KẾ HOẠCH

TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CHỈ THỊ SỐ 20/CT-TTG CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ VỀ ĐẨY MẠNH ĐỔI MỚI HOẠT ĐỘNG CỦA THƯ VIỆN TRONG XÂY DỰNG PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG ĐỌC, TIẾP CẬN VÀ XỬ LÝ THÔNG TIN CHO THIẾU NHI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH CÀ MAU

Thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 01 tháng 11 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi (sau đây gọi là Chỉ thị số 20/CT-TTg), Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích

- Cụ thể hóa các nhiệm vụ được giao tại Chỉ thị số 20/CT-TTg; xác định các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm và thời gian thực hiện làm cơ sở xây dựng chương trình công tác hàng năm.

- Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội về vị trí, vai trò của văn hóa đọc, đặc biệt là hình thành thói quen đọc, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

- Xây dựng và phát triển thói quen, nhu cầu, kỹ năng và phong trào đọc sách trong thiếu nhi; cải thiện môi trường đọc, phát triển tài nguyên thông tin phù hợp với đối tượng thiếu nhi, đa dạng sản phẩm thông tin, dịch vụ thư viện, tăng cường sự tham gia của thiếu nhi trong các hoạt động, sự kiện khuyến đọc, trải nghiệm với sách; góp phần nâng cao dân trí, phát triển tư duy, khả năng sáng tạo, bồi dưỡng nhân cách, tâm hồn, tăng cường ý thức chấp hành pháp luật, đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập, hình thành lối sống lành mạnh cho thiếu nhi trên địa bàn tỉnh.

- Xây dựng cơ chế, chính sách, các giải pháp phát triển một cách đồng bộ, bền vững các hoạt động phát triển văn hóa đọc, trong đó tập trung phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

2. Yêu cầu

- Triển khai thực hiện đảm bảo thiết thực, hiệu quả Chỉ thị số 20/CT-TTg; đồng thời, quán triệt sâu rộng trong toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, nhân dân, học sinh, sinh viên về chủ trương xây dựng và phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi là một trong những nội dung quan trọng của sự nghiệp phát triển văn hóa, giáo dục của đất nước và địa phương.

- Huy động sự tham gia vào cuộc của các cấp, các ngành, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và gia đình nhằm hỗ trợ, chung tay phát triển thư viện, phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi một cách đồng bộ và sâu rộng trong mọi tầng lớp nhân dân; đồng thời, đẩy mạnh việc đa dạng hóa, huy động mọi nguồn lực xã hội tham gia phát triển văn hóa đọc tại địa phương.

II. NỘI DUNG TRIỂN KHAI HOẠT ĐỘNG

1. Nhiệm vụ chung

a) Kiện toàn, củng cố và phát huy tối đa chức năng, hiệu quả hoạt động của hệ thống thư viện, nhất là việc xây dựng thư viện, môi trường văn hóa đọc thân thiện và đạt chuẩn, phát triển tài nguyên thông tin phù hợp với đối tượng thiếu nhi, đa dạng sản phẩm thông tin và dịch vụ thư viện, tăng cường sự tham gia của thiếu nhi trong các hoạt động, sự kiện khuyến đọc, trải nghiệm với sách; đẩy mạnh thư viện phục vụ lưu động, luân chuyển tài nguyên thông tin phục vụ thiếu nhi ở vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn.

b) Rà soát, xây dựng dự án đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất và các điều kiện cần thiết để phát triển thư viện trên địa bàn đạt chuẩn theo quy định với trọng tâm là hệ thống thư viện công cộng các huyện, thành phố, thư viện trường học; tăng cường đầu tư, hỗ trợ cho các thư viện công lập, đẩy mạnh xã hội hóa để phát triển thư viện và văn hóa đọc nhằm phục vụ thiếu nhi trên địa bàn tiếp cận, phát triển kỹ năng đọc và xử lý thông tin; đồng thời, khuyến khích, phát huy vai trò của thư viện cộng đồng và thư viện tư nhân tham gia phục vụ thiếu nhi tại cơ sở.

c) Đẩy mạnh tuyên truyền, nhất là trên nền tảng công nghệ số, phát huy ưu thế của mạng xã hội nhằm nâng cao nhận thức, chuyển đổi tư duy của các cấp, các ngành và toàn xã hội về vị trí, vai trò của văn hóa đọc, đặc biệt là hình thành thói quen đọc, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

d) Tăng cường tổ chức kết nối giữa các thư viện, cơ sở giáo dục, các cơ quan liên quan để huy động sự tham gia của nhà trường, gia đình vào việc hình thành và duy trì thói quen đọc, nâng cao kỹ năng đọc, năng lực tiếp cận, xử lý thông tin cho thiếu nhi; chỉ đạo xây dựng, phát triển mô hình, liên kết các loại hình thư viện, không gian đọc, phòng đọc cơ sở trên địa bàn tỉnh phù hợp với đối tượng thiếu nhi.

đ) Tiếp tục triển khai có hiệu quả các đề án về phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, xây dựng xã hội học tập; từng bước xây dựng và phát triển thư viện, mô hình văn hóa đọc phù hợp với thiếu nhi có hoàn cảnh đặc biệt (khuyết tật, mắc bệnh hiểm nghèo, thuộc diện hộ nghèo,...).

e) Đẩy mạnh chuyển đổi số, liên thông thư viện, xây dựng thư viện điện tử, thư viện số, cơ sở dữ liệu số, sử dụng công nghệ hiện đại hỗ trợ việc đọc và khai thác thông tin của thiếu nhi trong thư viện.

f) Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thư viện đáp ứng nhu cầu của thư viện hiện đại và tính chất đặc thù đối với đối tượng thiếu nhi.

2. Nhiệm vụ cụ thể (kèm theo Phụ lục)

a) Định kỳ tổ chức các hoạt động sự kiện phục vụ và tăng cường kỹ năng đọc cho thiếu nhi: Xây dựng chương trình phối hợp tăng cường công tác phục vụ lưu động tại các hệ thống thư viện trong lực lượng vũ trang, Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Học tập cộng đồng các xã, trường học,... để thu hút người dân, đặc biệt là các em thiếu nhi quan tâm đến các dịch vụ thư viện. Phát huy hiệu quả thành tựu các mô hình phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi tại các thư viện (Chương trình hoạt động hè, luân chuyển và phục vụ xe thư viện lưu động đa phương tiện, câu lạc bộ bạn đọc, các cuộc thi về sách, chương trình giao lưu sự kiện,...) đang được thực hiện trong thời gian qua, mở rộng quy mô tổ chức và tính liên kết của các mô hình; chú trọng tổ chức các hoạt động sự kiện như: “Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam”; “Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời”.

b) Xây dựng chương trình, kế hoạch đưa văn hóa đọc vào trường học thông qua “tiết học về văn hóa đọc”, các trường học phối hợp với hệ thống thư viện công cộng xây dựng chương trình ngoại khóa tham quan, học tập, sử dụng các dịch vụ của thư viện, đồng thời phát động những cuộc thi giới thiệu sách, đọc sách, sáng tác sách và đẩy mạnh công tác biểu dương, khen thưởng cho các học sinh, gia đình có đóng góp nhiều cho phong trào phát triển văn hóa đọc trong trường học; xây dựng kế hoạch trang bị kỹ năng, phương pháp, thói quen đọc sách cho học sinh theo kế hoạch phát triển văn hóa đọc hàng năm.

c) Hàng năm bổ sung mới nguồn tài nguyên thông tin thư viện cho hệ thống thư viện và tăng cường luân chuyển tài nguyên thông tin về cơ sở: Tiếp tục thực hiện luân chuyển sách tại các Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Học tập cộng đồng các xã, các địa điểm dân cư sinh sống nơi điều kiện kinh tế khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

d) Tạo điều kiện, khuyến khích người làm công tác thư viện được nâng cao trình độ chuyên môn, các kỹ năng nghề nghiệp.

III. KINH PHÍ

1. Ngân sách nhà nước: Bao gồm (Trung ương: Kinh phí thực hiện CTMTQG; Địa phương: Theo phân cấp ngân sách hiện hành); Các nguồn kinh phí hợp pháp khác theo quy định pháp luật.

2. Các cơ quan, đơn vị có liên quan căn cứ các nhiệm vụ được giao, hàng năm, lập dự toán kinh phí thực hiện và tổng hợp chung vào dự toán chi ngân sách nhà nước của cơ quan, đơn vị mình, gửi cơ quan tài chính cùng cấp để bố trí kinh phí thực hiện theo quy định.

3. Khuyến khích các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân sử dụng nguồn kinh phí hợp pháp khác hỗ trợ các hoạt động liên quan đến việc đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

- Là cơ quan đầu mối, chủ trì, phối hợp, đôn đốc đơn vị liên quan triển khai thực hiện Kế hoạch này đảm bảo hiệu quả, đúng quy định.

- Kịp thời biểu dương, khen thưởng việc nhân rộng những mô hình tốt, cách làm hay, các sáng kiến ứng dụng đổi mới hoạt động thư viện trong xây dựng, phát triển văn hóa đọc cho thiếu nhi, đặc biệt là gắn với chuyển đổi số trong lĩnh vực thư viện.

- Xây dựng khung tài liệu hướng dẫn phù hợp với đặc thù của đối tượng thiếu nhi; tổ chức tập huấn nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thư viện đáp ứng yêu cầu của thư viện hiện đại và đặc thù của thiếu nhi.

2. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các cơ quan liên quan triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao.

- Chỉ đạo việc củng cố, kiện toàn hệ thống thư viện trong các cơ sở giáo dục phổ thông và cơ sở giáo dục khác thuộc phạm vi quản lý theo hướng hiện đại; thân thiện, tạo thuận lợi tối đa cho người sử dụng là đối tượng thiếu nhi; bố trí đủ người làm công tác thư viện đạt chuẩn theo quy định.

- Hoàn thiện, đáp ứng các tiêu chuẩn về thư viện trong các cơ sở giáo dục thuộc phạm vi quản lý và khung chương trình giáo dục bao gồm các giờ học ngoại khóa tại thư viện công cộng; đẩy mạnh xây dựng văn hóa học đường, phát triển văn hóa đọc trong học đường, gắn với xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời, trong đó tập trung nâng cao tinh thần tự đọc, tự học, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận, tra cứu và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

- Chỉ đạo, hướng dẫn, đẩy mạnh việc gắn giáo dục năng lực ngôn ngữ với các năng lực cơ bản như năng lực đọc, năng lực viết; hướng dẫn xây dựng và phát triển các nguồn học liệu mở cho trường học. Thường xuyên kiểm tra, giám sát, đánh giá kết quả triển khai Kế hoạch theo lĩnh vực của ngành.

3. Sở Thông tin và Truyền thông

- Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các cơ quan liên quan triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao.

- Phối hợp với các đơn vị liên quan trong công tác lưu chiểu và trao đổi xuất bản phẩm điện tử, ấn phẩm phục vụ thiếu nhi; đề nghị các cơ quan báo chí, hệ thống thông tin cơ sở đẩy mạnh truyền thông về văn hóa đọc, tăng cường ứng dụng và triển khai nền tảng công nghệ số phục vụ chuyển đổi số trong thư viện.

- Đề xuất và chỉ đạo triển khai các biện pháp kiểm soát, sàng lọc thông tin, sản phẩm văn hóa có nội dung không phù hợp với lứa tuổi trẻ em, nhất là trên nền tảng công nghệ số; yêu cầu các doanh nghiệp viễn thông tăng cường tuyên truyền và triển khai các giải pháp kỹ thuật ngăn chặn thông tin xấu, độc hại trên không gian mạng có ảnh hưởng tiêu cực đối với trẻ em; kiểm tra, giám sát, đánh giá hiệu quả triển khai kế hoạch.

4. Sở Nội vụ

Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch: đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh có hình thức khen thưởng đối với những cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân triển khai thực hiện Kế hoạch đạt hiệu quả thiết thực; biểu dương khen thưởng những tổ chức, cá nhân có đóng góp tích cực trong phong trào phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi.

5. Sở Tài chính

Trên cơ sở đề nghị của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, căn cứ Kế hoạch được UBND tỉnh phê duyệt và khả năng cân đối ngân sách; tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí thực hiện Kế hoạch theo quy định.

6. Các cơ quan báo, đài tỉnh

- Tăng cường tuyên truyền thông tin phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi,... phát động tuyên truyền và nâng cao nhận thức về khả năng tự học, tự trau dồi kiến thức, văn hóa và phát triển kỹ năng học tập suốt đời hiệu quả nhất dẫn đến thành công cho mỗi người dân, đặc biệt là các em thiếu nhi qua đó hình thành xu hướng đọc trong thiếu nhi, trọng tâm là nâng cao kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin.

- Tiếp tục triển khai xây dựng, đổi mới và phổ biến các chương trình, sản phẩm truyền thông về phát triển văn hóa đọc, chuyên mục sách, trang bị kiến thức, kỹ năng đọc, kỹ năng tiếp cận, khai thác, sử dụng thông tin cho thiếu nhi.

7. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố Cà Mau

- Ban hành các chương trình, kế hoạch và chỉ đạo để tiếp tục đẩy mạnh triển khai các chủ trương, chính sách phát triển văn hóa đọc, trong đó tập trung phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

- Đẩy mạnh tuyên truyền, nhất là trên nền tảng công nghệ số, phát huy ưu thế của mạng xã hội nhằm nâng cao nhận thức, chuyển đổi tư duy của các cấp, các ngành và toàn xã hội về vị trí, vai trò của văn hóa đọc, đặc biệt là hình thành thói quen đọc, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

- Bố trí ngân sách, huy động nguồn lực để tổ chức triển khai Kế hoạch tại địa phương; tiếp tục triển khai có hiệu quả đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, xây dựng xã hội học tập; từng bước xây dựng và phát triển thư viện, mô hình văn hóa đọc phù hợp với thiếu nhi có hoàn cảnh đặc biệt (khuyết tật, mắc bệnh hiểm nghèo, thuộc diện hộ nghèo,...).

- Vận động các tổ chức và cá nhân trên địa bàn tích cực tham gia xã hội hóa các hoạt động thư viện.

8. Đề nghị các tổ chức chính trị - xã hội

a) Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh đẩy mạnh tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân tích cực tham gia thực hiện chính sách, tổ chức các hoạt động nhằm xây dựng môi trường đọc và phát triển năng lực đọc cho thiếu nhi.

b) Liên đoàn Lao động tỉnh phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai thực hiện kế hoạch trong phạm vi, chức năng, nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ hoạt động đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

c) Tỉnh Đoàn phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phát động phong trào đọc sách, hình thành thói quen đọc sách trong đoàn viên thanh niên từ tỉnh đến cơ sở; tuyên truyền, vận động về phát triển văn hóa đọc, lồng ghép vào các hoạt động, phong trào do đơn vị chủ trì hoặc phối hợp thực hiện.

Căn cứ nhiệm vụ được giao các đơn vị chủ động xây dựng Kế hoạch chi tiết để triển khai thực hiện. Đồng thời, định kỳ báo cáo kết quả về Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (trước ngày 15/11 hàng năm) để tổng hợp báo cáo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Chủ tịch UBND tỉnh theo quy định./.

PHỤ LỤC

(Kèm theo Kế hoạch số: 06/KH-UBND ngày 10/01/2024 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh)