CHỈ THỊ

VỀ TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG THIÊN TAI VÀ TÌM KIẾM CỨU NẠN NĂM 2025

Theo thông tin từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, năm 2025 tình hình thiên tai tại các khu vực trên cả nước còn tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Hiện tượng ENSO được dự báo trở lại trạng thái trung tính, với xác suất từ 55-65% trong khoảng thời gian 3 tháng (3, 4 và 5 năm 2025). Mưa có xu hướng cao hơn trung bình trong những tháng đầu năm 2025 (có khả năng khu vực phía Nam xuất hiện mưa trái mùa cục bộ trong những tháng mùa khô). Mùa bão trên khu vực Biển Đông có khả năng xuất hiện tương đương so với trung bình nhiều năm (TBNN) số lượng bão, áp thấp nhiệt đới trên khu vực biển Đông và ảnh hưởng đến đất liền nước ta có khả năng ở mức xấp xỉ TBNN (TBNN trên Biển Đông khoảng 11-13 cơn, ảnh hưởng đến đất liền khoảng 5-6 cơn). Ngoài ra, trong năm 2025, số đợt mưa lớn diện rộng xảy ra trên toàn quốc và ở mức xấp xỉ với TBNN (khoảng 20 đợt), khả năng bắt đầu từ tháng 6 ở Bắc Bộ, sau đó chuyển dần về phía Nam và kết thúc vào khoảng tháng 12 ở các tỉnh Trung Bộ.

Để chủ động phòng, chống, ứng phó kịp thời, hiệu quả, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra, Bộ Công Thương yêu cầu các đơn vị thuộc Bộ, Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các Tập đoàn, Tổng Công ty, Doanh nghiệp trong ngành Công Thương (sau đây gọi tắt là các đơn vị) tập trung triển khai thực hiện các nội dung sau:

I. Yêu cầu chung đối với các đơn vị trong ngành Công Thương

- Thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về Phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN); tích cực tuyên truyền, phổ biến kiến thức giúp nâng cao nhận thức về những nguy cơ, hiểm họa do thiên tai gây ra và trách nhiệm của các cá nhân và tập thể trong công tác PCTT&TKCN tại đơn vị.

- Rà soát, cập nhật bổ sung, hiệu chỉnh phương án PCTT&TKCN phù hợp với đặc thù của đơn vị đối với tất cả hình thái thiên tai có thể xảy ra.

- Kiện toàn tổ chức, lực lượng PCTT&TKCN; chuẩn bị đầy đủ vật tư, phương tiện, hậu cần theo phương châm 4 tại chỗ (Chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện, vật tư tại chỗ, hậu cần tại chỗ) để sẵn sàng ứng phó với các hình thái thiên tai cao nhất; tổ chức hoặc tham gia diễn tập các phương án ứng phó thiên tai theo quy định của pháp luật.

- Tăng cường sự phối hợp giữa các đơn vị, giữa các đơn vị với địa phương để thống nhất chỉ huy, điều hành và phát huy hiệu quả cao nhất về nguồn lực của các đơn vị trong quá trình ứng phó với các tình huống thiên tai, sự cố.

- Tiếp tục rà soát, lồng ghép nội dung PCTT&TKCN vào chương trình, kế hoạch phát triển ngành; rà soát các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật áp dụng thiết kế, xây dựng các công trình để bảo đảm an toàn cho công trình, cho cộng đồng đối với các hình thái thiên tai.

- Tổ chức trực ban, theo dõi chặt chẽ diễn biến các đợt thiên tai và thực hiện chế độ báo cáo nghiêm túc theo đúng quy định; bảo đảm thông tin, liên lạc thông suốt.

II. Yêu cầu cụ thể đối với các đơn vị

1. Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp

- Chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các đơn vị triển khai công tác PCTT&TKCN, đảm bảo an toàn đối với các công trình thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Công Thương, nhất là các công trình thủy điện, hệ thống lưới điện và các cơ sở khai thác, chế biến than, khoáng sản.

- Tổ chức triển khai tốt công tác trực ban PCTT&TKCN trong mùa mưa bão, cập nhật thông tin vận hành hồ chứa thủy điện hàng ngày, kịp thời tham mưu cho Bộ trưởng, Lãnh đạo Bộ và Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự, PCTT&TKCN Bộ Công Thương các biện pháp quản lý, chỉ đạo công tác ứng phó thiên tai trong ngành Công Thương.

2. Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước

- Phối hợp với UBND các địa phương tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động thương mại; ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi lợi dụng thiên tai để đầu cơ, găm hàng, tăng giá bất hợp lý, thu lợi bất chính.

- Hướng dẫn, đôn đốc Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng và triển khai kế hoạch dự trữ hàng hóa, vật tư, nhu yếu phẩm thiết yếu; có phương án điều tiết các mặt hàng thiết yếu giữa các địa phương, khu vực bị ảnh hưởng thiên tai, đảm bảo phục vụ nhu cầu cơ bản của người dân; xây dựng các phương án bình ổn thị trường trong và sau các sự cố, thiên tai.

3. Cục Điện lực

- Theo dõi chặt chẽ tình hình, diễn biến hệ thống điện quốc gia và công tác vận hành hệ thống điện, thị trường điện của NSMO.

- Chỉ đạo NSMO cập nhật kế hoạch cung cấp điện và vận hành hệ thống điện quốc gia, phối hợp hỗ trợ khắc phục nhanh chóng các sự cố điện (nếu có) nhằm bảo đảm cung cấp điện an toàn trong các tình huống thiên tai ảnh hưởng đến vận hành hệ thống điện.

4. Cục Hóa chất, Vụ Dầu khí và Than, Văn phòng Bộ và các đơn vị có liên quan khác thuộc Bộ

Tổ chức triển khai các nhiệm vụ về PCTT&TKCN trong ngành, lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước được giao.

5. Sở Công Thương các tỉnh, thành phố

- Tăng cường chỉ đạo, kiểm tra công tác phòng ngừa, ứng phó thiên tai trước mùa mưa bão tại các cơ sở, công trình trong ngành Công Thương trên địa bàn quản lý, đặc biệt là các đơn vị quản lý vận hành lưới điện, các công trình thủy điện, các nhà máy điện gió, điện mặt trời, các cơ sở khai thác, chế biến than, khoáng sản và các cơ sở tồn chứa để sử dụng, sản xuất, kinh doanh hoá chất.

- Chỉ đạo, giám sát chặt chẽ việc vận hành an toàn hồ đập thủy điện, chủ động tham mưu UBND tỉnh, thành phố tuyệt đối không cho tích nước đối với các hồ chứa nước không đảm bảo an toàn.

- Yêu cầu các đơn vị điện lực và các đơn vị truyền tải điện trên địa bàn quản lý thực hiện các biện pháp bảo vệ hành lang lưới điện; tuyên truyền, cảnh báo, hướng dẫn sử dụng điện an toàn trong mùa mưa bão.

- Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường tham mưu, đề xuất với UBND các tỉnh, thành phố thực hiện thiết lập, quản lý hành lang thoát lũ của các hồ chứa thủy lợi, thủy điện và thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn đập theo quy định của pháp luật; Tăng cường kiểm tra, xử lý theo thẩm quyền các trường hợp lấn chiếm phạm vi bảo vệ công trình, hành lang bảo vệ nguồn nước, cản trở dòng chảy thoát lũ; trường hợp vi phạm vượt thẩm quyền thì báo cáo, đề xuất cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý theo quy định pháp luật.

- Triển khai kế hoạch dự trữ hàng hóa, vật tư, nhu yếu phẩm thiết yếu, chú trọng khu vực thường xuyên bị thiên tai, vùng sâu, vùng xa, vùng dễ bị chia cắt; phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương các cấp thực hiện tốt kế hoạch dự trữ tại chỗ, phương án bình ổn thị trường/phương án đảm bảo hàng hóa thiết yếu, nhu yếu phẩm, hàng hóa có nhu cầu tiêu dùng cao khi có thiên tai xảy ra.

- Có biện pháp chỉ đạo, yêu cầu các công trình đang xây dựng dừng mọi hoạt động thi công, di dời người và thiết bị về vị trí an toàn trước khi các đợt bão lũ, thiên tai lớn xảy ra, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người và tài sản.

- Đối với địa phương có công trình khai thác khoáng sản, điện gió và trang trại điện mặt trời, cần chỉ đạo các chủ công trình thực hiện gia cố chống sạt trượt, ngập nước và có các biện pháp đảm an toàn cho người, công trình và thiết bị trong mùa mưa bão.

6. Công ty Vận hành hệ thống điện và Thị trường điện Quốc gia (NSMO)

- Lập phương thức vận hành hệ thống điện quốc gia trong các tháng mưa bão, đảm bảo hệ thống điện vận hành an toàn, liên tục, đáp ứng nhu cầu sử dụng điện trong sản xuất và sinh hoạt theo hướng có dự phòng.

- Xây dựng các kịch bản vận hành hệ thống điện quốc gia ứng phó các sự cố lớn có thể xảy ra do ảnh hưởng của thiên tai. Phương án có xét đến dự phòng về mặt kỹ thuật để duy trì ổn định hệ thống điện.

- Lập kế hoạch điều tiết các hồ chứa thủy điện đảm bảo tuân thủ các quy trình vận hành liên hồ chứa; phối hợp chặt chẽ với các đơn vị quản lý vận hành hồ, cập nhật tình hình thủy văn thực tế, các chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để vận hành hiệu quả phát điện.

- Chỉ đạo các đơn vị trực thuộc nâng cao ý thức kỷ luật, tuân thủ nghiêm các quy định, nội quy trong vận hành của các ca trực. Tăng cường trực lãnh đạo khi thiên tai xảy ra để sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống có thể xảy ra.

- Phối hợp các đơn vị liên quan đảm bảo thông tin liên lạc luôn thông suốt với các đơn vị phát điện, đơn vị truyền tải điện, phục vụ công tác phối hợp vận hành khắc phục sự cố.

7. Tập đoàn Điện lực Việt Nam

- Chỉ đạo các đơn vị quản lý, vận hành công trình thủy điện thuộc phạm vi quản lý nghiêm túc thực hiện quy trình vận hành liên hồ chứa, quy trình vận hành đơn hồ chứa, phương án bảo vệ đập, phương án ứng phó tình huống khẩn cấp đã được cấp thẩm quyền phê duyệt; Tập trung kiểm tra, rà soát, khắc phục kịp thời các hư hỏng, khiếm khuyết (nếu có) của thiết bị, máy móc, hạng mục công trình vận hành xả lũ, cửa nhận nước để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho công trình trước mùa mưa lũ năm 2025; Rà soát, kiểm tra hệ thống thông tin liên lạc, các mốc cảnh báo ngập lụt; phối hợp với các cơ quan chức năng thực hiện các biện pháp ứng phó với lũ, lụt và xử lý tình huống ảnh hưởng đến an toàn dân cư ở hạ du khi vận hành; thông tin kịp thời cho hạ du trước khi xả lũ để đảm bảo an toàn về người và tài sản.

- Tăng cường kiểm tra an toàn hệ thống lưới điện và các công trình điện thuộc quyền quản lý. Kịp thời phát hiện và khắc phục những điểm xung yếu có nguy cơ xảy ra mất an toàn điện như các vị trí tiếp địa, chống sét, cầu dao cách ly, cách điện,... Tăng cường các giải pháp gia cố, phòng chống, không để xảy ra tình trạng gãy, đổ cột đối với lưới điện trung hạ thế khi có cơn bão đi qua.

- Chỉ đạo các đơn vị phát điện, truyền tải, phân phối điện trực thuộc rà soát, kiểm tra các công trình, gia cố các vị trí xung yếu đảm bảo an toàn cho công trình khi thiên tai xảy ra, phát quang hành lang tuyến, chặt tỉa cây ngoài hành lang có nguy cơ đổ vào công trình điện theo quy định; chuẩn bị sẵn sàng và tập trung nguồn lực để khắc phục kịp thời mọi sự cố xảy ra, cung cấp điện kịp thời, an toàn sau thiên tai.

- Chỉ đạo các đơn vị thuộc phạm vi quản lý xây dựng kế hoạch, phương án PCTT&TKCN của đơn vị; tổ chức diễn tập cho các cán bộ, công nhân viên trong đơn vị theo phương án đã phê duyệt.

8. Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, Tổng Công ty Đông Bắc và các đơn vị khai thác khoáng sản

- Tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ xây dựng các công trình PCTT; phương án di dời người dân ra khỏi vùng nguy cơ cao về sạt lở, ngập lụt.

- Kiểm tra, rà soát các bãi thải, hồ chứa quặng đuôi, hệ thống đường vận tải và các khu mỏ khai thác than, khoáng sản, kho chứa, nhà xưởng, bến cảng, hệ thống đê chân bãi thải, hệ thống bơm thoát nước, mương thoát nước, mặt bằng sản xuất... chủ động xử lý và có phương án đảm bảo an toàn công trình và khu dân cư lân cận, nhất là trong tình huống xảy ra mưa lũ lớn.

- Kiểm tra, rà soát các bãi thải, các khu mỏ, kho chứa, hệ thống đê chắn bãi thải, hệ thống đập hồ chứa chứa bùn thải quặng đuôi... nhằm phát hiện những hỏng hóc, thiếu sót có nguy cơ mất an toàn để chủ động xử lý và có phương án đảm bảo an toàn cho công trình và khu dân cư lân cận, nhất là tình huống xảy ra mưa lũ lớn; thường xuyên thực hiện việc gia cố hệ thống rãnh thoát nước, nạo vét các hồ thải để tránh nguy cơ tràn bùn, vỡ đập.

- Tổ chức diễn tập phương án ứng phó chống ngập lụt mỏ, sạt lở bãi thải ảnh hưởng đến các khu dân cư trong vùng; tiếp tục kiện toàn lực lượng cấp cứu mỏ bán chuyên tại các đơn vị khai thác hầm lò than và khoáng sản; huấn luyện nghiệp vụ cấp cứu mỏ và tổ chức Hội thao cấp cứu mỏ bán chuyên năm 2025 đảm bảo chất lượng, hiệu quả.

- Đối với các đơn vị khai thác và chế biến khoáng sản có hồ chứa quặng đuôi: Tổ chức kiểm tra, đánh giá mức độ an toàn công trình đê đập, hồ chứa quặng đuôi, khắc phục kịp thời các sự cố vỡ đập, hiện tượng sạt lở, thấm trong đập (nếu có) và báo cáo cơ quan có thẩm quyền theo quy định; nghiêm túc triển khai thực hiện các quy định về quản lý vận hành an toàn hồ chứa quặng đuôi trong hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản; đảm bảo an toàn, tuân thủ quy trình vận hành hồ chứa quặng đuôi đã được phê duyệt theo quy định.

9. Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng Quốc gia (Petrovietnam - PVN)

Rà soát cập nhật hoàn chỉnh các phương án, kế hoạch ứng cứu khẩn cấp, ứng phó sự cố tràn dầu, sự cố cháy nổ giàn khoan, đường ống dẫn dầu, khí, các phương tiện xuất, nhập các sản phẩm dầu khí neo đậu tại nơi tiếp nhận bị chìm, đắm và mắc cạn. Chuẩn bị sẵn sàng nguồn lực để tổ chức thực hiện khi bão, lũ, thiên tai xảy ra.

10. Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam

- Chỉ đạo các đơn vị xây dựng kế hoạch dự trữ nhiên liệu, sẵn sàng phục vụ các vùng bị thiên tai; rà soát, cập nhật phương án đảm bảo an toàn, phòng chống ngập cho công trình, cửa hàng xăng dầu, chống trôi nổi các bồn chứa xăng dầu khi bị ngập nước. Chuẩn bị sẵn sàng nguồn lực để tổ chức thực hiện khi bão, lũ, thiên tai xảy ra.

- Tổ chức kiểm tra, chuẩn bị sẵn sàng triển khai các phương án PCTT&TKCN, PCCC&CNCH, ƯPSCTD tại các cơ sở, công trình xăng dầu, vị trí SXKD (kho, cảng, cửa hàng xăng dầu, cửa hàng gas, tòa nhà văn phòng, phương tiện vận chuyển xăng dầu đường thủy, đường bộ),

11. Tập đoàn Hóa chất Việt Nam

Chỉ đạo các đơn vị thành viên rà soát, cập nhật sẵn sàng các phương án phòng chống, ứng phó, ngăn ngừa sự cố rò rỉ hóa chất ra môi trường, sạt lở bãi thải, đập hồ chứa quặng đuôi nhà máy tuyển. Chuẩn bị sẵn sàng nguồn lực để tổ chức thực hiện khi bão, lũ, thiên tai xảy ra

12. Đối với các chủ sở hữu công trình thủy điện

- Tổ chức kiểm tra, đánh giá an toàn đập, hồ chứa thủy điện trước mùa mưa bão năm 2025 theo quy định của pháp luật, bảo đảm hoàn thành việc thực hiện các yêu cầu của các đoàn kiểm tra và khắc phục các hư hỏng, khiếm khuyết (nếu có) trước mùa mưa bão.

- Rà soát, bổ sung phương án ứng phó thiên tai cho công trình, hạ du đập và phương án ứng phó tình huống khẩn cấp khi có sự thay đổi về quy mô, hạng mục công trình thủy điện; tổ chức diễn tập theo phương án được duyệt, bảo đảm an toàn cho vùng hạ du trong mọi tình huống.

- Theo dõi chặt chẽ diễn biến khí tượng, thủy văn và phối hợp với các cơ quan có liên quan để vận hành hồ chứa theo đúng quy trình vận hành liên hồ chứa, quy trình vận hành đơn hồ chứa đã được cấp thẩm quyền phê duyệt, bảo đảm an toàn cho công trình và vùng hạ du; chủ động áp dụng cách thức cảnh báo, thông báo đến nhân dân vùng hạ du trước khi vận hành xả lũ qua tràn, bắt đầu xả nước phát điện hoặc các trường hợp thay đổi đột ngột lưu lượng xả xuống hạ du.

- Cung cấp đầy đủ, kịp thời số liệu, thông báo về hồ chứa, vận hành hồ chứa cho các cơ quan chức năng theo đúng quy định.

III. Tổ chức thực hiện

1. Thủ trưởng các đơn vị có trách nhiệm chỉ đạo, kiểm tra và tổ chức thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này, thường xuyên báo cáo về Bộ Công Thương qua Văn phòng thường trực PCTT&TKCN. Điện thoại: 024.22218320, Fax: 024.22218321. Email: VPTT_PCTT@moit.gov.vn.

2. Giao Văn phòng thường trực PCTT&TKCN Bộ Công Thương theo dõi, kiểm tra, đôn đốc các đơn vị và tổng hợp báo cáo Ban Chỉ huy, Lãnh đạo Bộ Công Thương kết quả thực hiện Chỉ thị này./.