủ động phát hiện, ngăn chặn, xử lý tội phạm, nhất là các hành vi mua bán, vận chuyển động vật hoang dã, nguy cấp, quý, hiếm và hủy hoại tài nguyên, gây mất an ninh, trật tự.

- Phối hợp với với các đơn vị, chính quyền địa phương, các cơ quan liên quan tổ chức tuyên truyền, vận động Nhân dân tại khu vực biên giới chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về đa dạng sinh học và tố giác tội phạm, các hành vi vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học.

5. Cục Hải quan tỉnh

Thực hiện hiệu quả công tác tuần tra, kiểm soát, chủ động phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh kịp thời hoạt động buôn bán, vận chuyển trái phép qua biên giới các loài hoang dã, nguy cấp, quý, hiếm và các loài ngoại lai xâm hại.

6. Sở Tư pháp

Phối hợp với Công an tỉnh và các đơn vị, địa phương liên quan rà soát, tham mưu cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện quy định pháp luật về xử lý vi phạm pháp luật về bảo vệ động, thực vật hoang dã.

7. Sở Thông tin và Truyền thông

Chỉ đạo cơ quan báo chí, truyền thông: tổ chức tuyên truyền về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về đa dạng sinh học và công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật trong lĩnh vực đa dạng sinh học nhằm nâng cao ý thức, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong bảo tồn đa dạng sinh học; xây dựng phim, phóng sự phản ánh tình hình, hoạt động phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học; kết hợp tuyên truyền với tôn vinh các gương điển hình, mô hình tiên tiến về bảo tồn, sử dụng bền vững đa dạng sinh học và trong phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật; phối hợp với Công an tỉnh trong điều tra, xử lý các hành vi lợi dụng không gian mạng vi phạm pháp luật.

8. Sở Tài chính

Tham mưu phương án kinh phí thực hiện kế hoạch theo phân cấp quản lý, phù hợp với khả năng cân đối ngân sách phục vụ công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học cho các đơn vị, địa phương triển khai thực hiện hiệu quả Đề án.

9. Sở Khoa học và Công nghệ

Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, phát triển ứng dụng thành tựu mới của khoa học và công nghệ phục vụ công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học.

10. Sở Ngoại vụ

- Phối hợp các sở, ngành, đơn vị liên quan tham mưu UBND tỉnh nội dung, kế hoạch đón tiếp và thủ tục đoàn vào liên quan đến đa dạng sinh học trên địa bàn tỉnh theo quy định.

- Tăng cường mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế, vận động các nguồn viện trợ từ các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ trong và ngoài nước phục vụ cho công tác bảo vệ, phòng, chống tội phạm về đa dạng sinh học.

11. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã

- Tăng cường thực hiện các biện pháp quản lý nhà nước tại địa phương, không để xảy ra tình trạng săn bắt, buôn bán, động vật hoang dã trên địa bàn, đặc biệt tại các địa bàn có rừng, tuyến giao thông kết nối khu bảo tồn thiên nhiên, vườn quốc gia và không để hình thành chợ tự phát, điểm tập trung hoạt động buôn bán động vật hoang dã,

- Chỉ đạo lực lượng chức năng rà soát, đánh giá tình hình vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học tại địa phương, kiên quyết xử lý các hành vi mua bán, vận chuyển, nuôi, nhốt, giết mổ, săn bắt, bẫy động vật hoang dã, phá rừng, lấn chiếm rừng; đồng thời, công khai thông tin về kết quả xử lý để góp phần răn đe, giáo dục, phòng ngừa chung.

- Căn cứ tình hình địa bàn và nhu cầu thực tế, tăng cường hỗ trợ, đầu tư ngân sách cho các đơn vị, lực lượng trực tiếp đấu tranh, xử lý tội phạm, vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học.

- Thường xuyên tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác bảo tồn đa dạng sinh học. Kịp thời biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân tiêu biểu, có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học.

12. Đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh, Tòa án nhân dân tỉnh

Chỉ đạo các đơn vị trực thuộc phối hợp chặt chẽ với Cơ quan điều tra trong điều tra, truy tố, xét xử tội phạm về đa dạng sinh học, đảm bảo xử lý theo đúng quy định pháp luật, góp phần răn đe, giáo dục, phòng ngừa chung.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Trên cơ sở nội dung Kế hoạch này, các sở, ban, ngành, địa phương triển khai phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và tình hình địa bàn. Địa bàn nào để xảy ra tình trạng vi phạm pháp luật về đa dạng sinh học phức tạp kéo dài gây bức xúc trong dư luận quần chúng nhân dân thì người đúng đầu đơn vị và địa phương liên quan phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh, UBND tỉnh và pháp luật. Quá trình thực hiện, có khó khăn, vướng mắc kịp thời phản ánh về Công an tỉnh để được hướng dẫn, phối hợp giải quyết.

2. Kinh phí thực hiện Kế hoạch được sử dụng từ nguồn kinh phí được giao trong dự toán hàng năm của các đơn vị, địa phương theo phân cấp quản lý và huy động các nguồn vốn hợp pháp khác.

3. Giao Công an tỉnh chủ trì, phối hợp với đơn vị liên quan theo dõi, đôn đốc việc thực hiện Kế hoạch này; định kỳ tổng hợp, đánh giá kết quả thực hiện, báo cáo UBND tỉnh và cơ quan có thẩm quyền theo quy định. Chủ động báo cáo, tham mưu, đề xuất UBND tỉnh và cơ quan có thẩm quyền đối với những vấn đề phát sinh./.