CHỈ THỊ

VỀ VIỆC THỰC HIỆN NGHIÊM CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG, CHỐNG BỆNH DẠI TRÊN ĐỘNG VẬT

Trong những năm qua, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo liên quan đến công tác phòng, chống bệnh Dại trên động vật như Quyết định số 2151/QĐ-TTg ngày 21 tháng 12 năm 2021 phê duyệt Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh Dại, giai đoạn 2022 - 2030; Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 21 tháng 4 năm 2023 về việc tăng cường các biện pháp cấp bách phòng, chống bệnh Dại. Tuy nhiên, đến nay tình hình bệnh Dại vẫn có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp, cụ thể: năm 2023 cả nước có 82 người chết vì bệnh Dại tại 30 tỉnh, thành phố (tăng 12 trường hợp so với năm 2022), nhiều nhất là tại các tỉnh Gia Lai, Bình Phước, Bến Tre, Nghệ An, Điện Biên; tính riêng từ ngày 01/01 đến ngày 20/02/2024, cả nước đã xảy ra 17 ổ bệnh Dại trên động vật tại 12 tỉnh, thành phố và 18 ca tử vong trên người do bệnh Dại ở 14 tỉnh, thành phố (tăng 9 ca so với cùng kỳ năm 2023), số người bị động vật cắn phải điều trị dự phòng bệnh Dại đã lên tới gần 70.000 người (tăng 11% so với cùng kỳ năm 2023).

Một số nguyên nhân chủ yếu của dịch bệnh Dại gia tăng là do: (i) Địa phương chưa quản lý được đàn chó, mèo (chưa thống kê chính xác số lượng đàn chó, mèo; chó thả rông còn phổ biến, đặc biệt là các tại các vùng nông thôn); (ii) Công tác tổ chức tiêm vắc xin phòng bệnh Dại cho đàn chó chưa đạt hiệu quả (năm 2023 tỷ lệ tiêm phòng Dại bình quân cả nước chỉ đạt 53,7% tổng đàn chó); (iii) Công tác thông tin, tuyên truyền về bệnh Dại chưa thường xuyên, liên tục, chưa hiệu quả; (iv) Vi rút Dại còn lưu hành trên động vật; (v) Chưa áp dụng các chế tài xử lý vi phạm quy định về quản lý chó nuôi, tiêm phòng vắc xin Dại cho chó theo quy định; (vi) Việc bố trí kinh phí cho công tác phòng, chống bệnh Dại còn hạn chế; (vii) Hệ thống thú y cơ sở còn thiếu về số lượng, thay đổi về tổ chức, chưa được tập huấn về chuyên môn thường xuyên; (viii) Nhận thức của một bộ phận người dân về mức độ nguy hiểm và các quy định về phòng, chống bệnh Dại còn hạn chế; (ix) Phối hợp liên ngành, nhất là ngành Thú y, ngành Y tế và chính quyền ở một số địa phương còn rất hạn chế.

Để khẩn trương kiểm soát các ổ dịch bệnh Dại trên động vật đang xảy ra, phòng ngừa các ổ dịch mới phát sinh và lây lan, từ đó giảm thiểu các ca tử vong và tiến tới không còn người chết vì bệnh Dại, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (PTNT) đề nghị đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo Sở, ngành liên quan và UBND các cấp tập trung các nguồn lực để thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng, chống bệnh Dại theo quy định của Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Thú y, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại các văn bản nêu trên và hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và PTNT; trong đó chú trọng các nội dung sau:

1. Tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống bệnh Dại động vật, triển khai xây dựng vùng an toàn dịch bệnh Dại trên động vật.

2. Chỉ đạo rà soát, điều chỉnh các chương trình, kế hoạch phòng, chống bệnh Dại của địa phương trong năm 2024 và các năm tiếp theo để bảo đảm phù hợp, bố trí đủ nguồn lực để thực hiện có hiệu quả cao các biện pháp phòng, chống bệnh Dại tại địa phương.

3. Chỉ đạo Ủy ban nhân dân các cấp, các sở, ngành liên quan, đặc biệt là cơ quan y tế và thú y thực hiện giám sát bệnh Dại, phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh Dại, chia sẻ thông tin và phối hợp điều tra, xử lý ổ dịch. Tất cả những trường hợp nghi ngờ mắc bệnh Dại trên động vật phải được lấy mẫu và gửi đến phòng thí nghiệm thú y có thẩm quyền để xét nghiệm bệnh Dại.

4. Tăng cường công tác quản lý chó, mèo, thống kê chính xác số hộ nuôi và tổng đàn chó, mèo; chỉ đạo xử lý triệt để tình trạng chó thả rông trên từng địa bàn cấp xã; hướng dẫn, yêu cầu chủ hộ cam kết thực hiện khai báo và nuôi nhốt chó, mèo, bảo đảm điều kiện vệ sinh thú y, không để ảnh hưởng tới những người xung quanh.

5. Tiêm phòng vắc xin Dại cho đàn chó, mèo bảo đảm tỷ lệ đạt trên 70% tổng đàn trong năm 2024 và các năm tiếp theo để hoan thành mục tiêu của Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh Dại, giai đoạn 2022 - 2030. Xử lý nghiêm theo quy định các trường hợp không chấp hành việc tiêm phòng vắc xin Dại cho chó, mèo nuôi.

6. Tăng cường công tác truyền thông về mức độ nguy hiểm và các biện pháp phòng, chống bệnh Dại, cũng như các quy định của pháp luật liên quan đến phòng, chống bệnh Dại động vật trong cộng đồng dân cư, trường học, người chăn nuôi, giết mổ chó, mèo và các tổ chức, cá nhân có liên quan bằng các hình thức phù hợp.

7. Chỉ đạo thành lập các Đoàn công tác do Lãnh đạo UBND các cấp làm trưởng đoàn phối hợp với các đơn vị chuyên môn như thú y, y tế đi kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh Dại tại các địa phương có nguy cơ cao.

8. Kiện toàn và tăng cường năng lực hệ thống thú y các cấp theo quy định của Luật Thú y, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ và Quyết định số 414/QĐ-TTg ngày 22 tháng 3 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án tăng cường năng lực hệ thống cơ quan quản lý chuyên ngành thú y các cấp, giai đoạn 2021 - 2030 để bảo đảm các nguồn lực tổ chức triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ phòng, chống dịch bệnh động vật.

9. Bộ Nông nghiệp và PTNT giao Cục Thú y và các đơn vị thuộc Cục tổ chức các đoàn công tác đến các địa phương trọng điểm để kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc, tổ chức và đánh giá hiệu quả thực hiện; tăng cường giám sát vi rút Dại, kịp thời cảnh báo, hướng dẫn các biện pháp phòng, chống dịch bệnh Dại.

Bộ Nông nghiệp và PTNT đề nghị đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quan tâm chỉ đạo các Sở, ngành và chính quyền các cấp của địa phương khẩn trương tổ chức thực hiện nghiêm các nội dung nêu trên; kịp thời thông báo về Bộ Nông nghiệp và PTNT (qua Cục Thú y, địa chỉ: Số 15 Ngõ 78, đường Giải Phóng, Đống Đa, Hà Nội; email: dichte.dah@gmail.com) để phối hợp xử lý các vấn đề phát sinh./.