CHỈ THỊ

TĂNG CƯỜNG CHĂM SÓC SỨC KHỎE TRẺ EM NHẰM GIẢM TỬ VONG TRẺ EM DƯỚI 05 TUỔI

Thực hiện Quyết định số 1493/QĐ-TTg ngày 10/9/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình “Can thiệp giảm tử vong trẻ em dưới 05 tuổi đến năm 2030”; Ngày 12/01/2022 Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 182/KH-UBND triển khai thực hiện Chương trình “Can thiệp giảm tử vong trẻ em dưới 05 tuổi đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận”.

Trong những năm qua, công tác can thiệp giảm tử vong trẻ em dưới 5 tuổi tiếp tục được lồng ghép trong công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ - trẻ em và công tác cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em, triển khai thực hiện tại cộng đồng thông qua lồng ghép 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, giúp giảm chỉ số tử vong trẻ em dưới 5 tuổi. Tỷ suất tử vong trẻ em < 1 tuổi là 4,67‰ (năm 2021) giảm xuống 3,4‰ (năm 2023). Tỷ suất tử vong trẻ em người dân tộc thiểu số dưới 1 tuổi là 4,95‰ (năm 2021) giảm xuống 3,7‰ (năm 2023). Tỷ suất tử vong trẻ em < 5 tuổi là 5,2‰ (năm 2021) giảm xuống 3,6‰ (năm 2023). Tỷ suất tử vong trẻ em người dân tộc thiểu số dưới 5 tuổi là 6,86‰ (năm 2021) giảm xuống 5,9‰ (năm 2023).

Tuy nhiên, qua báo cáo đánh giá kết quả thực hiện năm 2022-2023 vẫn còn một số khó khăn tồn tại như: tỷ suất tử vong trẻ em < 5 tuổi tại một số địa phương có sự khác biệt, đặc biệt là vùng dân tộc thiểu số miền núi; Tỷ suất tử vong do tai nạn, thương tích ở trẻ dưới 5 tuổi vẫn còn cao. Ủy ban nhân dân huyện, thành phố đã đưa mục tiêu giảm tử vong trẻ em dưới 5 tuổi vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương nhưng chưa phân bổ kinh phí cho các hoạt động của Chương trình “Can thiệp giảm tử vong trẻ em dưới 5 tuổi đến năm 2030”, một số chỉ số về trẻ em trong chỉ tiêu kế hoạch chưa được triển khai điều tra đánh giá.

Nhằm thực hiện tốt công tác chăm sóc sức khỏe trẻ em nhằm giảm tử vong trẻ em dưới 05 tuổi theo Quyết định số 1493/QĐ-TTg ngày 10/9/2021 của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình can thiệp giảm tử vong trẻ em dưới 05 tuổi đến năm 2030 và Chỉ thị số 05/CT-BYT ngày 26/6/2024 của Bộ Y tế về tăng cường chăm sóc sức khỏe trẻ em nhằm giảm tử vong trẻ em dưới 05 tuổi, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu Thủ trưởng các sở, ban, ngành và địa phương nghiêm túc thực hiện các nội dung sau:

1. Sở Y tế

Chủ trì, phối hợp các sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân huyện, thành phố đẩy mạnh việc thực hiện các giải pháp giảm tử vong trẻ em do dịch bệnh, đuối nước, tai nạn thương tích, tai nạn giao thông, ngộ độc thực phẩm, thiên tai,… Tăng cường công tác phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em dưới 05 tuổi; áp dụng rộng rãi Quyết định số 4976/QĐ-BYT ngày 30/11/2020 của Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành phần mềm “xây dựng thực đơn cân bằng dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai, bà mẹ cho con bú và trẻ em từ 7 tháng đến 60 tháng tuổi”.

Chủ động rà soát nguồn kinh phí được giao từ đầu năm, kết hợp hỗ trợ của Trung ương, lồng ghép các Chương trình mục tiêu quốc gia và các nguồn vốn hợp pháp khác để tập trung thực hiện các giải pháp can thiệp, các chỉ tiêu giảm tử vong trẻ em tại Quyết định số 1493/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Chỉ đạo các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có chuyên ngành sản, nhi củng cố, nâng cao năng lực xử trí cấp cứu và hồi sức sơ sinh; thực hiện rộng rãi các can thiệp chuyên môn về Chăm sóc thiết yếu bà mẹ và trẻ sơ sinh trong và ngay sau đẻ thường, mổ đẻ, chăm sóc trẻ bằng phương pháp Kangaroo theo hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế.

Tổ chức triển khai tiêm chủng vắc xin cho các đối tượng thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng đảm bảo đạt tỷ lệ, an toàn, hiệu quả; triển khai khám sức khỏe định kỳ cho trẻ em, trong đó có sử dụng rộng rãi, hiệu quả Sổ theo dõi sức khỏe bà mẹ và trẻ em phiên bản giấy và phiên bản điện tử - là công cụ theo dõi liên tục và quản lý sức khỏe trẻ em.

Đẩy mạnh công tác truyền thông, đa dạng các hình thức và phương tiện truyền thông phù hợp, hiệu quả tại địa phương về chăm sóc sức khỏe trẻ em; ứng dụng công nghệ thông tin, liên thông, kết nối các nền tảng cơ sở dữ liệu về sức khỏe để quản lý sức khỏe trẻ em; Củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của mạng lưới nhân viên y tế thôn bản, cô đỡ thôn bản và bố trí kinh phí chi trả phụ cấp cho nhân viên y tế thôn bản, cô đỡ thôn bản theo các quy định hiện hành.

Tăng cường giám sát các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh công lập, ngoài công lập trên địa bàn trong việc thực hiện giải pháp, các can thiệp chuyên môn về chăm sóc, cấp cứu sơ sinh, chăm sóc sức khỏe trẻ em.

2. Sở Tài chính

Phối hợp với Sở Y tế hướng dẫn các cơ quan, đơn vị có liên quan sử dụng dự toán được giao đầu năm và kết hợp với các nguồn hỗ trợ của Trung ương, lồng ghép các Chương trình mục tiêu quốc gia và các nguồn vốn hợp pháp khác để thực hiện công tác chăm sóc sức khỏe trẻ em và các giải pháp can thiệp nhằm giảm tử vong trẻ em dưới 05 tuổi trên địa bàn tỉnh.

3. Sở Kế hoạch và Đầu tư

Phối hợp với Sở Y tế lồng ghép các mục tiêu, chỉ tiêu về trẻ em trong quá trình tham mưu xây dựng các mục tiêu, chỉ tiêu trong quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm của tỉnh.

Phối hợp với Sở Y tế, Sở Tài chính vận động tranh thủ các nguồn tài trợ, các dự án/đề án của các tổ chức phi chính phủ để tổ chức thực hiện công tác chăm sóc sức khỏe trẻ em.

4. Ban Dân tộc tỉnh

Phối hợp với Sở Y tế và các địa phương tổ chức triển khai truyền thông và các biện pháp can thiệp cải thiện sức khỏe bà mẹ, trẻ em trong phạm vi Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030.

5. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

Chủ trì, phối hợp với các ban ngành liên quan đẩy mạnh việc thực hiện các giải pháp giảm tử vong trẻ em do dịch bệnh, đuối nước, tai nạn thương tích, tai nạn giao thông, ngộ độc thực phẩm, thiên tai...; triển khai hoạt động phòng chống tai nạn, thương tích cho trẻ em tại gia đình, trường học, cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, bảo vệ trẻ em; phòng ngừa giảm thiểu trẻ em lao động trái quy định của pháp luật, chăm sóc sức khỏe tâm thần, trẻ em mồ côi.

Phát triển hệ thống phúc lợi xã hội, cung cấp dịch vụ xã hội cơ bản, bảo vệ và phát triển toàn diện trẻ em phù hợp với giai đoạn mới. Rà soát toàn diện, tăng cường quản lý các cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng, hỗ trợ trẻ em và các hoạt động xã hội, từ thiện chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em bảo đảm theo quy định của pháp luật.

Củng cố phát triển và nâng cao năng lực của đội ngũ làm công tác bảo vệ trẻ em các cấp, nhân viên công tác xã hội, cộng tác viên.

6. Sở Giáo dục và Đào tạo

Chịu trách nhiệm chỉ đạo triển khai thực hiện tốt Quy định về xây dựng trường học an toàn, phòng, chống tai nạn thương tích trong trường mầm non; trong đó tập trung xây dựng và thực hiện các tiêu chí trường học an toàn, phòng, chống tai nạn thương tích trong cơ sở giáo dục mầm non, bao gồm: nội dung xây dựng, kiểm tra, đánh giá trường học an toàn, phòng, chống tai nạn thương tích và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Quan tâm phối hợp chỉ đạo quản lý chặt chẽ các loại hình nhà trẻ, trường mẫu giáo, trường mầm non, nhóm trẻ độc lập, lớp mẫu giáo độc lập, lớp mầm non độc lập và các tổ chức, cá nhân có liên quan theo quy định tại Thông tư số 45/2021/TT-BGDĐT ngày 31/12/2021 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Phối hợp chặt chẽ với ngành Y tế, các cơ quan liên quan và UBND các huyện, thành phố trong việc kiểm tra, thanh tra, giám sát công tác vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng chống dịch bệnh, công tác y tế trường học, đặc biệt chú trọng đến các cơ sở giáo dục có tổ chức bán trú và đưa đón trẻ.

7. Sở Thông tin và Truyền thông

Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan báo chí, thông tin đại chúng xây dựng chương trình, kế hoạch và dành thời lượng, chuyên trang, chuyên mục hợp lý để tuyên truyền về chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 5 tuổi; ưu tiên tuyên truyền, phổ biến kiến thức, kỹ năng phòng ngừa, bạo lực, xâm hại trẻ em; phát hiện, lên án các hành vi bạo lực, xâm hại trẻ em, bảo đảm quyền bí mật đời sống riêng tư của trẻ em.

8. Báo Ninh Thuận, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh

Đẩy mạnh tuyên truyền các nội dung về chăm sóc sức khỏe trẻ em, tăng thời lượng phát sóng, số lượng bài viết về các hoạt động của Kế hoạch Chương trình “Can thiệp giảm tử vong trẻ em dưới 5 tuổi đến năm 2030” trong các chương trình, chuyên trang, chuyên mục của đơn vị.

Phối hợp Sở Lao động - Thương binh và Xã hội xây dựng chuyên mục trên Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh để tuyên truyền và kêu gọi, vận động sự hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân ủng hộ Quỹ Bảo trợ trẻ em.

9. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

Căn cứ tình hình thực tế của địa phương, nội dung Chỉ thị này và Kế hoạch số 182/KH-UBND ngày 12/01/2022 của UBND tỉnh để xây dựng Kế hoạch tổ chức triển khai thực hiện công tác chăm sóc sức khỏe trẻ em trên địa bàn, đưa mục tiêu giảm tử vong trẻ em dưới 5 tuổi vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương năm 2025 và duy trì đến năm 2030; lồng ghép với các chương trình, kế hoạch, dự án khác có liên quan ở địa phương.

Bố trí nhân lực, phương tiện, kinh phí thực hiện Kế hoạch theo điều kiện của địa phương trong dự toán ngân sách hàng năm theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước; đồng thời đẩy mạnh xã hội hóa nguồn lực để thực hiện Kế hoạch.

10. Đề nghị Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Hội Nông dân tỉnh, Tỉnh Đoàn

Phối hợp triển khai thực hiện Chương trình chăm sóc sức khỏe trẻ em nhằm giảm tử vong trẻ em dưới 5 tuổi; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khoẻ bà mẹ, trẻ em.

Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh phối hợp cùng Sở Y tế và các cơ quan liên quan chỉ đạo các cấp hội xây dựng, tổ chức thực hiện kế hoạch, chương trình truyền thông và hỗ trợ phụ nữ trong việc mang thai, sinh đẻ, trẻ sơ sinh, trẻ em, chú trọng đối tượng là bà mẹ có thai, bà mẹ có con nhỏ, tập trung vào các nội dung như làm mẹ an toàn, chăm sóc trẻ sơ sinh, trẻ em dưới 05 tuổi.

11. Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Sài Gòn - Phan Rang, Trung tâm y tế huyện, các Phòng khám chuyên khoa Sản, Nhi

Thiết lập, vận hành hệ thống “Báo động đỏ” nội viện và liên viện về sản khoa và nhi khoa trong xử trí cấp cứu, hồi sức sơ sinh, trẻ em tại bệnh viện và cấp cứu ngoại viện theo hướng nhanh chóng, kịp thời và hiệu quả.

Chú trọng cấp cứu ngạt sơ sinh, hồi sức sơ sinh tại phòng sinh; nếu tiên lượng vượt quá khả năng chuyên môn cần chuyển tuyến phù hợp, kịp thời. Trong trường hợp đang xử trí cấp cứu nếu chuyển tuyến không đảm bảo an toàn có thể hội chẩn trực tuyến với tuyến trên để được hỗ trợ.

Thực hiện chăm sóc thiết yếu bà mẹ và trẻ sơ sinh trong và ngay sau đẻ thường/mổ đẻ và chăm sóc trẻ sơ sinh bằng phương pháp Kangaroo, đảm bảo đúng quy định, đầy đủ và hiệu quả các bước theo Quyết định số 4673/QĐ-BYT của Bộ Y tế.

Duy trì, thường xuyên củng cố hoạt động và bố trí đủ nhân lực để thực hiện chăm sóc và điều trị trẻ sơ sinh theo các cấp khám bệnh, chữa bệnh đảm bảo hoạt động hiệu quả.

Đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát chuyên môn, chỉ đạo tuyến, chuyển giao hỗ trợ kỹ thuật cho tuyến dưới về chuyên ngành sơ sinh, nhi khoa; tăng cường tổ chức các lớp tập huấn cập nhật kiến thức, nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn kỹ thuật về cấp cứu, hồi sức sơ sinh, kỹ năng thực hiện các can thiệp chuyên môn do Bộ Y tế ban hành.

Đề nghị các cơ quan, đơn vị, địa phương triển khai thực hiện theo nhiệm vụ tại Chỉ thị này, định kỳ trước ngày 10 tháng 12 hàng năm báo cáo kết quả thực hiện về UBND tỉnh (thông qua Sở Y tế để tổng hợp). Giao Sở Y tế làm đầu mối hướng dẫn, đôn đốc việc thực hiện nội dung Chỉ thị này, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh và Bộ Y tế theo quy định./.