Thao túng thị trường chứng khoán: Khi nào bị xử lý hành chính, khi nào bị xử lý hình sự?

Thao túng thị trường chứng khoán đồng thời được quy định tại khoản 1 Điều 211 Bộ luật hình sự 2015, nhưng hành vi này cũng đồng thời được quy định tại khoản 2 Điều 3 Nghị định 156/2020/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán.

Theo đó, thao túng thị trường chứng khoán bao gồm một, một số hoặc tất cả các hành vi dưới đây:

a) Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng liên tục mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo;

b) Đặt lệnh mua và bán cùng loại chứng khoán trong cùng ngày giao dịch hoặc thông đồng với nhau giao dịch mua, bán chứng khoán mà không dẫn đến chuyển nhượng thực sự quyền sở hữu hoặc quyền sở hữu chỉ luân chuyển giữa các thành viên trong nhóm nhằm tạo giá chứng khoán, cung cầu giả tạo;

c) Liên tục mua hoặc bán chứng khoán với khối lượng chi phối vào thời điểm mở cửa hoặc đóng cửa thị trường nhằm tạo ra mức giá đóng cửa hoặc giá mở cửa mới cho loại chứng khoán đó trên thị trường;

d) Giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác liên tục đặt lệnh mua, bán chứng khoán gây ảnh hưởng lớn đến cung cầu và giá chứng khoán, thao túng giá chứng khoán;

đ) Đưa ra ý kiến một cách trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua phương tiện thông tin đại chúng về một loại chứng khoán, về tổ chức phát hành chứng khoán nhằm tạo ảnh hưởng đến giá của loại chứng khoán đó sau khi đã thực hiện giao dịch và nắm giữ vị thế đối với loại chứng khoán đó;

e) Sử dụng các phương thức hoặc thực hiện các hành vi giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật, cung cấp thông tin sai lệch ra công chúng để tạo cung cầu giả tạo, thao túng giá chứng khoán.

Như vậy khi nào thì hành vi thao túng thị trường chứng khoán bị xử lý theo vi phạm hành chính và khi nào bị xử lý theo quy định của Bộ luật hình sự?

Tuy cùng một hành vi (thao túng thị trường chứng khoán) nhưng nếu mức độ thiệt hại chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì bị xử phạt hành chính và ngược lại nếu thiệt hại là ở mức độ nhất định thì bắt buộc phải xử lý dưới góc độ một tội danh được quy định trong Bộ luật hình sự 2015. Mức độ thiệt hại bắt buộc phải xử lý theo pháp luật hình sự là từ  500.000.000đ trở lên hoặc gây thiệt hại cho nhà đầu tư 1.000.000.000 đồng trở lên theo quy định tại khoản 1 Điều 211 Bộ luật hình sự 2015.