CHỈ THỊ

VỀ TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ, TÁI SỬ DỤNG, TÁI CHẾ, XỬ LÝ VÀ GIẢM THIỂU RÁC THẢI NHỰA TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TUYÊN QUANG

Ô nhiễm nhựa đang trở thành là vấn đề thách thức trên toàn cầu. Hằng năm lượng rác thải nhựa do con người thải ra đủ để phủ kín 4 lần diện tích bề mặt trái đất. Rác thải nhựa rất khó phân hủy, thậm chí có nhiều loại thời gian phân hủy trên 500 năm, đang hàng ngày, hàng giờ tác động tiêu cực đến hệ sinh thái, môi trường sống, sức khỏe con người và sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia.

Tại tỉnh Tuyên Quang, chất thải nhựa đang ngày càng gia tăng đáng kể, gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường, đến đời sống, sức khỏe của nhân dân và sự phát triển kinh tế - xã hội. Hưởng ứng phong trào “Phòng chống chất thải nhựa” do Thủ tướng Chính phủ phát động; phong trào“Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa” do Ban Thường vụ Tỉnh ủy phát động, Ủy ban nhân dân tỉnh Chỉ thị:

1. Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và nhân dân trên địa bàn triển khai thực hiện một số nhiệm vụ sau:

a) Cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động trong các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh phải thực sự gương mẫu, tiên phong trong giảm thiểu chất thải nhựa bằng các hoạt động thiết thực, cụ thể: Sử dụng các loại túi, giỏ dùng nhiều lần khi đi mua sắm; sử dụng vật dụng bằng giấy, gỗ, vật liệu thân thiện với môi trường để thay thế dần các đồ vật làm từ nhựa sử dụng một lần; vận động người thân, gia đình hạn chế sử dụng túi ni lông, sản phẩm nhựa dùng một lần, tăng cường sử dụng sản phẩm dễ phân hủy, thân thiện với môi trường trong sinh hoạt hằng ngày.

b) Từ tháng 11 năm 2020, tất cả các cơ quan, đơn vị, tổ chức chính trị-xã hội trên địa bàn tỉnh hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần; từ năm 2021 không sử dụng nước uống đóng chai nhựa có dung tích dưới 1.000 ml, ống hút nhựa, chuyển sang sử dụng các bình nước thể tích lớn dùng chung, các vật dụng chứa đựng sử dụng nhiều lần, vật dụng dễ phân hủy, thân thiện với môi trường. Đến năm 2022, tất cả các cơ quan, đơn vị nhà nước, trường học, đơn vị lực lượng vũ trang trên địa bàn tỉnh không sử dụng túi ni lông khó phân hủy, sản phẩm nhựa dùng một lần trong các cuộc họp, hội nghị và hoạt động của cơ quan.

c) Các cơ quan, đơn vị bố trí thùng rác để phân loại rác thải nhựa ngay tại nguồn, chất thải nhựa và các chất thải khác có thể tái chế không được để lẫn với chất thải hữu cơ; khuyến khích xây dựng và thực hiện các mô hình kiểu mẫu để làm cơ sở nhận rộng cho các cơ quan đơn vị trong địa bàn tỉnh.

d) Đẩy mạnh truyền thông, nhân rộng, áp dụng hiệu quả các mô hình giảm thiểu, phân loại thu gom chất thải nhựa, túi ni lông; nâng cao vai trò, trách nhiệm của cộng đồng, doanh nghiệp và người dân trong hoạt động giảm thiểu phát thải chất thải nhựa, phân loại, thu gom, tái sử dụng, tái chế, xử lý chất thải nhựa.

đ) Xây dựng kế hoạch, lộ trình thực hiện mục tiêu đến năm 2022 các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh, cửa hàng, chợ, siêu thị, khu du lịch trên địa bàn tỉnh không sử dụng túi ni lông, đồ nhựa dùng một lần; tổ chức và thực hiện các biện pháp kỹ thuật để thu gom, xử lý chất thải nhựa trên các sông, suối và ao, hồ, trong khu đô thị, khu dân cư; xã hội hóa các hoạt động thu gom, xử lý chất thải nhựa.

2. Sở Tài nguyên và Môi trường

- Chủ trì, phối hợp với các cơ quan và địa phương tổ chức, lồng ghép các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức về tác hại của rác thải nhựa, túi ni lông khó phân hủy đối với môi trường, khuyến khích sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường; tổ chức hướng dẫn các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, cộng đồng trên địa bàn tỉnh ký cam kết phòng chống rác thải nhựa.

- Tổ chức đánh giá hiện trạng sử dụng, phát thải túi ni lông khó phân hủy, sản phẩm nhựa sử dụng một lần; hoàn thành xây dựng Đề án “tăng cường quản lý, xử lý rác thải sinh hoạt và chống rác thải nhựa trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang giai đoạn 2021 - 2025” nhằm xác định mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp và lộ trình thực hiện giảm thiểu, xử lý rác thải sinh hoạt và chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh.

- Rà soát, tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và giảm thiểu rác thải nhựa cho phù hợp với quy định hiện hành. Thực hiện thanh tra, kiểm tra chuyên ngành, lồng ghép với nội dung về giảm thiểu, xử lý rác thải sinh hoạt và chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh.

- Theo dõi, đôn đốc các ngành, các cấp, các tổ chức thực hiện Chỉ thị này; định kỳ tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh và Bộ Tài nguyên và Môi trường.

3. Sở Công Thương

- Tuyên truyền, vận động các trung tâm thương mại, siêu thị, chợ, cửa hàng tiện ích, hộ kinh doanh có kế hoạch giảm thiểu sử dụng túi ni lông, sản phẩm nhựa dùng một lần, khuyến khích sử dụng các vật liệu có nguồn gốc tự nhiên, thân thiện với môi trường trong hoạt động kinh doanh.

- Triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 08/CT-BCT ngày 15/7/2019 của Bộ Công Thương về việc tăng cường các biện pháp giảm thiểu chất thải nhựa trong ngành công thương trên địa bàn toàn tỉnh. Hỗ trợ, giới thiệu, quảng bá sản phẩm thân thiện với môi trường thay thế túi ni lông, sản phẩm nhựa sử dụng một lần; nghiên cứu đề xuất xây dựng cơ chế hỗ trợ, khuyến khích đối với các tổ chức, cá nhân sản xuất các sản phẩm thân thiện với môi trường.

4. Sở Y tế

Ban hành và tổ chức thực hiện kế hoạch giảm thiểu chất thải nhựa trong hoạt động y tế; đưa tiêu chí giảm thiểu chất thải nhựa vào nội quy, quy chế hoạt động của cơ quan và các đơn vị trực thuộc; xây dựng tiêu chí “bệnh viện, nhà thuốc, quầy thuốc nói không với túi ni lông khó phân hủy”; triển khai thực hiện có hiệu quả nội dung Chỉ thị số 08/CT-BYT ngày 29/7/2019 của Bộ Y tế về giảm thiểu chất thải nhựa trong ngành y tế.

5. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Phối hợp với các cơ quan liên quan, chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn thực hiện việc thu gom, xử lý bao bì chứa đựng vật tư, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y sau sử dụng trong hoạt động sản xuất nông nghiệp.

- Tuyên truyền, vận động nông dân sử dụng các sản phẩm bao bì, các chế phẩm sinh học thân thiện với môi trường thay thế túi ni lông, bao bì nhựa khó phân hủy trong sản xuất nông nghiệp; hướng dẫn, chuyển giao cho nông dân kỹ thuật, mô hình canh tác mới, mô hình nông nghiệp hữu cơ, bền vững thân thiện với môi trường; sản xuất theo quy trình an toàn trong trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản gắn với bảo vệ môi trường.

6. Sở Văn hóa thể thao và Du lịch

- Tuyên truyền phong trào “Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa”, “Nói không với sản phẩm nhựa sử dụng một lần” và hạn chế sử dụng túi ni lông khó phân hủy, lắp đặt các tấm pano tuyên truyền về tác hại của rác thải nhựa, túi ni lông khó phân hủy trong các khu di tích lịch sử - văn hóa, khu du lịch, địa điểm du lịch, các lễ hội, sự kiện văn hóa, nhà hàng, khách sạn...trên địa bàn tỉnh.

- Chỉ đạo các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ xây dựng kế hoạch hạn chế tiến tới không sử dụng túi ni lông, sản phẩm nhựa dùng một trong các sự kiện văn hóa, lễ hội, tham quan, du lịch, nghỉ dưỡng...

7. Sở Giáo dục và Đào tạo

Nghiên cứu, xây dựng tài liệu và đưa nội dung giáo dục về tác hại của chất thải nhựa vào nội dung, chương trình giảng dạy phù hợp với các cấp học; chỉ đạo các trường học, cơ sở giáo dục hạn chế sử dụng túi ni lông khó phân hủy và sản phẩm nhựa dùng một lần trong các hoạt động của trường; phát động phong trào thi đua “học sinh, sinh viên chung tay phòng chống chất thải nhựa”, “nói không với túi ni lông, sản phẩm nhựa dùng một lần trong nhà trường”.

8. Sở Kế hoạch và Đầu tư

Chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương xây dựng kế hoạch huy động vốn đầu tư hàng năm đảm bảo thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp giảm thiểu chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh; rà soát, sửa đổi, bổ sung các chính sách khuyến khích đầu tư, nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, sản xuất sản phẩm thân thiện với môi trường thay thế đồ nhựa, túi ni lông khó phân hủy; đưa loại hình dự án đầu tư sản xuất sản phẩm tiêu dùng thân thiện với môi trường vào danh mục các dự án khuyến khích đầu tư.

9. Sở Tài chính

Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh cân đối, bố trí kinh phí từ ngân sách và các nguồn vốn khác đảm bảo thực hiện hiệu quả các giải pháp giảm thiểu chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh phù hợp tình hình thực tế và khả năng cân đối ngân sách của tỉnh. Từ năm 2021, cắt giảm kinh phí mua sản phẩm nhựa dùng một lần, ưu tiên đề xuất, bố trí kinh phí mua sắm công các sản phẩm tái chế, thân thiện môi trường.

10. Sở Khoa học và Công nghệ

Tham mưu, đề xuất, triển khai các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ sản xuất các sản phẩm thân thiện với môi trường, tái chế và xử lý chất thải nhựa; thúc đẩy chuyển giao, ứng dụng công nghệ sản xuất sản phẩm thân thiện với môi trường, công nghệ tái chế và xử lý chất thải nhựa.

11. Các cơ quan báo chí, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh

Xây dựng chuyên trang, chương trình, bài viết, phóng sự chuyên sâu, tăng thời lượng thông tin trên các ấn phẩm báo chí tuyên truyền về giảm thiểu chất thải nhựa, cảnh báo về nguy cơ ô nhiễm nhựa, túi ni lông, để từng bước thay đổi, tiến tới từ bỏ thói quen sử dụng túi ni lông khó phân hủy, sản phẩm nhựa sử dụng một lần. Tuyên truyền về các giải pháp giảm thiểu chất thải nhựa, tăng cường sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường; những cách làm hay, mô hình hiệu quả,... để phát huy sự tham gia, chung tay của cộng đồng trong việc giảm thiểu ô nhiễm nhựa.

12. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

- Xây dựng kế hoạch cụ thể để tổ chức thực hiện có hiệu quả Chỉ thị, phát động phong trào mỗi cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trên địa bàn thực hiện “Nói không với túi ni lông, sản phẩm nhựa sử dụng một lần”.

- Tổ chức tuyên truyền, vận động người dân, các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn đăng ký tham gia thực hiện phong trào “Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa”, tiến tới hoàn thành mục tiêu đến năm 2022 toàn tỉnh không sử dụng túi ni lông, đồ nhựa dùng một lần.

- Chủ động tổ chức thu gom, xử lý chất thải nhựa trên các sông, suối và ao, hồ, trong khu đô thị, khu dân cư trên địa bàn; vận động, khuyến khích các tổ chức, doanh nghiệp và nhân dân cùng tham gia thực hiện các hoạt động thu gom, xử lý chất thải nhựa.

- Tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, thanh tra công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn. Đặc biệt là trong công tác quản lý chất thải; xử lý nghiêm các hành vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, kịp thời nêu gương, khen thưởng các tổ chức, cá nhân có cách làm hiệu quả, sáng tạo trong việc thu gom, tái sử dụng, tái chế, giảm thiểu sử dụng túi ni lông, sản phẩm nhựa dùng một lần.

13. Hiệp hội doanh nghiệp, Liên minh Hợp tác xã tỉnh; các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh dịch vụ, và người dân trên địa bàn tỉnh

Phối hợp truyền thông, vận động các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cùng chung tay giữ gìn vệ sinh, bảo vệ môi trường, đẩy lùi ô nhiễm do chất thải nhựa bằng các giải pháp, sáng kiến cụ thể, thiết thực ngay trong sinh hoạt hàng ngày và trong các hoạt động sản xuất kinh doanh của mình. Tự giác thực hiện cắt giảm, hạn chế việc sử dụng túi ni lông, sản phẩm nhựa dùng một lần, phân loại rác thải nhựa theo quy định; tình nguyện, tích cực tham gia các hoạt động trong phong trào “Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa”. Chuyển sang sản xuất, phân phối, sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường.

14. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Tuyên Quang và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đoàn viên, hội viên và nhân dân về bảo vệ môi trường, đặc biệt là các biện pháp tái chế, tái sử dụng, giảm thiểu chất thải nhựa và túi ni lông; vận động các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia phong trào “Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa”. Phối hợp với các ngành chức năng và chính quyền địa phương vận động các tổ chức, doanh nghiệp và cộng đồng ký cam kết về phòng chống rác thải nhựa; xây dựng và nhân rộng các mô hình tự quản tại cộng đồng dân cư về thực hiện thu gom, xử lý rác thải và chống rác thải nhựa, từng bước giảm thiểu và tiến tới không dùng túi ni lông, sản phẩm nhựa dùng một lần.

15. Chế độ thông tin, báo cáo

- Các sở, ban, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố báo cáo kết quả thực hiện hàng năm với Ủy ban nhân dân tỉnh (thông qua Sở Tài nguyên và Môi trường) trước ngày 30/11 hằng năm.

- Sở Tài nguyên và Môi trường tổng hợp kết quả thực hiện trên địa bàn tỉnh, tham mưu xây dựng Báo cáo của Ủy ban nhân dân tỉnh gửi Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân tỉnh, Bộ Tài nguyên và Môi trường trước ngày 15/12 hằng năm./.