THÔNG TƯ

HƯỚNG DẪN NGUYÊN TẮC BIÊN TẬP, PHÂN LOẠI VÀ CẢNH BÁO NỘI DUNG PHÁT THANH, TRUYỀN HÌNH THỂ THAO, GIẢI TRÍ THEO YÊU CẦU TRÊN DỊCH VỤ PHÁT THANH, TRUYỀN HÌNH

Căn cứ Luật Báo chí ngày 05 tháng 4 năm 2016;

Căn cứ Nghị định số 06/2016/NĐ-CP ngày 18 tháng 01 năm 2016 của Chính phủ về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ phát thanh, truyền hình;

Căn cứ Nghị định số 71/2022/NĐ-CP ngày 01 tháng 10 năm 2022 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2016/NĐ-CP ngày 18 tháng 01 năm 2016 của Chính phủ về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ phát thanh, truyền hình;

Căn cứ Nghị định số 48/2022/NĐ-CP ngày 26 tháng 7 năm 2022 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Thông tin và Truyền thông;

Theo đề nghị của Cục trưởng Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử,

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành Thông tư hướng dẫn nguyên tắc biên tập, phân loại và cảnh báo nội dung phát thanh, truyền hình thể thao, giải trí theo yêu cầu trên dịch vụ phát thanh, truyền hình.

Điều 1. Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng

1. Phạm vi điều chỉnh:

Thông tư này hướng dẫn nguyên tắc biên tập, phân loại và cảnh báo nội dung phát thanh, truyền hình theo yêu cầu đối với chương trình thể thao, giải trí theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 20a Nghị định số 06/2016/NĐ-CP ngày 18 tháng 01 năm 2016 của Chính phủ về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ phát thanh, truyền hình, được quy định bổ sung tại khoản 11 Điều 1 Nghị định số 71/2022/NĐ-CP ngày 01 tháng 10 năm 2022 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2016/NĐ-CP ngày 18 tháng 01 năm 2016 của Chính phủ về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ phát thanh, truyền hình.

2. Đối tượng áp dụng:

Các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp (gọi tắt là đơn vị) tham gia hoạt động biên tập, cung cấp nội dung phát thanh, truyền hình theo yêu cầu trên dịch vụ phát thanh, truyền hình; cơ quan quản lý nhà nước về phát thanh, truyền hình và các cơ quan, tổ chức liên quan đến hoạt động cung cấp dịch vụ phát thanh, truyền hình.

Điều 2. Nguyên tắc biên tập nội dung phát thanh, truyền hình thể thao, giải trí theo yêu cầu

1. Nguyên tắc chung

a) Đúng chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước;

b) Loại bỏ trong chương trình tất cả các nội dung vi phạm các điều cấm của pháp luật về báo chí và quy định pháp luật khác; những vấn đề còn gây tranh cãi, những vấn đề chưa được pháp luật Việt Nam công nhận;

c) Bảo vệ trẻ em và đối tượng dễ bị tổn thương khác đối với các nội dung không phù hợp hoặc có thể có tác động tiêu cực;

d) Loại bỏ trong chương trình những nội dung, đoạn hội thoại có ý chê bai, dèm pha về nguồn gốc, xuất thân của người đối thoại hoặc nhân vật được đề cập; những nội dung lấy nhược điểm thân thể của cá nhân để chọc cười; những từ ngữ, ký hiệu miệt thị, trái văn hóa, đạo đức và thuần phong mỹ tục Việt Nam; hạn chế sử dụng tiếng lóng, từ ngữ chửi thề nếu không phù hợp với hoàn cảnh, bối cảnh, nội dung được chương trình đề cập;

đ) Loại bỏ chương trình trong trường hợp khi thực hiện biên tập chương trình, phát hiện trong chương trình, tại địa điểm diễn ra sự kiện, địa điểm tổ chức sự kiện thể thao, giải trí có xuất hiện hình ảnh, hoạt động vi phạm các điều cấm của pháp luật, trái thuần phong mỹ tục Việt Nam hoặc có các yếu tố chính trị nhạy cảm.

2. Đối với các chương trình ghi âm, ghi hình để phát sau

Thực hiện biên tập chương trình như quy định tại khoản 1 Điều này, bao gồm cả bản chữ (text) và tệp (file) hình ảnh, âm thanh.

3. Đối với các chương trình trực tiếp theo thời điểm diễn ra sự kiện

a) Đối với chương trình do đơn vị biên tập là đơn vị tổ chức sản xuất: Thực hiện biên tập chương trình như quy định tại khoản 1 Điều này; biên tập từ khâu kịch bản đến khâu tổ chức sản xuất trước khi diễn ra chương trình trực tiếp và giám sát, biên tập trực tiếp nội dung tại thời điểm truyền phát từ khi bắt đầu đến khi kết thúc.

b) Đối với chương trình khai thác, mua bản quyền trong nước và nước ngoài: Thực hiện biên tập chương trình như quy định tại khoản 1 Điều này; rà soát trước nội dung căn cứ lịch truyền phát chương trình đã có trước, theo kịch bản hoặc nội dung chương trình được đối tác cung cấp trước khi diễn ra chương trình trực tiếp và giám sát, biên tập trực tiếp nội dung tại thời điểm truyền phát từ khi bắt đầu đến khi kết thúc.

4. Đối với các chương trình thể thao và giải trí có nội dung liên quan đến y tế, giáo dục và trò chơi điện tử trực tuyến: Thực hiện biên tập như quy định tại khoản 1 Điều này và phải bảo đảm đáp ứng quy định của pháp luật chuyên ngành.

Điều 3. Nguyên tắc phân loại nội dung phát thanh, truyền hình thể thao, giải trí theo yêu cầu

1. Đối với nội dung phát thanh, truyền hình theo yêu cầu là các chương trình giải trí, các chương trình thể thao về các bộ môn thể thao mạo hiểm, thể thao đối kháng, võ thuật, có tính bạo lực, nguy hiểm, các đơn vị thực hiện biên tập phải dán nhãn, ghi rõ mức phân loại đối với chương trình đã biên tập theo các mức phân loại chương trình quy định tại khoản 4 Điều này;

2. Nguyên tắc phân loại chương trình

a) Căn cứ cách thể hiện, các tình huống và bối cảnh cụ thể, tính tương tác, tần suất, thời lượng, mức độ chi tiết của hình ảnh, âm thanh, ánh sáng, lời thoại và mức độ tác động của chương trình đối với người nghe, xem, trong đó tầm quan trọng của bối cảnh và mức độ tác động đến người nghe, xem là những yếu tố ưu tiên trong việc phân loại chương trình;

b) Tùy vào nội dung, chương trình được cân nhắc phân loại ở mức thấp hơn khi có các tình tiết:

- Khi được miêu tả bằng lời nói thay vì hình ảnh trong các chương trình truyền hình, chương trình hình ảnh và âm thanh;

- Hình ảnh, lời nói có mức độ tác động thấp;

c) Tùy vào nội dung, chương trình được phân loại ở mức cao hơn khi có tình tiết:

- Chứa nhiều chi tiết hơn, bao gồm cả việc quay cận cảnh và quay chậm;

- Sử dụng các kỹ thuật tạo điểm nhấn như kỹ thuật ánh sáng, phối cảnh và độ phân giải;

- Sử dụng các hiệu ứng đặc biệt như ánh sáng, âm thanh, tiếng động, độ phân giải, màu sắc, kích thước của hình ảnh, đặc điểm và tông màu;

- Được tả thực thay vì cách điệu;

- Khuyến khích tương tác.

d) Trường hợp chương trình ở giữa các mức phân loại, thì chương trình có cách xử lý tình huống và kết quả thể hiện thông điệp giáo dục, nhân văn, ca ngợi các giá trị đạo đức, xã hội, tác động tích cực tới người nghe, xem sẽ được xem xét phân loại ở mức thấp hơn.

3. Các tiêu chí để phân loại chương trình bao gồm:

a) Về chủ đề, nội dung;

b) Về bạo lực;

c) Về khỏa thân, tình dục;

d) Về ma túy, các chất kích thích, gây nghiện;

đ) Về kinh dị;

e) Về hình ảnh, âm thanh, ngôn ngữ thô tục;

g) Về hành vi nguy hiểm, dễ bắt chước.

4. Các mức phân loại chương trình

Mức phân loại chương trình theo các tiêu chí để phân loại quy định tại khoản 3 Điều này được xếp từ thấp đến cao như sau:

a) Loại P: Chương trình được phép phổ biến đến người nghe, xem ở mọi độ tuổi;

b) Loại K: Chương trình được phép phổ biến đến người nghe, xem dưới 13 tuổi với điều kiện nghe, xem cùng cha, mẹ, người giám hộ;

c) Loại T13: Chương trình được phép phổ biến đến người nghe, xem từ đủ 13 tuổi trở lên;

d) Loại T16: Chương trình được phép phổ biến đến người nghe, xem từ đủ 16 tuổi trở lên;

đ) Loại T18: Chương trình được phép phổ biến đến người nghe, xem từ đủ 18 tuổi trở lên;

e) Loại C: Chương trình không được phép phổ biến.

5. Đối với chương trình được phân loại C: Không được phép cung cấp trên dịch vụ.

6. Danh mục các mức phân loại chương trình quy định tại Phụ lục ban hành kèm theo Thông tư này.

Điều 4. Nguyên tắc cảnh báo nội dung phát thanh, truyền hình thể thao, giải trí theo yêu cầu

1. Đối với các chương trình có mức phân loại từ loại K đến loại T18: phải thực hiện cảnh báo;

2. Đối với các chương trình giải trí là các chương trình truyền hình thực tế, biểu diễn nghệ thuật; các chương trình truyền hình có nội dung thi tài, biểu diễn về những hành động mạo hiểm, nguy hiểm, có nguy cơ gây thương tích; các chương trình truyền hình giả tưởng, chương trình dàn dựng lại từ sự việc có thật; các chương trình thể thao về các bộ môn thể thao mạo hiểm, thể thao đối kháng, võ thuật, có tính bạo lực, nguy hiểm: phải có dòng chữ cảnh báo chậm nhất trước 03 giây so với thời điểm diễn ra tình huống, nội dung cần cảnh báo và được duy trì trong suốt quá trình diễn ra tình huống, nội dung này để người xem không bắt chước, học theo.

Điều 5. Nguyên tắc thực hiện hiển thị mức phân loại và cảnh báo nội dung phát thanh, truyền hình thể thao, giải trí theo yêu cầu

1. Nguyên tắc hiển thị mức phân loại chương trình

a) Mức phân loại phải được hiển thị rõ ràng và nổi bật ngay ở thư mục giới thiệu/hiển thị chương trình trên giao diện màn hình của thiết bị để người nghe, xem đưa ra quyết định nghe, xem chương trình cung cấp trên dịch vụ;

b) Đối với chương trình truyền hình, chương trình hình ảnh và âm thanh: Mức phân loại liên tục xuất hiện ở góc trái hoặc góc phải phía trên màn hình của thiết bị trong suốt quá trình truyền phát chương trình, bảo đảm không chồng lấn với biểu tượng của dịch vụ hoặc các biểu tượng khác;

c) Đối với chương trình phát thanh, chương trình âm thanh: Không phải hiển thị mức phân loại trong quá trình truyền phát chương trình.

2. Nguyên tắc hiển thị cảnh báo

a) Việc hiển thị cảnh báo phải được thực hiện ngay khi truyền phát chương trình và trong quá trình truyền phát chương trình; thực hiện bằng một trong các phương thức hoặc kết hợp nhiều phương thức phù hợp, bao gồm nhưng không giới hạn: lời nói, chữ viết;

b) Đối với chương trình truyền hình, chương trình hình ảnh và âm thanh:

Hiển thị nội dung cảnh báo bằng chữ viết hoặc lời nói chậm nhất trong 03 giây ngay sau khi chương trình được truyền phát và hiển thị thêm ít nhất 01 lần dòng chữ cảnh báo trong quá trình truyền phát chương trình đối với chương trình có thời lượng dưới 30 phút, hiển thị thêm ít nhất 02 lần dòng chữ cảnh báo đối với chương trình có thời lượng từ 30 phút trở lên.

Vị trí hiển thị dòng chữ cảnh báo ngay sát phía dưới biểu tượng mức phân loại của chương trình theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều này; ở dưới chân màn hình của thiết bị trong quá trình truyền phát chương trình đối với các chương trình quy định tại khoản 2 Điều 4 của Thông tư này, bảo đảm không chồng lấn với biểu tượng của dịch vụ hoặc các biểu tượng khác;

c) Đối với chương trình phát thanh, chương trình âm thanh: hiển thị nội dung cảnh báo bằng lời nói ngay khi chương trình được truyền phát.

Điều 6. Nguyên tắc quản lý nội dung phát thanh, truyền hình thể thao, giải trí theo yêu cầu đã được biên tập, phân loại và cảnh báo

1. Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ phát thanh, truyền hình phải thực hiện hiển thị mức phân loại và hiển thị cảnh báo trên các chương trình theo quy định tại khoản 1 Điều 3 và khoản 1 Điều 4 của Thông tư này.

2. Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ phát thanh, truyền hình phải lập hồ sơ biên tập, phân loại, cảnh báo theo quy định tại điểm d khoản 3 Điều 21 Nghị định số 06/2016/NĐ-CP ngày 18 tháng 01 năm 2016 của Chính phủ về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ phát thanh, truyền hình, được quy định bổ sung tại điểm b khoản 12 Điều 1 Nghị định số 71/2022/NĐ-CP ngày 01 tháng 10 năm 2022 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2016/NĐ-CP.

3. Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ phát thanh, truyền hình thực hiện quản lý nội dung bằng các biện pháp kỹ thuật, công nghệ để đảm bảo yêu cầu:

a) Kiểm soát trên hệ thống máy chủ truyền phát (playout server) các chương trình đã được biên tập, phân loại, cảnh báo và quản lý người nghe, xem theo cơ chế buộc đăng nhập thông tin cá nhân trước khi nghe, xem chương trình; cho phép người nghe, xem kiểm soát quyền truy cập bằng việc thiết lập quyền hạn chế nghe, xem theo nhu cầu cá nhân;

b) Lưu trữ đầy đủ các chương trình đã cung cấp trên hệ thống thiết bị lưu trữ trong thời gian 30 ngày phục vụ công tác kiểm tra của cơ quan có thẩm quyền;

c) Thực hiện biên tập thông qua thiết bị làm chậm (delayed server) đối với các chương trình giải trí được truyền phát cùng giờ với chương trình gốc.

Điều 7. Tổ chức thực hiện

1. Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan hướng dẫn, kiểm tra thực hiện Thông tư này trên phạm vi cả nước.

2. Các đơn vị căn cứ các nguyên tắc quy định trong Thông tư này và Phụ lục ban hành kèm theo Thông tư này, xây dựng và ban hành Bản hướng dẫn biên tập, phân loại hoặc Bộ quy tắc biên tập, phân loại để áp dụng tại đơn vị.

Điều 8. Hiệu lực thi hành

1. Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15 tháng 8 năm 2023.

2. Trong quá trình thực hiện, nếu phát sinh vướng mắc, đề nghị các đơn vị phản ánh về Bộ Thông tin và Truyền thông (qua Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử) để nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp./.

PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC MỨC PHÂN LOẠI CHƯƠNG TRÌNH
(Ban hành kèm theo Thông tư số 06/2023/TT-BTTTT ngày 30 tháng 6 năm 2023 của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông)

I. Giải thích từ ngữ:

Trong danh mục các mức phân loại, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Miêu tả là dùng ngôn ngữ, hình ảnh, âm thanh, ánh sáng hoặc cách thức nào đó để làm cho người nghe, xem hình dung được ý nghĩa của nội dung cần diễn đạt.

2. Miêu tả ở mức độ nhẹ là miêu tả thoáng qua, không rõ ràng, thiếu chi tiết và tác động đến người nghe, xem dưới mức bình thường.

3. Miêu tả ở mức độ trung bình là miêu tả có thêm các chi tiết và tác động đến người nghe, xem ở mức bình thường.

4. Miêu tả ở mức độ mạnh là miêu tả chi tiết, rõ ràng và tác động đến người nghe, xem trên mức bình thường.

5. Miêu tả ở mức độ quá mức là miêu tả ở mức độ mạnh đặc biệt là về tính chất, tần suất, thời lượng và tác động đến người nghe, xem vượt quá giới hạn cho phép, ở mức khó chấp nhận.

6. Khai thác sâu là miêu tả cụ thể ở mức độ trên mức trung bình nhằm nhấn mạnh vào nội dung cần diễn đạt.

7. Diễn ra thường xuyên là sự xuất hiện nhiều lần, liên tục những hình ảnh, âm thanh, ánh sáng, ngôn ngữ tương tự nhau trong một khoảng thời gian nhất định hoặc không nhất định.

8. Miêu tả chi tiết là miêu tả rõ nét, trực diện, ở khoảng cách gần về nhân vật, bối cảnh, hành động trong chương trình bao gồm các cảnh đặc tả, cận cảnh, hình ảnh chuyển động chậm, kéo dài hoặc lặp lại.

9. Thời lượng kéo dài là thời gian mà hình ảnh, ngôn ngữ, âm thanh, ánh sáng được miêu tả dài hơn mức bình thường.

10. Mức độ tác động đến người nghe, xem là mức độ làm thay đổi suy nghĩ, nhận thức và hành động của người nghe, xem một cách tích cực hoặc tiêu cực, vô thức hoặc có ý thức.

11. Bắt chước các hành động trong chương trình là làm theo, mô phỏng hoặc sao chép hành vi, lời nói, cử chỉ của nhân vật trong chương trình vô thức hoặc có ý thức.

II. Các mức phân loại chương trình: