CHỈ THỊ

TĂNG CƯỜNG THỰC HIỆN LUẬT BẢO HIỂM XÃ HỘI VÀ LUẬT BẢO HIỂM Y TẾ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế thuộc hệ thống pháp luật Việt Nam được ban hành nhằm thể chế hóa các chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước. Tổ chức thực hiện các văn bản Luật có hiệu quả, tiến tới bảo hiểm xã hội cho mọi người lao động và bảo hiểm y tế toàn dân là trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước nhằm đảm bảo thực hiện quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia, trách nhiệm của các cơ quan đối với chính sách xã hội quan trọng này.

Thành phố Hồ Chí Minh hiện có hơn 1,6 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, có khoảng 1,5 triệu người tham gia bảo hiểm thất nghiệp và có 4,4 triệu người tham gia bảo hiểm y tế. Việc giải quyết các chế độ trợ cấp và trả lương hưu cho đối tượng thụ hưởng bảo hiểm xã hội được thực hiện kịp thời, quyền lợi bảo hiểm y tế và chất lượng khám chữa bệnh ngày càng được nâng cao. Số người tham gia và thụ hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội ngày càng tăng.

Tuy nhiên, việc thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế ở một số doanh nghiệp trên địa bàn thành phố chưa nghiêm. Tình trạng vi phạm Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế khá phổ biến với tính chất ngày càng tinh vi và phức tạp như trốn đóng, chiếm dụng tiền bảo hiểm xã hội kéo dài; đóng không đủ số lao động thực tế làm việc, lao động tại doanh nghiệp, không đúng đối tượng, chia nhỏ mức lương của người lao động để tiền lương giảm xuống thấp hơn nhiều so với mức lương thực tế làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội… là thực trạng đã và đang diễn ra ở một số doanh nghiệp ngoài quốc doanh, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và tình trạng này cũng bắt đầu xuất hiện ở một số doanh nghiệp nhà nước sau khi cổ phần hóa. Việc kiểm tra, giám sát của các cơ quan có chức năng quản lý nhà nước về pháp luật của thành phố, của cấp, các ngành, các quận, huyện có nơi chưa thực sự được chú trọng. Hàng chục ngàn doanh nghiệp được cấp giấy phép kinh doanh đi vào hoạt động nhưng không tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và nhiều doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội với số tiền lớn. Việc quản lý và sử dụng Quỹ bảo hiểm y tế chưa thực sự hiệu quả. Tình trạng lạm dụng Quỹ bảo hiểm y tế dưới nhiều hình thức khác nhau đã xảy ra ở một số cơ sở khám chữa bệnh. Việc xử lý những sai phạm trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế còn nhiều bất cập. Xử phạt vi phạm hành chính chưa hiệu quả do mức xử phạt còn nhẹ, không đủ sức răn đe. Công tác thanh tra, kiểm tra của các ngành chức năng chưa kịp thời và thiếu đồng bộ. Việc truy cứu trách nhiệm đối với chủ doanh nghiệp vi phạm pháp luật còn nhiều hạn chế… dẫn đến tình trạng tái phạm và chậm khắc phục hậu quả, tính nghiêm minh của pháp luật không được đảm bảo và quyền lợi của người lao động bị ảnh hưởng.

Để sớm khắc phục những tồn tại nêu trên, thực hiện nghiêm Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế, đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của người lao động trên địa bàn thành phố; đồng thời thực hiện Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 02 tháng 4 năm 2011 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm pháp, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội, Ủy ban nhân dân thành phố yêu cầu các Sở, ngành, Ủy ban nhân dân quận, huyện, các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp trên địa bàn thành phố thực hiện một số nội dung như sau:

1. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

a) Thường xuyên kiểm tra, rà soát các đối tượng thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội trực tiếp theo dõi, quản lý như diện chính sách có công, bảo trợ xã hội, người cao tuổi, người nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi… đảm bảo đúng và không bỏ sót đối tượng; phối hợp với Bảo hiểm xã hội thành phố thực hiện kịp thời việc mua và cấp thẻ bảo hiểm y tế hàng năm đến tận tay các đối tượng này.

b) Tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý các doanh nghiệp vi phạm Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế do Bảo hiểm xã hội thành phố cung cấp; phối hợp chặt chẽ với Bảo hiểm xã hội thành phố xây dựng quy trình xử lý các đơn vị sử dụng lao động vi phạm pháp luật nhanh chóng, dứt điểm và hiệu quả;theo dõi, tổng hợp báo cáo kết quả thanh tra, kiểm tra xử lý các đơn vị sử dụng lao động vi phạm pháp luật cho Ủy ban nhân dân thành phố định kỳ 6 tháng một lần.

c) Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội quận, huyện tăng cường công tác quản lý, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế của các doanh nghiệp trên địa bàn quận, huyện.

2. Bảo hiểm xã hội thành phố

a) Đẩy mạnh công tác tuyên truyền Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế đến các đơn vị sử dụng lao động và người lao động trên địa bàn thành phố bằng nhiều hình thức thích hợp và thông qua các phương tiện truyền thông. 

b) Chỉ đạo Bảo hiểm xã hội quận, huyện chi trả đúng và kịp thời các chế độ theo quy định của pháp luật. Thường xuyên kiểm tra việc trích nộp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và việc thanh toán các chế độ bảo hiểm xã hội tại các đơn vị sử dụng lao động.

c) Hàng quý, thống kê danh sách doanh nghiệp và số nợ bảo hiểm xã hội chuyển Thanh tra Sở Lao động - Thương binh và Xã hội xử phạt theo quy định của pháp luật. Những doanh nghiệp cố tình chây ì không khắc phục, cơ quan bảo hiểm xã hội làm hồ sơ khởi kiện ra Tòa án nhân dân có thẩm quyền.

d) Chủ động phối hợp với Tòa án nhân dân thành phố tháo gỡ nhữngvướng mắc phát sinh trong quá trình giải quyết vụ kiện hoặc về thủ tục khởi kiện; đồng thời hướng dẫn cơ quan bảo hiểm xã hội quận, huyện chủ động làm việc với Tòa án nhân dân quận, huyện để phối hợp giải quyết các khó khăn vướng mắc.

e) Phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội và Sở Y tế định kỳ hàng quý báo cáo việc thực hiện bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế của các doanh nghiệp, các đối tượng và các trường học cho Ủy ban nhân dân thành phố để có ý kiến chỉ đạo kịp thời hoặc tham mưu cho Ủy ban nhân dân thành phố kiến nghị với Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương xem xét sửa đổi, bổ sung trong quá trình thực hiện để phù hợp với thực tiễn phát sinh trên địa bàn.

g) Phối hợp với Cục Thuế thành phố trong việc xác minh thông tin người nộp thuế phục vụ cho công tác quản lý, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp theo quy định.

h) Phối hợp chặt chẽ với Sở Y tế kiểm tra, giám sát các cơ sở khám chữa bệnh trong việc sử dụng thuốc và các chẩn đoán cận lâm sàng, tình trạng chỉ định không phù hợp gây lãng phí, làm sai, làm giả hồ sơ thanh toán bảo hiểm y tế…  nhằm ngăn chặn các biểu hiện lạm dụng Quỹ bảo hiểm y tế. Thực hiện nghiêm túc những quy định về hồ sơ thanh quyết toán chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.

i) Tăng cường công tác kiểm tra việc thanh toán chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội trong nội bộ ngành. Đặc biệt tập trung kiểm tra các đơn vị sử dụng lao động có số thanh toán các chế độ bảo hiểm xã hội chiếm tỷ trọng cao và có biện pháp ngăn ngừa tiêu cực lạm dụng Quỹ bảo hiểm xã hội.

3. Sở Tư pháp (Thường trực Hội đồng phối hợp công tác phổ biến giáo dục pháp luật thành phố):

Chủ trì phối hợp với Bảo hiểm xã hội thành phố, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Y tế, Liên đoàn Lao động thành phố, Ban Quản lý các Khu Chế xuất và Công nghiệp thành phố, Ban Quản lý Khu Công nghệ cao có kế hoạch tập trung tuyên truyền, phổ biến Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế đến các đơn vị có sử dụng lao động và người lao động trên địa bàn thành phố.

4. Sở Y tế

a) Chỉ đạo các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế tổ chức tiếp nhận, khám chữa bệnh cho người bệnh có thẻ bảo hiểm y tế theo đúng trình tự và thủ tục về khám chữa bệnh bảo hiểm y tế nhằm đảm bảo quyền lợi của người bệnh theo quy định của pháp luật. Nâng cao chất lượng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế,đồng thời có các biện pháp ngăn ngừa việc lạm dụng Quỹ bảo hiểm y tế trong khám và điều trị.

b) Tăng cường việc kiểm tra, có biện pháp ngăn chặn và xử lý kịp thời tình trạng kê đơn thuốc không phù hợp, gây lãng phí.

c) Cân đối quỹ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế để sử dụng hợp lý kỹ thuật cao chi phí lớn và các dịch vụ chẩn đoán cận lâm sàng nhằm hạn chế tình trạng bội chi quỹ. Sử dụng quỹ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế đúng mục đích vì người bệnh, không vì lợi nhuận.

5. Sở Kế hoạch và Đầu tư

Cung cấp thông tin kịp thời cho Bảo hiểm xã hội thành phố hàng quý về danh sách doanh nghiệp đã đăng ký kinh doanh để Bảo hiểm xã hội thành phố theo dõi, cập nhật danh sách doanh nghiệp đưa vào diện triển khai thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế theo quy định.

6. Sở Tài chính

Chủ trì, phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội và Sở Y tế hàng năm xây dựng dự toán kinh phí mua bảo hiểm y tế cho các đối tượng thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội và Sở Y tế quản lý và đảm bảo nguồn kinh phí hỗ trợ cho các đối tượng cận nghèo và học sinh - sinh viên tham gia bảo hiểm y tế theo đúng quy định của Luật Bảo hiểm y tế.

7. Sở Giáo dục và Đào tạo

a) Chỉ đạo các trường thực hiện bảo hiểm y tế cho học sinh - sinh viên, tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh - sinh viên đăng ký tham gia và thu tiền đóng bảo hiểm y tế của học sinh - sinh viên nộp cho Bảo hiểm xã hội theo đúng quy định của Luật Bảo hiểm y tế và quy định tại Khoản 3 Điều 3 Thông tư liên tịch số 09/2009/TTLT-BYT-BTC ngày 14 tháng 8 năm 2009 của Bộ Y tế - Bộ Tài chính. Yêu cầu các trường sử dụng đúng mục đích và có hiệu quả kinh phí quỹ khám chữa bệnh 12% được trích để lại cho y tế học đường để chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh - sinh viên.

b) Phối hợp, hỗ trợ Bảo hiểm xã hội thành phố phát hành thẻ bảo hiểm y tế cho học sinh - sinh viên ngay sau khi các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân đã hoàn tất việc đóng phí bảo hiểm y tế cho cơ quan bảo hiểm xã hội;Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bảo hiểm xã hội thành phố xây dựng quy chế phối hợp trong công tác thu phí bảo hiểm y tế và phát hành thẻ cho học sinh - sinh viên thuộc các trường học trên địa bàn thành phố.

8. Cục Thuế thành phố

Phối hợp, hỗ trợ tích cực cho Bảo hiểm xã hội thành phố trong việc xác minh thông tin người nộp thuế phục vụ cho công tác quản lý, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp theo quy định.

9. Ban Quản lý các Khu Chế xuất, Khu Công nghiệp, Khu Công nghệ cao

a) Thường xuyên kiểm tra và có biện pháp đôn đốc việc thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế của các doanh nghiệp theo đúng quy định của pháp luật.

b) Phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý nghiêm các doanh nghiệp có hành vi vi phạm Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế. Phối hợp với Bảo hiểm xã hội thành phố kiên quyết khởi kiện những doanh nghiệp vi phạm để đảm bảo quyền lợi của người lao động.

10. Ủy ban nhân dân quận, huyện

a) Thường xuyên tổ chức Đoàn kiểm tra liên ngành về thực hiện pháp luật lao động của quận, huyện kiên quyết xử phạt những doanh nghiệp nợ hoặc trốn tránh thực hiện nghĩa vụ bảo hiểm xã hội cho người lao động.

b) Tập trung chỉ đạo và có biện pháp chấn chỉnh, xử lý kịp thời những doanh nghiệp chưa thực hiện đúng và đầy đủ nghĩa vụ bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế cho người lao động trên địa bàn quận, huyện quản lý.

c) Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Bảo hiểm y tế tới người dân để hiểu được quyền và lợi ích hợp pháp cũng như trách nhiệm tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.

11. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hồ Chí Minh và các đoàn thể thành phố phối hợp với các Sở, ngành có liên quan tổ chức tuyên truyền phổ biến pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho các thành viên, đoàn viên, hội viên tích cực hưởng ứng và tăng cường các hoạt động giám sát việc thực hiện.

12. Các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn thành phố phải nghiêm túc thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế; có trách nhiệm báo cáo và thực hiện đầy đủ việc trích nộp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động theo đúng quy định của pháp luật; phối hợp chặt chẽ với cơ quan bảo hiểm xã hội để thanh toán kịp thời đúng và đầy đủ các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp cho các đối tượng thụ hưởng.

Ủy ban nhân dân thành phố yêu cầu Thủ trưởng các Sở, ngành chức năng thành phố, Ủy ban nhân dân quận, huyện và các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nghiêm túc triển khai thực hiện Chỉ thị này tại địa phương, đơn vị. Mỗi 6 tháng và hàng năm có báo cáo đánh giá kết quả thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế cho Ủy ban nhân dân thành phố để chỉ đạo kịp thời nhằm thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, ổn định tình hình an ninh trật tự trên địa bàn thành phố.

Chỉ thị này có hiệu lực sau 10 ngày, kể từ ngày ký./.