Tổng cục Hải quan nhận được công văn số 12-CV/HYMETCO ngày 27/3/2013 của Công ty CP thiết bị KTTV và môi trường Việt Nam (Công ty HYMETCO) đề nghị miễn thuế GTGT theo Hiệp định về hoạt động của Ủy hội sông Mê Công quốc tế (sau đây gọi tắt là Hiệp định). Về vấn đề này, Tổng cục Hải quan có ý kiến như sau:

1. Theo trình bày của Công ty HYMETCO, Công ty là đơn vị trúng thầu cung cấp thiết bị thuộc dự án "Cung cấp các thiết bị đo lường dòng chảy sông ADCP và định vị vệ tinh GPS, phần mềm, đào tạo cán bộ để đo lưu lượng dòng chảy sông Mê Công tại các trạm thủy văn thuộc mạng lưới HYCOS" của Ủy hội sông Mê Công quốc tế. Công ty đã ký hợp đồng số 045-2012 cung cấp thiết bị cho Ủy hội sông Mê Công quốc tế, tổng trị giá 243.740 USD (không bao gồm các loại thuế) và đã mở tờ khai nhập khẩu với tổng số tiền thuế GTGT là 420.642.288 đồng. Công ty đề nghị cơ quan Hải quan miễn thuế GTGT theo Điều 5 - Hiệp định.

2. Sau khi nghiên cứu bản tiếng Anh và bản dịch tiếng Việt Điều 5 - Hiệp định do Công ty cung cấp, Tổng cục Hải quan nhận thấy chưa có sự thống nhất giữa bản tiếng Anh, bản dịch tiếng Việt và một số nội dung chưa rõ, gây vướng mắc trong thực hiện, cụ thể là:

2.1. Tại Điều 5 của Hiệp định có quy định:

- Tiếng Anh:

"The property of the MRC shall be exempt:

a)…

b) From customs duties on imports and exports in respect of articles imported or exported by the MRC for its official use, on the understanding that articles imported under such privileges shall not be sold within the country except in accordance with conditions to be mutually ageed upon; …

The MRC shall be exempt from excise duties, sale and all other taxes when making important purchases for official use by the MRC of property on which such duties or taxes are normally chargeable".

- Tiếng Việt:

"Tài sản của Ủy hội sông Mê Công quốc tế sẽ được miễn:

(a)…

(b) Thuế hải quan đối với hàng xuất và nhập khẩu cho các vật phẩm được Ủy hội sông Mê Công quốc tế nhập hoặc xuất để sử dụng chính thức, trên cơ sở được hiểu là những vật phẩm nhập khẩu theo các đặc quyền này sẽ không được bán lại trong nước trừ phi có các điều kiện khác được hai bên thỏa thuận;…

… Ủy hội sông Mê Công quốc tế sẽ được miễn thuế hàng hóa, thuế bán và tất cả các loại thuế khác khi mua nhiều tài sản, cho các mục đích sử dụng của Ủy hội sông Mê Công quốc tế mà đối với loại tài sản này thường bị đánh thuế. Tuy nhiên Ủy hội sông Mê Công quốc tế, theo quy tắc chung, sẽ không yêu cầu miễn các loại thuế hàng hóa và thuế bán đánh vào động sản và bất động sản nằm trong giá phải trả và không thể tách rời khỏi giá bán".

Tổng cục Hải quan nhận thấy bản tiếng Việt có cách dịch khác nhau về một số cụm từ như: "excise duties" (thuế hàng hóa/thuế tiêu thụ đặc biệt/thuế gián thu), "making important purchases for official use" (khi mua nhiều tài sản, cho các mục đích sử dụng/ khi mua những tài sản quan trọng để sử dụng chính thức).

2.2. Một số nội dung của Điều 5 Hiệp định chưa rõ, có cách hiểu khác nhau, ví dụ như:

a) Thuật ngữ "thuế hải quan", "thuế hàng hóa", "thuế bán" không được quy định trong pháp luật thuế hiện hành, nên không xác định được bao gồm các loại thuế gì, có bao gồm thuế giá trị gia tăng hay không?

b) "Máy móc, thiết bị, phần mềm đo lưu lượng dòng chảy sông" và "hệ thống định vị vệ tinh" do Công ty HYMETCO nhập khẩu có phải thuộc đối tượng hàng hóa đề cập trong Hiệp định không? Cơ quan nào có thẩm quyền xác nhận các thiết bị trên đáp ứng quy định của Hiệp định? thủ tục xác nhận thực hiện như thế nào?

c) Theo nội dung Hiệp định có thể hiểu chỉ miễn thuế cho hàng hóa để Ủy hội sông Mê Công sử dụng (cho văn phòng Ủy hội).

Trong khi đó, có thể sẽ phát sinh trường hợp xin miễn thuế máy móc, thiết bị cho dự án cụ thể (ví dụ trường hợp này là dự án "Cung cấp các thiết bị đo lường dòng chảy sông ADCP và định vị vệ tinh GPS, phần mềm, đào tạo cán bộ để đo lưu lượng dòng chảy sông Mê Công tại các trạm thủy văn thuộc mạng lưới HYCOS"), không phải của văn phòng Ủy hội, cơ quan Ủy hội.

d) Hiệp định chưa quy định rõ có hay không miễn thuế GTGT cho cả hàng hóa nhập khẩu và mua trong nước. Nếu miễn thuế GTGT cho hàng hóa nhập khẩu trong khi mua hàng hóa trong nước phải nộp GTGT là không hợp lý.

3. Để có cơ sở tổ chức thực hiện việc miễn thuế GTGT đúng quy định của Điều 15, Điều 73, Điều 79 Luật ký kết, gia nhập và thực hiện Điều ước quốc tế, Tổng cục Hải quan đề nghị Bộ Ngoại giao, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường thực hiện/cung cấp các nội dung/thông tin/tài liệu sau:

- Hướng dẫn Công ty HYMETCO thực hiện thủ tục xác nhận Danh mục hàng hóa đã nhập khẩu có hay không đáp ứng quy định của Hiệp định về tính chất, mục đích sử dụng hàng hóa và miễn thuế giá trị gia tăng nêu tại Điều 5.

- Thực hiện thủ tục giải thích điều ước quốc tế về các thuật ngữ "thuế hải quan", "thuế hàng hóa", "thuế bán hàng" và làm rõ các loại thuế nào sau đây được miễn theo Điều 5 Hiệp định: thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường, thuế giá trị gia tăng.

- Hướng dẫn thực hiện thống nhất về thủ tục, thẩm quyền xác nhận danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu miễn các loại thuế xuất khẩu, nhập khẩu theo quy định tại Điều 5 Hiệp định.

- Cung cấp Bản sao Hiệp định Hoạt động của Ủy hội sông Mê Công quốc tế (bản tiếng Anh và bản dịch tiếng Việt).

Do thời hạn nộp thuế GTGT các lô hàng liên quan theo quy định là 30 ngày kể từ ngày 25/03/2013 nên đề nghị Quý Bộ sớm thực hiện các đề nghị nêu trên của Tổng cục Hải quan để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp.

Trân trọng cảm ơn sự phối hợp công tác của quý Bộ!