Ngày 14 tháng 5 năm 2010, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 51/2010/NĐ-CP quy định về hóa đơn bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ (sau đây gọi là Nghị định 51). Đây là Nghị định có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc chuyển đổi phương thức quản lý hóa đơn bán hàng đối với các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế và đối với cơ quan thuế. Để triển khai thực hiện Nghị định 51, Tổng cục Thuế yêu cầu các Vụ, Cục, đơn vị của Tổng cục Thuế và Cục Thuế các tỉnh, thành phố thực hiện những công việc sau:

I. Đối với các Vụ, Cục, đơn vị thuộc Tổng cục Thuế

1. Vụ Chính sách có trách nhiệm:

a) Chủ trì soạn thảo và trình Bộ ban hành Thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định 51. Trong quá trình dự thảo Thông tư, cần lưu ý một số việc sau:

- Tổ chức Hội thảo với một số doanh nghiệp, hộ kinh doanh để góp ý kiến vào dự thảo Thông tư hướng dẫn Nghị định 51.

- Tổ chức họp lấy ý kiến các Vụ trong Bộ và Tổng cục Thuế.

- Trình báo cáo Bộ dự thảo Thông tư để lấy ý kiến các Bộ, UBND các tỉnh, thành phố, các Cục thuế và đăng website Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế.

- Tổ chức Hội thảo với các doanh nghiệp ngành in, doanh nghiệp sản xuất phần mềm kế toán để đánh giá khả năng của doanh nghiệp ngành in và doanh nghiệp sản xuất phần mềm kế toán.

- Khảo sát thực tế tại một số địa phương để nghe góp ý trực tiếp của Cục thuế và một số doanh nghiệp tại địa phương về dự thảo Thông tư hướng dẫn Nghị định 51.

Thời gian hoàn thành các công việc trên: Trước ngày 05/8/2010.

b) Dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai thực hiện Nghị định 51.

Thời gian hoàn thành: Trước ngày 05/8/2010.

c) Tổ chức tập huấn Thông tư hướng dẫn Nghị định 51.

Địa điểm: Tập huấn tại 3 miền: Miền Bắc, Miền Trung, Miền Nam.

Thời gian: Trong tháng 8/2010.

d) Nắm bắt và đề xuất các biện pháp để xử lý kịp thời những vấn đề mới phát sinh trong quá trình thực hiện Nghị định 51.

Theo dõi chỉ đạo các Cục thuế chuẩn bị và triển khai Nghị định 51 và Thông tư của Bộ Tài chính hướng dẫn Nghị định 51, đặc biệt tại các tỉnh, thành phố trọng điểm như: thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Hà Nội, thành phố Hải Phòng, tỉnh Đồng Nai, tỉnh Bình Dương, thành phố Đà Nẵng.

2. Vụ Tài vụ quản trị có trách nhiệm:

- Xây dựng quy trình quản lý việc phát hành hoá đơn của doanh nghiệp tự in hoặc đặt in hoá đơn; Quy trình đặt in, phát hành, luân chuyển, bảo quản hoá đơn chưa sử dụng tại Cục, Chi cục đối với các hoá đơn do Cục thuế đặt in; Quy trình bán, cấp hoá đơn cho các tổ chức, cá nhân thuộc diện được mua hoá đơn; Quy trình theo dõi thông báo mất, cháy, hỏng hoá đơn và hoá đơn không còn giá trị sử dụng (bao gồm cả hoá đơn do doanh nghiệp tự in, đặt in sau đó bỏ trốn).

- Thực hiện rà soát, tính toán số lượng hóa đơn do Tổng cục Thuế đã in, cấp cho các Cục thuế, đề xuất số lượng in cấp từ nay đến hết 31/12/2010 và biện pháp xử lý hoá đơn còn tồn.

Thời gian hoàn thành: trước ngày 15/8/2010.

- Chuẩn bị tốt các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, kinh phí để triển khai có kết quả Nghị định 51 (bao gồm bố trí phòng làm việc, điện thoại, máy tính, máy in… cho Bộ phận thường trực Tổ giúp việc Tổng cục trưởng).

3. Cục Công nghệ thông tin có trách nhiệm xây dựng:

- Phần mềm để đưa thông tin về thông báo phát hành hoá đơn của các tổ chức, cá nhân lên website của ngành Thuế, tạo điều kiện cho các Cục thuế, tổ chức, cá nhân kinh doanh và người tiêu dùng có thể truy cập xác định các loại hoá đơn đã được phát hành theo chức năng hỗ trợ của cơ quan thuế. Yêu cầu của phần mềm là có thể đưa đầy đủ thông tin của tờ thông báo phát hành vào cơ sở dữ liệu và liệt kê các tổ chức cá nhân, phát hành theo trình tự mã số thuế, địa bàn quận huyện và tỉnh, thành phố mà tổ chức, cá nhân phát hành hoá đơn đóng trụ sở.

- Phần mềm quản lý các loại hoá đơn cơ quan thuế đặt in, cấp bán.

- Phần mềm quản lý các loại hoá đơn đã mất, hoá đơn hết giá trị sử dụng do tổ chức, cá nhân báo cho cơ quan thuế các cấp, đưa lên website ngành Thuế kịp thời để có thể tham khảo rộng rãi nhằm hạn chế việc sử dụng vào mục đích bất hợp pháp.

- Phần mềm quản lý các hoá đơn không còn giá trị sử dụng do các tổ chức, cá nhân được cơ quan thuế các cấp xác định là bỏ trốn để thông báo trên website của ngành Thuế nhằm hạn chế việc sử dụng hoá đơn này vào các việc không hợp pháp.

Thời gian hoàn thành các công việc trên trước ngày 30/10/2010.

Cục CNTT có trách nhiệm chủ trì tập huấn các chương trình phần mềm để có thể phục vụ thi hành Nghị định 51 từ ngày 01/01/2011.

4. Vụ Tuyên truyền-Hỗ trợ có trách nhiệm:

- Làm việc với các cơ quan thông tấn, báo chí để có thông báo: Kể từ ngày 01/01/2011 cơ quan thuế sẽ không bán hoá đơn cho các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp phải tự in, đặt in hoá đơn hoặc tạo hoá đơn điện tử theo quy định tại Nghị định 51.

- Căn cứ nội dung mới của Nghị định 51 để xây dựng nội dung tuyên truyền mẫu để hỗ trợ các Cục thuế trong việc tuyên truyền đến từng doanh nghiệp và người dân.

Thời gian thực hiện: Cuối tháng 7, tháng 8/2010.

- Chủ trì phối hợp với Cục CNTT, Tạp chí Thuế xây dựng chuyên mục về hoá đơn trên website của Tổng cục Thuế và Tạp chí Thuế.

Thời gian thực hiện: Tháng 8/2010.

- Sau khi có Thông tư hướng dẫn phối hợp với Vụ Chính sách tiếp tục xây dựng nội dung những vấn đề cần tuyên truyền chi tiết đến từng đối tượng để hỗ trợ, chỉ đạo công tác tuyên truyền tại các địa phương và chủ động tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng ở Trung ương.

Thời gian thực hiện: Từ tháng 9/2010 đến hết Quý I/2011.

- Chủ trì phối hợp với Vụ Chính sách và Vụ Tài vụ- Quản trị xây dựng các sản phẩm hỗ trợ mẫu (công văn) để hỗ trợ các tổ chức, cá nhân gửi các Cục thuế để triển khai thống nhất gồm:

+ Công văn của cơ quan thuế thông báo đến các doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp.

+ Công văn của cơ quan thuế thông báo đến các hộ kinh doanh.

+ Công văn gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư địa phương, kèm theo thông báo mẫu tớ các doanh nghiệp mới thành lập.

Thời gian thực hiện: Trong tháng 7, 8/2010.

5. Vụ Tổ chức cán bộ có trách nhiệm:

Trình Tổng cục ban hành Quyết định của Tổng cục trưởng về việc thành lập Ban chỉ đạo của Tổng cục trong việc triển khai thực hiện Nghị định gồm lãnh đạo Tổng cục làm trưởng Ban, lãnh đạo các Vụ Chính sách, Vụ Tài vụ quản trị là Phó Ban thường trực, một số lãnh đạo Vụ liên quan; huy động cán bộ một số Vụ và một số Cục thuế (Hà Nội, Hải Dương, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hưng Yên…) tham gia Tổ thường trực. Quyết định nêu rõ: chức năng nhiệm vụ của Tổ thường trực, quy chế làm việc, thành phần.

Thời gian hoàn thành: Trong tháng 7/2010.

6. Thanh tra Thuế có trách nhiệm:

Xây dựng Quy trình thanh tra, kiểm tra hóa đơn tại doanh nghiệp và tại trụ sở cơ quan thuế.

Thời gian hoàn thành: Trước ngày 30/9/2010.

7. Các Vụ Pháp chế, Kê khai và kế toán thuế, Dự toán thu thuế, Kiểm tra nội bộ và các đơn vị có liên quan có trách nhiệm:

- Cử cán bộ đúng thành phần tham gia Tổ thường trực giúp việc Tổng cục trưởng trong việc triển khai thực hiện Nghị định 51.

- Phối hợp chặt chẽ cùng các đơn vị nêu trên trong việc triển khai thực hiện Nghị định 51.

II. Đối với Cục Thuế các tỉnh, thành phố

1. Thành lập Ban chỉ đạo Nghị định 51 tại Cục Thuế do Cục trưởng làm Trưởng ban với thành viên là lãnh đạo các phòng, bộ phận Tổng hợp - Nghiêp vụ - Dự toán, Tuyên truyền - Hỗ trợ, Kiểm tra, Thanh tra, Ấn chỉ, Kê khai và Kế toán thuế, Tin học, một số lãnh đạo Chi cục và cán bộ có liên quan.

Thời gian thực hiện: Trước ngày 05/8/2010

2. Tổ chức thảo luận lấy ý kiến các đơn vị trong Cục để tham gia với Tổng cục về nội dung dự thảo Thông tư hướng dẫn Nghị định 51.

3. Báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố để Uỷ ban chỉ đạo các cấp, các ngành trong việc triển khai thực hiện Nghị định 51. Tham mưu, đề xuất với lãnh đạo Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố chỉ đạo các địa phương, các đơn vị trong tỉnh về triển khai thực hiện Nghị định 51.

a) Chỉ đạo Sở Thông tin và Truyền thông có kế hoạch đẩy mạnh tuyên truyền các nội dung mới của Nghị định 51, trong đó nhấn mạnh đến nội dung: Từ ngày 01/01/2011, cơ quan thuế sẽ không thực hiện bán hoá đơn cho doanh nghiệp, tổ chức kinh tế.

Thời gian hoàn thành: trước ngày 15/8/2010.

b) Chỉ đạo Sở Tài chính tham mưu, đề xuất với Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố các giải pháp có hiệu quả không để tình trạng doanh nghiệp in lợi dụng thời điểm cuối năm để tăng giá, ép giá đối với doanh nghiệp đặt in hoá đơn;

c) Chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư thông báo, tuyên truyền các doanh nghiệp mới khi cấp đăng ký kinh doanh biết quyền, nghĩa vụ của mình trong việc đặt in, tự in hóa đơn từ ngày 01/01/2011. Đồng thời có kế hoạch hậu kiểm đối với các doanh nghiệp đã được cấp đăng ký kinh doanh để tránh việc lợi dụng lập doanh nghiệp “ma”, buôn bán hoá đơn bất hợp pháp;

d) Chỉ đạo cơ quan Công an trên địa bàn thực hiện tốt quy chế phối hợp trong phòng, chống in lậu hoá đơn;

4. Triển khai mạnh mẽ công tác tuyên truyền:

a) Trên cơ sở Nghị định 51, Cục Thuế chủ trì, phối hợp với các cơ quan thông tấn, báo chí, truyền thông để làm tốt công tác tuyên truyền đến các tổ chức và cá nhân trên địa bàn nắm và hiểu những điểm mới của Nghị định 51.

Thời gian thực hiện: Từ tháng 8/2010;

b) Sau khi Bộ Tài chính ban hành Thông tư hướng dẫn thi hành Nghị định 51, tổ chức công tác tuyên truyền, hướng dẫn đến cán bộ thuế, các tổ chức, hộ kinh doanh và các đối tượng có liên quan.

Thời gian thực hiện: Từ tháng 9/2010 đến hết quý I năm 2011.

5. Cục Thuế chỉ đạo các phòng, các chi cục thuế tổ chức:

a) Rà soát, phân loại tổng thể người nộp thuế là doanh nghiệp, tổ chức kinh tế trên địa bàn là đối tượng sử dụng các loại hoá đơn theo quy định tại Nghị định 51 để thông báo đến từng doanh nghiệp, tổ chức kinh tế biết nội dung từ ngày 01/01/2011 cơ quan thuế sẽ không thực hiện bán hóa đơn cho doanh nghiệp, tổ chức kinh tế; doanh nghiệp được quyền đặt in hóa đơn, tự in hóa đơn nếu đủ điều kiện.

Thời gian hoàn thành: trước 15/08/2010.

b) Căn cứ tình hình sử dụng, số hoá đơn tồn trên báo cáo BC 26/HĐ tháng 7 năm 2010 của các đơn vị, tổ chức, cá nhân, Cục Thuế tổng hợp, dự kiến lượng hoá đơn sử dụng đến 31/12/2010, báo cáo Tổng cục Thuế trước 10/9/2010 để có kế hoạch in hoá đơn từ nay đến cuối năm;

c) Căn cứ tình hình sử dụng hoá đơn trong năm 2010 của các tổ chức, cá nhân thuộc diện mua hoá đơn theo quy định tại Nghị định 51, Cục Thuế lập kế hoạch in năm 2011; tổ chức in trong tháng 10 để có hoá đơn bán cho các tổ chức, cá nhân từ 01/01/2011;

d) Chỉ đạo các phòng, các chi cục hướng dẫn doanh nghiệp chủ động lên kế hoạch đặt in, tự in hóa đơn ngay trong những tháng còn lại của năm 2010 để kịp thời thực hiện từ ngày 01/01/2011. Trên cơ sở kết quả tổng hợp kế hoạch của doanh nghiệp, Cục Thuế có báo cáo tổng hợp tình hình dự kiến đặt in hoặc tự in hoá đơn của doanh nghiệp trên địa bàn. Báo cáo gửi về Tổng cục (theo mẫu đính kèm) trước ngày 30/9/2010.

6. Cử lãnh đạo Cục và các phòng liên quan tham gia tập huấn Thông tư hướng dẫn Nghị định số 51/2010/NĐ-CP, trên cơ sở nguồn giảng viên kiêm chức là các cán bộ đã được Tổng cục tập huấn, các Cục chủ động tổ chức tập huấn Thông tư cho các cán bộ tại Cục, Chi cục và toàn thể doanh nghiệp trên địa bàn.

Thời gian thực hiện: trong tháng 9, 10 năm 2010.

7. Chuẩn bị các điều kiện cần thiết để triển khai tốt việc thực hiện quy trình quản lý hoá đơn và phần mềm của Tổng cục.

Thời gian thực hiện: trong tháng 11, tháng 12 năm 2010.

8. Tổ chức công bố đường dây nóng tại Văn phòng Cục và Chi cục. Thường xuyên rà soát để xử lý kịp thời các vướng mắc phát sinh tại địa phương.

Thời gian thực hiện: từ tháng 9/2010.

Việc triển khai thực hiện Nghị định 51 là nhiệm vụ trọng tâm của ngành Thuế trong sáu tháng cuối năm 2010 và trong năm 2011. Thực hiện thành công Nghị định 51 sẽ góp phần thực hiện tốt cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi đối với doanh nghiệp và người dân.

Tổng cục Thuế yêu cầu các Vụ, Cục, đơn vị thuộc Tổng cục và Cục Thuế các tỉnh, thành phố quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc các nội dung nêu trên.

Trong quá trình thực hiện, nếu phát sinh khó khăn, vướng mắc, đề nghị các đơn vị báo cáo về Tổng cục để xử lý kịp thời./.

PHỤ LỤC I:

MỘT SỐ NỘI DUNG MỚI CỦA NGHỊ ĐỊNH SỐ 51/2010/NĐ-CP

1. Nghị định giải thích một số khái niệm mới như tạo hoá đơn, sử dụng hoá đơn bất hợp pháp, sử dụng bất hợp pháp hoá đơn.

2. Nghị định đã trao quyền tự chủ cho cơ sở kinh doanh trong việc sử dụng hóa đơn bằng việc quy định cơ sở kinh doanh được hình thành dưới hình thức là doanh nghiệp sẽ sử dụng hóa đơn tự in hoặc tự đặt in hóa đơn. Kể từ ngày 01/01/2011 trở đi, cơ quan thuế không bán hóa đơn cho cơ sở kinh doanh là doanh nghiệp.

3. Nghị định quy định cụ thể các loại hoá đơn gồm hoá đơn xuất khẩu, hoá đơn GTGT, hoá đơn bán hàng, các loại hoá đơn khác; quy định về hình thức hoá đơn gồm hoá đơn tự in, hoá đơn điện tử, hoá đơn đặt in. Trong đó:

a) Hóa đơn tự in là hóa đơn do các tổ chức, cá nhân kinh doanh tự in ra trên các thiết bị tin học, máy tính tiền hoặc các loại máy khác khi bán hàng hóa, dịch vụ;

b) Hóa đơn điện tử là tập hợp các thông điệp dữ liệu điện tử về bán hàng hóa, dịch vụ, được khởi tạo, lập, gửi, nhận, lưu trữ và quản lý theo quy định tại Luật Giao dịch điện tử và các văn bản hướng dẫn thi hành;

c) Hóa đơn đặt in là hóa đơn do các tổ chức, cá nhân kinh doanh đặt in theo mẫu để sử dụng cho hoạt động kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, hoặc do cơ quan thuế đặt in theo mẫu để cấp, bán cho các tổ chức, cá nhân.

Cùng với sự phát triển của quá trình tin học hóa, hiện đại hóa và giao dịch điện tử thì việc quy định hóa đơn điện tử sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong phát triển các giao dịch kinh tế. Hóa đơn xuất khẩu đã được sử dụng trong hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu nhưng lại chưa được quy định chính thức trong văn bản quy phạm pháp luật về hóa đơn. Việc quy định hóa đơn xuất khẩu tại Nghị định 51/2010/NĐ-CP nhằm công nhận tính hợp pháp của hóa đơn xuất khẩu do doanh nghiệp lập và có thể dùng thay thế cho hoá đơn GTGT xuất khẩu hàng hoá, dịch vụ.

4. Để giảm bớt sự tập trung quản lý hóa đơn, Nghị định đã trao quyền tự chủ cho các Cục thuế trong việc tự đặt in hóa đơn để bán, cấp cho một số đối tượng trên địa bàn tỉnh, thành phố Cục thuế quản lý.

5. Nghị định quy định tổ chức, cá nhân bán hàng có uỷ nhiệm bán hàng hoá, dịch vụ cho tổ chức, cá nhân khác, được uỷ nhiệm lập hoá đơn cho tổ chức, cá nhân nhận uỷ nhiệm khi bán hàng hoá, dịch vụ.

6. Nghị định quy định chi tiết các hành vi vi phạm và các hình thức xử phạt phù hợp với các Luật và Pháp lệnh hiện hành, đảm bảo rõ ràng dể hiểu, dễ thực hiện, tạo điều kiện giảm bớt các vướng mắc, tranh chấp trong thực thi.

Tổng cục Thuế :

PHỤ LỤC II:

MẪU BÁO CÁO

về tình hình triển khai thực hiện Nghị định số 51/2010/NĐ-CP

Kèm theo công văn số: 2747/TCT-CS ngày 26/7/2010 của Tổng cục Thuế