Vào ngày 12 tháng 02 năm 2020, Nghị viện châu Âu (EP) đã tiến hành bỏ phiếu phê chuẩn EVFTA với tỷ lệ 63,35% số phiếu tán thành. Ngày 30 tháng 3 năm 2020, Hội đồng Châu Âu cũng đã phê duyệt Hiệp định EVFTA và gửi Công hàm thông báo với Việt Nam vào ngày 24 tháng 4 năm 2020 về việc EU đã hoàn tất thủ tục pháp lý cuối cùng theo quy trình phê chuẩn nội bộ của mình, về phía Việt Nam, Hiệp định EVFTA được Quốc hội bỏ phiếu phê chuẩn vào phiên họp sáng ngày 08 tháng 6 năm 2020 với tỷ lệ 100% số đại biểu có mặt và Hiệp định sẽ có hiệu lực vào ngày 01 tháng 8 năm 2020.

Với Hiệp định EVFTA, sau khi được ký kết và có hiệu lực, nhóm hàng nông, lâm, thủy sản xuất khẩu của Việt Nam sẽ có thể tiếp cận được một thị trường đầy tiềm năng với dân số hơn 500 triệu người và GDP đạt 15,000 tỷ USD. Nhập khẩu các mặt hàng nông nghiệp hiện đang chiếm khoảng 8,4% trong tổng nhập khẩu của EU, ta vẫn còn dư địa tăng trưởng xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản để phục vụ nhu cầu tiêu thụ rất lớn của thị trường này.

Hiệp định EVFTA có mức cam kết cao nhất mà một đối tác dành cho Việt Nam trong số các FTA đã được ký kết (99% dòng thuế nhập khẩu giữa hai bên được xóa bỏ trong vòng 7-10 năm), đặc biệt đối với một số mặt hàng nông, lâm, thủy sản mà ta có thế mạnh sản xuất và xuất khẩu như gạo, tôm, chả cá surimi, cà phê, rau quả, ca cao, dầu cọ..v.v.., Việc ký kết và thực thi Hiệp định EVETA không chỉ mang đến cơ hội về tăng trưởng xuất khẩu mà còn giúp cho ngành nông nghiệp nước ta đẩy mạnh công tác tái cơ cấu hướng sâu vào vấn đề nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua chất lượng sản phẩm, truy xuất nguồn gốc, quy cách đóng gói..v.v..., góp phần đưa hàng hóa nông, lâm, thủy sản của Việt Nam tham gia sâu hơn vào các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trong khu vực ASEAN, Việt Nam là nước xuất khẩu hàng hóa lớn nhất sang EU và sẽ nhận được nhiêu lợi ích từ Hiệp định EVFTA so với các Hiệp định thương mại khác đã tham gia. EU và Việt Nam là 2 thị trường bổ sung và hỗ trợ lẫn nhau, do vậy, lợi ích này đặc biệt có ý nghĩa khi EU liên tục là một trong hai thị trường xuất khẩu lớn nhất của ta hiện nay.

Bên cạnh những cơ hội, tiềm năng từ Hiệp định EVFTA như đã nêu trên, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam sang thị trường EU trong thời gian tới sẽ bước vào “sân chơi” lớn, cũng phải chấp nhận đương đầu với các khó khăn, thách thức mới như rào cản kỹ thuật đối với hàng hóa nông, lâm, thủy sản nhập khẩu từ phía EU rất chặt chẽ, đặc biệt là về kiểm dịch động thực vật, quản lý chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm, IUU, khai báo nguồn gốc tổ hợp pháp..v..v.; bên cạnh đó, dù Hiệp định EVFTA có ưu đãi với những quy định SPS linh hoạt nhưng một số ngành hàng nông, thủy sản của nước ta như hồ tiêu, chè, rau quả..v…. cần phải tổ chức lại sản xuất để đảm bảo nguồn hàng có chất lượng, giá trị gia tăng cao, tăng cường hơn nữa công tác quản lý, giám sát từ khâu sản xuất đến chế biến, bảo quản sau thu hoạch, truy xuất nguồn gốc, vệ sinh an toàn thực phẩm

Trước bối cảnh và những vấn đề được đặt ra nêu trên, để góp phần giúp các doanh nghiệp nắm bắt và tận dụng hiệu quả các cơ hội mang lại từ Hiệp định EVFTA, Bộ Công Thương đã đăng tải thông tin về cơ chế quản lý hạn ngạch thuế quan nhập khẩu của EU đối với một số mặt hàng nông, thủy sản theo Hiệp định EVFTA cũng như các thông tin liên quan khác trên các trang thông tin điện tử:

1. Quy định của EU về quản lý và phân bổ hạn ngạch thuế quan đối với mặt hàng gạo trong khuôn khổ Hiệp định EVFTA;

http://evfta.moit.gov.vn/default.aspx?page=news&do=detail&id=033ca8b3-c407-46da-85e8-0e099a73c022

2. Quy định của EU về quản lý và phân bổ hạn ngạch thuế quan đối với các mặt hàng nông sản khác (trừ gạo) trong Hiệp định EVFTA:

http://evfta.moit.gov.vn/default.aspx?page=news&do=detail&id=302702ae-3e75-452f-9db8-17d003197652

3. Các quy định và thông tin liên quan khác trong Hiệp định EVFTA:

http://evfta.moit.gov.vn/

Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương xin thông báo đề quý Cơ quan được biết và thông tin rộng rãi đến các doanh nghiệp cũng như các tổ chức, cá nhân liên quan. Trong quá trình triển khai thực hiện, nêu có phát sinh vướng mắc, đề nghị liên hệ với Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương (thông qua địa chỉ thư điện tử: xnk-ns@moit.gov.vn) để kịp thời phối hợp với các cơ quan hữu quan trong nước cũng như phía EU nhằm thống nhất phương án xử lý phù hợp./.