CHỈ THỊ

VỀ TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ, TÁI SỬ DỤNG, TÁI CHẾ, XỬ LÝ VÀ GIẢM THIỂU CHẤT THẢI NHỰA

Hiện nay, lượng rác thải nhựa đang ngày càng gia tăng, việc lạm dụng sử dụng sản phẩm nhựa, nhất là túi ni-lông khó phân hủy, sản phẩm nhựa dùng một lần đã và đang để lại những hậu quả nghiêm trọng đối với môi trường, vấn đề ô nhiễm nhựa, đặc biệt là ô nhiễm nhựa đại dương là vấn đề thực sự đáng báo động, đã, đang và sẽ gây thiệt hại to lớn cho môi trường sinh thái ở nước ta.

Năm 2019, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại buổi làm việc với Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Thái Bình, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 58/KH-UBND ngày 17/5/2019 thực hiện phong trào “Không xả rác thải nhựa ra biển” trên địa bàn tỉnh Thái Bình. Thực hiện Kế hoạch, nhiều cơ quan, đơn vị, địa phương đã có những hành động thiết thực, ý nghĩa, hiệu quả để chống, giảm thiểu chất thải nhựa.

Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả các hoạt động quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý nhựa đã qua sử dụng, giảm thiểu phát thải chất thải nhựa ra môi trường trên địa bàn tỉnh, thực hiện Chỉ thị số 33/CT-TTg ngày 20/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu:

1. Các sở, ngành, đơn vị thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố và đề nghị các cơ quan, đơn vị, tổ chức, đoàn thể thuộc tỉnh, các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn tỉnh:

- Tiếp tục thực hiện triệt để chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh tại Kế hoạch số 58/KH-UBND ngày 17/5/2019 và các Công văn: số 3016/UBND-KTTNMT ngày 23/7/2019, số 3394/UBND-KTTNMT ngày 15/8/2019, số 4164/UBND-KTTNMT ngày 03/10/2019.

- Gương mẫu, tích cực và đi đầu trong việc giảm thiểu chất thải nhựa; hạn chế tối đa việc sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần (bao gồm túi ni-lông khó phân hủy, bao gói nhựa thực phẩm, chai lọ nhựa, ống hút, hộp xốp đựng thực phẩm, cốc và bộ đồ ăn.v.v...); không sử dụng băng rôn, khẩu hiệu, chai, cốc, ống hút, bát, đũa nhựa.... dùng một lần tại công sở và trong các hội nghị, hội thảo, cuộc họp và ngày lễ, ngày kỷ niệm và các sự kiện khác; ưu tiên lựa chọn các sản phẩm tái chế, thân thiện với môi trường.

- Tiên phong hành động phân loại rác thải tại nguồn ngay tại công sở, bố trí thùng rác để phân loại rác thải tại các cơ quan, đơn vị; chất thải nhựa và các chất thải khác có thể tái chế không để lẫn với chất thải hữu cơ; khuyến khích xây dựng và thực hiện các mô hình kiểu mẫu để làm cơ sở nhân rộng cho các cơ quan, đơn vị trong lĩnh vực và địa bàn quản lý.

- Thực hiện xã hội hóa, nâng cao vai trò của cộng đồng, doanh nghiệp trong hoạt động giảm thiểu chất thải nhựa, phân loại, thu gom, tái chế, xử lý chất thải nhựa.

- Tăng cường hoạt động truyền thông, quán triệt nâng cao nhận thức của công chức, viên chức, người lao động trong cơ quan, đơn vị về phân loại, thu gom, giảm thiểu chất thải nhựa; phối hợp các tổ chức, cá nhân có liên quan vận động người dân hạn chế hoặc không sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần để bảo vệ môi trường.

2. Sở Tài nguyên và Môi trường:

- Xây dựng tài liệu hướng dẫn phân loại rác thải tại nguồn gửi các đơn vị, địa phương áp dụng; thực hiện tốt việc giảm thiểu, phân loại chất thải, thu gom, tái sử dụng, tái chế, xử lý chất thải (bao gồm chất thải nhựa) ngay tại đơn vị.

- Nghiên cứu, đề xuất cơ chế khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở tái chế chất thải chấp hành tốt pháp luật bảo vệ môi trường; thúc đẩy các mô hình hợp tác công tư, mô hình kinh doanh, kinh tế chia sẻ và thúc đẩy các sáng kiến, sự tham gia của các Hiệp hội, các tổ chức, các doanh nghiệp nhằm giảm thiểu, tái sử dụng và tái chế chất thải rắn và chất thải nhựa.

- Tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các tổ chức, cá nhân trong nhập khẩu phế liệu nhựa làm nguyên liệu sản xuất theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, Chỉ thị số 33/CT-TTg ngày 20/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ và các quy định của tỉnh trong lĩnh vực sản xuất nhựa và tái chế phế liệu.

- Tổng kết tình hình thực hiện Quyết định số 582/QĐ-TTg ngày 11/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án tăng cường kiểm soát ô nhiễm môi trường do sử dụng túi ni-lông khó phân hủy trong sinh hoạt đến năm 2020.

- Đề xuất giải pháp thực hiện có hiệu quả Quyết định số 491/QĐ-TTg ngày 07/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh Chiến lược quốc gia về quản lý tổng hợp chất thải rắn đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050; tập trung thực hiện mục tiêu sử dụng 100% túi ni-lông thân thiện với môi trường tại các trung tâm thương mại, siêu thị phục vụ cho mục đích sinh hoạt thay thế cho túi ni-lông khó phân hủy; hạn chế và tiến tới chấm dứt việc nhập khẩu, sản xuất và cung cấp các loại túi ni-lông khó phân hủy kể từ năm 2026 tại các trung tâm thương mại, siêu thị phục vụ cho mục đích sinh hoạt.

- Chủ trì tổ chức thực hiện Quyết định số 1746/QĐ-TTg ngày 04/12/2019 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý rác thải nhựa đại dương đến năm 2030.

- Xây dựng, thực hiện hiệu quả Kế hoạch tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng về giảm thiểu, phân loại, thu gom, tái chế, xử lý chất thải nhựa.

- Chủ trì tổ chức thống kê, phân loại nguyên liệu nhựa được sử dụng trong sản xuất, tiêu dùng và chất thải nhựa; xây dựng cơ sở dữ liệu về sử dụng nhựa và chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh.

- Chủ trì, phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, doanh nghiệp triển khai các phong trào, mô hình chống chất thải nhựa, giảm thiểu chất thải nhựa, phân loại và thu gom chất thải nhựa; hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động giảm thiểu chất thải nhựa, phân loại, thu gom, tái sử dụng, tái chế, xử lý chất thải nhựa.

- Theo dõi, đôn đốc, tổng hợp tình hình thực hiện Chỉ thị, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh.

3. Sở Tài chính:

Căn cứ các văn bản của Bộ Tài chính, Sở Tài chính phối hợp với các sở, ngành, đơn vị có liên quan tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh tổ chức thực hiện theo thẩm quyền; chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường và các đơn vị liên quan tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh bố trí kinh phí thực hiện theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và phân cấp ngân sách hiện hành.

4. Sở Công thương:

- Chủ động thực hiện theo thẩm quyền hoặc tham mưu, đề xuất Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo thực hiện các văn bản của Bộ Công thương trong việc thực hiện Chỉ thị số 33/CT-TTg ngày 20/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ.

- Phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức thống kê, phân loại nguyên liệu nhựa được sử dụng trong sản xuất, tiêu dùng và chất thải nhựa; xây dựng cơ sở dữ liệu về sử dụng nhựa và chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh.

5. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:

Xây dựng, thực hiện kế hoạch giảm thiểu, thu gom chất thải nhựa trong ngành trồng trọt, chăn nuôi và thủy sản; thực hiện các giải pháp hạn chế sử dụng phao xốp trong ngành thủy sản; xây dựng, thực hiện các giải pháp thu hồi các ngư cụ như lưới, phao bị thất lạc, bỏ quên hoặc thải bỏ trên biển và thu hồi các bao bì thuốc bảo vệ thực vật, phân bón; tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý thường xuyên và đột xuất các trường hợp vi phạm về xả thải trên biển.

6. Cục Thuế tỉnh:

Rà soát các đối tượng chịu thuế đối với túi ni-lông, bao bì và sản phẩm nhựa khác; thanh tra, kiểm tra ngăn chặn các hành vi trốn thuế bảo vệ môi trường, đặc biệt là đối với túi ni-lông.

7. Sở Y tế:

Chỉ đạo thực hiện kế hoạch phân loại, giảm thiểu chất thải nhựa tại các bệnh viện, cơ sở y tế; chỉ đạo hướng dẫn việc phân loại rác tại bệnh viện, cơ sở y tế; đưa nội dung giảm thiểu chất thải nhựa là một tiêu chí đánh giá cơ sở y tế xanh, sạch, đẹp.

8. Sở Giáo dục và Đào tạo:

Xây dựng, thực hiện kế hoạch phân loại chất thải và giảm thiểu chất thải nhựa trong các trường học, cơ sở giáo dục, đào tạo; xây dựng và lồng ghép vào hoạt động giáo dục về phân loại chất thải tại nguồn cho học sinh, sinh viên, đưa nội dung phân loại chất thải và giảm thiểu chất thải nhựa thành một tiêu chí đánh giá trường học xanh, sạch, đẹp, an toàn.

9. Sở Khoa học và Công nghệ:

Tiếp tục đẩy mạnh công tác nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học, chuyển giao công nghệ sản xuất vật liệu thân thiện với môi trường nhằm thay thế nhựa trong sản xuất, kinh doanh như: Vật liệu nhựa phân hủy trong nước biển, vật liệu nhựa sinh học (bioplastic), ứng dụng công nghệ dùng xen-lu-lo, thay thế vật liệu nhựa bằng giấy; thúc đẩy, hỗ trợ các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và công nghệ liên quan đến tái chế và xử lý chất thải nhựa.

10. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch:

Chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị kinh doanh du lịch, các điểm, khu du lịch, các cơ sở hoạt động thể dục thể thao, các di tích lịch sử văn hóa, đặc biệt tại các vùng ven biển giảm thiểu sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni-lông khó phân hủy; đưa ra các phương án thay thế.

11. Sở Giao thông Vận tải:

Chỉ đạo Ban quản lý các bến xe, các xe bus, tàu thuyền...trên địa bàn tỉnh tuyên truyền thực hiện phong trào “Chống rác thải nhựa”, “Nói không với sản phẩm nhựa sử dụng một lần”, “Hạn chế sử dụng túi ni-lông khó phân hủy” nhằm tuyên truyền việc hạn chế sử dụng túi ni-lông khó phân hủy và các sản phẩm nhựa sử dụng một lần trên các phương tiện giao thông công cộng, các bến xe trên địa bàn tỉnh.

12. Sở Thông tin và Truyền thông, Đài Phát thanh và Truyền hỉnh Thái Bình, Báo Thái Bình tăng cường truyền thông, tuyên truyền về giảm thiểu chất thải nhựa, phân loại, thu gom, tái chế, xử lý chất thải nhựa.

13. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố:

- Tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về giảm thiểu chất thải nhựa, phân loại chất thải, chất thải nhựa; vận động người dân, cộng đồng dân cư hạn chế hoặc không sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần để bảo vệ môi trường.

- Vận động các trung tâm thương mại, siêu thị, cửa hàng, chợ dân sinh, khách sạn, nhà hàng, quán nước, khu du lịch và các cơ sở sản xuất, kinh doanh, du lịch trên địa bàn cam kết giảm thiểu chất thải nhựa, hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng một lần hoặc thay thế bằng các sản phẩm thân thiện môi trường; không cung cấp miễn phí túi ni-lông cho khách hàng hoặc chuyển từ sử dụng túi ni-lông khó phân hủy sang các loại túi khác thân thiện với môi trường.

- Triển khai thực hiện phân loại chất thải tại nguồn; bố trí hoặc chỉ đạo bố trí các thùng thu gom, phân loại rác và tập huấn, hướng dẫn phân loại rác tại các công sở, trường học, cơ sở y tế và các khu vực công cộng như bến xe, trung tâm thương mại, siêu thị, chợ dân sinh, công viên, quảng trường, khu du lịch, danh lam thắng cảnh... Tăng cường năng lực, hiệu quả công tác thu gom, xử lý chất thải rắn; thực hiện thu gom và xử lý riêng các loại chất thải đã được phân loại (bao gồm cả chất thải nhựa); thực hiện thu phí dịch vụ thu gom rác thải đối với các tiểu thương tại các chợ dân sinh truyền thống.

- Tổ chức các hoạt động tổng vệ sinh môi trường, khơi thông dòng chảy, vớt rác tại các dòng sông trên địa bàn quản lý để hạn chế chất thải nhựa đổ ra đại dương; kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về xả rác không đúng nơi quy định.

- Tăng cường kiểm tra việc tuân thủ chính sách thuế bảo vệ môi trường, các quy định môi trường của các cơ sở cung cấp túi ni-lông cho các chợ dân sinh và các cửa hàng buôn bán nhỏ lẻ; tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các làng nghề, cơ sở tái chế nhựa không bảo đảm các yêu cầu về bảo vệ môi trường.

- Ủy ban nhân dân huyện Thái Thụy, Ủy ban nhân dân huyện Tiền Hải: Tổ chức thực hiện có hiệu quả các phong trào, chiến dịch thu gom, làm sạch bãi biển; bố trí các thiết bị lưu chứa và các điểm tập kết chất thải, rác thải nhựa phù hợp, an toàn, thuận lợi, bảo đảm mỹ quan và vệ sinh môi trường; huy động sự tham gia của người dân trong thu gom, thống kê, phân loại rác thải nhựa biển.

14. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Thái Bình, các tổ chức tôn giáo, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp:

Phối hợp hướng dẫn xây dựng và nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào tự quản; xây dựng và nhân rộng mô hình điểm “Khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường”, “Khu dân cư không vi phạm Luật Bảo vệ môi trường”, “Chống rác thải nhựa”; giám sát, phát hiện và kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền xử lý đối với cá nhân, tổ chức vi phạm các quy định của Luật Bảo vệ môi trường, gây ô nhiễm rác thải nhựa.

15. Đề nghị Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp tiếp tục phát huy vai trò xung kích, chủ động sáng tạo, tích cực triển khai các phong trào, hoạt động sâu rộng, tiến đến nói không với chất thải nhựa, cùng gia đình, cộng đồng và toàn xã hội thực hiện hiệu quả các chủ trương, cơ chế, chính sách giảm thiểu rác thải nhựa.

Nhận Chỉ thị, yêu cầu các sở, ngành, đơn vị thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố và đề nghị các cơ quan, đơn vị, tổ chức, đoàn thể thuộc tỉnh, các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn tỉnh triển khai thực hiện; báo cáo kết quả thực hiện hằng năm về Ủy ban nhân dân tỉnh (qua Sở Tài nguyên và Môi trường) trước ngày 10 tháng 8./.