CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ, BẢO TỒN CÁC LOÀI CHIM HOANG DÃ, DI CƯ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NINH BÌNH

Thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách, quy định về quản lý, bảo vệ, phát triển các loài động vật hoang dã, trong đó có các loài chim hoang dã, di cư. Tuy nhiên, việc quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị các vùng chim hoang dã, di cư còn chưa được chú trọng quan tâm đúng mức, hiện tượng săn bắt, mua bán chim hoang dã, di cư vẫn còn xảy ra tại một số địa phương.

Để tiếp tục triển khai có hiệu quả Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 17/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư tại Việt Nam; góp phần bảo tồn đa dạng sinh học, cải tạo cảnh quan, hỗ trợ thúc đẩy phát triển du lịch nói riêng và định hướng, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành, đơn vị, đoàn thể cấp tỉnh; Ủy ban nhân dân các xã, phường khẩn trương triển khai thực hiện tốt một số nhiệm vụ như sau:

1. Các Sở, ban, ngành, đơn vị, đoàn thể cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân các xã, phường

Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền; chỉ đạo thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về quản lý, bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư; Hướng dẫn số 13-HD/BTGTW ngày 19/7/2021 của Ban Tuyên giáo Trung ương về tăng cường tuyên truyền việc thực hiện không săn bắt, vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ, tàng trữ, quảng cáo, xâm hại động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm; Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 17/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư tại Việt Nam; Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT ngày 24/6/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường Quy định về quản lý loài nguy cấp, quý, hiếm; nuôi động vật rừng thông thường và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp.

2. Sở Nông nghiệp và Môi trường

Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương liên quan, các cơ quan truyền thông tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ; phát triển các loài động vật hoang dã.

Tăng cường hướng dẫn các tổ chức quản lý, khu bảo tồn thiên nhiên, khu di sản thiên nhiên thực hiện bảo vệ và phát triển bền vững các vùng đất ngập nước, các vườn chim, sân chim và các vùng chim hoang dã, di cư trên địa bàn. Nâng cao chất lượng công tác thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường của các dự án đầu tư thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh, trong đó chú trọng tác động đến đa dạng sinh học (các khu bảo tồn, khu di sản thiên nhiên, các vùng chim hoang dã, di cư), nhằm đảm bảo các dự án đầu tư hoạt động không ảnh hưởng đến giá trị đa dạng sinh học trên địa bàn.

Chỉ đạo lực lượng kiểm lâm phối hợp với chính quyền địa phương và các cơ quan có liên quan trên địa bàn tăng cường tuần tra, kiểm soát, ngăn chặn, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi săn bắt, giết, nuôi, nhốt, vận chuyển, kinh doanh, chế biến, tàng trữ, tiêu thụ trái pháp luật các loài chim hoang dã, di cư đặc biệt vào mùa chim di cư (từ tháng 9 năm trước đến tháng 4 năm sau).

Tuyên truyền, hướng dẫn quy trình trồng và chăm sóc các loài cây xanh phù hợp với môi trường sống của các loài chim hoang dã, di cư để các cơ quan, đơn vị địa phương áp dụng, phát huy giá trị các vùng chim hoang dã, di cư.

Chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi và thú y, các cơ quan và đơn vị có liên quan phối hợp, theo dõi, giám sát, chia sẻ thông tin để phát hiện, xử lý kịp thời các loại dịch bệnh có nguồn gốc từ chim hoang dã, di cư có nguy cơ lây lan, gây bệnh cho đàn gia súc, gia cầm và có ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

3. Công an tỉnh

Chủ động làm tốt công tác nắm tình hình, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng có liên quan như Kiểm lâm, Hải quan, Quản lý thị trường,... thường xuyên trao đổi thông tin, tổ chức tuần tra, kiểm soát nhằm phát hiện, bắt giữ, xử lý nghiêm các hành vi săn bắt, giết mổ, nuôi nhốt, vận chuyển, kinh doanh, chế biến, tàng trữ, tiêu thụ các loài chim hoang dã, di cư trái phép. Chỉ đạo lực lượng thực hiện các mặt công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật trong công tác quản lý, bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư trên địa bàn tỉnh.

4. Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh

Chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ khu vực biên giới biển, cửa sông, cửa lạch, địa bàn nhằm kịp thời phát hiện, bắt giữ, xử lý các trường hợp săn bắt, mua bán, vận chuyển trái phép các loài chim hoang dã, di cư theo quy định của pháp luật.

Phối hợp với các lực lượng chức năng làm tốt công tác tuyên truyền, xử lý các hành vi săn bắt, nuôi nhốt, kinh doanh trái phép các loài chim hoang dã, di cư ở địa bàn.

5. Sở Giáo dục và Đào tạo

Chỉ đạo các cơ sở giáo dục tăng cường thực hiện công tác giáo dục, tuyên truyền pháp luật về bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học, bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư; lồng ghép nội dung bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học trong các tiết học chính khóa, hoạt động ngoại khóa, nhằm nâng cao nhận thức cho trẻ em, học sinh, học viên, qua đó tác động tới người thân và gia đình trong việc thực hiện không săn bắt, mua bán, vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ, tàng trữ, quảng cáo, xâm hại các loài chim hoang dã, di cư.

6. Sở Tài chính

Căn cứ khả năng cân đối ngân sách tỉnh, tham mưu cho cấp có thẩm quyền bố trí nguồn kinh phí và hướng dẫn thủ tục thanh quyết toán để các cơ quan, đơn vị, địa phương có liên quan thực hiện công tác quản lý, bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư trên địa bàn tỉnh Ninh Bình theo quy định.

7. Sở Văn hoá và Thể thao

Tăng cường công tác quản lý trong quá trình tổ chức các sự kiện văn hoá, thể thao có thể ảnh hưởng đến môi trường sống của các loài chim hoang dã, di cư trên địa bàn tỉnh. Nghiên cứu đánh giá tác động, xây dựng tiêu chí để hạn chế thấp nhất tác động tiêu cực đến sinh cảnh sống của các loài chim hoang dã, di cư trong các sự kiện đông người, tổ chức bắn pháo hoa, hoạt động có sử dụng âm thanh, ánh sáng công suất lớn.

Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan báo chí của tỉnh, Uỷ ban nhân dân các xã, phường triển khai công tác thông tin, tuyên truyền sâu rộng trên báo chí, các phương tiện thông tin đại chúng và tài khoản mạng xã hội chính thức của cơ quan, đơn vị về quản lý, bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư trên địa bàn tỉnh Ninh Bình.

8. Sở Du lịch

Tăng cường công tác quản lý trong quá trình tổ chức các sự kiện du lịch có nguy cơ ảnh hưởng đến môi trường sống của các loài chim hoang dã, di cư trên địa bàn tỉnh. Phối hợp thực hiện nghiên cứu đánh giá tác động, xây dựng tiêu chí để hạn chế thấp nhất tác động tiêu cực đến sinh cảnh sống của các loài chim hoang dã, di cư trong các sự kiện đông người, hoạt động bắn pháo hoa, hoạt động có sử dụng âm thanh, ánh sáng công suất lớn (loa đài, đèn led...).

Tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn du khách, các cơ sở kinh doanh du lịch vai trò, ý nghĩa của đa dạng sinh học, chim hoang dã, di cư đối với môi trường và hoạt động du lịch. Phát triển thí điểm loại hình du lịch sinh thái - du lịch quan sát chim tại một số khu du lịch, điểm du lịch tiềm năng như Kênh Gà, Vân Long, Thung Nham, Vườn Quốc gia Cúc Phương, Vườn Quốc gia Xuân Thủy…, gắn hoạt động du lịch với truyền thông, giáo dục, nâng cao nhận thức và cam kết thực hiện “nói không” với các hành vi săn bắt, buôn bán, nuôi nhốt và chế biến món ăn có nguồn gốc từ động vật hoang dã, nhất là các loài chim quý hiếm, có nguy cơ tuyệt chủng. Khuyến khích các cơ sở lưu trú, nhà hàng, khu du lịch ký cam kết không tiêu thụ hoặc quảng bá sản phẩm có nguồn gốc từ động vật hoang dã, đồng thời đẩy mạnh truyền thông tích cực về lối sống thân thiện với thiên nhiên và du lịch có trách nhiệm.

Chỉ đạo các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch khi khai thác các giá trị tài nguyên du lịch tự nhiên gắn với các hệ sinh thái (tại rừng, khu bảo tồn tự nhiên) có sự phân bố của các loài chim hoang dã, di cư để kinh doanh du lịch cần có phương án bảo vệ, phát huy giá trị sinh cảnh tự nhiên và tuân thủ nghiêm quy định của pháp luật về bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ.

9. Sở Khoa học và Công nghệ; Báo và phát thanh, truyền hình tỉnh Ninh Bình

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền các quy định của pháp luật về bảo vệ động vật hoang dã, đặc biệt là các loài chim hoang dã, di cư nhằm nâng cao ý thức của người dân không tham gia các hoạt động săn bắt, giết, nuôi, nhốt, vận chuyển, kinh doanh, chế biến, tàng trữ, tiêu thụ trái pháp luật các loài chim hoang dã, di cư và các sản phẩm của chúng bằng nhiều hình thức; Khuyến khích thực hiện các đề tài nghiên cứu về bảo tồn đa dạng sinh học, đặc điểm, tập tính, môi trường sống... của các loài chim hoang dã quý hiếm; Phối hợp với các đơn vị, địa phương tăng cường công tác kiểm tra, rà soát, ngăn chặn, xử lý các hành vi lợi dụng việc sử dụng nền tảng số Zalo, facebook, Tiktok, … nhằm mục đích quảng cáo, mua bán, trao đổi các sản phẩm, công cụ săn bắt, bẫy bắt chim hoang dã, di cư (lưới, súng săn, súng tự chế,….).

10. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức thành viên

Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức thành viên hướng dẫn Mặt trận tổ quốc cấp xã, các tổ chức thành viên phối hợp với các cơ quan chức năng tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và các tầng lớp Nhân dân tích cực thực hiện tốt Chỉ thị; giám sát quá trình thực hiện Chỉ thị.

11. Ủy ban nhân dân các xã, phường

Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chuyên môn phối hợp với các cơ quan chức năng: Công an, Kiểm lâm, Quản lý thị trường,... tổ chức quản lý, bảo vệ và phát triển bền vững các vùng chim hoang dã, di cư hiện có trên địa bàn. Hàng năm, phối hợp cơ quan chức năng rà soát địa điểm có tiềm năng các loài chim di cư, hoang dã trú ngụ trên địa bàn, khuyến khích người dân tham gia bảo vệ, cải tạo môi trường cảnh quan thu hút các loài chim hoang dã, di cư.

Chỉ đạo các phòng ban chuyên môn tổ chức ký cam kết cho các cơ sở kinh doanh trên địa bàn về việc không mua bán, sử dụng, tiêu thụ, trưng bày, quảng cáo mẫu vật động vật hoang dã không đảm bảo nguồn gốc hợp pháp, đồng thời, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Chỉ đạo các phòng, đơn vị chuyên môn làm đầu mối tiếp nhận các thông tin tố giác từ người dân về các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến các loài chim hoang dã; tiếp nhận các cá thể chim hoang dã khi người dân tự nguyện giao nộp để bàn giao cho các cơ quan chức năng đảm bảo được chăm sóc và thả về tự nhiên theo đúng quy định.

Chỉ đạo tích cực thực hiện chương trình trồng một tỷ cây xanh của Thủ tướng Chính phủ; tăng cường trồng mới, trồng bổ sung các loài cây xanh phù hợp với môi trường sống các loài chim hoang dã, di cư, ưu tiên các vùng chim hoang dã, di cư hiện có, cải tạo cảnh quan thiên nhiên, môi trường sinh thái.

Yêu cầu các sở, ban, ngành, đơn vị, đoàn thể cấp tỉnh; UBND các xã, phường và các tổ chức, cá nhân có liên quan nghiêm túc triển khai thực hiện./.