Theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT): Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm chỉ đạo xây dựng bộ máy, nguồn lực để thực hiện quản lý nhà nước về bảo hiểm y tế tại địa phương (khoản 2 Điều 8); UBND cấp xã có trách nhiệm lập danh sách tham gia BHYT trên địa bàn cho các đối tượng tham gia BHYT (khoản 3 Điều 8). Các đối tượng tự đóng BHYT bắt buộc phải tham gia theo hình thức hộ gia đình.

Hiện nay, việc triển khai thực hiện BHYT theo hộ gia đình còn nhiều khó khăn, vướng mắc. Nguyên nhân là do UBND cấp xã chưa được tập huấn về quy định mới, chưa có hướng dẫn lập danh sách đối tượng tham gia BHYT; việc khai báo tạm trú, tạm vắng chưa được thực hiện nghiêm túc...

Để triển khai việc lập danh sách tham gia BHYT được đồng bộ, thuận lợi, đầy đủ, Bộ Y tế đề nghị:

1. UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: Chỉ đạo các Sở, ban, ngành có liên quan và UBND cấp huyện, UBND cấp xã tổ chức phổ biến, triển khai thực hiện lập danh sách đối tượng tham gia BHYT theo quy trình gửi kèm công văn này và biểu mẫu do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành.

2. Bảo hiểm xã hội Việt Nam: chỉ đạo Bảo hiểm xã hội tỉnh tổ chức tập huấn quy trình, biểu mẫu lập danh sách tới UBND cấp xã; bố trí kinh phí theo quy định, cung cấp văn phòng phẩm, phần mềm quản lý dữ liệu người tham gia BHYT cho UBND cấp xã để thực hiện công tác lập danh sách đối tượng tham gia BHYT.

Trong quá trình tổ chức thực hiện, nếu có vướng mắc, đề nghị tổng hợp gửi về Bộ Y tế (Vụ Bảo hiểm y tế) để nghiên cứu, hướng dẫn.

QUY TRÌNH

LẬP DANH SÁCH ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BHYT TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP XÃ
(Ban hành kèm theo Công văn số: 5510/BYT-BH ngày 03/08/2015 của Bộ Y tế)

I. Thẩm quyền, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong việc lập danh sách

1. Hộ gia đình

Từ ngày 15/8/2015, tất cả các hộ gia đình (kể cả hộ gia đình đang tham gia BHYT) thực hiện kê khai đầy đủ, chính xác toàn bộ thành viên trong hộ gia đình vào mẫu biểu kê khai tham gia BHYT do cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH) cung cấp; từ năm 2016 trở đi, hằng tháng kịp thời báo tăng, giảm thành viên hộ gia đình vào mẫu biểu do cơ quan BHXH cung cấp gửi Trưởng thôn/xóm/khu phố/ấp (sau đây gọi chung là Trưởng thôn).

2. Thôn, xóm, khu phố, ấp

a) Thành lập một tổ lập danh sách tham gia BHYT, gồm từ 3 đến 5 thành viên trong thôn, xóm, khu phố, ấp (Sau đây gọi chung là Thôn) để thu thập thông tin trong mẫu biểu đầy đủ, chính xác.

b) Trưởng thôn lập Biên bản giao nhận danh sách kê khai hộ gia đình để bàn giao cho UBND cấp xã.

3. UBND cấp xã

a) Thành lập Ban chỉ đạo lập danh sách tham gia BHYT tại UBND cấp xã (Sau đây gọi chung là Ban chỉ đạo), với thành phần là Lãnh đạo UBND xã, cán bộ Văn hóa - xã hội, các trưởng thôn và các thành viên khác có liên quan. Ban chỉ đạo cấp xã có nhiệm vụ:

- Phổ biến mục đích, yêu cầu của việc lập danh sách;

- Chỉ đạo và tổ chức thực hiện việc lập danh sách.

b) Tổng hợp, rà soát và nhập thông tin trên mẫu biểu vào phần mềm quản lý dữ liệu người tham gia BHYT do cơ quan BHXH cung cấp để phân loại đối tượng theo Danh sách kê khai người đang tham gia BHYT và Danh sách kê khai người chưa tham gia BHYT, gửi bảo hiểm xã hội cấp huyện.

c) Từ năm 2016 trở đi, hằng tháng kịp thời báo tăng, giảm thành viên hộ gia đình vào mẫu biểu do cơ quan BHXH cung cấp; báo tăng, giảm người tham gia BHYT do ngân sách nhà nước đóng vào danh sách tham gia BHYT chuyển BHXH cấp huyện.

d) Tiếp nhận và sử dụng kinh phí hỗ trợ thực hiện theo Khoản 2, Khoản 3 và Khoản 4 Điều 19 Thông tư số 41/2014/TTLT-BYT-BTC.

4. Bảo hiểm xã hội cấp huyện

a) Tổ chức tập huấn quy trình lập danh sách; Cung cấp mẫu biểu lập danh sách, phần mềm quản lý dữ liệu người tham gia BHYT cho UBND cấp xã.

b) Tiếp nhận hồ sơ, dữ liệu do UBND cấp xã chuyển đến; kiểm tra, tổng hợp và phân loại theo từng đối tượng tham gia BHYT, đồng thời đối chiếu với cơ quan quản lý đối tượng để cấp thẻ BHYT và thanh, quyết toán tiền đóng BHYT theo quy định.

c) Kịp thời cấp kinh phí hỗ trợ lập danh sách tham gia BHYT theo hộ gia đình cho UBND cấp xã đầy đủ và thực hiện thanh quyết toán theo quy định.

d) Chỉ đạo Đại lý thu tổ chức thực hiện theo đúng quy định.

5. Cơ quan quản lý đối tượng

Cơ quan quản lý đối tượng là cơ quan có thẩm quyền xác định và phê duyệt Danh sách người tham gia như người thuộc hộ gia đình nghèo, thương binh, người có công với cách mạng, thân nhân người có công với cách mạng, người thuộc diện hưởng bảo trợ xã hội hàng tháng, cựu chiến binh, trẻ em... trên cơ sở phân cấp của UBND cấp tỉnh.

Kịp thời đối chiếu Danh sách đối tượng, xác nhận người tham gia BHYT của đơn vị quản lý đối tượng để làm căn cứ cấp thẻ BHYT và thanh, quyết toán tiền đóng BHYT theo quy định.

II. Quy trình lập danh sách

1. Công tác chuẩn bị

a. Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành mẫu biểu và văn bản hướng dẫn thực hiện kê khai mẫu biểu lập danh sách.

b. Thành lập Ban chỉ đạo.

c. Cơ quan BHXH:

- Cung cấp biểu mẫu để thực hiện kê khai.

- Tổ chức tập huấn việc kê khai theo mẫu biểu cho Thành viên Ban chỉ đạo, các thành viên khác có liên quan và Đại lý thu BHYT.

- Chủ trì, phối hợp với UBND cấp xã tổ chức tuyên truyền đến người dân.

d. Ban chỉ đạo phổ biến mục đích, yêu cầu của việc lập danh sách tới các trưởng thôn; đại diện các chi hội đoàn thể ở thôn, bản và người dân.

Căn cứ vào số lượng hộ gia đình cần lập danh sách trên địa bàn, Ban chỉ đạo phân công người lập danh sách theo địa bàn thôn, xác định thời gian lập danh sách và thời gian hoàn thành việc thu thập thông tin.

2. Lập danh sách

a) Tùy theo điều kiện của xã, Thành viên trong tổ lập danh sách có trách nhiệm thu thập thông tin trực tiếp theo mẫu biểu hoặc phát mẫu biểu do cơ quan BHXH cung cấp và nhận lại bản kê khai từ hộ gia đình.

b) Trưởng thôn lập Biên bản giao nhận danh sách kê khai trên địa bàn thôn để bàn giao cho UBND cấp xã.

c) UBND cấp xã tổng hợp, rà soát và nhập thông tin trong bản khai của hộ gia đình vào phần mềm do cơ quan BHXH cung cấp.

III. Lưu ý

Trong thời gian UBND cấp xã chưa lập xong Danh sách kê khai tham gia BHYT mà hộ gia đình tham gia BHYT thì thực hiện như sau:

1. Hộ gia đình

Điền thông tin vào mẫu biểu Danh sách kê khai hộ gia đình tham gia BHYT do cơ quan BHXH cung cấp, nộp tiền đóng BHYT gửi Đại lý thu BHYT hoặc cơ quan BHXH cấp huyện.

2. Đại lý thu BHYT

a) Nhận mẫu biểu Danh sách kê khai hộ gia đình tham gia BHYT, thu tiền đóng BHYT người tham gia BHYT và cấp biên lai thu tiền theo quy định.

b) Lập Danh sách tham gia BHYT của đối tượng theo mẫu, gửi BHXH cấp huyện kèm theo mẫu Danh sách kê khai hộ gia đình tham gia BHYT và số tiền đã thu của người tham gia BHYT.

c) Nhận và trả thẻ BHYT cho người tham gia theo quy định.

3. Cơ quan BHXH cấp huyện

a) Nhận hồ sơ tham gia BHYT theo mẫu do cơ quan BHXH ban hành và số tiền tham gia BHYT của hộ gia đình nộp trực tiếp hoặc từ Đại lý thu; kiểm tra, đối chiếu và thực hiện cấp, trả thẻ BHYT theo quy định.

b) Khi UBND cấp xã thực hiện xong việc lập danh sách tham gia BHYT thì tiến hành kiểm tra, đối chiếu số người trong hộ gia đình đã tham gia BHYT từ ngày 01/8/2015 đến hết tháng 12/2015. Trường hợp còn thành viên trong hộ gia đình chưa tham gia thì chuyển danh sách cho Đại lý thu để tiếp tục vận động tham gia BHYT theo quy định.