KẾ HOẠCH

VỀ TĂNG CƯỜNG THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦNG CỐ, PHÁT TRIỂN HỢP TÁC XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH AN GIANG

Thực hiện Thông báo số 585/TB-VPCP ngày 19 tháng 12 năm 2017 của Văn phòng Chính phủ về kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ tại cuộc họp trực tuyến toàn quốc sơ kết 05 năm thi hành Luật Hợp tác xã năm 2012 và Công văn số 77/LMHTXVN-VP ngày 30 tháng 01 năm 2018 của Liên minh Hợp tác xã Việt Nam về các giải pháp phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã;

Nhằm tăng cường trách nhiệm phối hợp giữa các sở, ngành và địa phương trong thực hiện các giải pháp củng cố, phát triển HTX trên địa bàn tỉnh An Giang, Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện với những nội dung sau:

I. Đánh giá chung về tình hình phát triển hợp tác xã

1. Về số lượng HTX trên địa bàn tỉnh

Tính đến ngày 30/4/2018, toàn tỉnh có 173 HTX, trong đó 122 HTXNN và 01 Liên hiệp HTXNN, hầu hết các HTX trên địa bàn tỉnh cơ bản được củng cố và có bước phát triển.

2. Về trình độ cán bộ quản lý HTX, Liên hiệp HTX

Tổng số cán bộ quản lý HTX, Liên hiệp HTX: 1.262 người.

Tổng số cán bộ quản lý HTX, Liên hiệp HTX đạt trình độ sơ cấp, trung cấp là 1.099 người, chiếm 87,08% tổng số cán bộ HTX, Liên hiệp HTX và đạt 92% so với mục tiêu Kế hoạch năm 2017.

Tổng số cán bộ quản lý HTX, Liên hiệp HTX đạt trình độ cao đẳng, đại học là 163 người chiếm 12,91% so với tổng số cán bộ HTX, Liên hiệp HTX và đạt 82% so với mục tiêu Kế hoạch năm 2017.

3. Kết quả chuyển đổi HTX theo Luật HTX năm 2012, thực hiện thủ tục giải thể theo quy định

Có 136 HTX (chiếm 78,61%) đã chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX năm 2012 và có 17 HTX hoạt động yếu kém hoặc ngưng hoạt động (trong đó có 13 HTXNN) nhưng chưa làm thủ tục giải thể theo quy định (Phụ lục đính kèm).

4. Tình hình thành lập mới, hợp nhất, sáp nhập HTX và chuyển đổi loại hình hoạt động

Từ năm 2017 đến nay, có 01 HTX chuyển mô hình hoạt động thành tổ hợp tác (HTXNN Hòa Thạnh, huyện Phú Tân); 01 HTX sáp nhập vào HTX khác trên địa bàn (HTX Lúa giống Tư Minh sáp nhập vào HTXNN Vĩnh Trạch, huyện Thoại Sơn); sau khi Luật HTX năm 2012 có hiệu lực, phát triển mới được 22 HTX, trong đó 19 HTXNN và 03 HTX lĩnh vực giao thông vận tải.

II. Đánh giá theo lĩnh vực

1. Lĩnh vực nông nghiệp

Số lượng HTX: 122 HTX và 01 Liên hiệp HTX. Trong 122 HTX có 109 HTX đang hoạt động và 13 HTX ngưng hoạt động nhưng chưa tiến hành giải thể.

Từ năm 2017 đến nay, thành lập mới 19 HTXNN (TP. Long Xuyên: 01, TP. Châu Đốc: 01; huyện An Phú: 02; huyện Thoại Sơn: 05; huyện Chợ Mới: 03; huyện Tri Tôn: 04; huyện Châu Thành: 02; huyện Tịnh Biên: 01).

Về cán bộ quản lý HTX: Toàn tỉnh có 835 người; gồm 100 người đạt trình độ cao đẳng, đại học trở lên (chiếm tỷ lệ 12%); 163 người đạt trình độ sơ, trung cấp (chiếm tỷ lệ 19,5%). Số còn lại (572 người) trình độ THPT trở xuống chiếm 68,5%.

Về quy mô hoạt động của HTX: Trong 109 HTXNN đang hoạt động có 18 HTX thực hiện từ 04 dịch vụ trở lên; 32 HTX hoạt động từ 02 - 03 dịch vụ, số còn lại chỉ hoạt động 01 dịch vụ. Phần lớn các HTXNN của tỉnh hoạt động dịch vụ bơm tưới, bơm tiêu là chủ yếu. Tổng diện tích HTX phục vụ bơm tưới khoảng 37.192 ha. Trong đó, HTX phục vụ cho thành viên 9.000 ha (chiếm 24,2%), phục vụ bên ngoài 28,192 ha (chiếm 75,8%).

Ngoài ra, các HTX còn thực hiện thêm các dịch vụ như tín dụng nội bộ (có 20 HTX), cung ứng vật tư nông nghiệp (có 19 HTX), tiêu thụ nông sản (có 13 HTX) và nhân giống lúa (có 08 HTX).

Dịch vụ mà các HTX cung cấp cho thành viên (bơm tưới, cày xới, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, tín dụng nội bộ, sấy, xay xát...) ngày một chất lượng hơn, kịp thời hơn. Từ đó giúp người dân, nhất là nông dân giảm được chi phí trong sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi, tăng lợi nhuận, cải thiện và tăng thu nhập, góp phần cùng địa phương giảm lao động nhàn rỗi, xóa đói giảm nghèo, ổn định an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

* Kết quả đánh giá xếp loại HTXNN: Trong 122 HTXNN có 14 HTX xếp loại tốt; 42 HTX xếp loại khá; 31 HTX xếp loại trung bình; 05 HTX xếp loại yếu; và 30 HTX chưa phân loại.

2. Lĩnh vực giao thông vận tải

Năm 2017 đến nay thành lập mới 03 HTX. Lũy kế số lượng HTX, Liên hiệp HTX trong toàn tỉnh: 18 HTX và 01 Liên hiệp HTX, trong đó có 05 HTX ngừng hoạt động; 01 Liên hiệp HTX giải thể.

Hoạt động của HTX giao thông vận tải còn nhiều hạn chế do quy mô nhỏ, hiệu quả sản xuất kinh doanh thấp do chi phí giá thành luôn biến động, đặc biệt là giá xăng dầu liên tục thay đổi. Trong khi đó giá cước vận tải rất khó điều chỉnh do phải cạnh tranh rất lớn từ các thành phần kinh tế khác.

Vấn đề đổi mới phương tiện của HTX gặp nhiều khó khăn, trong khi các nguồn vốn vay ưu đãi dành cho HTX giao thông vận tải lại hạn chế, do vậy các HTX rất chậm đổi mới phương tiện. Hiện nay chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với HTX thuộc lĩnh vực này chủ yếu là hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý HTX.

3. Các lĩnh vực khác: Quỹ tín dụng nhân dân trên địa bàn tỉnh hoạt động khá hiệu quả. Các lĩnh vực còn lại, nhìn chung hoạt động ở mức độ trung bình.

4. Một số tồn tại, hạn chế của HTX trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua

Những yếu kém vốn có của HTX (trừ QTDND) trong thời gian qua vẫn chậm khắc phục như: Quy mô nhỏ bé, manh mún, khó tiếp cận các nguồn vốn tín dụng, thiếu vốn hoạt động, hiệu quả kinh doanh thấp, dịch vụ còn đơn điệu, chưa đa dạng và chưa thật sự mở rộng so với tiềm năng.

Giữa các HTX, Liên hiệp HTX chưa có sự hợp tác, liên kết ngang, tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ cho nhau. Các HTX, Liên hiệp HTX chưa chú trọng nâng cao giá trị, chất lượng nông sản, hàng hóa cũng như chưa quan tâm xây dựng nhãn hiệu hàng hóa, chỉ dẫn địa lý đối với các sản phẩm, ngành hàng chủ lực.

Trình độ nhân sự tham gia quản lý điều hành HTX còn rất nhiều hạn chế. Ban quản trị HTX chưa có hướng suy nghĩ và hành động mang tính chiến lược và đột phá để phát triển, chưa được đào tạo một cách cơ bản, thiếu tính nhạy bén, năng động với thị trường.

III. Giải pháp củng cố, phát triển hợp tác xã

1. Đổi mới phương thức tuyên truyền, tập huấn pháp luật HTX và nâng cao năng lực nguồn nhân lực HTX: Thủ trưởng các sở, ban, ngành, các tổ chức đoàn thể, chính trị - xã hội, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện, thị xã, thành phố tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, tập huấn pháp luật HTX và nâng cao năng lực nguồn nhân lực HTX phù hợp; đồng thời thực hiện có hiệu quả Quyết định số 2797/QĐ-UBND ngày 20 tháng 9 năm 2017 của UBND tỉnh phê duyệt Kế hoạch phát triển kinh tế tập thể tỉnh An Giang năm 2018.

2. Về phát triển số lượng và thực hiện thủ tục đăng ký, giải thể HTX theo quy định

Thành lập mới Liên hiệp HTX và HTX của năm 2018 phấn đấu vượt Kế hoạch đề ra theo Quyết định số 2797/QĐ-UBND và phấn đấu có ít nhất 50% số HTX hoạt động có hiệu quả theo Công văn số 77/LMHTXVN-VP ngày 30 tháng 01 năm 2018 của Liên minh HTX Việt Nam về các giải pháp triển kinh tế hợp tác, HTX.

Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh, cấp huyện rà soát các HTX thành lập mới từ năm 1996 đến nay nhưng chưa làm thủ tục đăng ký, hướng dẫn làm thủ tục đăng ký thành lập theo quy định. Trường hợp vi phạm nghiêm trọng các quy định về đăng ký HTX , đề xuất với cấp có thẩm quyền xem xét xử lý theo quy định; cương quyết giải thể những HTX tồn tại hình thức, HTX yếu, kém không còn khả năng hồi phục.

3. Nâng cao năng lực quản lý nhà nước đối với HTX

Ủy ban nhân dân huyện, thị, thành phố tiến hành thành lập mới hoặc kiện toàn Ban Chỉ đạo kinh tế tập thể cấp huyện trong tháng 6 năm 2018. Phòng Tài chính - Kế hoạch cấp huyện là cơ quan chủ trì, phối hợp với Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các đơn vị liên quan thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về kinh tế tập thể, HTX tại địa phương theo quy định của pháp luật.

Tại các xã, phường, thị trấn, giao trách nhiệm Chủ tịch Ủy ban nhân dân chịu trách nhiệm trực tiếp về HTX; phân công công chức kiêm nhiệm về kinh tế tập thể, HTX.

4. Tập trung nguồn lực phát triển HTX với thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới

Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp các sở, ngành và địa phương tham mưu, đề xuất Ủy ban nhân dân tỉnh bố trí kinh phí thực hiện Đề án đổi mới phát triển HTX, tổ hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp theo Quyết định số 1400/QĐ-UBND, trong đó ưu tiên các HTX hoạt động trên địa bàn xã nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020. Trong năm 2018, cần tập trung củng cố và phát triển các HTXNN tại các xã:

+ Xã Vĩnh Thạnh Trung, huyện Châu Phú.

+ Xã Tân Lợi, huyện Tịnh Biên.

+ Xã Đa Phước, huyện An Phú.

+ Xã Tây Phú, Vĩnh Chánh, An Bình, Vọng Đông, Bình Thành, huyện Thoại Sơn.

Đến cuối năm 2018, phấn đấu thành lập mới Liên hiệp HTX Lúa gạo Vinacam - Đồng bằng sông Cửu Long đặt tại tỉnh An Giang để thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ các ngành, hàng chủ lực của tỉnh, đồng thời mở rộng chuỗi liên kết sản xuất hàng hóa nông nghiệp trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

5. Tổ chức triển khai thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ, ưu đãi phát triển HTX theo Chương trình hỗ trợ phát triển HTX giai đoạn 2015 - 2020; huy động các lực lượng xã hội, các tổ chức đoàn thể trong nước và quốc tế tham gia thúc đẩy phát triển HTX, cụ thể: Quyết định số 2797/QĐ-UBND ngày 20 tháng 9 năm 2017 phê duyệt Kế hoạch phát triển kinh tế tập thể tỉnh An Giang năm 2018, Quyết định số 1400/QĐ-UBND ngày 09 tháng 5 năm 2017 phê duyệt Đề án đổi mới, phát triển HTX, tổ hợp tác trong nông nghiệp An Giang giai đoạn 2017 - 2020, Kế hoạch số 254/KH-UBND ngày 11 tháng 5 năm 2017 thực hiện Đề án “Thí điểm hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long giai đoạn 2016 - 2020” trên địa bàn tỉnh An Giang và Kế hoạch số 473/KH-UBND ngày 16 tháng 8 năm 2017 về thực hiện Đề án đổi mới phát triển HTX, tổ hợp tác trong nông nghiệp theo Quyết định số 1400/QĐ-UBND.

IV. Nhiệm vụ cụ thể và trách nhiệm phối hợp giữa các sở, ngành và địa phương

1. Liên minh HTX tỉnh

a) Về thành lập mới HTX, củng cố và phát triển số HTX hoạt động hiệu quả

Tiếp tục phối hợp Sở Kế hoạch và Đầu tư và các sở, ngành, địa phương thực hiện tốt công tác tư vấn, hỗ trợ thành lập mới HTX, chú trọng xây dựng mô hình HTX gắn với chuỗi giá trị sản phẩm bền vững.

Hỗ trợ, củng cố các HTX đang hoạt động, nhất là các HTX liên kết với doanh nghiệp xây dựng chuỗi giá trị thành lập năm 2017, 2018.

b) Về thực hiện Chương trình hỗ trợ đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đối với HTXNN

Đến nay, HTXNN Tân Phú A1, HTXNN 3 tháng 2 Vĩnh Hòa, HTXNN Vĩnh Thạnh không đủ điều kiện để tham gia Chương trình hỗ trợ đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng nên đã có văn bản đề nghị không tham gia Chương trình và 02 HTX xin gia hạn đến năm 2020 (HTX Hà Bao I, huyện An Phú và HTXNN Long Bình, huyện Chợ Mới). Ngày 05 tháng 4 năm 2018, Liên minh HTX tỉnh có Báo cáo số 12/BC-LMHTX đề xuất bổ sung HTX được hỗ trợ đầu tư hạ tầng theo Quyết định số 2261/QĐ-TTg, gồm: HTXNN Chợ Vàm và HTXNN Thuận Hòa, huyện Phú Tân; HTX trái cây GAP Chợ Mới và HTXNN Mỹ Thuận, huyện Chợ Mới. Đến nay, có thêm HTXNN Vĩnh Trạch, huyện Thoại Sơn đăng ký tham gia Chương trình.

Giao Liên minh HTX tỉnh chủ trì, phối hợp Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu thực hiện theo Luật Đầu tư công năm 2014 và Nghị định số 136/2015/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2015 của Chính phủ về hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư công.

2. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

a) Về xử lý HTXNN yếu kém: Tiếp tục thông tin và phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Ủy ban nhân dân huyện, thị, thành phố xử lý HTXNN yếu kém theo quy định.

b) Về đổi mới, phát triển kinh tế hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp

Chủ trì, phối hợp Sở Kế hoạch và Đầu tư, Liên minh HTX tỉnh và các địa phương thực hiện tốt Quyết định số 1400/QĐ-UBND ngày 09 tháng 5 năm 2017 phê duyệt Đề án đổi mới, phát triển HTX, tổ hợp tác trong nông nghiệp An Giang giai đoạn 2017 - 2020, Kế hoạch số 254/KH-UBND ngày 11 tháng 5 năm 2017 thực hiện Đề án “Thí điểm hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long giai đoạn 2016 - 2020” trên địa bàn tỉnh An Giang và Kế hoạch số 473/KH-UBND ngày 16 tháng 8 năm 2017 của Ủy ban nhân dân tỉnh về thực hiện Đề án đổi mới phát triển HTX, tổ hợp tác trong nông nghiệp theo Quyết định số 1400/QĐ-UBND.

3. Sở Giao thông vận tải: Chủ động tiếp cận các HTX đang gặp khó khăn trong hoạt động và HTX chưa chuyển đổi theo Luật Hợp tác xã năm 2012, qua đó báo cáo, đề xuất kịp thời giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện tốt nhất HTX giao thông vận tải trên địa bàn tỉnh phát triển theo nội dung Chỉ thị số 447/CT-UBND ngày 06 tháng 02 năm 2018 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh.

4. Sở Kế hoạch và Đầu tư

- Kịp thời tham mưu Ủy ban nhân tỉnh các chính sách hỗ trợ phát triển HTX, Liên hiệp HTX trên địa bàn tỉnh.

- Chủ trì, phối hợp các sở, ngành liên quan thẩm định các hồ sơ được hưởng chính sách hỗ trợ đầu tư phát triển nông nghiệp trên địa bàn tỉnh cho đối tượng là HTX, Liên hiệp HTX thực hiện sản xuất kinh doanh thuộc 08 nhóm sản phẩm nông nghiệp được quy hoạch sản xuất theo hướng ứng dụng công nghệ cao của tỉnh (lúa, chăn nuôi, thủy sản, hoa - cây kiểng, nấm ăn - nấm dược liệu, rau màu, cây dược liệu, cây ăn quả) được hỗ trợ đầu tư theo quy định tại Quyết định số 98/2016/QĐ-UBND ngày 22 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc ban hành quy định chính sách hỗ trợ đầu tư phát triển nông nghiệp trên địa bàn tỉnh An Giang.

- Phối hợp chặt chẽ với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Liên minh HTX tỉnh tham gia tìm hiểu, tháo gỡ các khó khăn giữa HTX và doanh nghiệp trong quá trình liên kết xây dựng chuỗi giá trị.

- Chỉ đạo cơ quan Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ động tham mưu, hướng dẫn cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện và các HTX thực hiện đúng quy định; tổ chức lại HTX; thủ tục giải thể HTX, Liên hiệp HTX. Trên cơ sở đó tiến hành kiểm tra, xử lý HTX, Liên hiệp HTX vi phạm quy định trong lĩnh vực đăng ký kinh doanh theo Nghị định số 50/2016/NĐ-CP ngày 01 tháng 6 năm 2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư.

5. Các sở, ngành liên quan: Căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao, tham gia thực hiện tốt các nội dung được phân công tại Chỉ thị số 447/CT-UBND ngày 06 tháng 02 năm 2018 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh về tăng cường thực hiện các giải pháp củng cố, phát triển HTX trên địa bàn tỉnh An Giang và Kế hoạch này.

6. Ủy ban nhân dân huyện, thị, thành phố

Chỉ đạo Phòng chuyên môn tham mưu, quản lý nhà nước đối với HTX thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển mới HTX; kịp thời hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn trong quá trình hoạt động của HTX trên địa bàn.

Trong năm 2018, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện có trách nhiệm thực hiện rà soát và cương quyết giải thể những HTX tồn tại hình thức, HTX yếu, kém không còn khả năng hồi phục theo Phụ lục đính kèm.

7. Giao Sở Kế hoạch và Đầu tư theo dõi, kiểm tra, đôn đốc và tổng hợp báo cáo tình hình thực hiện Kế hoạch. Căn cứ Kế hoạch này từng ngành có liên quan và địa phương tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao.

Trong quá trình triển khai thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc các đơn vị kịp thời phản ánh đến Sở Kế hoạch và Đầu tư (Phòng Doanh nghiệp, Kinh tế tập thể và tư nhân, điện thoại: 02963.831232) để giải quyết theo thẩm quyền. Trường hợp vượt thẩm quyền, Sở Kế hoạch và Đầu tư báo cáo, đề xuất Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, quyết định./.