Kính gửi: Cục Thuế tỉnh Hà Tây

Trả lời Công văn số 482/CT-TTrI ngày 09/4/2007 của Cục Thuế tỉnh Hà Tây hỏi về việc truy thu thuế và xử lý hành chính về thuế đối với số thuế phát hiện thêm sau khi chuyển sang hoạt động theo hình thức công ty cổ phần, Tổng cục Thuế có ý kiến như sau:

1- Về xác định số thuế trốn:

Căn cứ Khoản 3, Điều 15 Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp thì cơ quan thuế kiểm tra, thanh tra thuế phát hiện giá mua, giá bán, chi phí kinh doanh và các yếu tố khác không hợp lý thì có quyền xác định lại giá mua, giá bán để thu đúng, thu đủ thuế thu nhập doanh nghiệp. Vì vậy, khi xác định lại chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp thì loại trừ các Khoản chi phí không hợp lý ghi trên hóa đơn, chứng từ không hợp pháp theo quy định tại Điểm b, Khoản 2, Điều 9 Luật thuế thu nhập doanh nghiệp, sau đó mới xác định lại doanh thu, chi phí để làm căn cứ tính đúng, tính đủ thuế thu nhập doanh nghiệp.

Việc xác định lại giá mua, giá bán để thu đúng, thu đủ thuế thu nhập doanh nghiệp theo giá thị trường được thực hiện theo các nguyên tắc hướng dẫn tại Mục II, Phần B Thông tư số 117/2005/TT-BTC ngày 19/12/2005 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện việc xác định giá thị trường trong giao dịch kinh doanh giữa các bên có quan hệ liên kết.

Cục Thuế tỉnh Hà Tây căn cứ kiến nghị của Cơ quan An ninh Điều tra Công an TP Hà Nội về việc xử lý đối với Công ty CP Thiết bị sử dụng hóa đơn mua hàng bất hợp pháp của các công ty “ma” tại Công văn số 49/PA24 ngày 02/01/2007 để tiến hành kiểm tra xác minh việc mua, bán hàng hóa, kê khai nộp thuế liên quan đến các hóa đơn bất hợp pháp của Công ty CP Thiết bị để xử lý:

a) Nếu Tòa án đã tuyên án và bản án đã có hiệu lực pháp luật thì thực hiện theo nội dung phán quyết của Tòa án.

b) Trường hợp chưa có quyết định của Tòa án, chưa có bản án có hiệu lực pháp luật nhưng xác định hóa đơn mua hàng là bất hợp pháp thì xử lý như sau:

- Không chấp nhận khấu trừ thuế GTGT đầu vào của các hóa đơn bất hợp pháp.

- Trường hợp Công ty CP Thiết bị thực tế có mua hàng trôi nổi trên thị trường về bán ra và đã kê khai thuế đầy đủ, nhưng do Công ty đã hợp thức hóa đối với hàng hóa mua trôi nổi trên thị trường bằng cách Công ty mua hóa đơn hoặc nhận hóa đơn của đơn vị khác về hợp thức hóa hàng hóa mua vào thì cơ quan thuế loại trừ khỏi chi phí hợp lý phần giá vốn hàng mua ghi trên các hóa đơn này. Vì Công ty có doanh số bán hàng và kê khai thuế nên giá vốn hàng mua được xác định lại để làm căn cứ xác định thu nhập chịu thuế để truy thu thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định tại Điều 30, Nghị định số 164/2003/NĐ-CP ngày 22/12/2003 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật thuế thu nhập doanh nghiệp.

2- Về xác định số thuế truy thu và xử phạt vi phạm hành chính:

- Tại Điều 166, Luật Doanh nghiệp số 60/2005/QH11 quy định về chuyển đổi công ty nhà nước: “1. Thực hiện theo lộ trình chuyển đổi hằng năm, nhưng chậm nhất trong thời hạn bốn năm kể từ ngày Luật này có hiệu lực, các công ty nhà nước thành lập theo quy định của Luật doanh nghiệp nhà nước năm 2003 phải chuyển đổi thành công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần theo quy định của Luật này.

Chính phủ quy định và hướng dẫn trình tự, thủ tục chuyển đổi.”

- Tại Khoản 2, Điều 8, Nghị định số 187/2007/NĐ-CP 18/11/2004 của Chính phủ về việc chuyển công ty nhà nước thành công ty cổ phần quy định nguyên tắc kế thừa quyền và nghĩa vụ của công ty cổ phần được chuyển đổi từ công ty nhà nước: “2. Công ty cổ phần được chủ động sử dụng toàn bộ tài sản, tiền vốn đã cổ phần hóa để tổ chức sản xuất, kinh doanh; kế thừa mọi quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm của công ty nhà nước trước khi cổ phần hóa và có các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.”

- Tại Điểm 14, Thông tư số 95/2006/TT-BTC ngày 12 tháng 10 năm 2006 sửa đổi, bổ sung Thông tư số 126/2004/TT-BTC ngày 24/12/2004 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện Nghị định số 187/2004/NĐ-CP ngày 16/11/2004 của Chính phủ về chuyển công ty nhà nước thành công ty cổ phần hướng dẫn: “2.6 Trách nhiệm của cơ quan có liên quan trong việc quyết toán thuế đối với các doanh nghiệp cổ phần hóa như sau: a. Thời Điểm xác định giá trị doanh nghiệp:

Trường hợp đến thời Điểm tổ chức xác định giá trị doanh nghiệp mà vẫn chưa hoàn thành kiểm tra quyết toán thuế thì doanh nghiệp được sử dụng báo cáo tài chính để làm cơ sở xác định giá trị doanh nghiệp (kể cả việc xác định các nghĩa vụ của doanh nghiệp về thuế và phân phối lợi nhuận). Sau khi có quyết toán thuế, các Khoản chênh lệch về nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước (nếu có) sẽ được Điều chỉnh ở thời Điểm doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh chính thức chuyển thành công ty cổ phần.

b.Thời Điểm doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh:

Trường hợp doanh nghiệp đã nộp đủ hồ sơ mà cơ quan thuế không tiến hành kiểm tra quyết toán thuế theo đúng thời hạn quy định thì cơ quan có thẩm quyền quyết định cổ phần hóa ra quyết định phê duyệt quyết toán, thực hiện bàn giao vốn và tài sản cho công ty cổ phần. Công ty cổ phần sẽ không phải chịu trách nhiệm về số thuế phát sinh thêm so với số liệu trong báo cáo tài chính đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, bàn giao”

Căn cứ các quy định trên, Công ty Thiết bị (nay là Công ty cổ phần Thiết bị) tại thời Điểm khi chưa cổ phần hóa đã có hành vi trốn thuế, nhưng chưa được phát hiện và Công ty cũng không tự giác khai báo để quyết toán số thuế còn thiếu. Ngày 31/3/2006, Công ty đã được cơ quan có thẩm quyền cho phép chính thức chuyển thành công ty cổ phần hoạt động theo Luật Doanh nghiệp. Tuy nhiên, ngày 02/01/2007, Cơ quan An ninh Điều tra Công an thành phố Hà Nội có Công văn số 49/PA24 (Đ3) đề nghị truy thu số thuế trốn đối với Công ty CP Thiết bị do mua, nhận hóa đơn bất hợp pháp. Trên cơ sở đó, Cục Thuế tỉnh Hà Tây tiến hành kiểm tra, xử lý truy thu số thuế GTGT, số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp theo hướng dẫn tại Điểm 1 Công văn này và tiến hành xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế theo đúng quy định.

Tổng cục Thuế trả lời để Cục Thuế được biết và thực hiện./.