Thử việc có phải đóng bảo hiểm xã hội không?

1. Về thỏa thuận thử việc:

Điều 26 Bộ luật lao động 2012 quy định về thử việc như sau:

"Điều 26. Thử việc

1. Người sử dụng lao động và người lao động có thể thoả thuận về việc làm thử, quyền, nghĩa vụ của hai bên trong thời gian thử việc. Nếu có thoả thuận về việc làm thử thì các bên có thể giao kết hợp đồng thử việc.

Nội dung của hợp đồng thử việc gồm các nội dung quy định tại các điểm a, b, c, d, đ, g và h khoản 1 Điều 23 của Bộ luật này.

2. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động mùa vụ thì không phải thử việc."

Khoản 1 điều 401 Bộ luật dân sự 2005 quy định:

"1. Hợp đồng dân sự có thể được giao kết bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể, khi pháp luật không quy định loại hợp đồng đó phải được giao kết bằng một hình thức nhất định."

Về hình thức của hợp đồng thử việc thì BLLĐ 2012 không có quy định thỏa thuận về thử việc phải được lập bằng văn bản cho nên thỏa thuận thử việc có thể thực hiện bằng lời nói.

2. Người thỏa thuận về vấn đề tiền lương thử việc với em nghỉ việc sau khi em đã vào làm, và ban quản lý trả lương không đúng như thỏa thuận ban đầu với lí do người trực tiếp thỏa thuận đã nghỉ việc nên thỏa thuận không còn hiệu lực, như vậy là đúng hay sai?

"Điều 28. Tiền lương trong thời gian thử việc

Tiền lương của người lao động trong thời gian thử việc do hai bên thoả thuận nhưng ít nhất phải bằng 85% mức lương của công việc đó."

"Điều 29. Kết thúc thời gian thử việc

1. Khi việc làm thử đạt yêu cầu thì người sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động với người lao động.

2. Trong thời gian thử việc, mỗi bên có quyền huỷ bỏ thoả thuận thử việc mà không cần báo trước và không phải bồi thường nếu việc làm thử không đạt yêu cầu mà hai bên đã thoả thuận."

Nếu người thỏa thuận với bạn được giao nhiệm vụ thay mặt công ty thực hiện việc tuyển dụng thử việc hoặc được ủy quyền thì đó là thỏa thuận giữa bạn và công ty chứ không phải thỏa thuận giữa bạn và cá nhân người đó cho nên khi người đó nghỉ việc mà công việc tuyển dụng, giao kết hợp đồng thử việc được chuyển giao cho người khác thì người này phải có trách nhiệm như đã thỏa thuận ban đầu.

Nếu người đã thỏa thuận thử việc ban đầu với bạn không có nhiệm vụ giao kết hợp đồng thử việc, không được ủy quyền thì thỏa thuận đó sẽ không có hiệu lực.

3. Em không có hợp đồng thử việc và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, nhưng bên phía công ty vẫn tự ý đóng BHXH và trừ vào tiền lương của em (em thấy trong bảng lương ghi là phí đóng BH 10.5%), em hỏi thì phía công ty trả lời luật bây giờ là như vậy và tất cả mọi người làm ở bộ phận của em đều bị trừ như vậy. Như vậy có đúng với luật BHXH không?

Theo khoản 1 điều 2 Luật BHXH 2014 quy định:

"1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:

a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;

b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;"

Và theo khoản 1 điều 26 BLLĐ 2012:

"Nội dung của hợp đồng thử việc gồm các nội dung quy định tại các điểm a, b, c, d, đ, g và h khoản 1 Điều 23 của Bộ luật này."

Tại các điểm a, b, c, d, đ, g và h khoản 1 Điều 23 của Bộ luật lao động 2012:

"a) Tên và địa chỉ người sử dụng lao động hoặc của người đại diện hợp pháp;

b) Họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, địa chỉ nơi cư trú, số chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ hợp pháp khác của người lao động;

c) Công việc và địa điểm làm việc;

d) Thời hạn của hợp đồng lao động;

đ) Mức lương, hình thức trả lương, thời hạn trả lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác;

...

g) Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi;

h) Trang bị bảo hộ lao động cho người lao động;"

Căn cứ các quy định trên thì thời gian thử việc theo hợp đồng thử việc, người lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội nên việc công ty tự ý đóng BHXH và trừ vào tiền lương của bạn là không đúng quy định.

Khoản 3 Điều 186 Bộ luật Lao động quy định, đối với người lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp thì ngoài việc trả lương theo công việc, người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả thêm cùng lúc với kỳ trả lương của người lao động một khoản tiền cho người lao động tương đương với mức đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp.

Do đó, công ty có trách nhiệm chi trả thêm cùng lúc với kỳ trả lương cho bạn một khoản tiền tương đương với tỷ lệ mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thuộc phần trách nhiệm của công ty được quy định tại Quyết định 959/QĐ-BHXH thu bảo hiểm xã hội y tế thất nghiệp quản lý sổ bảo hiểm thẻ bảo hiểm y tế 2015 là 22% (bao gồm: bảo hiểm xã hội 18%, bảo hiểm y tế 3%, bảo hiểm thất nghiệp 1%).

Việc công ty bắt bạn phải trích tiền lương thử việc để đóng BHXH, bạn có thể khiếu nại việc này của công ty theo Trình tự, thủ tục khiếu nại về lao động ?

Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về câu hỏi của quý khách hàng. Việc đưa ra ý kiến tư vấn nêu trên căn cứ vào các quy định của pháp luật và thông tin do quý khách hàng cung cấp. Mục đích đưa ra nội dung tư vấn này là để các cá nhân, tổ chức tham khảo.