Kính gửi: Sở Nông nghiệp và PTNT các tỉnh/thành phía Bắc và Duyên hải Nam Trung Bộ

Bệnh lùn sọc đen hại lúa do tác nhân là vi rút lùn sọc đen phương Nam (Southern Rice Black Streaked Dwarf Virus - SRBSDV) và rầy lưng trắng (Sogatella furcifera) là môi giới lây truyền vi rút này. Bệnh bùng phát gây thiệt hại nặng cho sản xuất lúa vụ Hè Thu, Mùa năm 2009 tại các tỉnh phía Bắc. Với sự chỉ đạo quyết liệt của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các địa phương, từ năm 2010 bệnh đã giảm hẳn và chỉ còn phát sinh rải rác.

Tuy nhiên, từ vụ Hè Thu năm 2017, bệnh bắt đầu có xu hướng gia tăng mức độ gây hại tại các tỉnh Bắc Trung bộ, tập trung tại các tỉnh Nghệ An, Quảng Bình và Quảng Trị. Bệnh tiếp tục được phát hiện gây hại rải rác trên lúa Mùa tại các tỉnh Bắc bộ, chủ yếu các tỉnh ven biển (Ninh Bình, Nam Định, Thái Bình, Hải Phòng). Hiện tại, tổng diện tích nhiễm bệnh là 1.032,7 ha (nặng 288,25 ha). Bên cạnh đó, ngay từ đầu vụ Hè Thu, Mùa 2017 rầy lưng trắng đã xuất hiện với mật độ rất cao so với cùng kỳ nhiều năm. Những điều kiện này cho thấy trong thời gian tới khả năng bệnh lùn sọc đen sẽ tiếp tục phát sinh, gây hại trên diện rộng và có nguy cơ lây lan mạnh.

Để chủ động ngăn ngừa sự lây lan, bùng phát của bệnh lùn sọc đen và bảo vệ an toàn vụ lúa Hè Thu, Mùa 2017 cũng như các vụ sản xuất tiếp theo (vụ ngô Đông 2017, vụ lúa Đông Xuân 2017-2018); Cục Bảo vệ thực vật (BVTV) đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh/thành tập trung chỉ đạo một số nhiệm vụ sau:

1. Chỉ đạo hệ thống bảo vệ thực vật cơ sở phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương tăng cường cán bộ bám sát đồng ruộng, nắm chắc tình hình phát sinh gây hại của rầy lưng trắng, bệnh lùn sọc đen hại lúa.

2. Chỉ đạo thực hiện tốt các biện pháp phòng, trừ bệnh lùn sọc đen theo hướng dẫn tại Thông tư số 58/2010/TT-BNNPTNT ngày 05/10/2010 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tránh để lây lan trên diện rộng. Trong đó tập trung hướng dẫn nông dân thường xuyên tự kiểm tra đồng ruộng, thực hiện nhổ, vùi những cây lúa bị bệnh. Khi phát hiện có rầy lưng trắng trên ruộng đang bị bệnh thì tiến hành phun ngay bằng các loại thuốc đặc hiệu và phun các ruộng xung quanh theo xác định của cơ quan BVTV địa phương. Đối với những ruộng lúa bị bệnh trong giai đoạn đẻ nhánh - đứng cái, cần tăng cường các biện pháp chăm sóc, bón phân để cây lúa nhanh chóng phục hồi.

3. Phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng ở địa phương (đài báo, hệ thống truyền thanh tại thôn, xã...) tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn về cách nhận biết bệnh lùn sọc đen, diễn biến bệnh và các biện pháp phòng chống để người dân biết và chủ động thực hiện nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại do bệnh gây ra.

4. Chỉ đạo, hướng dẫn nông dân thực hiện tốt công tác vệ sinh đồng ruộng sau khi thu hoạch lúa và không tổ chức gieo, trồng ngô Đông trên những diện tích đất lúa đã bị nhiễm bệnh lùn sọc đen.

5. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật tại địa phương, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Cục Bảo vệ thực vật đề nghị Sở Nông nghiệp và PTNT chỉ đạo các đơn vị thực hiện tốt các nội dung trên, thường xuyên báo cáo tình hình thực hiện và những vướng mắc về Cục Bảo vệ thực vật để phối hợp xử lý./.