a) Quan điểm tổng thể về phát triển

- Định hướng phát triển bền vững, tăng trưởng xanh gắn với việc thực hiện Nghị quyết số 13/NQ-TW ngày 02 tháng 4 năm 2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Quyết định số 287/QĐ-TTg ngày 28 tháng 02 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

- Chú trọng bảo vệ và phát triển nền tảng văn hóa - xã hội, lấy “con người” làm trung tâm; coi tài nguyên nước là cốt lõi; đảm bảo việc duy trì nguồn sống cho môi trường và người dân; sử dụng hợp lý tài nguyên, bảo tồn đa dạng sinh học, phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu.

- Phát triển công nghiệp theo hướng hiện đại, thu hút đầu tư, giải quyết việc làm, tăng nguồn thu ngân sách địa phương, tạo nguồn lực phát triển các lĩnh vực khác, phát triển công nghiệp chế biến gắn với vùng nguyên liệu của địa phương. Phát triển nông nghiệp sinh thái, gắn với chuỗi, tối đa hóa giá trị hàng hóa trên 1 đơn vị sản xuất, phù hợp với điều kiện tự nhiên của từng tiểu vùng, theo quan điểm thuận thiên. Tập trung phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế, hạ tầng xã hội, đặc biệt chú trọng hạ tầng giao thông, hạ tầng số. Phát triển du lịch chất lượng, có trọng tâm, trọng điểm, tạo những sản phẩm có tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, đưa hình ảnh tỉnh Hậu Giang đến với du khách trong và ngoài nước.

- Huy động và khai thác có hiệu quả các nguồn lực từ mọi thành phần kinh tế trong và ngoài nước để tập trung đầu tư phát triển, kết hợp các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng - an ninh, góp phần tăng thu nhập, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân.

b) Quan điểm về tổ chức không gian

- Xác định không gian phát triển cho 4 trụ cột công nghiệp, nông nghiệp, đô thị và du lịch, là cơ sở cho đột phá phát triển kinh tế - xã hội theo chiến lược “Một tâm, hai tuyến, ba thành, bốn trụ, năm trọng tâm”.

- Xây dựng, phát triển hệ thống đô thị thông minh đảm bảo tính bền vững, phù hợp với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và định hướng chiến lược phát triển nhà ở quốc gia, đảm bảo tạo được nguồn lực mới để tái đầu tư phát triển.

- Tăng cường liên kết với các tỉnh, thành phố, vùng, quốc gia nhằm phát huy các tiềm năng, lợi thế phù hợp với vị thế và vai trò của tỉnh.

a) Mục tiêu tổng quát

Kiến tạo một mô hình phân bổ không gian phát triển hiệu quả, bền vững, tối ưu hóa các nguồn lực, hình thành được các vùng động lực, các trung tâm kinh tế, đô thị chiến lược, mạng lưới kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, kết nối giữa các vùng, giữa thành thị và nông thôn, tạo điều kiện cho tăng trưởng kinh tế cao, thúc đẩy thực hiện mục tiêu đến năm 2030 là tỉnh công nghiệp phát triển, đạt mức thu nhập khá trong vùng; đến năm 2050 trở thành tỉnh phát triển, thu nhập cao.

b) Các chỉ tiêu cụ thể giai đoạn 2021 - 2030

- Kinh tế

(1) Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân giai đoạn 2021 - 2025 là 7,5%, giai đoạn 2026 - 2030 là 10 - 12%. Tốc độ tăng trưởng kinh tế tăng bình quân 10 năm là 8,7%/năm (ĐBSCL là 6,5% - 7%), trong đó: Khu vực I tăng 3,1%/năm, khu vực II tăng 13,8%/năm, khu vực III tăng 8,2%/năm, thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm tăng 6,6%/năm.

(2) GRDP bình quân đầu người đến năm 2025 đạt 84 triệu đồng (tương đương 3.600 USD) đến năm 2030 đạt 150 triệu đồng (tương đương 6.383 USD), gấp 2,85 lần so với năm 2020.

(3) Cơ cấu kinh tế đến năm 2025 tỷ trọng khu vực I còn khoảng 20,4%; khu vực II 32,4%; khu vực III 37,8%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm 9,4%. Cơ cấu kinh tế đến năm 2030 khu vực I còn khoảng 15%; khu vực II 40%; khu vực III 38%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm 8%.

(4) Tổng vốn đầu tư toàn xã hội theo giá hiện hành trên địa bàn trong 10 năm khoảng 330.000 tỷ đồng, tăng bình quân 8%/năm. Tỷ trọng vốn đầu tư chiếm khoảng 39,5% GRDP.

(5) Tổng thu ngân sách trên địa bàn tăng bình quân 15%/năm. Tổng chi ngân sách 10 năm tăng bình quân 7%/năm, chi đầu tư phát triển tăng bình quân 10%/năm (trong đó chi đầu tư để phát triển kinh tế tăng 15%/năm). Đến năm 2030 về cơ bản cân đối được thu chi từ ngân sách địa phương.

(6) Hệ số ICOR giai đoạn 2021 - 2025 từ 5,5 - 6, giai đoạn 2026 - 2030 từ 4,2 - 4,6. Các chỉ số PCI, PAR, SIPAS thuộc nhóm trung bình của cả nước.

(7) Năng suất lao động xã hội năm 2025 là 156 triệu đồng, tăng 9,7%/năm, năm 2030 là 263 triệu đồng, tăng 10,9%/năm. Tính chung 10 năm tăng bình quân 10,3%/năm.

(8) Kim ngạch xuất khẩu và dịch vụ thu ngoại tệ năm 2030 đạt 1.600 triệu USD, tăng bình quân 9%/năm. Kim ngạch nhập khẩu 800 triệu USD, tăng bình quân 7,4%/năm. Trong 10 năm xuất khẩu 11 tỷ USD, nhập khẩu 6 tỷ USD.

(9) Số doanh nghiệp đang hoạt động và có kê khai thuế trong 10 năm tăng 3.000 doanh nghiệp.

- Văn hóa - xã hội

(10) Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên bình quân thời kỳ 2021 - 2030 là khoảng 1%, dân số đến năm 2030 khoảng 835.000 người.

(11) Tỷ lệ đô thị hóa đến năm 2025 đạt 32%, đến năm 2030 đạt 37%.

(12) Giảm tỷ lệ hộ nghèo mỗi năm 1%.

(13) Tỷ lệ lao động qua đào tạo đến năm 2025 đạt 70%, đến năm 2030 đạt 75%. Số lao động được tạo việc làm trong 5 năm đầu là 75.000 lao động, 5 năm sau 80.000 lao động.

(14) Tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia đạt 85%/năm 2025 và đạt 90%/năm 2030, số sinh viên trên 10.000 người dân là 225 sinh viên/năm 2025 và 250 sinh viên/năm 2030.

(15) Đến năm 2025: Tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng dưới 11%, số bác sĩ trên 10.000 người dân là 10 bác sĩ; số giường bệnh trên 10.000 người dân là 36 giường; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế 95%. Đến năm 2030: Tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng dưới 10%, số bác sĩ trên 10.000 người dân là 12 bác sĩ; số giường bệnh trên 10.000 người dân là 41 giường; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế 100%, tuổi thọ bình quân 75 tuổi.

(16) Đến năm 2025: Tỷ lệ xã nông thôn mới đạt trên 80% tổng số xã, trong đó số xã đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao đạt trên 20%, số xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu đạt trên 10%. Công nhận thêm một đơn vị cấp huyện đạt chuẩn nông thôn mới. Đến năm 2030: Tỷ lệ xã nông thôn mới đạt 100% tổng số xã, trong đó số xã đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao đạt trên 50%, số xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu đạt trên 20%.

- Kết cấu hạ tầng

(17) Hạ tầng giao thông: Phát triển đồng bộ đảm bảo tỷ lệ đất giao thông đô thị khoảng 16% - 23% so với đất xây dựng đô thị. Phát triển các tuyến vận tải hành khách công cộng hợp lý, bảo đảm thuận lợi đi lại của người dân, đáp ứng từ 5% - 10% nhu cầu.

(18) Đến năm 2030 đạt 95% hộ có cáp quang internet và sóng điện thoại di động. Xây dựng hạ tầng số để đưa kinh tế số đóng góp trên 15% GRDP của tỉnh vào năm 2025 và đạt 25% vào năm 2030.

- Bảo vệ môi trường

(19) Đến năm 2025: Tỷ lệ dân số ở thành thị sử dụng nước sạch 100%, tỷ lệ dân số nông thôn sử dụng nước sạch 85%. Đến năm 2030: Tỷ lệ dân số ở thành thị sử dụng nước sạch 100%, tỷ lệ dân số nông thôn sử dụng nước sạch 95%. Tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt ở đô thị và nông thôn được thu gom và xử lý theo đạt 96% vào năm 2025 và 98% vào năm 2030.

(20) Đến năm 2030 giảm ô nhiễm môi trường công nghiệp, đô thị và nông thôn, phấn đấu giảm phát thải khí nhà kính 10% so với năm 2020 trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn. Tỷ lệ che phủ rừng ổn định ở mức 3%, nâng cao năng suất, chất lượng rừng. Bảo tồn, bảo vệ, quản lý, sử dụng hợp lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học.

- Quốc phòng, an ninh

(21) Xây dựng lực lượng quân sự, công an chính quy, từng bước hiện đại, xây dựng lực lượng dân quân tự vệ đúng yêu cầu của Quân khu. Hoàn thành 100% chỉ tiêu kế hoạch công tác huấn luyện, diễn tập, giáo dục quốc phòng - an ninh, công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ hằng năm; diễn tập khu vực phòng thủ cấp tỉnh, huyện và cấp xã ít nhất một lần trong nhiệm kỳ.

(22) Đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, đẩy mạnh công tác cải cách tư pháp, kiềm chế sự gia tăng của tội phạm, kéo giảm tai nạn giao thông.

a) Phương án phát triển hệ thống thoát nước mặt

- Phối hợp với phương án phát triển hệ thống thủy lợi, phương án phát triển hạ tầng phòng, chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu để đảm bảo tiêu thoát nước tỉnh.

- Đối với khu vực đô thị: Hệ thống thoát nước mưa cần được xây dựng và cải tạo nhằm đáp ứng yêu cầu thoát nước mưa và thẩm mỹ của đô thị theo phân loại đô thị đề ra. Tận dụng tối đa hệ thống sông rạch hiện hữu, đào một số hồ lớn tạo cảnh quan để thoát nước mưa và tạo cảnh quan sông nước, tăng cường nạo vét sông rạch để tăng khả năng tiêu thoát nước.

- Đối với các khu công nghiệp tập trung sẽ xây dựng hệ thống thoát nước mưa riêng của các khu công nghiệp.

b) Phân vùng tiêu thoát nước

Đề xuất phân chia lưu vực thoát nước mặt đô thị tỉnh Hậu Giang thành 18 lưu vực. Đối với các khu vực dân cư nông thôn tập trung (trung tâm xã) có thể cho phép thoát nước chung nước mưa và nước thải sinh hoạt tuy nhiên nước bẩn sinh hoạt phải được xử lý sơ bộ trước khi xả vào hệ thống thoát nước chung.

c) Phương án phát triển hệ thống xử lý nước thải

- Đối với các khu, cụm công nghiệp tập trung: Xây dựng hệ thống thoát nước, sau nước thải sau khu thu gom bắt buộc phải được xử lý tập trung trong khuôn viên đạt tiêu chuẩn theo quy định.

- Đối với cơ sở y tế: Tại các bệnh viện, trung tâm y tế lớn cần xây dựng các trạm xử lý nước thải tập trung đảm bảo nước thải được xử lý đạt tiêu chuẩn theo quy định.

- Tại các cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ, làng nghề phải xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung đảm bảo quy chuẩn cho phép trước khi xả thải ra nguồn tiếp nhận.

a) Mạng lưới trụ sở, doanh trại, công trình phục vụ phòng cháy và chữa cháy

- Thời kỳ 2021 - 2030, giữ nguyên vị trí và đầu tư nâng cấp 2 trụ sở PCCC và cứu nạn cứu hộ (CNCH) hiện hữu.

- Dự kiến thời kỳ 2021 - 2030, thành lập mới 7 Đội Cảnh sát chữa cháy và CNCH tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp và cảng biển.

- Giai đoạn 2021 - 2025, đầu tư xây dựng mới 03 Doanh trại Đội Chữa cháy và CNCH khu vực; giai đoạn 2026 - 2030, đầu tư xây dựng 8 doanh trại Đội chữa cháy và CNCH thuộc Công an cấp huyện.

b) Hệ thống cung cấp nước phục vụ phòng cháy và chữa cháy

Đen năm 2030: 100% các khu đô thị, khu công nghiệp xây dựng mới phải được quy hoạch hệ thống cấp nước chữa cháy. Rà soát quy hoạch bổ sung các khu đô thị, khu công nghiệp, cụm công nghiệp chưa có hệ thống cấp nước cần bổ sung vào quy hoạch; ưu tiên đầu tư xây dựng hệ thống cung cấp nước chữa cháy tại trung tâm 08 huyện, thị xã, thành phố. Đảm bảo các điều kiện bến bãi, đường đi phục vụ cho xe chữa cháy lấy nước và chữa cháy về tải trọng, chiều rộng và chiều cao cho xe chữa cháy hoạt động và hệ thống thông tin liên lạc dựa vào cơ sở hạ tầng của ngành viễn thông dùng để báo, nhận tin cháy, tai nạn, sự cố.

VI. PHƯƠNG ÁN PHÁT TRIỂN KẾT CẤU HẠ TẦNG XÃ HỘI

1. Phương án phát triển cơ sở y tế

Phát triển, đầu tư nâng cấp mạng lưới y tế dự phòng tuyến tỉnh và huyện đảm bảo giám sát, cảnh báo dịch và chủ động phòng, chống dịch bệnh. Phát triển mạng lưới khám, chữa bệnh và phục hồi chức năng trên cơ sở đẩy mạnh xã hội hóa thu hút các nguồn lực xây dựng, phát triển các cơ sở y tế tư nhân chất lượng cao.

2. Phương án phát triển cơ sở giáo dục và đào tạo

a) Giáo dục phổ thông và đại học

- Giáo dục phổ thông: Đầu tư nâng cấp trường lớp học, đồng thời phát triển mạng lưới cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ cho giáo dục thể chất trên cơ sở thu hút nhiều nguồn vốn đầu tư xây dựng mạng lưới trường, lớp học.

- Giáo dục đại học: Phát triển trường Cao đẳng cộng đồng Hậu Giang trở thành một trong những trường cao đẳng chất lượng cao của cả nước.

b) Phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp (GDNN)

Nâng cấp, cải tạo cơ sở hoạt động GDNN đảm bảo yêu cầu nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập. Phát triển mạng lưới cơ sở GDNN ngoài công lập đáp ứng nhu cầu học nghề, chuyển đổi nghề của người lao động. Thu hút đầu tư thêm ít nhất 02 cơ sở GDNN ngoài công lập đi vào hoạt động, đến năm 2050 có ít nhất 03 cơ sở.

3. Phương án phát triển các thiết chế văn hóa, thể thao

a) Cơ sở văn hóa cấp tỉnh

Xây dựng mới Trung tâm hoạt động Thanh thiếu niên, đưa vào phục vụ người dân trong thời gian tới. Xây dựng mới Nhà văn hóa lao động cấp tỉnh. Đến năm 2025 hoàn thành quy hoạch Khu Văn hóa - Thể thao (phường III, thành phố Vị Thanh). Đến năm 2030 kêu gọi xã hội hóa đầu tư thành Khu sự kiện - Triển lãm văn hóa, thể thao, du lịch.

Đầu tư trùng tu, tôn tạo, bảo tồn và phát huy giá trị các di tích được xếp hạng. Đầu tư xây dựng Bảo tàng tỉnh trong giai đoạn năm 2021 - 2030 quy mô khoảng 15,95 ha.

b) Thể thao

Nâng cấp và sửa chữa Nhà thi đấu đa năng đảm bảo Hậu Giang có thể đăng cai các giải toàn quốc. Xây mới Nhà tập luyện các môn võ, nhà tập môn cử tạ, nhà ở tập trung cho vận động viên, khu Văn hóa sự kiện và triển lãm. Xây mới Sân vận động tỉnh và Hồ bơi đạt chuẩn tổ chức các giải quốc gia.

4. Phương án phát triển hạ tầng thương mại

Phát triển nhanh và bền vững các loại hình thương mại trên địa bàn, xây dựng tỉnh Hậu Giang thành trung tâm thương mại vùng Nam Sông Hậu.

Đến năm 2025 tỉnh có 06 chợ hạng I, 11 siêu thị, 08 trung tâm thương mại. Đến năm 2030 toàn tỉnh có 18 siêu thị, 17 trung tâm thương mại. Thời kỳ 2021 - 2030, đầu tư xây dựng ít nhất 01 trung tâm Hội chợ triển lãm và xúc tiến thương mại tại thành phố Ngã Bảy, quy mô 1 ha. Sau năm 2030, quy hoạch xây mới cụm thương mại tại thị trấn Kinh Cùng, khu vực nút giao của 02 tuyến cao tốc, vốn đầu tư từ doanh nghiệp.

5. Hạ tầng an sinh xã hội

Đến năm 2030, duy trì cơ sở hạ tầng các lĩnh vực an sinh xã hội; tăng cường đầu tư để nâng cao năng lực hoạt động các cơ sở. Quy hoạch đầu tư, mở rộng quy mô Trung tâm Công tác xã hội tỉnh với quy mô tiếp nhận chăm sóc, nuôi dưỡng 300 - 600 người.

Lĩnh vực phòng, chống tệ nạn xã hội: Xây dựng cơ sở trợ giúp xã hội (thực hiện chức năng cai nghiện ma túy) của tỉnh. Phát triển 08 điểm cung cấp dịch vụ điều trị, cắt cơn nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng trên địa bàn 08 huyện, thị xã, thành phố. Nâng cấp, mở rộng cơ sở trợ giúp xã hội tỉnh Hậu Giang (khoảng 9 ha).

Kêu gọi đầu tư cơ sở ngoài công lập, phát triển từ 01 đến 02 cơ sở cung cấp dịch vụ cai nghiện tư nhân, tổ chức xã hội với quy mô điều trị 50 - 100 người/năm trên địa bàn tỉnh.

6. Hạ tầng khoa học và công nghệ (KH&CN)

Hỗ trợ phát triển hệ thống các tổ chức KH&CN, chuyển đổi các tổ chức KH&CN công lập có tiềm năng sang doanh nghiệp KH&CN. Đầu tư nâng cao năng lực của Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Trung tâm Thông tin và ứng dụng KH&CN. Phát triển các trung tâm hỗ trợ Đổi mới sáng tạo (ĐMST), tăng cường đầu tư các khu nghiên cứu; khuyến khích doanh nghiệp đầu tư, thành lập khu công nghệ thông tin tập trung. Tăng cường liên kết, phối hợp giữa khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với khu nghiên cứu khác và các doanh nghiệp ĐMST.

7. Công tác quốc phòng, an ninh

Thực hiện có hiệu quả quy hoạch tổng thể bố trí quốc phòng kết hợp với phát triển kinh tế - xã hội. Xây dựng, củng cố thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh Nhân dân.

Giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, chủ động phòng ngừa và đấu tranh, kiên quyết làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình”; phòng ngừa, vô hiệu hóa âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch; chủ động phát hiện, tấn công, trấn áp các loại tội phạm.

VII. PHƯƠNG ÁN PHÂN BỐ, KHOANH VÙNG ĐẤT ĐAI

Nguồn lực đất đai được quy hoạch sử dụng hợp lý, hiệu quả, tiết kiệm, bền vững với tầm nhìn dài hạn; đảm bảo nhu cầu sử dụng đất để thực hiện phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025. Phân bổ hợp lý nguồn lực đất đai cho các ngành, lĩnh vực và các địa phương trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, gắn với bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu phù hợp với chỉ tiêu sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030; phát huy tối đa tiềm tàng đất đai, tạo động lực, nền tảng để đến năm 2030 là tỉnh công nghiệp phát triển, đạt mức thu nhập khá trong vùng.

1. Phân bổ chỉ tiêu sử dụng đất theo loại đất và theo khu chức năng

Tổng diện tích đất tự nhiên của tỉnh Hậu Giang là 162.223 ha. Trong đó: Đất nông nghiệp hiện trạng năm 2020 có diện tích 140.439 ha; đến năm 2030 có diện tích 132.200 ha. Đất phi nông nghiệp hiện trạng năm 2020 có diện tích 21.784 ha; đến năm 2030 có diện tích 30.023 ha; đất chưa sử dụng hiện trạng năm 2020 có diện tích 0 ha; đến năm 2030 có diện tích 0 ha.

2. Diện tích chuyển mục đích sử dụng đất

Đất nông nghiệp chuyển sang phi nông nghiệp đến năm 2030 là 8.352 ha. Chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất trong nội bộ đất nông nghiệp đến năm 2030 là 1.216 ha. Đất phi nông nghiệp không phải là đất ở chuyển sang đất ở đến năm 2030 là 764 ha.

3. Diện tích đất chưa sử dụng đưa vào sử dụng cho các mục đích. Hiện trạng năm 2020 tỉnh Hậu Giang không còn quỹ đất chưa sử dụng vì vậy diện tích chưa sử dụng đến năm 2030 là 0 ha.

4. Ủy ban nhân dân tỉnh Hậu Giang có trách nhiệm xây dựng kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất cấp huyện phù hợp với phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai theo quy định.

VIII. PHƯƠNG ÁN QUY HOẠCH XÂY DỰNG VÙNG LIÊN HUYỆN VÀ VÙNG HUYỆN

1. Phát triển vùng liên huyện

Quy hoạch hệ thống hạ tầng kỹ thuật và xã hội cho 4 vùng liên huyện theo hướng: Đáp ứng tối ưu về quy mô đầu tư hạ tầng kỹ thuật và xã hội của vùng, tương tác, hỗ trợ nhau để vận hành hiệu quả như trường trung học phổ thông, nhà máy nước, trạm điện, trung tâm y tế,... đáp ứng được yêu cầu quy hoạch của các tiểu vùng, bao gồm: Vùng 1 (huyện Châu Thành - huyện Châu Thành A), Vùng 2 (TP Vị Thanh - huyện Vị Thủy), Vùng 3 (thị xã Long Mỹ - huyện Long Mỹ), Vùng 4 (TP Ngã Bảy - huyện Phụng Hiệp)

2. Phương án phát triển các vùng huyện

- Huyện Long Mỹ: Phát triển không gian đô thị dọc theo sông Cái Lớn và mở rộng về các hướng theo mối tương quan của mạng lưới giao thông, đường cao tốc, đường tỉnh 931, 930, 930B. Định hướng phát triển chủ yếu là kinh tế dịch vụ và công nghiệp.

- Huyện Vị Thủy: Phát triển không gian đô thị mở rộng về phía TP. Vị Thanh và đô thị Vịnh Chèo. Định hướng phát triển nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất sạch, an toàn, với các thương hiệu, sản phẩm chủ lực là lúa gạo, cây ăn trái.

- Huyện Phụng Hiệp: Định hướng phát triển theo 4 trụ cột, trong đó phát triển công nghiệp và đô thị là động lực chính cho phát triển kinh tế. Về dài hạn huyện sẽ là trung tâm công nghiệp của tỉnh.

- Huyện Châu Thành A: Có nhiều cơ hội lớn thu hút đầu tư phát triển công nghiệp, đô thị, chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

- Huyện Châu Thành: Là huyện phát triển công nghiệp, đô thị quan trọng của tỉnh. Không gian phát triển đô thị lan tỏa từ thị trấn Ngã Sáu hướng ra sông Hậu kết nối với thị trấn Mái Dầm, đô thị Đông Phú, Đông Phước A và thị trấn Cái Tắc (huyện Châu Thành A). Phát triển cụm đô thị du lịch nghỉ dưỡng - sân gôn với điểm nhấn là khu đô thị giải trí sinh thái nghỉ dưỡng Mekong - Châu Thành diện tích 3.000 ha.

IX. PHƯƠNG ÁN BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG, KHAI THÁC, SỬ DỤNG, BẢO VỆ TÀI NGUYÊN, ĐA DẠNG SINH HỌC, PHÒNG, CHỐNG THIÊN TAI VÀ ỨNG PHÓ VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU

1. Phương án bảo vệ môi trường bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học trên địa bàn tỉnh

a) Phương án phân vùng bảo vệ môi trường

- Vùng bảo vệ nghiêm ngặt: Khu Bảo tồn thiên nhiên Lung Ngọc Hoàng; vùng nội thành, nội thị của Đô thị loại II và III; vùng bảo hộ vệ sinh khu vực lấy nước sinh hoạt của các nhà máy nước, công trình cấp nước sạch trên địa bàn tỉnh theo quy định pháp luật về tài nguyên nước.

- Vùng hạn chế phát thải: Vùng đệm, hành lang đa dạng sinh học của Khu bảo tồn thiên nhiên Lung Ngọc Hoàng; các khu di tích trên địa bàn tỉnh Hậu Giang; Trung tâm Nông nghiệp Mùa Xuân; Khu du lịch Sinh thái Việt úc; vùng rừng sản xuất; vùng ngoại thành đô thị loại III, II và các đô thị loại V, IV; khu vực khai thác khoáng sản.

- Các vùng khác là vùng còn lại trên địa bàn quản lý.

b) Phương án bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ và phát triển rừng

Giữ ổn định tổng diện tích đất rừng 3.021 ha, trong đó: Rừng đặc dụng, diện tích là 2.752 ha (Khu BTTN Lung Ngọc Hoàng). Đất rừng sản xuất: 269 ha, đáp ứng các quy định. Định hướng đến năm 2030, diện tích trồng rừng tập trung trên địa bàn tỉnh bình quân 30 ha/năm, rừng trồng phân tán 50 ha/năm, đảm bảo chất lượng, trữ lượng theo tiêu chuẩn của ngành lâm nghiệp; cây trồng phân tán trên địa bàn tỉnh ước đạt trên 8 triệu cây lâm nghiệp các loại.

c) Về các khu xử lý chất thải, nghĩa trang

- Định hướng bảo vệ môi trường đối với các khu xử lý chất thải: Tuân thủ các biện pháp đề ra trong báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) và các quy chế hoạt động của các khu xử lý; khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư trang thiết bị sản xuất, đổi mới công nghệ xử lý rác, tiến tới áp dụng công nghệ điện - rác; xây dựng và vận hành hệ thống quan trắc môi trường nhằm đánh giá kịp thời, chính xác và kiểm soát được tình trạng chất lượng môi trường, mức độ ô nhiễm môi trường.

- Định hướng bảo vệ môi trường đối với các khu vực nghĩa trang: Khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư trang thiết bị, công nghệ, tiến đến áp dụng điện táng. Xây dựng và vận hành hệ thống quan trắc môi trường.

d) Quan trắc môi trường đất, nước, không khí

Giai đoạn 2021 - 2030: Bổ sung thêm 12 vị trí quan trắc định kỳ. Giai đoạn 2031 - 2050: Bổ sung thêm các trạm quan trắc tại khu vực tiếp nhận nước thải các Khu, cụm công nghiệp sẽ đi vào hoạt động, các đô thị của tỉnh, bổ sung một số vị trí quan trắc tại các vị trí xả thải tại các làng nghề, các điểm nóng giao thông, khu dân cư tập trung.

2. Phương án bảo vệ, khai thác, sử dụng tài nguyên khoáng sản

Khai thác tận dụng tối đa tiềm năng tài nguyên khoáng sản sẵn có đóng góp vào nền kinh tế của tỉnh. Trong đó nguồn cát san lấp cần được xem là nguồn quan trọng, phải được khai thác an toàn, hiệu quả, kết hợp với sử dụng vật liệu tái chế, vật liệu thay thế; than bùn có tiềm năng khá lớn trong sản xuất phân bón phục vụ nông nghiệp hữu cơ, tuy nhiên cần có đánh giá mức độ ảnh hưởng và hiệu quả kinh tế; đối với đất sét đủ tiêu chuẩn sản xuất gạch ngói, ứng dụng khoa học kỹ thuật để khai thác sản xuất đồ gốm, hạn chế khai thác sản xuất vật liệu xây nung.

3. Phương án khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên nước, phòng, chống khắc phục hậu quả tác hại do nước gây ra

a) Phân vùng chức năng nguồn nước

Phân vùng chức năng nguồn nước theo 5 vùng gồm: Tiểu vùng I (Đông Quốc lộ 1A); Tiểu vùng II (Bắc kênh Xà No); Tiểu vùng III (Nam kênh Xà No - Bắc kênh Nàng Mau); Tiểu vùng IV (Nam kênh Nàng Mau - Bắc kênh Lái Hiếu, Cái Lớn) và Tiểu vùng V (Nam kênh Lái Hiếu - Xẻo Chít).

Các con sông và kênh: Sông Hậu, kênh xáng Xà No, sông Cái Lớn, kênh Quản Lộ - Phụng Hiệp, sông Nước Đục, kênh Tân Lập, sông Ba Voi, kênh Sóc Trăng, kênh Trà Ban.

b) Tổng lượng nước có thể khai thác sử dụng khoảng 116 tỷ m³/năm nhưng thay đổi theo tháng và phân bổ không đồng đều theo 5 phân vùng thủy lợi.

c) Tổng nhu cầu nước của tỉnh trong giai đoạn hiện nay khoảng gần 2,333 tỷ m³, dự báo đến năm 2030 nhu cầu nước đạt khoảng hơn 2,42 tỷ m³.

d) Phân bổ tài nguyên nước

- Trong điều kiện bình thường: Đảm bảo nhu cầu sử dụng nước cho mục đích sinh hoạt, sản xuất công nghiệp, nước tưới cho sản xuất nông nghiệp và đảm bảo dòng chảy tối thiểu trên các sông.

- Trong điều kiện khô hạn, thiếu nước xảy ra: Ưu tiên cho mục đích sinh hoạt, tiếp đó là cho các dịch vụ - y tế, còn lại sẽ cho sản xuất công nghiệp, nông nghiệp và đảm bảo dòng chảy tối thiểu trên sông.

đ) Nguồn nước dự phòng để cấp nước sinh hoạt

Trữ lượng khai thác tiềm năng nước dưới đất nhạt toàn tỉnh là khoảng 1,4 triệu m³/ngày. Nguồn nước dưới đất được phân bổ khai thác cho toàn tỉnh đến năm 2030 khoảng 125.800m³/ngày.

e) Hệ thống giám sát tài nguyên nước và khai thác, sử dụng nước; công trình điều tiết, khai thác, sử dụng, phát triển tài nguyên nước

Trên cơ sở mạng lưới quan trắc giám sát tài nguyên nước hiện nay, chủ yếu các trạm đo về lưu lượng, mực nước; cần quy hoạch xây mới các trạm quan trắc tài nguyên nước để theo dõi tình hình sử dụng nước trong mùa khô.

g) Bảo vệ tài nguyên nước, phục hồi nguồn nước bị ô nhiễm hoặc bị suy thoái, cạn kiệt

Nâng cấp hệ thống quan trắc, quan trắc thường xuyên chất lượng nước mặt, phát hiện ô nhiễm để khắc phục kịp thời. Cải thiện, phục hồi các nguồn nước bị ô nhiễm đồng thời thực hiện nghiêm thu gom, xử lý nước thải (sinh hoạt, công nghiệp, chăn nuôi, thủy sản). Bảo vệ chất lượng nguồn nước dưới đất, giảm dần tiến đến dừng khai thác nước dưới đất; duy trì độ che phủ rừng và diện tích đất ngập nước.

h) Thực hiện các giải pháp phi công trình và công trình nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động phòng, chống, khắc phục, cảnh báo, dự báo và giảm thiểu tác hại do nước gây ra.

4. Phương án phòng, chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu

a) Phân vùng rủi ro với các loại hình thiên tai xảy ra trên địa bàn tỉnh

- Bão, áp thấp nhiệt đới: Tỉnh chỉ chịu ảnh hưởng bởi hoàn lưu của bão gây ra.

- Xâm nhập mặn: Các công trình xâm nhập mặn đã được xây dựng, nên mức độ ảnh hưởng xâm nhập mặn tới địa bàn tỉnh không lớn. Những địa phương chịu tác động bởi xâm nhập mặn phía sông Hậu gồm các xã Đông Phú, Phú Hữu, Phú Tân, Mái Dầm thuộc huyện Châu Thành, các huyện Long Mỹ, thị xã Long Mỹ, huyện Vị Thủy, huyện Phụng Hiệp và một phần thành phố Vị Thanh.

- Lũ lụt: Cấp độ rủi ro ngập được xác định trải dần từ các huyện ven sông Hậu với mức độ lớn như huyện Châu Thành, TP Ngã Bảy, vào sâu cấp độ trung bình là huyện Phụng Hiệp, huyện Vị Thủy và cấp độ nhỏ bao gồm thị xã Long Mỹ, TP Vị Thanh và huyện Châu Thành A.

- Sạt lở đất: Diễn biến phức tạp, khó lường gây nhiều thiệt hại tập trung tại các tuyến sông lớn chịu tác động mạnh của thủy triều.

b) Phương án, giải pháp phòng chống thiên tai

- Phòng ngừa là chính kết hợp với phương châm “4 tại chỗ” (chỉ huy tại chỗ; lực lượng tại chỗ; vật tư, phương tiện tại chỗ; hậu cần tại chỗ) và “3 sẵn sàng” (chủ động phòng tránh, ứng phó kịp thời, khắc phục khẩn trương và có hiệu quả).

- Phát triển hạ tầng thủy lợi chủ động tưới, tiêu theo hướng tiên tiến, tiết kiệm nước, nâng cấp, bảo vệ và xây dựng các công trình phòng chống thiên tai.

c) Ứng phó với biến đổi khí hậu

- Tăng cường thu hút đầu tư tư nhân vào các dự án đa mục tiêu thích ứng BĐKH kết hợp với giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và kết hợp với nông nghiệp, du lịch,... trong đó đầu tư công dẫn dắt bằng vốn mồi và phát triển hạ tầng chung.

- Thực hiện các giải pháp phi công trình, nâng cao năng lực cộng đồng, xây dựng các chương trình, dự án thích ứng với BĐKH dựa vào cộng đồng; đảm bảo khả năng chống chịu của các hạ tầng hiện có và các công trình mới.

X. CÁC DỰ ÁN VÀ THỨ TỰ ƯU TIÊN TRIỂN KHAI THỰC HIỆN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

Trên cơ sở định hướng phát triển các ngành, lĩnh vực trọng điểm, xác định các dự án có tính chất quan trọng, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội để xác định các dự án và thứ tự ưu tiên đầu tư và thu hút đầu tư. Quy mô, tổng vốn đầu tư, phân kỳ đầu tư và nguồn vốn của các dự án sẽ được tính toán, lựa chọn và xác định cụ thể trong giai đoạn lập và trình duyệt dự án đầu tư phù hợp với nhu cầu và khả năng cân đối, huy động nguồn lực của địa phương. Ngoài vốn ngân sách nhà nước, vận dụng thực hiện các cơ chế, chính sách, tạo môi trường thông thoáng, ưu đãi đặc biệt để các doanh nghiệp tự bổ sung vốn, thu hút vốn đầu tư trong dân cư.

XI. CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU

1. Giải pháp về huy động, sử dụng vốn đầu tư

Chủ động nguồn vốn đáp ứng yêu cầu thực hiện quy hoạch, tăng cường tận dụng và nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, ưu tiên các công trình dự án xây dựng cơ sở hạ tầng; đẩy nhanh tiến độ đầu tư. Tập trung đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế, hạ tầng xã hội ở các lĩnh vực chủ yếu theo chủ trương, nghị quyết Tỉnh ủy và Nghị quyết của HĐND tỉnh. Sử dụng hiệu quả ngân sách cho đầu tư phát triển.

Tăng cường hợp tác công - tư (PPP) trong phát triển hạ tầng chiến lược, tập trung phát triển khu vực kinh tế tư nhân đặc biệt là doanh nghiệp quy mô lớn và doanh nghiệp FDI trên cơ sở vận dụng tối đa cơ chế đặc thù cho tỉnh Hậu Giang, cải thiện môi trường kinh doanh, thúc đẩy liên kết ngân hàng - doanh nghiệp...giúp các nhà đầu tư nâng cao hiệu quả nguồn vốn đầu tư. Phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Huy động vốn từ các tổ chức phi chính phủ để thúc đẩy đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp xanh, bền vững.

2. Giải pháp về nguồn nhân lực

Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng hội nhập của nền kinh tế.

Tăng cường mối liên kết giữa các viện, các trường đại học, các trung tâm đào tạo có uy tín, tăng cường sự phối hợp giữa các cấp, các ngành để tổ chức các chương trình đào tạo nâng cao trình độ cho cán bộ chuyên trách của tỉnh.

3. Giải pháp tăng cường bảo vệ môi trường, năng lực thích ứng và khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu

Đẩy mạnh phát triển kinh tế xanh, tuần hoàn trong công nghiệp, nông nghiệp. Xây dựng hệ thống cảnh báo, xác định rủi ro. Nâng cao năng lực phục hồi của hệ thống sản xuất, đảm bảo nguyên tắc phát triển hài hòa các lợi ích xã hội, kinh tế và môi trường.

4. Giải pháp về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, các doanh nghiệp công nghệ cao, gắn kết chặt chẽ giữa sản xuất kinh doanh với nghiên cứu, đào tạo tại các trường đại học và cao đẳng; hướng tới đưa các cơ sở này thành vườn ươm khởi nghiệp và phòng thí nghiệm nghiên cứu. Mở rộng hoạt động hợp tác, liên kết với các tập đoàn kinh tế, các nhà đầu tư tư nhân và các vùng lãnh thổ trong nước và quốc tế; đẩy mạnh các giải pháp kết nối cung cầu thị trường KH&CN. Thực hiện chuyển đổi số đồng bộ trên tất cả các lĩnh vực, bảo đảm quốc phòng - an ninh trên môi trường mạng.

5. Giải pháp về cơ chế, chính sách liên kết phát triển

a) Xây dựng cơ chế, chính sách

- Chính sách đất đai: Tạo điều kiện nâng mức tích tụ đất để có đủ không gian phát triển hạ tầng công nghiệp, đô thị, khu thương mại, dịch vụ, tạo nguồn lực cần thiết cho liên kết phát triển.

- Chính sách đầu tư: Đầu tư công ưu tiên phát triển hạ tầng cho các dự án liên kết vùng; cải thiện môi trường đầu tư với tinh thần phục vụ và hợp tác phát triển bền vững.

b) Những ngành lĩnh vực chính cần ưu tiên hợp tác: Nông sản, du lịch, công nghiệp, đô thị.

6. Giải pháp về quản lý quy hoạch và trật tự xây dựng, quản lý đất đai, quản lý đô thị

Nâng cao chất lượng quy hoạch và quản lý thực hiện quy hoạch đất đai, quy hoạch đô thị. Cải thiện điều kiện sống đô thị thông qua phát triển và nâng cấp hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hệ thống hạ tầng dịch vụ xã hội, môi trường theo hướng thông minh, nâng cao năng lực thích ứng với thiên tai và biến đổi khí hậu.

7. Giải pháp về hoàn thiện thể chế, cải cách hành chính, tăng cường năng lực bộ máy chính quyền cơ sở

Đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường năng lực của bộ máy chính quyền các cấp, phân cấp, phân quyền đi đối với nâng cao trách nhiệm người đứng đầu. Tăng cường năng lực chính quyền cơ sở trong phục vụ Nhân dân và quản lý nhà nước trên địa bàn.