TIÊU CHUẨN XÂY DỰNG

TCXD 223 : 1998

BẢN VẼ KĨ THUẬT - NGUYÊN TẮC CHUNG ĐỂ THỂ HIỆN

Technical drawings - Greneral principles of presentation

1. Phạm vi và lĩnh vực áp dụng

Tiêu chuẩn này quy định các nguyên tắc chung của việc thể hiện, áp dụng cho các bản vẽ kĩ thuật theo phép chiếu trực giao.

Các tiêu chuẩn bổ sung đang được nghiên cứu biên soạn cho các phương pháp thể hiện khác.

Tiêu chuẩn này được áp dụng cho tất cả các loại bản vẽ kĩ thuật (cơ khí, điện, kiến trúc, xây dựng). Tuy nhiên trong một vài lĩnh vực kĩ thuật đặc thù những nguyên tắc và thỏa thuận chung không thể bao quát thích hợp cho tất cả những gì cần thiết của thực tiễn chuyên môn, vì vậy những quy tắc bổ sung do yêu cầu sẽ được ghi rõ trong các tiêu chuẩn riêng. Tuy vậy đối với những lĩnh vực này, các nguyên tắc chung vẫn được tôn trọng để thuận tiện cho việc trao đổi quốc tế các bản vẽ và để bảo đảm việc liên kết các bản vẽ trong hệ thống tổng hợp có quan hệ tới nhiều chức năng kĩ thuật khác nhau.

Tiêu chuẩn này đã chú ý tới nhu cầu sao chép lại kể cả việc làm vi phim.

2. Các mặt nhìn

2.1. Quy định kí hiệu mặt nhìn:

Mặt nhìn hướng a = mặt nhìn từ phía trước;

Mặt nhìn hướng b = mặt nhìn từ trên xuống;

Mặt nhìn hướng c = mặt nhìn từ bên trái;

Mặt nhìn hướng d = mặt nhìn từ bên phải;

Mặt nhìn hướng e = mặt nhìn từ dưới lên;

Mặt nhìn hướng f = mặt nhìn từ phía sau.

Mặt nhìn đứng (mặt nhìn chính) được chọn làm chuẩn (xem 2.4), các mặt nhìn thông thường khác lấy theo nó và tạo nên giữa chúng góc 90° hoặc bội số của 90° (xem hình 1).

2.2. Vị trí tương quan của các mặt nhìn

Hai phép chiếu trực giao tùy chọn, có giá trị như nhau, có thể tùy chọn dùng hai phép chiếu:

- Phép chiếu góc thứ nhất (trước đây gọi là phương pháp E);

- Phép chiếu góc thứ ba (trước đây gọi là phương pháp A).

Chú thích:

1. Để thống nhất các hình vẽ đã cho trong tiêu chuẩn này coi như các ví dụ, vị trí tương quan của các mặt nhìn sẽ được cho theo phép chiếu góc thứ nhất. Song, cần hiểu rằng mỗi phép chiếu trong hai phương pháp này có thể được dùng như nhau không có ảnh hưởng tới nguyên tắc đã được lập.

2. Các hình vẽ nêu ở đây không phải là những thí dụ thiết kế, mà chỉ được miêu tả đơn giản nhất để minh họa cho phần lời.

2.2.1. Phép chiếu góc thứ nhất

So với mặt nhìn đứng (a), các mặt nhìn khác được sắp xếp như dưới đây (xem hình 2):

Hình 2

Mặt nhìn từ trên xuống (b) được đặt bên dưới;

Mặt nhìn từ dưới lên (e) được đặt phía trên;

Mặt nhìn từ bên trái (c) được đặt bên phải;

Mặt nhìn từ bên phải (d) được đặt bên trái;

Mặt nhìn từ phía sau (f) có thể được đặt bên trái hoặc bên phải sao cho hợp;

Kí hiệu phân biệt phép chiếu này được trình bày ở hình 3.

Hình 3

2.2.2. Phép chiếu góc thứ ba

So với mặt nhìn đứng (a), các mặt nhìn khác được sắp xếp như dưới đây (xem hình 4):

Hình 4